ΠΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ
Π Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ°ΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ½Π΅ΡΡΠΈ ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ ΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠ±ΠΎΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈ ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠ΅. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ° Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½Π° Π½Π°Π±ΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΄ΡΡΠΈΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ. Π’ΠΈΠΏΠΈΡΠ½Π°Ρ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ° Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ . Π§ΡΠΎΠ±Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΡ VaR, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΡ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΡΡΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ², ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½Π½ΡΡ Π² ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΈ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΈΡ ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠΈ. ΠΠ°ΠΊ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ Π½ΠΈΠΆΠ΅, Π°ΠΊΡΠΈΠ² Π² ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²ΡΠΌ, ΡΠ΅ΠΌ Π΅ΡΠ»ΠΈ Π±Ρ ΠΎΠ½ Π±ΡΠ» ΠΈΠ·ΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½. ΠΠΊΡΠΈΠ², ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΉ ΡΠ°ΠΌ ΠΏΠΎ ΡΠ΅Π±Π΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΡΠΈΡΠΊΠ°, ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΡΡΡ Π±Π΅Π·ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²ΡΠΌ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ½ Π²Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈΠΉ ΠΈΠ· Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ².
ΠΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π²Π·Π²Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΡΡ ΠΈΠ· ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³, Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡ Π² Π΄Π°Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ:
(4.1).
Π³Π΄Π΅ — ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ; Ρ i — Π΄ΠΎΠ»Ρ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°Ρ Π² i-ΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²; — ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ i-Π³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°; ΠΏ — ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ² Π² ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Π΅.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ
ΠΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠΉ Π° Π°ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΡΠ»ΠΈ Π²Π΅ΡΡ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π» Π²Π»ΠΎΠΆΠΈΡΡ Π² Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π―, ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΡΠ»ΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π» ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Z, ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΡ ΠΡΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»Π° Π² Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌΠΈ Π΄ΠΎΠ»ΡΠΌΠΈ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠ°Π²Π½Π° ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π²Π·Π²Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠΉ.
ΠΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡ Π²ΠΎΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΎΠΉ (4.1) Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ². Π§ΡΠΎΠ±Ρ ΡΠ΅ΡΠΈΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π·Π°Π΄Π°ΡΡ, ΠΎΠ½ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½ Π²Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΡΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π° Π² ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΉ ΠΏΡΠΈΠ΅ΠΌ. ΠΠΎΠΏΡΡΡΠΈΠΌ, Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΄ΠΆΠ΅Ρ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ², Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ Π°ΠΊΡΠΈΡ, ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΠ½Π΅ΡΡΠΈ Π΅ΠΌΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ, ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π² ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΡΠ΄ΠΈΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π΄ΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΎ Π² ΡΠ°Π±Π». 4.1.
Π’Π°Π±Π»ΠΈΡΠ° 4.1
ΠΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Ρ ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΌ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ
ΠΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ (%). | ΠΠ΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ. |
0,3. | |
0,3. | |
0,2. | |
0,2. |
Π ΡΡΠΌΠΌΠ΅ Π²ΡΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠ΅ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ 100% ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ. ΠΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π°ΡΠΈΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π²Π·Π²Π΅ΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ, Π³Π΄Π΅ Π²Π΅ΡΠ°ΠΌΠΈ Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°ΡΡ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π° ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΡ.
Π Π½Π°ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π²Π½Π°.
10%? 0,3 + 13%? 0,3 + 18%? 0,2 + 24%? 0,2 = 15%.
ΠΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ°Ρ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ², ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π° Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅Π³ΠΎ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ, Π½ΠΎ ΠΈ Π½Π° ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ°. ΠΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π½Π°Π΄Π΅Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 15%. ΠΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ° ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΄ΡΡΠ΅ΠΉ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΠΊΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ 15% - ΡΡΠΎ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°. ΠΠ° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡ, ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΉ 15%, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡ 15%. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΠΈΡΠΊ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡΠ° ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ, ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΡ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ. Π‘ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ, ΡΠΈΡΠΊ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡΠ° Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ Ρ ΡΠ΄ΡΠΈΠΉ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΡΠΉ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ, Ρ. Π΅. Π΅Π³ΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΡ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ 15%. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ 15%, ΡΠΎ ΡΡΠΎ ΠΏΠ»ΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡΠ°.
