ΠΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡ.
ΠΠΈΠΎΡ
ΠΈΠΌΠΈΡ
ΠΡΠΈ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎ-Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΌ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ΅ Π³ΡΠ°Π΄ΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² (Na+ Π+, Π+ ΠΈ Π»Ρ.), ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½ΡΠΉ Π½Π° ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎ-Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ°, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ° Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ», Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ², Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ, Π°Π½ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ Π΄Ρ. ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ (Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ, ΡΠ°ΠΌΠΎΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΉ) Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ· ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΈ Π΄Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ Π² ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡ. ΠΠΈΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ (Ρ. Π΅. ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΎΠ·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΡΠΉ) ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² Π³ΡΠ°Π΄ΠΈΠ΅Π½ΡΠ° ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π½ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ², ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ° ΡΡΠ°Π½ΡΠ»ΠΎΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·Π° ΠΠ’Π€. Π ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ, Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ-ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠΈ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ, Π½ΠΎ ΠΈ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡ ΠΠ’Π€-Π°Π·Π½ΡΠΌ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ, Ρ. Π΅. ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ· ΠΠ’Π€, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠΌ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π΄Π»Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ°. Π Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π° ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π΄Π»Ρ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ° ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎΠΈ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎ-Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡ.
ΠΡΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎ-Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΌ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ΅ Π΄ΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° ΠΠ’Π€ ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠ° Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ Π΅Π΅ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·ΠΎΠΌ.
ΠΡΠΈ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎ-Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΌ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ΅ Π³ΡΠ°Π΄ΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² (Na+ Π+, Π+ ΠΈ Π»Ρ.), ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½ΡΠΉ Π½Π° ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎ-Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ°, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ° Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ», Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ², Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ, Π°Π½ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ Π΄Ρ.
ΠΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ ΡΡΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΡΠΈΠΏΠ° ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎ-Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ° ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ²:
- β’ Π½Π°ΡΡΠΈΠΉ-ΠΊΠ°Π»ΠΈΡΠ²ΡΠΉ Π½Π°ΡΠΎΡ — β+/Π+-Π°Π΄Π΅Π½ΠΎΠ·ΠΈΠ½ΡΡΠΈΡΠΎΡΡΠ°ΡΠ°Π·Π° (Π«Π°+/Π+-ΠΠ’Π€Π°Π·Π°), ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΡΡΠΈΠΉ ΠΈΠΎΠ½Ρ Π½Π°ΡΡΠΈΡ ΠΈΠ· ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ, Π° ΠΊΠ°Π»ΠΈΡ — Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΡ;
- β’ ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΠ΅Π²ΡΠΉ Π½Π°ΡΠΎΡ — Π‘Π°2+-ΠΠ’Π€-Π°Π·Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠΈΡΡΠ΅Ρ Π‘Π°2+ ΠΈΠ· ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΈΡΠΎΠ·ΠΎΠ»Ρ Π² ΡΠ°ΡΠΊΠΎΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ΅ΡΠΈΠΊΡΠ»ΡΠΌ;
- β’ Π+-ΠΠ’Π€-Π°Π·Π° — ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΠΉ Π½Π°ΡΠΎΡ, ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΡΡΡΠΈΠΉ Π² ΡΠΎΠΏΡΡΠ³Π°ΡΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π°Ρ , Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ Π² ΠΌΠΈΡΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅, Π³Π΄Π΅ Π+-ΠΠ’Π€-Π°Π·Π° ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π΅Ρ Π² ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΌ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡ ΠΡΠ+, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΠΉΡΡ Π²Π΄ΡΡ Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠΈ Π΄Π»Ρ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° ΠΠ’Π€ (Π³Π». 15).
ΠΠ»Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ°, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±Π»Π΅Π³ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΡΡΠ·ΠΈΠΈ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠ°Ρ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡ, ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ½ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ² ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°ΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠΈΠ½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΡΠΈΠ²Π°Ρ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π½Π° ΠΏΠ»Π°ΡΠΎ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΈΠ½Π³ΠΈΠ±ΠΈΡΠΎΡΠΎΠ².
