ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΠΌΠΈ ΠΈ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ
Π’Π° ΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ° ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π΄Π΅Π»ΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π΄ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ². ΠΡΡΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π»ΡΠ΄ΠΈ Ρ Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠΈΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΡΡΡ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π°, ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊ Π΅Π²ΡΠ΅ΠΈ ΠΈ Π½Π΅Π³ΡΡ. ΠΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½Ρ: Π½Π΅Π΄ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΠ΅, Π½Π΅ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ, ΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π½ΠΎΡΡΡ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΠΌΠΈ ΠΈ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ²Ρ ΠΆΠ΅ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ ΡΡΠΈΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΎΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠΉ ΠΊ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠΎΠ²? ΠΠ°ΡΠ°ΡΡ Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΡΠΈΠΏΠ°ΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠΉ. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ «ΡΠΎΠ»ΠΈ» ΠΈΠ»ΠΈ «ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΎΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ» [frame of reference], Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ, Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅Π½ΠΎ ΠΊ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΈ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ Π½ΠΎΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π°Π±ΡΡΡΠ°ΠΊΡΠ½ΡΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ, ΠΏΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΉ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅. Π’Π΅ΠΌ Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠ° ΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½Π°.
ΠΠΎ Π½Π΅Π΄Π°Π²Π½Π΅Π³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΈ. ΠΠΎ ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π΄Π΅Π»ΠΎ Π΄ΠΎΡΠ»ΠΎ Π΄ΠΎ ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΡΡ Π² «ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅» ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΠΌ, ΡΠΎΠ»ΠΈ ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΈΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡΠ°, ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ «Π½Π°Π±ΠΎΡ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ»[1][2]. Π£ ΡΠ»Π΅Π½Π° ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΠ° ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π΄ΠΈΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡΠ° Π±ΡΠ΄ΡΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ, ΡΠ΅ΠΌ Ρ ΡΡΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ[3]. ΠΠ΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΡΠΎΠ»ΠΈ, Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΉ Π΄ΠΈΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡ, Π²ΡΠ½ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΠΎΠΌΠΈΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ, Π½ΠΎ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΡΡΠ°ΡΡΠ½ΠΈΠΊΠΈ ΡΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°Π±ΠΎΡΠ° Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΡΡΠ³ ΠΊ Π΄ΡΡΠ³Ρ.
Π‘ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° ΡΠΎΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ»Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΎΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΈ Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΎΠΏΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π²Π»ΠΈΡΠ΅Ρ Π½Π° ΡΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅Ρ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡ. ΠΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ ΡΠΎΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π΄Π²Π° ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ½ΠΎΠ³Π΄Π° ΠΎΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΡ ΠΏΠΎ-ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΌΡ Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΡΠ΅ΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎ: ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΈ ΡΠ° ΠΆΠ΅ ΡΡΠΌΠΌΠ° Π΄Π΅Π½Π΅Π³ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ Π±Π΅Π΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° ΠΈ ΠΌΠ°Π»Π΅Π½ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ Π±ΠΎΠ³Π°ΡΠΎΠ³ΠΎ. ΠΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΡΠΎΡΠΊΠ΅ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΠ° ΠΏΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎ Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° ΡΠΎΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ Π²ΡΠ±ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ . ΠΠ΅Ρ — ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²Π΅ΡΠ° ΠΈ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΠ΅, ΠΆΠΈΠ²ΡΡΠΈΠ΅ Π² Π½Π΅ΠΌ. ΠΠΎ Ρ ΡΠ΄ΠΎΠΆΠ½ΠΈΠΊ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎ, Π° ΠΎΡ ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½Ρ. ΠΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠΉ ΠΊ ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΎΡΠ½ΡΠ΄Ρ Π½Π΅ ΡΡΠ½ΠΎ. Π€Π°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΡΠ°ΠΌΠ° ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ° ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΡ ΡΠ²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΠΎΠ·ΠΆΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠΉΠ΄Π΅ΠΌ ΠΊ ΡΠ°Π·Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ ΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠΈ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ.
Π‘Π»Π΅Π΄ΡΡΡΠ°Ρ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π½Π°ΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ Π²ΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ°Π·Π΅, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΌΡ ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ. ΠΠΎΠ³Π΄Π° ΠΌΡ Ρ ΠΎΡΠΈΠΌ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π΄Π΅Π»ΠΎ Ρ Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ΅Π»ΡΠΌ ΠΈ ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΌΡ Ρ ΠΎΡΠΈΠΌ Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π΅Π³ΠΎ Π½Π° ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π°ΡΠΈΠ°ΡΡ? ΠΡΡΠΊΠ³Π΅ΠΉΠΌΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΏΠ»ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ [cohesion], ΠΊ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ, ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΊΡΠ°ΠΉΠ½Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ Π΄Π²Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΊ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ΅ ΠΈ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡΠ° ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π»ΡΠ΄ΡΠΌΠΈ, Π° Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠ΅ — ΠΊ ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΡ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ. ΠΡ Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΡ Π½Π° ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡΡ ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π° Π΄Π²Π° Π½Π°Π±ΠΎΡΠ° ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ² Π΄Π»Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ΅ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ, Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΄Π²Π° ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ, ΡΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΠΌ, ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΏΠ»ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠ½Π°Ρ ΡΠΏΠ»ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ. Π Π²Π½ΠΎΠ²Ρ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π½Π΅ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±Π°ΡΡΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΎΠ±ΡΠΈΠ΅ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ Π±Ρ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΡΡΠΎΠΌ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ°.
Π’Π° ΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ° ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π΄Π΅Π»ΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π΄ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ². ΠΡΡΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π»ΡΠ΄ΠΈ Ρ Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠΈΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΡΡΡ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π°, ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊ Π΅Π²ΡΠ΅ΠΈ ΠΈ Π½Π΅Π³ΡΡ. ΠΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½Ρ: Π½Π΅Π΄ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΠ΅, Π½Π΅ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ, ΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠ°ΠΌ ΠΈ Ρ. Π΄. Π’Π΅ΠΌ Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΡΡΡ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ: Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ, Π΄ΠΈΡΠΊΡΠΈΠΌΠΈΠ½Π°ΡΠΈΡ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ² Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΠΌΠΈ: ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΡΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠΌ, Π° ΡΡΠΎ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ. ΠΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ, ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠ·Π½Π°ΡΡ, Π½Π°ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ·ΠΊΠΈΠΌΠΈ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ Π±ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ.
ΠΡΠΈΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ°ΠΌΠΈΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ² ΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅Ρ Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ½Π΅Π½ΠΈΡ. Π‘ΡΠ°Π²Π½ΠΈΠΌ Π΄Π²Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΡ ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ: Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΠΌΡ Ρ ΠΎΡΠΈΠΌ Π·Π½Π°ΡΡ, Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π»ΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΠΉ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅ΡΠΌΠ΅Π½ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π»ΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄Ρ, ΡΠ΅ΠΌ ΡΠΎΡ, ΠΊΡΠΎ Π½ΠΈΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π½Ρ Π²ΡΠ΅Π·ΠΆΠ°Π» ΠΈΠ· Π΄ΠΎΠΌΠ°. ΠΠ°ΠΊ ΠΌΡ ΠΎΡ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅ΡΠΌΠ΅Π½Π°? Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΈΠΌ ΠΏΠΎΠ΅Π·Π΄ΠΎΠΊ, ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΡΡΠ°Π½, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΠ½ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ»? Π ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠΎΠΉ ΠΌΡ, Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ, ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΠΌ Π²ΡΠ΅ ΡΡΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΡ Π² ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡ. Π Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π²ΠΎΠ·ΡΠΌΠ΅ΠΌ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΠ΅ΡΡΠΎΠ², Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅Π²ΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ. ΠΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌ ΠΈΡΠΏΡΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠΌΡ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½ΠΊΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° Π² ΠΏΠΎΠ»Π΅ΡΠ΅, Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π΅Π»Π°ΡΡΠ΅Π³ΠΎ Π·Π°ΡΡΠ΄ΠΊΡ. ΠΠ° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ, ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎ, Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ Π½Π΅ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½ΠΎΠΊ. ΠΡΠ΄Π΅ΠΉ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠΎΠΌΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠΈΡΡΡΡ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΡ.