ΠΠ΅ΡΠΎΠΉ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ»ΡΠΆΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ, Π΄Π»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π°.
Π³Π΄Π΅ kpi - Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ_ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ°Ρ i-ΠΌΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ; kp — ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ; Pi - Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠ° Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΡ Π² i-ΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ.
ΠΡΠ° ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°Π΅Ρ Ρ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°, Π·Π° ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΠΊΡΠ°, ΡΡΠΎ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΏΠΎΠ΄ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ².
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ
ΠΡΡΡΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΡΡ Π΄Π²Π° ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠ°. ΠΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ Ρ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ 0,6 ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»Ρ 15 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±., ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Ρ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ 0,4 ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΡΡΡ 5,5 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. ΠΠ»Ρ Π²ΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠ° Ρ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ 0,8 ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»Ρ 10 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. ΠΈ Ρ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ 0,2 ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΡΡΡ 6 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. ΠΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡ Π²ΡΠ±ΡΠ°ΡΡ?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ±Π° ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠ° ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ, ΡΠ°Π²Π½ΡΡ 6,8 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. (0,6? 15 + 0,4? (-5,5) = 0,8? 10 + 0,2? (-6) = = 6,8. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π΅ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»ΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠ° ΡΠ°Π²Π½ΠΎ 10,04 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. ([0,6(15 — 6,8)2 + 0,4(-5,5 — - 6,8)2]½ = 10,04), Π° Π΄Π»Ρ Π²ΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ — 6,4 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. ([0,8(10 — 6,8)2 + + 0,2(-6 — 6,8)2]½ = 6,4), ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠ΅Π»Π΅Π½ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡ.
ΠΠ΅ΡΠΎΠΉ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ»ΡΠΆΠΈΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠΈ. ΠΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅.
(4.2).
Π³Π΄Π΅ ?2 — Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°; ΠΏ — ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ; kp — ΡΡΠ΅Π΄Π½ΡΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°; ΠΎΠ½Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΡΡ Π°ΡΠΈΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π° Π·Π° ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Ρ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ, Π° ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ.
Π³Π΄Π΅ ki — Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π° Π² Π³-ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π΅.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΈΠ· Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠΈ
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌ ΡΠΈΡΠΊ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°. ΠΠΎΠΏΡΡΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π° Π² ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌ Π³ΠΎΠ΄Ρ Π·Π° ΠΏΡΡΠΈΠ»Π΅ΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ: 1-ΠΉ Π³ΠΎΠ΄ — 20%, 2-ΠΉ Π³ΠΎΠ΄ — 25%, 3-ΠΉ Π³ΠΎΠ΄ — 18%, 4-ΠΉ Π³ΠΎΠ΄ — 21%, 5-ΠΉ Π³ΠΎΠ΄ — 19%.
ΠΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ ΡΠ°Π³. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΡΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π° Π·Π° ΠΏΡΡΠΈΠ»Π΅ΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄:
ΠΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ°Π³. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π² ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π΅ ΠΎΡ Π΅Π΅ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ:
- 20 — 20,6% = -0,6%;
- 25 — 20,6% = 4,4%;
- 18 — 20,6% = -2,6%;
- 21 -20,6% = 0,4%;
- 19−20,6% = -1,6%.
Π’ΡΠ΅ΡΠΈΠΉ ΡΠ°Π³. ΠΠΎΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ Π² ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΡΠΌΠΌΠΈΡΡΠ΅ΠΌ ΠΈΡ :
0,36 + 19,36 + 6,76 + 0,16 + 2,56 = 29,2.
Π§Π΅ΡΠ²Π΅ΡΡΡΠΉ ΡΠ°Π³. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΡ:
- 29,2/5 = 5,84.
- (ΠΡΠ»ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π΅ΡΡΡ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΊΠ°ΠΊ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ΅, ΡΠΎ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π°ΠΌ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ Π² ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅ (4.2) ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠΈ Π² Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΠΏ — 1 Π±Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ.)
ΠΡΡΡΠΉ ΡΠ°Π³. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΠΌΠΈ, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΠΌΠΈ Π΄Π»Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ «ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ» ΠΈ «ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ» .
ΠΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ — ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°, ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΠ°Ρ Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΡ (ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ°Π·Π±ΡΠΎΡ) ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΈ Π²ΡΠ΅Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π°ΠΊΡΠΈΠΉ. ΠΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ (Cov) ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π°ΠΊΡΠΈΡΠΌΠΈ Π ΠΈ Π ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ:
Π³Π΄Π΅ — ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π ΠΎΡ Π΅Π΅ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈ i-ΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ; — ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ; Pi — Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠ° Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΡ Π² i-ΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ; ΠΏ — ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΉ.
Π‘ΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠ°ΡΡΠΎ Π΄Π»Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π²ΡΠΌΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΎΡ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΅Π΅ Π½Π° ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΡ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΊ ΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΠΌΠΎΠΌΡ Π²ΠΈΠ΄Ρ. ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ:
ΠΠ½Π°ΠΊ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°Π΅Ρ ΡΠΎ Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ Π΅Π³ΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ , Π° ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ — ΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΡ . ΠΡΠ»ΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ r Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΎ ΠΊ Π½ΡΠ»Ρ, ΡΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ»Π°Π±Π°Ρ.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ
Π Π°ΡΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ ΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π°ΠΊΡΠΈΡΠΌΠΈ F ΠΈ G ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ· ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ (ΡΠ°Π±Π». 4.2).
Π’Π°Π±Π»ΠΈΡΠ° 4.2
Π Π°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠΉ E, F, G ΠΈ H (Π² %).
ΠΠ΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ. | ? | F | G | ? |
0,1. | 10,0. | 6,0. | 14,0. | 2,0. |
0,2. | 10,0. | 8,0. | 12,0. | 6,0. |
0,4. | 10,0. | 10,0. | 10,0. | 9,0. |
0,2. | 10,0. | 12,0. | 8,0. | 15,0. |
0,1. | 10,0. | 14,0. | 6,0. | 20,0. |
k | 10,0. | 10,0. | 10,0. | 10,0. |
0,0. | 2,2. | 2,2. | 5,0. |
ΠΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΡΡΠΈΡ Π°ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΡ :
Ρ.Π΅. ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠΈΠΌΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΡΠΌΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½Π°Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ.
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ, ΡΠΎ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΈΠ· Π΄Π²ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ², ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π°.
Π³Π΄Π΅ Ρ — Π΄ΠΎΠ»Ρ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°Ρ Π² ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³Ρ A; (1-Ρ ) — Π΄ΠΎΠ»Ρ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°Ρ Π² ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³Ρ Π.
ΠΡΠΈ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ +1 ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² ΠΏΡΡΠΌΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΎΠ½Π° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΏΡΡΠΌΡΡ Π»ΠΈΠ½ΠΈΡ (ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ Π½Π° ΡΠΈΡ. 4.1ΠΉ, Ρ. Π΅. Π΄Π»Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΡ (ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ½ΠΊΡΡΡΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΠ°) Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄Π²ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ² Π±ΡΠ΄ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΎΠ΄Π½Ρ ΠΎΠ±ΡΡΡ ΡΠΎΡΠΊΡ Π½Π° Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠΉ.
ΠΡΠΈ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ -1 ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΎΠ½Π° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π½ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΠΏΡΡΠΌΡΡ Π»ΠΈΠ½ΠΈΡ (ΡΠΈΡ. 4.16).
Π ΠΈΡ. 4.1. ΠΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ:
Π°)+ 1; Π±)-1.
ΠΠ°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ (ΡΠΈΡ. 4.1, Π°) Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΈ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΄Π²ΡΡ Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΠΏΠΎΡΠ°ΡΠΈΠΈ, Π²ΡΠΏΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π½Π° ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ . ΠΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΈΠ· Π΄Π²ΡΡ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π²ΡΡΠΎΠΊΡΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ, ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΈ Π΄ΡΡΠ³Π°Ρ ΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ Π±ΡΠΌΠ°Π³Π° ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π²ΡΡΠΎΠΊΡΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ. Π‘ΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π²ΠΎΠΊ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π° ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π² ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π²Π·Π²Π΅ΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΈΠ· ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄ΠΎΠ², Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡ Π² ΡΠΎΡΡΠ°Π² ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ².
ΠΡΠΈ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ (ΡΠΈΡ. 4.1, Π±), ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΡΠΈ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π° ΠΏΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π½Π° ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΏΡΠ½ΠΊΡ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΏΡΠ½ΠΊΡ ΠΏΠΎ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ, ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΡ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π° ΠΏΠΎ ΡΡΠΈΠΌ Π΄Π²ΡΠΌ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΠΌ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Π΄ΠΎ Π½ΡΠ»Ρ, Ρ. Π΅. ΡΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠΈΡΠΊ ΠΊ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΡΠΌΡ.
Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π½Π° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π»ΡΡΡΠ°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ² ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ, ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΎΡ -1 ΠΈ +1, ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ² ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ.
ΠΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ Π±Ρ, ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ Π΄Π°Π΅Ρ ΠΎΡΠ²Π΅Ρ Π½Π° Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ: ΡΡΠΎ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ? Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, Π½ΠΎ Π½Π° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π·Π½ΡΠ΅ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΈ: Π²ΠΎ-ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ , ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, Π»ΠΈΡΠ°, ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ΅ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ Π΄Π΅Π½Π΅ΠΆΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΡ, Π° Π½Π΅ Π² ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ; Π²ΠΎ-Π²ΡΠΎΡΡΡ , ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠΏΡΠΈΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π½Π΅Π±Π»Π°Π³ΠΎΠΏΡΠΈΡΡΠ½ΡΠ΅. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ Π²ΠΈΠ΄, ΡΠΎ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΠΊΠ°. ΠΠΎ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π² ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΌ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π΅ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Ρ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΡ. ΠΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π½ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΠΌ. ΠΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ°Π΅Ρ Π±ΡΡΡ ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΈ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π΅Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΡ ΡΠΈΡΠΊΠ°.
ΠΠ»ΡΡΠ΅ΡΠ½Π°ΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΠΌ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΠΎΠ². ΠΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠΊΠ°, ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠ°ΠΊ Value at Risk (VaR), ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΡΡΠ°Π» ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ Π² ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π»Π΅Ρ ΠΈ ΡΠ΅Π³ΠΎΠ΄Π½Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄ΡΠ½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ Π±Π°Π½ΠΊΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡΠΌΠΈ (BIS, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ) ΠΏΡΠΈ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½ΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠ²ΠΎΠ² Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»Π° Π±Π°Π½ΠΊΠ° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ° Π΅Π³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ².
ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄ VaR
ΠΠ½ Π±ΡΠ» ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π½ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΎΡΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΡΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ. VaR — ΡΡΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΡ, ΡΠ°ΠΊΠ°Ρ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΠΈ Π² ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π·Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ Ρ Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ Π½Π΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΡΡ ΡΡΠΎΠΉ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ.
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ VaR ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π·ΡΠΌΠ΅Π²Π°Π΅Ρ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π·Π° Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½Π½ΡΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π» Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠ΅ΡΠ° ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ «ΡΠΈΡΠΈΠ½Ρ» ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠΎ VaR ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΡ Π² ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π΅ Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌΡ Π²Π΅ΡΡ «Ρ Π²ΠΎΡΡΠ°» ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π» Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ, Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ VaR, ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 1 — 10 Π΄Π½Π΅ΠΉ, Π° ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ Π΄ΠΎΡΡΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°Π²Π΅Π½ 95−99%. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ VaR = -1 ΠΌΠ»Π½ Π΄ΠΎΠ»Π». Π΄Π»Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π½Ρ Ρ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΌ Π΄ΠΎΡΡΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ 95% ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ΄Π½Π΅Π²Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΠΈ Π² ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π² 95% ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅Π² Π½Π΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΡΡ 1 ΠΌΠ»Π½ Π΄ΠΎΠ»Π». Π Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ VaR = -5 ΠΌΠ»Π½ Π΄ΠΎΠ»Π». Π΄Π»Ρ Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π° ΠΈ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ Π΄ΠΎΡΡΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ 95% ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΠΈ Π² ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π·Π° Π½Π΅Π΄Π΅Π»Ρ Π² 95% ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅Π² Π½Π΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΡΡ 5 ΠΌΠ»Π½ Π΄ΠΎΠ»Π».
ΠΠ²Π΅Π΄Π΅ΠΌ ΡΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ VaR. ΠΡΡΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π² ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ t ΡΠ°Π²Π½Π° V (Π t, Xt, t), Π³Π΄Π΅ Xt, — ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΡ, ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ; Pt — ΡΠ΅Π½Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π² ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ?. ΠΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠΈΠΌ ?V (Pt + i — Π t, Xt, t) ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π·Π° ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π» Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ t ΠΈ t + 1 (ΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΎΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ). ΠΡΡΡΡ G(k, Xt) - ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ.
