ΠΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ Π² ΡΡΠ΅Π΄Π΅ Protege
ΠΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½Π°Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° Protege ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π½Π° Π² Π‘ΡΡΠ½Π΄ΡΠΎΡΠ΄ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ΅ (Π‘Π¨Π, ΠΠ°Π»ΠΈΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ). ΠΠ½Π° ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎ Π»ΠΈΡΠ΅Π½Π·ΠΈΠΈ Mozilla Public License (MPL) ΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½ΡΠΌ ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Ρ ΠΎΡΠΊΡΡΡΡΠΌ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ ΠΊΠΎΠ΄ΠΎΠΌ. Π‘ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° Protege ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΡΠΏΡΠΎΡΡΠΈΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ. Protege ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎ ΠΎΠ±Π½ΠΎΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΡ. ΠΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ Π² ΡΡΠ΅Π΄Π΅ Protege (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅Π΄Ρ Protege
ΠΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½Π°Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° Protege ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π½Π° Π² Π‘ΡΡΠ½Π΄ΡΠΎΡΠ΄ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ΅ (Π‘Π¨Π, ΠΠ°Π»ΠΈΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ). ΠΠ½Π° ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎ Π»ΠΈΡΠ΅Π½Π·ΠΈΠΈ Mozilla Public License (MPL) ΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½ΡΠΌ ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Ρ ΠΎΡΠΊΡΡΡΡΠΌ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ ΠΊΠΎΠ΄ΠΎΠΌ. Π‘ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° Protege ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΡΠΏΡΠΎΡΡΠΈΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ. Protege ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎ ΠΎΠ±Π½ΠΎΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΡ[1].
ΠΠ½ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΉΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅Π΄Ρ Protege ΠΠ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ Π½Π° ΡΠΈΡ. 7.3.
Π ΠΈΡ. 7.3. ΠΠ½ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΉΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅Π΄Ρ Protege 4.1.
Protege ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ Π΄Π²Π° ΠΏΡΡΠΈ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ1:
- β’ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΠ΅ΠΉΠΌΠΎΠ², ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π΅ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠΊΠΎΠ»Π° ΠΠΠΠ‘ (Open Knowledge Base Connectivity protocol), — ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² Protege 3. x;
- β’ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ Π½Π° ΡΠ·ΡΠΊΠ΅ OWL (Web Ontology Language), ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΡΠΈΡΠΌΠΎΠΌ W3C.
ΠΡΠ° ΡΡΠ΅Π΄Π° ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ Π±ΡΠ»Π° Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½Π° ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ· ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΡ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ:
- β’ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π° Π½Π° Java, ΡΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΊΡΠΎΡΡ-ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΎΡΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ;
- β’ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅Π½Π° Π·Π° ΡΠ²Π΅Ρ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ (ΠΏΠ»Π°Π³ΠΈΠ½ΠΎΠ²);
- β’ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΌΠ° Ρ OWL 2 (Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Ρ Ρ Π²Π΅ΡΡΠΈΠΈ 4.1);
- β’ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½Π° Π²ΠΈΠ·ΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π³ΡΠ°ΡΠ°, Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ, Π° ΡΠ΅Π±ΡΠ°ΠΌΠΈ — ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π½ΠΈΠΌΠΈ (ΠΏΠ»Π°Π³ΠΈΠ½ OWLViz);
- β’ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π°, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π° ΡΠ·ΡΠΊΠ΅ SWRL (Semantic Web Rule Language);
- β’ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Π° (reasoners), ΠΊΠ°ΠΊ FaCT-Π½-, Pellet, HermiT.
Π―Π·ΡΠΊ Π²Π΅Π±-ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ OWL ΠΈΠ·Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π½ Π΄Π»Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π±Π°ΡΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΠΌΠΎΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ, Π° Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ. ΠΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π² ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, ΠΊΠ°ΠΊ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π² Π½Π°ΡΠ΅ΠΉ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ΅ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ, Π² Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Π°Π²ΡΠΎΠΌΠ°ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΠ.
ΠΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ·ΡΠΊΠ° OWL ΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Protege ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ, ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π½ΡΡ Π½Π° ΡΠ°ΠΌΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠ°Ρ . Π Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π±ΡΠ»Π° Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½Π° Π²Π΅ΡΡΠΈΡ Protege 4.1 ΠΈ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΡΡΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ. ΠΡΠ±ΠΎΡ Π²Π΅ΡΡΠΈΠΈ Π±ΡΠ» ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄Π°ΡΠΈΡΠΌΠΈ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΡΠΈΠΊΠΎΠ², ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠ° ΠΎΡΠΈΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ°ΠΉΡΠ΅.
OWL-ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ², ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΈΡ ΡΠΊΠ·Π΅ΠΌΠΏΠ»ΡΡΠΎΠ². ΠΠ»Π°ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°Π±ΠΎΡΡ ΡΠΊΠ·Π΅ΠΌΠΏΠ»ΡΡΠΎΠ²[2][3]. ΠΠ΄Π½Π° ΠΈΠ· Π³Π»Π°Π²Π½ΡΡ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ OWL ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ°-ΡΡΠΏΠ΅ΡΠΊΠ»Π°ΡΡΠ° (ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ) ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Ρ Π°Π²ΡΠΎΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π² Π±Π»ΠΎΠΊΠ΅ ΡΠ°ΡΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ (reasoner). ΠΡΠΎ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠΌ Ρ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π°. Π‘Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° OWL ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΈΠ½Π°ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² Protege ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΡΡΠ΅Ρ ΡΠΈΠΏΠΎΠ²[4]:
- β’ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° (object properties);
- β’ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΡΠΈΠΏΠ° (data properties);
- β’ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°-Π°Π½Π½ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠΈ/ΠΌΠ΅ΡΠ°Π΄Π°Π½Π½ΡΡ (annotation properties).
Π‘Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ, ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½Ρ Π² ΠΈΠ΅ΡΠ°ΡΡ ΠΈΡ. Π Protege
ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΠΏΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π΄Π»Ρ Π΄Π°ΡΠ°-ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ².
ΠΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ (object properties) ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠΈΠΏΡ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π² ΡΠ°Π±Π». 7.3.
ΠΡΠ΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΠΌ Π΄ΠΎΡΡΠΎΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ, ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ ΡΠ·ΡΠΊΠ° OWL, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΉ Π½Π°Π΄ Π½ΠΈΠΌΠΈ. Π ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΉ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΡ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ (ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π²ΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅), Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΊΠΈ, ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠ° ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ΠΎΠ² ΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅. ΠΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π½Π°Π΄ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π½Π° ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ² ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ ΠΎΠ½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΊΠΈ ΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ.
Π’Π°Π±Π»ΠΈΡΠ° 73
ΠΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ (Objects Properties)
ΠΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π² Protege | ΠΠ½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. |
functional. | Π‘ΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠΊΠ·Π΅ΠΌΠΏΠ»ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ° (ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ: «Ρ — ΠΎΡΠ΅Ρ Ρ») |
inverse functional. | ΠΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ («Π³/ — ΡΡΠ½ Ρ »). |
transitive. | Π —"? —> Π‘ => Π —> Π‘. |
symmetric. | Π -> Π => Π -> Π. |
asymmetric. | ΠΠ΅Ρ. |
reflexive. | ΠΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½ Ρ ΡΠ°ΠΌΠΈΠΌ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ. |
irreflexive. | ΠΠ΅Ρ. |
- [1] FI Π Π (Federation of Intelligent Physical Agents). Cm.: URL: http://www.cselt.stet.it/fipa/fipa_rationale.htm — ΠΎΡΠΈΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ no Protege.
- [2] FIPA (Federation of Intelligent Physical Agents).
- [3] ΠΡΠΈΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ no Protege.
- [4] ΠΠΈΠΊΠ°Π½ΠΎΡΠΎΠ² Π‘. Π. ΠΠΏΡΡ ΠΏΡΠΈΠΊΠ»Π°Π΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π°.