ΠΡΠ° ΠΏΠ°ΡΠ° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² Π΄Π°Π΅Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π½Π°Π±ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ². ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ² Π½Π° ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅Ρ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π³ΠΎΡΠ°Π·Π΄ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄ΠΎΠΏΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠ΅ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠ° «ΡΠ°ΡΡΠΎΡΡ ΠΏΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΈΠΉ» [wide-travelledness]. ΠΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΡ «ΡΠ°ΡΡΠΎΡΡ ΠΏΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΈΠΉ» Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ ΡΠΎ ΡΠ²ΠΎΠΈΠΌ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ΠΌ, Π² ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΠΊΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈ Π·Π°Π²ΠΈΡΡΡ Π² ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ° ΡΠ°Π½Π΅Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΡ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ. Π ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π½Π°ΡΠΊΠ°Ρ Ρ ΠΈΡ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ, ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎ, Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Ρ — Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌ Π΄Π»Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΡΠ³ΠΎΠ΅ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ «ΡΠ°ΡΡΠΎΡΡ ΠΏΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΈΠΉ» ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΡΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ — Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΡ ΡΠΎΠ±ΡΠ°Π½Ρ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅, ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΡ ΡΡΠΎ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ Π΄ΡΠΌΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎ ΠΎΠΏΡΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ΅ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Π½Π° ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ — ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΊΠΈ. ΠΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΡ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Π² ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΌΠΈΡΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡ Π±Π°Π·ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ΅ΡΡΡ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅Π²ΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ. ΠΠ½ΠΎ Π½Π΅ ΡΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π΅ΡΡΡ, ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠ΅Π΅ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π±Π°Π·ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ΅ΡΡΡ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. Π£ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ Π² Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΡΠ²Π½ΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ, ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΠ°Ρ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΡ Ρ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΡΠΎΠΉ. ΠΡΠ΅ ΡΡΠΎ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎΠΊΠ° ΡΡΠΎ Ρ Π½Π°Ρ Π½Π΅Ρ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠ΅ΠΉ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ². ΠΠ΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ, Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠ° ΡΠ΅Π»Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠ², ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ ΡΠ΅ΠΌ Π² ΡΡΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π½Π°Π²Π΅Π΄Π΅Π½ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΎΠΊ.
ΠΠΎΠΊΠ° ΡΡΠΎ ΠΌΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΈΠ±Π΅Π³Π½ΡΡΡ ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ°Π»ΡΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ·Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΡΡ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠΎΠ². ΠΡΠ»ΠΈ Ρ Π½Π°Ρ Π΅ΡΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ΅ΠΌΠ»Π΅ΠΌΡΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ-ΡΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ, ΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΡΡΡ, Π½Π΅Π²Π°ΠΆΠ½ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π½Π°Π±ΠΎΡ ΠΌΡ Π²ΡΠ±Π΅ΡΠ΅ΠΌ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠ°. Π ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅Π½ΡΡ , ΡΠΏΠΎΠΌΡΠ½ΡΡΠΎΠΌ Π²ΡΡΠ΅, ΠΌΡ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ»ΠΈ, ΡΡΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΡΠ° Π±ΡΠ»ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠ²Π½Ρ Π² ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ[4]. ΠΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ»ΠΈ Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π°ΠΌΠΈ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°, Π° Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ — Π½Π°Π³ΡΠ°Π΄Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΈ Π΅ΠΌΡ Π²ΡΡΡΠ΅Π½Ρ. Π ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π²Π° ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠ° Π½Π΅ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΠΎ Π΄ΡΡΠ³ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ, ΠΎΠ½ΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ·Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΠΌΡ Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΌΡΡΠ»Π΅, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ Ρ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ. Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΌΡ ΡΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΠΌΠ° ΠΏΠΎ ΡΠ΅Π±Π΅ ΠΌΠΎΠ³Π»Π° Π±ΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π° ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π°ΠΌΠΈ, ΠΈ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π½Π΅ Π·Π°ΡΡΠ°Π³ΠΈΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎ Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π·Π΄Π΅ΡΡ ΡΠΊΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ°. Π§ΡΠΎ ΡΡΠΎ Π·Π° ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ΅ΠΌΠ»Π΅ΠΌΡΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ²? ΠΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΠΌΡ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΠΈ Π½Π΅ΠΏΡΠΈΠ΅ΠΌΠ»Π΅ΠΌΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ Π½Π°ΡΡΡΠΈΡΡ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ·Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ΅ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ Π»ΠΈ ΠΌΡ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠΈΡΡ Π½Π° ΡΡΠΎΡ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ, Π½Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡ ΠΊ Π·Π΄ΡΠ°Π²ΠΎΠΌΡ ΡΠΌΡΡΠ»Ρ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ.
ΠΠ΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ, Π½Π°ΠΈΠ»ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΠΈΡ Π΄Π΅Π»ΠΎ Ρ ΡΠ΅ΡΠ²Π΅ΡΡΡΠΌ ΡΠ°Π³ΠΎΠΌ — ΠΊΠΎΠΌΠ±ΠΈΠ½Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ² Π² ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΉ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½Ρ — ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΊΠ°Π»Ρ. ΠΠ»Ρ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΡΡ Π²ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅ ΡΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ, Π½ΠΎ Π·Π΄Π΅ΡΡ Π½Π΅Ρ ΠΌΠ΅ΡΡΠ° Π΄Π»Ρ Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ°.
ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠΏΡΠΎΡΠΈΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°ΠΌ ΠΏΠΎΠΌΠΎΠ³Π°Π΅Ρ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π° ΠΎΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ ΠΊ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΡ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ ΡΠ°Π³ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π΅ΡΠ΅ Π½Π΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ? ΠΡΠ²Π΅Ρ, Ρ Π΄ΡΠΌΠ°Ρ, ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· Π΄Π²ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ. Π‘Π°ΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ Π±ΡΡΡ ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΡΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π±Π΅Π· Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π°. Π, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ, Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ½Π° Π½Π΅ ΠΏΠΎΠ»Π½Π°Ρ, ΡΠ±Π΅ΡΠ΅ΠΆΠ΅Ρ Π½Π°Ρ ΠΎΡ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ, ΡΠ°ΡΠΏΠ»ΡΠ²ΡΠ°ΡΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΊΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΠΊΡΡΡΠΈΠΈ ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π½Π°ΡΠΊΠ°Ρ . Π‘ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π½Π°ΡΠΊ Π²ΡΡΠ΄ Π»ΠΈ ΡΠ΅Π»Π΅ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎ, Π½ΠΎ ΡΠΎΡ, ΠΊΡΠΎ Π²ΡΠ½ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΡΡ ΡΡΠΈΠΌ, ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΡ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠ½ΡΠΉ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΌΡ Π΄Π΅Π»Π°Π΅ΠΌ Π² ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π½Π°ΡΠΊΠ°Ρ , ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π° ΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡΠΌΠΈ.
- [1] Guttman L. The Problem of Attitude and Opinion Measurement // Measurement andPrediction / Stouffer S. et al. Princeton: Princeton University Press, 1950. Ch. 2.
- [2] Merton R.K. The Role-Set: Problems in Sociological Theory // British Journal ofSociology. 1951. Vol. 8. P. 106−120.
- [3] Explorations in Role Analysis / Gross N. et al. N.Y.: Wiley, 1958.
- [4] Lazarsfeld P.F., Thielens W. The Academic Mind. Glencoe, Illinois: The Free Press, 1958.