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΠΊ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ G(k, Xt) ΠΊΠ°ΠΊ.
Π³Π΄Π΅ - ΡΠΎΡΠ½Π°Ρ Π½ΠΈΠΆΠ½ΡΡ Π³ΡΠ°Π½Ρ (ΠΏΡΠΎΡΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ, ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠ· Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ²) ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π° Π.
ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½Π°Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ Π΄Π°Π΅Ρ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ k, ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ G (k, Xt) = Π°.
ΠΠ½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ VaR Π΄Π»Ρ Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ Π΄ΠΎΡΡΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ 1 — Π° (Π° — Π²Π΅Ρ «Ρ Π²ΠΎΡΡΠ°») ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ.
VaR=(a, Xt) = G-1(Π°, Xt).
ΠΠ»Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ VaR, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΈΠ· ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ Π·Π½Π°ΡΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π² ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π» Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ, Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ VaR, ΠΈ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ.
ΠΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΡΡΡ, ΠΏΡΠΈΠΌΠΈΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ΅ΠΉ. ΠΡΡΠΏΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ, ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠ΅ Π² ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Π΅ ΡΡΡΡΡΠΈ ΡΠΎΡΠ³ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π½Π° ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΠ°Ρ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΈ Π²Π΅Π΄ΡΡΠΈΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ, ΡΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Ρ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠΎΠΉ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ.
ΠΡΡΠ³Π°Ρ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ° ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΡΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅Π½ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ², ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ. Π’ΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΠΈΠΈ Π½Π° ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΠ°Ρ Π·Π°ΠΊΠ°Π½ΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ; ΡΡΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ: ΠΏΠΎ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΡΠ΅Π½Π°ΠΌ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ? ΠΠ±ΡΡΠ½ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π²ΡΠ±ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π·Π°ΠΊΡΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²Π»ΠΈ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΊΠ΅, Π³Π΄Π΅ ΡΠΎΡΡΠ΅Π΄ΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ.
ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π° ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΈ Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½ ΠΆΠ΅Π»Π°Π΅ΠΌΡΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π» Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΠΈΡΠΊΠ°, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ.
Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΡΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠ² ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ: ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ, Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΡΠΈΠΌΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ.
ΠΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π·Π° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΄ΡΡΠΈΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄. ΠΠ»Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ VaR ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π±Π°Π·Π° Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π·Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠ΅Π½ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡ Π² ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ (ΠΈΠ»ΠΈ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ², Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π°ΠΏΠΏΡΠΎΠΊΡΠΈΠΌΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ). ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°Π΄ΠΎ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π½ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π·Π° ΠΏΡΠΎΠΌΠ΅ΠΆΡΡΠΎΠΊ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ, Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ VaR, ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ. ΠΠ°ΡΠ΅ΠΌ Π½Π°Π΄ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ°Π½ΠΆΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅, ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠΈΡΡ Π³ΠΈΡΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΈ Π½Π°ΠΉΡΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ VaR, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½Π½ΠΎΠΌΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ.
ΠΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π΅Π½ ΠΎΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎ Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΠΏΡΠΎΡΡ Π² ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ. ΠΡΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π½Π΅ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Ρ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠ΅ ΠΈΠΌ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΡ.
Π Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ°ΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ½Π΅ΡΡΠΈ ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ ΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠ±ΠΎΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈ ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠ΅. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ° Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½Π° Π½Π°Π±ΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΄ΡΡΠΈΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ. Π’ΠΈΠΏΠΈΡΠ½Π°Ρ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ° Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ . Π§ΡΠΎΠ±Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΡ VaR, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ , Π½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΡΡΠ°ΡΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ΅Π³ΠΎΠ΄Π½ΡΡΠ½ΠΈΠΉ ΡΠΈΡΠΊ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΎΡΠ΅Π½Π΅Π½ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ , ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π΅ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΠ°.
