ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ Π² ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΠ΅ MatLab.
ΠΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠΌ ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ°
Π Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΠΈΠ³ΡΠ°Π΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ, Ρ. Π΅. ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎ Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ (ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΉ), Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡ ΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ Π² Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΡΠΎΡΠ΅ΠΊ. ΠΡΠΈΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΎ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° ΠΎ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎ Π΅Π΅ ΡΠ°Π±Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ Π² ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΠ΅ MatLab. ΠΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠΌ ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ° (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π€Π°ΠΊΡΠ»ΡΡΠ΅Ρ ΠΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΈΠΊΠΈ ΠΠ°ΡΠ΅Π΄ΡΠ° ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π°ΠΏΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ
ΠΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°
ΠΏΠΎ Π΄ΠΈΡΡΠΈΠΏΠ»ΠΈΠ½Π΅ " ΠΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ°"
" ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ Π² ΠΏΠ°ΠΊΠ΅ΡΠ΅ MatLab.
ΠΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠΌ ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ° "
ΠΡΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΠ»: ΡΡΡΠ΄Π΅Π½Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΠΠ’-11−10 Π€ΡΠ΄ΠΎΡΠΎΠ² Π.Π‘.
- ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅
- 1. Π’Π΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ
- ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ
- ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ°
- 2. ΠΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ
- Π Π΅Π°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ
- Π Π°ΡΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΊΠ° ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²
- ΠΠ½Π°Π»ΠΈΠ· ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠ²
- ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌ
- ΠΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½Π°Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ
- ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΊΡΠ±ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΏΠ»Π°ΠΉΠ½Π°ΠΌΠΈ
- ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ°
- Π‘ΠΏΠΈΡΠΎΠΊ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ
Π Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΠΈΠ³ΡΠ°Π΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ, Ρ. Π΅. ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎ Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ (ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΉ), Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡ ΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ Π² Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΡΠΎΡΠ΅ΠΊ. ΠΡΠΈΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΎ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° ΠΎ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎ Π΅Π΅ ΡΠ°Π±Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌ Π² Ρ ΠΎΠ΄Π΅ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°. ΠΠ»Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡ ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ Π΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎ-ΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡΠΌΠΈ. Π’Π΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ» Π΄Π»Ρ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ.
ΠΠ½Π½ΠΎΡΠ°ΡΠΈΡ:
Π Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΡΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ Π² ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠ΅ MatLab ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠΌΠΎΠΌ ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ°.
1. Π’Π΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ
ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ
ΠΡΡΡΡ Π½Π° ΠΎΡΡΠ΅Π·ΠΊΠ΅ [a, b] Π·Π°Π΄Π°Π½Ρ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ y = f (x) Π² ΡΠΎΡΠΊΠ°Ρ
ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ — Π½Π°Ρ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Π° Π½Π΅ Π²ΡΡΠ΅ n-ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ:
(1)
ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π² ΡΠΎΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅Ρ ΡΠ΅ ΠΆΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΡΡΠΎ ΠΈ Π΄Π°Π½Π½Π°Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ, Ρ. Π΅. Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΡΡ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π°:
() = f () =, i = 0, 1, 2, …,n. (2)
ΠΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΠΌΠΈ, ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ — Π½Π°Ρ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Π° Π²ΠΈΠ΄Π° (1), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π½Π° ΠΎΡΡΠ΅Π·ΠΊΠ΅ [a, b] ΡΠ²Π»ΡΠ»ΡΡ Π±Ρ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄Π»Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ y = f (x).
ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ (1) Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠΌ, ΡΠΎΡΠΊΠΈ — ΡΠ·Π»Π°ΠΌΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ
.
ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ°
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ ΠΎΠ± ΠΎΡΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Π° (1).
ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠΌ Π»Π°Π³ΡΠ°Π½ΠΆ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ° ΠΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡ ΡΡΠΎΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ Π² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ (2), ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ n+1 ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ Ρ n+1 ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ :
Π Π΅ΡΠ°Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ, Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΡ ΠΈ, ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡ ΠΈΡ Π² (1) ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ ΠΈΡΠΊΠΎΠΌΡΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π½Π° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ ΡΡΠΎΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ± ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½ Ρ Π³ΡΠΎΠΌΠΎΠ·Π΄ΠΊΠΈΠΌΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ.
ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ (1) Π±ΡΠ΄Π΅ΠΌ ΠΈΡΠΊΠ°ΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅:
(4)
ΠΠΎΠ»Π°Π³Π°Ρ Π² (4) x = ΠΈ ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Ρ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ (2) ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ:
ΠΎΡΠΊΡΠ΄Π° =
ΠΠΎΠ»Π°Π³Π°Ρ Π² (4) x = ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ:
ΠΎΡΠΊΡΠ΄Π°
=
ΠΠ½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΠΎ Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅ΠΌ
=
…
=
ΠΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡ Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π² ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ (4), ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ ΠΈΡΠΊΠΎΠΌΡΠΉ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½
= + +
. + (5)
Π€ΠΎΡΠΌΡΠ»Π° (5) Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΎΠΉ ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ°.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ. ΠΠ°ΠΉΡΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ, ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΠΈΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ f (x).
x0 = 1 | x1 = 3 | x2 = 5 | |
y0 = 2 | y1 = 1 | y2 = 8 | |
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠΎ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅ (5) Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ
= + +
= 2 + +
= x +
ΠΠ»ΠΎΠΊ - ΡΡ Π΅ΠΌΠ° Π°Π»Π³ΠΎΡΠΈΡΠΌΠ°.
2. ΠΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ
Π Π΅Π°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ
ΠΠ»Ρ ΡΡΠ΅Π΄Ρ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ Π±ΡΠ» Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ½ΡΠΉ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡ MatLab, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ½ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ΄ΠΎΠ±Π΅Π½ Π΄Π»Ρ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΊΠΎΠ².
ΠΠΈΡΡΠΈΠ½Π³:
lagrange. m
function f=LagrangeP (x, y, r)
% (x, y) ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Ρ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°Ρ ΡΠΎΡΠ΅ΠΊ
m=length ®;
nx=length (x);
ny=length (y);
if (nx ≅ ny),
error (' (x, y) do not have the same # values')
end
for k=1: m
sum = 0;
for i=1: nx
delt (i) =1;
for j=1: nx
if (j ≅ i),
delt (i) = delt (i) * (x (k) — xt (j)) / (xt (i) — xt (j));
end
end
sum = sum + ft (i) * delt (i);
end
f (k) =sum;
end
plot (x, y,'o', r)
Π ΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠΈΡΡΠ°:
ΠΠ°Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ: ΠΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠΌΠ° ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ°.
ΠΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ:
plot (x,y) — ΠΊΠΎΠΌΠ°Π½Π΄Π° plot (x, y) ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ² x ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌ Π°ΡΠ³ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°, Π° ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ² y — Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ.
length (x) — Π²ΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ, Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π΅.
interp1 (x, y, xi, `text') — ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΏΠ»Π°ΠΉΠ½Π°ΠΌΠΈ, Π³Π΄Π΅ x, y — ΡΡΠΎ ΡΠ°Π±Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ, xi — Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π°ΡΠ³ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΡΠ΅ΡΠΊΠΈ, Π° `text' = nearest — ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌ, linear — Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½Π°Ρ ΠΈΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ, Spline — ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΊΡΠ±ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΏΠ»Π°ΠΉΠ½Π°ΠΌ.
Π ΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ:
ΠΠ°Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ: ΠΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠΌΠ° ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ° c ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ°.
ΠΡΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ: Π ΠΎΠΊΠΎΡΠΊΠ΅ Command Window Π²Π²Π΅Π΄Π΅ΠΌ ΡΠ°Π±Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ x ΠΈ y, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ X Π°Π±ΡΡΠΈΡΡ ΡΠΎΡΠ΅ΠΊ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΡΡΡΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠΌΠ°. ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π²Π²Π΅Π΄Π΅ΠΌ Y=LagrangeP (x,y,X) Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠΌΠ° ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ°. ΠΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ.
