Π Π΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΉ ΡΠ΅Π½ΡΡ ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠΎΡΠΎΡΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅Π·Π°ΡΡΠ΄ΠΎΠ² — ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ ΡΡΠ°ΠΏ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ»Π½Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π² ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Ρ
ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ
ΡΠ²ΡΠ·Π΅ΠΉ. ΠΠ½ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ D1 (PsbA) ΠΈ D2 (PsbD), ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ
ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ ΠΏΡΡΡΡ ΡΡΠ°Π½ΡΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π±-ΡΠΏΠΈΡΠ°Π»ΡΠΌΠΈ, ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π² ΠΌΠ΅ΠΌΠ±ΡΠ°Π½Π΅ ΠΏΡΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π΄ΡΡΠ³ Π΄ΡΡΠ³Ρ (Barberetal., 1987). Π ΡΠΎΡΡΠ°Π² Π Π¦ Π€Π‘-2 ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π²Ρ
ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΡΠ΅ΡΠΈΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π±Π΅Π»ΠΎΠΊ — ΡΠΈΡΠΎΡ
ΡΠΎΠΌ b559, ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π½Π° ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ Π Π¦ ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π½Π΅ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ (ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ 1−2 ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ).
ΠΠ° Π±Π΅Π»ΠΊΠ°Ρ
D1 ΠΈ D2 ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° Π² Π€Π‘-2 — ΡΠΎΡΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½Π°Ρ Π-ΡΠ΅ΠΏΡ: TyrZ, Π680, ChlD1, PheoD1, QA ΠΈ QB. ΠΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ°, ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΏΠΈΠ³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΡΠ°ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ° Π€Π‘-2, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΊ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌΡ Π΄ΠΎΠ½ΠΎΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° P680 — ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΌΡ Π΄ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Ρ
Π»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠ»Π»ΠΎΠ², Π° (Renger, 1992).Π Π°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π°ΡΡΠ΄ΠΎΠ² Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ
ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ
ΠΎΠ΄Π° ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ P680 Π Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΠ½Π³Π»Π΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅, Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠ° ΡΠ²Π΅ΡΠ°. Π ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΠΈ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π·Π°ΡΡΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅Ρ ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° Ρ
Π»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠ»Π»Π° a (ChlD1), ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π680 ΠΈ PheoD1 (ΡΠΈΡ. 5.). ΠΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π΄Π΅Π»ΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ΅ΡΡΡΡΠΌΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°ΠΌΠΈ Ρ
Π»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠ»Π»Π° (ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΠ°ΡΠ° PD1PD2 ΠΈ Π²ΡΠΏΠΎΠΌΠΎΠ³Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ChlD1 ΠΈ ChlD2). (Barber, 2002).
Π Π¦ Π²Ρ
ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² ΡΠΎΡΡΠ°Π² Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ°, Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ «ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΡΠΌ» Π Π΅Π³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ°Π² Ρ Π²ΡΡΡΠΈΡ
ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ² D1, D2, ΡΠΈΡΠΎΡ
ΡΠΎΠΌ b-559 Π²Ρ
ΠΎΠ΄ΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΈCP43, CP47, PsbO; ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π²Ρ
ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ Π±Π΅Π»ΠΊΠΈ PsbP, PsbQ.
Π‘ΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ° Π²ΡΡΡΠΈΡ
ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΊΡΠ°ΠΉΠ½Π΅ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠ° ΠΊ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ΅ ΡΠΈΠ°Π½ΠΎΠ±Π°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠΉ: Π΄Π»Ρ ΡΠΈΠ°Π½ΠΎΠ±Π°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠΈ Thermosynechococcus elongatus ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ 35 ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Ρ
Π»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠ»Π»Π° Π°, 2 ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡΠΈΠ½Π°, 3-Ρ
ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΎΡ
ΠΈΠ½ΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ 12 Π²-ΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΈΠ½ΠΎΠ² Π² ΡΠ°ΡΡΡΡΠ΅ Π½Π° ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΌΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅Ρ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ³Π°Π½ΡΠ΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ΅ΡΠ° ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ
ΠΊΠΎΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ². ΠΠ»Ρ «ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΡΡ
» ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ² ΠΈΠ· Π²ΡΡΡΠΈΡ
ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ (ΡΠΏΠΈΠ½Π°ΡΠ°) ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ 35 Π΄ΠΎ 80 ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Ρ
Π»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠ»Π»Π°, ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ QA ΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ³Π°Π½ΡΠ΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ΅ΡΠ° Π² ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ΅ Π½Π° ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ Π Π¦.
Π ΠΈΡ. 5. Π‘Ρ
Π΅ΠΌΠ° ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° Π² Π€Π‘-2 (Guskovetal., 2009). ΠΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΅Π»ΠΊΠΈ — ΡΡΠ°ΠΏΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Ρ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°. ΠΠΎΠ»ΡΠ±ΡΠ΅ — Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΡΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° (Muh et al., 2012).