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½Π°Ρ ΠΈΠ΄Π΅Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π²ΡΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ², Π²Π»ΠΈΡΡΡΠΈΡ Π½Π° ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΠΈ Π°ΠΏΠΏΡΠΎΠΊΡΠΈΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΡΡΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ². Π’ΠΎ Π΅ΡΡΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΡ, ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠ°Π·Π±ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ, Π½Π°ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΡΠΎ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ, Π½Π° ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Ρ, ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΡ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ°. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠ»Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΊΡΠΏΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°Π±ΠΎΡ Π±Π΅ΡΠΊΡΠΏΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΉ Ρ ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠΎΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ³Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠ°Π»Π΅Π΅ Π΄Π΅Π»Π°Π΅ΡΡΡ Π΄ΠΎΠΏΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ². ΠΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΡΡΡΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΡ, Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΡΠ»ΠΈ Π°ΠΏΠΏΡΠΎΠΊΡΠΈΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΠΉ Π²ΠΈΠ΄, ΡΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ, ΠΈ, Π·Π½Π°Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ², ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ.
Π‘Π΅ΡΡΠ΅Π·Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄Π° ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π΄Π»Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π° ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² Π²ΡΠ΅ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ.
ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ° VaR, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°, Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠ° ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ΅ ΡΠΈΡΠΊΠ°, ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠ΅ΠΉ.
ΠΠ°Π½Π½ΡΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π±ΡΡΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΡ VaR. ΠΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΡ ΡΠ΄ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π² ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Π΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΈ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Ρ Π½Π΅Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡΠΌΠΈ Π²ΡΠΏΠ»Π°Ρ. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π΄Π΅Π»Π°ΡΡ Π΄ΠΎΠΏΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ Π±Π°Π·ΠΎΠ²ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ² ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π·Π½ΡΠΌ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°.
ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΡΠΈΠΌΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ (ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΠΎΠ½ΡΠ΅-ΠΠ°ΡΠ»ΠΎ) Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΏΡΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΡ . ΠΡΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ, Π²Π»ΠΈΡΡΡΠΈΠ΅ Π½Π° ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ. ΠΠ°ΡΠ΅ΠΌ ΡΡΡΠΎΠΈΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠΌ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠΌ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ , ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π½Π° ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΌ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΡΡΠ΅Π½Π°ΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ. ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅Π½Π°ΡΠΈΠ΅Π² ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ° ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ. ΠΠ°Π»Π΅Π΅ ΡΡΡΠΎΠΈΡΡΡ Π³ΠΈΡΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ° ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ VaR.
ΠΡΠΎΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ². ΠΠ½ Π½Π΅ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅Ρ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½Π°ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΏΡΠΎΠ³Π½ΠΎΠ·ΠΎΠΌ. ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΡΠ΅Ρ Π½Π΅ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, Π° ΡΠ΅Π»ΡΠΉ ΡΡΠ΅Π½Π°ΡΠΈΠΉ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΡΠ»Π΅ΠΆΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π² Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΠΏΡΡΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ.
ΠΠ΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΠΊ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° — Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ Π·Π°ΡΡΠ°ΡΠ°ΠΌ.
ΠΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ VaR ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π½Π° ΠΊΠΎΠΌΠ±ΠΈΠ½Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ².
ΠΠ±ΡΠΈΠΉ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΠΊ VaR Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ VaR Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎ ΠΎΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΠΌΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅. Π Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΊΠ΅ ΡΠ΅Π·ΠΊΠΎ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ ΡΠΊΠ°ΡΠΊΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ»Π°ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ[1] ΡΡΠ½ΠΊΠ° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΠΌΠΈ, ΡΠΎ VaR ΡΡΡΠ΅Ρ ΡΡΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΡΠΎΠΌΠ΅ΠΆΡΡΠΎΠΊ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ, Π° Π΄ΠΎ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ° VaR Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ½Π°.
ΠΡΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ΅ VaR Π½Π΅ ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠ°Ρ Π²Π°ΠΆΠ½Π°Ρ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΡΡΠ½ΠΊΠΎΠ², ΠΊΠ°ΠΊ Π»ΠΈΠΊΠ²ΠΈΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ. ΠΡΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΠΊ ΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎ Π² ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΡΡΡ Π·Π°ΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ.
- [1] ΠΠΎΠ»Π°ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ (volatility) — ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΠΉ ΡΠ΅Π½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Ρ ΠΈΠ»ΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ; ΡΡΠΎ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ°, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΠ°Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠΈΠ²ΠΎΡΡΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠ² ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°.