Π Π°ΡΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΊΠ° ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²
ΠΠ»Ρ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ° Π²ΠΎΠ·ΡΠΌΠ΅ΠΌ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ:, ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠΈΠΌ Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΊ ΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ:
ΠΠ°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ, Π³Π΄Π΅ ΡΠ°Π³ ΡΠ°Π²Π΅Π½ 0.5:
x | 2,5 | 3,5 | 4,5 | 5,5 | 6,5 | |||||||
y | — 0,68 | — 0,57 | — 0,03 | — 0,23 | — 0,74 | — 0,40 | 0,52 | 0,70 | 0,14 | 0,09 | 0,65 | |
ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π» Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ: ΠΎΡ 2 Π΄ΠΎ 7 Ρ ΡΠ°Π³ΠΎΠΌ 0.1
ΠΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ: - ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌ.
Π‘ΡΡΠΎΠΈΠΌ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΊ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ:
- Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½Π°Ρ ΠΈΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ.
Π‘ΡΡΠΎΠΈΠΌ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΊ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ:
- ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΊΡΠ±ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΏΠ»Π°ΠΉΠ½Π°ΠΌ.
Π‘ΡΡΠΎΠΈΠΌ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΊ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ:
ΠΠΎΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ:
- ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π°ΠΌΠΈ ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ°.
Π‘ΡΡΠΎΠΈΠΌ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΊ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ:
ΠΠ½Π°Π»ΠΈΠ· ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠ²
ΠΠΈΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ Π»ΠΈΡΡΠΈΠ½Π³ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ Π΄Π»Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. Π€ΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π½Π° ΡΠΊΡΠ°Π½ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎ ΠΌΠΎΠ΄ΡΠ»Ρ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ.
ΠΠΈΡΡΠΈΠ½Π³:
pogr. m
function p=pogr (X, Y)
yi=sin (2*X). *sin (X);
P=yi-Y;
p=P;
abs (p);
max (p)
ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌ
ΠΠΎΠ·ΡΠΌΠ΅ΠΌ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΡΠ° Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π΅ ΡΠ·Π»ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΎΡΠ΅ΠΊ.
X | 2,10 | 2,37 | 2,64 | 2,91 | 3,18 | 3,45 | 3,72 | 3,99 | 4,26 | |
Y | — 0,68 | — 0,57 | — 0,57 | — 0,04 | — 0,04 | — 0,23 | — 0,23 | — 0,74 | — 0,41 | |
X | 4,53 | 4,8 | 5,07 | 5,34 | 5,61 | 5,88 | 6,15 | 6,42 | 6,69 | |
Y | — 0,41 | 0,52 | 0,52 | 0,70 | 0,70 | 0,15 | 0,15 | 0,09 | 0,09 | |
>> pogr (X, Y); - Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ 0.1972.
ΠΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½Π°Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ
ΠΠΎΠ·ΡΠΌΠ΅ΠΌ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΡΠ° Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π΅ ΡΠ·Π»ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΎΡΠ΅ΠΊ.
X | 2,10 | 2,37 | 2,64 | 2,91 | 3,18 | 3,45 | 3,72 | 3,99 | 4,26 | |
Y | — 0,66 | — 0,60 | — 0,42 | — 0,13 | — 0,10 | — 0,21 | — 0,45 | — 0,73 | — 0,56 | |
X | 4,53 | 4,8 | 5,07 | 5,34 | 5,61 | 5,88 | 6,15 | 6,42 | 6,69 | |
Y | — 0,34 | 0,15 | 0,54 | 0,64 | 0,58 | 0,28 | 0,13 | 0,09 | 0,30 | |
>> pogr (X, Y); - Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ 0.1228
ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΊΡΠ±ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΏΠ»Π°ΠΉΠ½Π°ΠΌΠΈ
ΠΠΎΠ·ΡΠΌΠ΅ΠΌ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΡΠ° Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π΅ ΡΠ·Π»ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΎΡΠ΅ΠΊ
X | 2,10 | 2,37 | 2,64 | 2,91 | 3,18 | 3,45 | 3,72 | 3,99 | 4,26 | |
Y | — 0,76 | — 0,70 | — 0,40 | — 0,10 | — 0,01 | — 0,17 | — 0,49 | — 0,74 | — 0,69 | |
X | 4,53 | 4,8 | 5,07 | 5,34 | 5,61 | 5,88 | 6,15 | 6,42 | 6,69 | |
Y | — 0,35 | 0,17 | 0,61 | 0,76 | 0,60 | 0,27 | 0,05 | 0,05 | 0,24 | |
>> pogr (X, Y); - Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ 0.0446
ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ°
ΠΠΎΠ·ΡΠΌΠ΅ΠΌ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΡΠ° Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π΅ ΡΠ·Π»ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΎΡΠ΅ΠΊ
X | 2,10 | 2,37 | 2,64 | 2,91 | 3,18 | 3,45 | 3,72 | 3,99 | 4,26 | |
Y | — 0,70 | — 0,67 | — 0,41 | — 0,11 | 0,0009 | — 0,17 | — 0,50 | — 0,74 | — 0,70 | |
X | 4,53 | 4,8 | 5,07 | 5,34 | 5,61 | 5,88 | 6,15 | 6,42 | 6,69 | |
Y | — 0,35 | 0,17 | 0,61 | 0,77 | 0,60 | 0,27 | 0,05 | 0,06 | 0, 19 | |
>> pogr (X, Y); - Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ 0.0963
ΠΠ· Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΉ Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΌΡΠΌ Π½Π΅ΡΠΎΡΠ½ΡΠΌ, Π° ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΊΡΠ±ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΏΠ»Π°ΠΉΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π°ΠΌΠΈ ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆΠ° Π½Π°ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΠ½Π΅Π΅.
1. ΠΠΎΠ»ΠΊΠΎΠ², Π. Π. Π§ΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ: ΡΡΠ΅Π±. ΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΠ΅ / E. A. ΠΠΎΠ»ΠΊΠΎΠ². — Π.: ΠΠ°ΡΠΊΠ°, 1982. — 256 Ρ.
2. Π’ΡΡΡΠ°ΠΊ, Π. Π. ΠΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ²: ΡΡΠ΅Π±. ΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΠ΅ / Π. Π. Π’ΡΡΡΠ°ΠΊ; ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠ΅Π΄.Π. Π. Π©Π΅Π½Π½ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°. — Π.: ΠΠ°ΡΠΊΠ°, 1987. — 320 Ρ.
3. ΠΠΎΡΡΠ½Π΅Π², Π‘. Π. ΠΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ°. ΠΡΡΡ Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠΉ: ΡΡΠ΅Π±. ΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΠ΅ / Π‘. Π. ΠΠΎΡΡΠ½Π΅Π². — 2-Π΅ ΠΈΠ·Π΄., Π΄ΠΎΠΏ. — Π‘ΠΠ±.: ΠΠ₯Π-ΠΠ΅ΡΠ΅ΡΠ±ΡΡΠ³, 2004. — 320 Ρ.
4. ΠΠ΅ΠΌΠΈΠ΄ΠΎΠ²ΠΈΡ, Π. Π. ΠΡΠ½ΠΎΠ²Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ: ΡΡΠ΅Π±. ΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΠ΅ / Π. Π. ΠΠ΅ΠΌΠΈΠ΄ΠΎΠ²ΠΈΡ, Π. Π. ΠΠ°ΡΠΎΠ½. — 6-Π΅ ΠΈΠ·Π΄., ΡΡΠ΅ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΏ. — Π‘ΠΠ±.; Π.; ΠΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΄Π°Ρ: ΠΠ°Π½Ρ, 2007. — 672 Ρ.