Π ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ° ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎ-Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡ, ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΠ΅ΠΌΡΠΉ β+/Π+-ΠΠ’Π€-Π°Π·ΠΎΠΉ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Π½ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ Π² ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΠΊ. ΠΡΠ° ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ²ΡΠ°Ρ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ Na+-K*-Hacoca, ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°Π΅Ρ Π·Π° ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π+ ΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΉ Na+ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠ° Π+ Π²Π½ΡΡΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ, a Na+ ΠΈΠ· ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ Π½Π°ΡΡΠΆΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² Π³ΡΠ°Π΄ΠΈΠ΅Π½ΡΠ° ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΡΠ΅Π±ΡΡΡΠ΅ΠΉ Π·Π°ΡΡΠ°ΡΡ ΠΠ’Π€. ΠΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ, Π² ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ΅ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΊΠ°Π»ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ Π² 30 ΡΠ°Π· Π²ΡΡΠ΅, Π° ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π°ΡΡΠΈΡ Π² 10 ΡΠ°Π· Π½ΠΈΠΆΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ Π² ΠΎΠΊΡΡΠΆΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ΅Π΄Π΅. Π’Π°ΠΊΠ°Ρ Π°ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΈ ΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΉ ΡΠΎΡΡΠ°Π² Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ΅, ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π΅ΡΠ²Π½ΡΡ ΠΈ ΠΌΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π²ΠΎΠ»ΠΎΠΊΠΎΠ½, ΡΠ»ΡΠΆΠΈΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ° Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΡ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΠ² ΠΈ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΠΌ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ Π±ΠΈΠΎΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° Π±Π΅Π»ΠΊΠ°.
Π ΠΈΡ. 22.8. Π‘ΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° Na+, Π*-Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΠΉ ΠΠ’Π€-Π°Π·Ρ.
β+/Π+-ΠΠ’Π€-Π°Π·Π° Π±ΡΠ»Π° ΠΎΡΠΊΡΡΡΠ° Π² 1957 Π³. Π. Π‘ΠΊΠΎΡ Π²ΠΎ ΡΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½ Π½Π΅ΡΠ²ΠΎΠ² ΠΊΡΠ°Π±Π°, Π²ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΎΠ½Π° Π±ΡΠ»Π° ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π° Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ , ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΎ ΡΠ΅ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΎΡΠ³Π°Π½Π°Ρ , ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΠΌΠ΅Π½ (ΠΏΠΎΡΠΊΠΈ) ΠΈΠ»ΠΈ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ (ΠΌΠΎΠ·Π³, Π½Π΅ΡΠ²Ρ).
β+/Π+-ΠΠ’Π€-Π°Π·Π° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΎΠ»ΠΈΠ³ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ Π±Π΅Π»ΠΎΠΊ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈΠΉ ΠΈΠ· ΡΡΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ ΡΠΈΠΏΠΎΠ² (Π° ΠΈ Π ), Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡ Π² ΡΠΎΡΡΠ°Π² ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π² ΡΠΊΠ²ΠΈΠΌΠΎΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π°Ρ . ΠΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ Π°-ΡΡΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ° (-112 kDa) ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΠ΅Π½ΡΡ, ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΠΉ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ· ΠΠ’Π€; ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°Ρ Ρ-ΡΡΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ° (-45 kDa) Π³Π»ΠΈΠΊΠΎΠ·ΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π°, ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΏΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠΎΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π½Π° Π½Π°ΡΡΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π΅ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ (ΡΠΈΡ. 22.7).
ΠΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΡΠΌ 2Π°ΠΈ 2Ρ-ΡΡΠ±ΡΡΠ΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ ΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΡΡΡ ΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ Mg2+. Π Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π«Π°+/Π+-ΠΠ’Π€-Π°Π·Π° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΎΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΡΡΡΡ «Na+/K+-Π½Π°ΡΠΎΡΠ°», ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΡΠ°ΠΌΠ° ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΠ΅Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡ Na+ ΠΈ Π+, ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΉ Ρ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·ΠΎΠΌ ΠΠ’Π€, Ρ. Π΅. ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² Π³ΡΠ°Π΄ΠΈΠ΅Π½ΡΠ° ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ. ΠΠΏΠΈΡΠ°Π½Ρ Π΄Π²Π° ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΠ’Π€-Π°Π·Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ° Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΌ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°ΡΡ ?, ΠΈ ?^. ΠΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ?, ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΊΠ°Π½Π°Π», ΠΎΡΠΊΡΡΡΡΠΉ Π²Π½ΡΡΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ, ΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠΈ, ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Ρ.
Na+ (Π΄ΡΡΠΎΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ ΡΠΎΡΠΌΠ° ΠΠ’Π€-Π°Π·Ρ). ΠΡΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π΅ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ Π2 ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ° Π² ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅, ΠΊΠ°Π½Π°Π» ΠΎΡΠΊΡΡΡ Π½Π° Π½Π°ΡΡΠΆΠ½ΡΡ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Ρ ΠΈ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΈΠΎΠ½Ρ Π+ (ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ ΡΠΎΡΠΌΠ° ΠΠ’Π€-Π°Π·Ρ).
ΠΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΠΎΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΠ’Π€-Π°Π·Ρ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΠΉ (ΡΠΈΡ. 22.9).
Π ΠΈΡ. 22.9. ΠΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ NaVK^-ΠΠ’Π€-Π°Π·Ρ.
- 1. ΠΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° ΠΠ’Π€ ΠΈΠ· ΡΠΈΡΠΎΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΡ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌ ΡΠ΅Π½ΡΡΠΎΠΌ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· Π°-ΡΡΠ±ΡΡΠ΄ΠΈΠ½ΠΈΡ ΠΠ’Π€-Π°Π·Ρ (ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ?,). ΠΡΠΈΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ’Π€ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΡΠ΅Ρ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π°ΡΡΠΈΡ, ΡΡΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°, ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ· ΠΠ’Π€, ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΡΠ½Π°Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° Π±ΠΎΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠΈ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ° Π°ΡΠΏΠ°ΡΠ°Π³ΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΡΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ.
- 2. Π€ΠΎΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Ρ Π΅Π³ΠΎ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ Π2 ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π² ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ 3Na+ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΊΠ°Π½Π°Π», ΠΎΡΠΊΡΡΡΡΠΉ Π½Π° Π½Π°ΡΡΠΆΠ½ΡΡ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΠ’Π€-Π°Π·Π° ΡΠ΅ΡΡΠ΅Ρ ΡΡΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ ΠΊ ΡΡΠΈΠΌ ΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌ.
- 3. ΠΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ Π2 ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π±Π΅Π»ΠΊΠ° ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ°ΠΉΡΡ, ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊ ΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌ Π+, ΠΈ Π΄Π²Π° ΠΈΠΎΠ½Π° Π+ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΡΡΡ ΠΊ ΠΈΠΎΠ½ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΠΈΠΌ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π±Π΅Π»ΠΊΠ°.
- 4. ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ (Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ, ΡΠ°ΠΌΠΎΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΉ) Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ· ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΈ Π΄Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ Π² ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ?, ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΉ ΠΊΠ°Π½Π°Π» ΠΎΡΠΊΡΡΡ Π²Π½ΡΡΡΡ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ, ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π½Π΅Π³ΠΎ Π΄Π²Π° ΠΈΠΎΠ½Π° Π+ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡ Π² ΡΠΈΡΠΎΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΡ.
ΠΠ° ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΡ Π·Π°ΡΡΠ°ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΠΠ’Π€ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠΈΡ ΡΡΠΈ ΠΈΠΎΠ½Π° Na+ ΠΈΠ· ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ ΠΈ Π΄Π²Π° ΠΈΠΎΠ½Π° Π+ Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΡ, Ρ. Π΅. ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π΅ΡΠΊΠ²ΠΈΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ΅Π½. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π½Π° ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΠΎΠ², ΠΈ ΡΡΠ΅ΡΠΈΠΉ ΠΈΠΎΠ½ Π+ ΠΏΠΎΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΡ ΡΠΆΠ΅ ΠΏΠΎ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΡ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΠΏΠΎΡΡΠ°.