ΠΠ»ΠΎΠ±Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠΉ ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡ ΠΈ Π³Π»ΠΎΠ±Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΈΡ
ΠΠ΅ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ Π² ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ² Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°ΡΡ ΠΈΠ·Π±Π°Π²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΡ Π½Π΅ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ². Π Π½Π΅ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Ρ ΠΏΠΎΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡ Π³Π΅ΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΠΌΡΠ΅ ΠΊ «Π½Π΅ΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΡ». Π ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ Π² «ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΠΏΠΎΠΈΡΠΊ» Π³Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΡΠ°Π·Π²Π΅Π΄ΠΊΡ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π΅ ΡΡΠ΅Π·Π°Π½ΠΈΡ Π·Π°ΡΡΠ°Ρ Π½Π° ΡΠ΅ΠΊΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΡ. ΠΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π΄Π΅ΡΡΠ²ΡΡ ΠΊΡΠ΅Π΄ΠΈΡΠΎΠ² Π³ΠΈΠ±Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠ° ΠΈ ΠΎΡΠ²ΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ΄Π°Π»ΡΠ½Π½ΡΡ ΠΎΡ ΡΠ°ΠΉΠΎΠ½ΠΎΠ² Ρ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΎΠΉ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ»ΠΎΠ±Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠΉ ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡ ΠΈ Π³Π»ΠΎΠ±Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΈΡ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ° Π½Π΅ΡΡΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ Π‘Π¨Π ΠΈ Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Ρ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π½Π°ΡΠ°Π»Π° ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π΄ΠΎΠ±ΡΡΠΈ Π½Π΅ΡΡΠΈ ΠΈ Π³Π°Π·Π°. Π Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ 20-Π³ΠΎ Π²Π΅ΠΊΠ° Π ΠΎΡΡΠΈΡ Π½Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΡΠ°Π»Π° ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠΉ, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΠ²ΡΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΠΌΡΠΉ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΡΠΌ Π½Π΅ΡΡΠΈ. ΠΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²Π°Ρ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Ρ Π²ΠΎΠΉΠ½Π° ΠΈ ΠΠΊΡΡΠ±ΡΡΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΠΎΡΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΡΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅Ρ Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ. Π‘Π»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π²Π΅ΡΠΎΠΌΡΡ Π΄ΠΎΠ»Ρ Π² ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠΈ Π½Π΅ΡΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ ΡΠ΅Ρ Π»Π΅Ρ Π²Π½Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΠΉΡΡΠ²Π° ΠΠΎΠ±Π΅Π»Π΅ΠΉ ΠΈ Π ΠΎΡΡΠΈΠ»ΡΠ΄ΠΎΠ² [4−7]. Π ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ΅ Π² ΡΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΡΠΊΡΡΡΡ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΠ°Π»ΠΈΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ, Π’Π΅Ρ Π°ΡΠ΅, ΠΠΊΠ»Π°Ρ ΠΎΠΌΠ΅. ΠΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡ Standart Oil Group, ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ°ΡΠ°Ρ ΠΠΆΠΎΠ½Ρ Π ΠΎΠΊΡΠ΅Π»Π»Π΅ΡΡ, ΡΠΆΠ΅ ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ»Π° Π²Π΅ΡΡΠΈΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°ΡΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΈ. Π‘Π¨Π Π²ΡΡΠ»ΠΈ Π½Π° ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π½Π΅ΡΡΠ΅Π΄ΠΎΠ±ΡΠ²Π°ΡΡΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½ ΠΈ ΡΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΡΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ Π²ΠΏΠ»ΠΎΡΡ Π΄ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΠΊΠ°. Π‘Π°ΠΌΡΠΌ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ Π½Π΅ΡΡΠΈ Π² ΠΌΠΈΡΠ΅ Π‘Π¨Π ΠΎΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΈ ΡΠ΅Π³ΠΎΠ΄Π½Ρ. ΠΠ΅ΡΡΠΈΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π΅ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ (ΠΠΠΠ), ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ «Π‘Π΅ΠΌΡ Π‘Π΅ΡΡΡΡ» Π΄ΠΎΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΡΡΡ Π½Π° ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΠ΅: Exxon, Chevron, Mobil, Gulf, Texaco, BP ΠΈ Shell. Π 1949 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π½Π΅ΡΡΡΠ½ΡΠΌ «Π‘Π΅ΡΡΡΠΈΡΠΊΠ°ΠΌ» ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ°Π»ΠΎ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ ΠΏΡΡΡΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΡ Π½Π΅ΡΡΠ΅ΡΠ΅Π·Π΅ΡΠ²ΠΎΠ², ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ Π²Π½Π΅ Π‘Π¨Π ΠΈ Π‘Π‘Π‘Π , ΠΏΡΠΈΡΡΠΌ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π΄Π΅Π²ΡΡΡ Π΄Π΅ΡΡΡΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄ΠΎΠ±ΡΡΠΈ, ΡΡΠΈ ΡΠ΅ΡΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π³ΠΎΠ½ΠΊΠΈ, Π΄Π²Π΅ ΡΡΠ΅ΡΠΈ ΡΠ»ΠΎΡΠ° ΡΠ°Π½ΠΊΠ΅ΡΠΎΠ² ΠΈ Π²Π»Π°Π΄Π΅Π»ΠΈ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π²ΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ΡΡΠ΅ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΠ². ΠΠΎΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΠ° ΠΠΠΠ Π½ΡΠΆΠ½Π° Π±ΡΠ»Π° Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π½Ρ Π½Π° Π½Π΅ΡΡΡ. ΠΠ΅Π»ΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΠ΅Π»ΠΈ Π΄Π΅ΠΌΠΏΠΈΠ½Π³ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΠ΅Π½Π°ΠΌΠΈ, ΡΡΠΎ Π»ΠΈΡ ΠΎΡΠ°Π΄ΠΈΠ»ΠΎ ΡΡΠ½ΠΎΠΊ ΠΈ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π»ΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡΡ. ΠΡΡΠΏΠ½ΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΡΠΌΠΈ (Π²ΠΎΠΉΠ½Ρ, ΡΠΌΠ±Π°ΡΠ³ΠΎ, Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ Π½Π΅Π΄Ρ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΠΠΠ, ΡΠ°ΡΠΏΠ°Π΄ Π‘Π‘Π‘Π ) ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊ ΡΠΊΠ°ΡΠΊΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΌΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π½ Π£Π ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡΠΎΠΉΠΊΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΠΎΠ² [8−19]. ΠΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΈΡ ΠΠΠΠ, ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π² ΡΡΠ°Π½ΡΠ½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ (Π’ΠΠ) Ρ Π±ΡΠ΄ΠΆΠ΅ΡΠΎΠΌ, ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΌ Π±ΡΠ΄ΠΆΠ΅Ρ ΡΡΠ΄Π° Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½, Π²Π΅Π»Π°ΡΡ Π½Π° ΠΌΠ΅ΠΆΠ³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ ΠΈ «Π»ΡΠ±ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ». ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ Π΄Π²ΠΎΠΉΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ «Ρ ΠΎΠ»ΠΎΠ΄Π½Π°Ρ Π²ΠΎΠΉΠ½Π°» ΡΠ»Π° Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΠΈΠΎΠ½Π°ΠΆΠ°, Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π²Π±ΡΠΎΡΠ° Π΄Π΅Π·ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ Ρ «ΡΠ΅ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π·Π°ΠΊΠ»Π°Π΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ» Π΄Π»Ρ Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ Π²ΠΎΠΉΠ½ [8−17]. ΠΡΠ»Π° ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π° Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π½ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΎΡΡΠ°ΡΠ»Ρ «ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ±ΠΈΠΉΡ» [18−19]. ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π² Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠ΅ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π»ΡΠ΄ΡΠΌΠΈ, ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΈΠ½Π΄ΡΡΡΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΈΡ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Π° Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΡΡΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌ ΡΠΎΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ. ΠΠ²ΡΠΎΡ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΄ΠΆΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π£. ΠΠ΄Π²Π°ΡΡ ΠΠ΅ΠΌΠΈΠ½Π³ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅Ρ: «ΠΡ Π²ΡΡΠΎΡΠ»ΠΈ Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π»ΡΠ΄ΡΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΠΌΠ°Π½Π΄Π°ΠΌΠΈ, ΠΎΡΠ΄Π΅Π»Π°ΠΌΠΈ, ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ, ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ, ΡΠΊΠΎΠ»Π°ΠΌΠΈ, ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΡΡ ΡΡΠΈΠ»ΠΈ Π½Π°Ρ, ΡΡΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠΈΡ Π²ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ. ΠΠ° ΡΠ°ΠΌΠΎΠΌ Π΄Π΅Π»Π΅ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΈΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΡ ΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡ Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌ, Π΄Π΅ΡΡΡΡΠΊΡΠΈΠ²Π½Π°. ΠΡΠ»ΠΎ Π±Ρ Π½Π°ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π»ΡΡΡΠ΅, Π΅ΡΠ»ΠΈ Π±Ρ Π²ΡΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π»ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ Π΅Π΄ΠΈΠ½Π°Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° Π²ΠΎ ΠΈΠΌΡ ΠΏΠΎΠ±Π΅Π΄Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ».
Π‘Π»ΠΎΠΆΠΈΠ»Π°ΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΎΠΊΡΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡ. Π ΡΠ½ΠΎΠΊ Π³Π»ΠΎΠ±Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ, Π° Π½Π΅ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ ΠΊ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌ Π³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ°ΠΌ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²-ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΎΠ², ΡΡΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡ Π·Π°ΡΠ°ΡΡΡΡ Π²ΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½Ρ. Π’ΡΠ°Π½ΡΠ½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π½Π΅ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΡ Π½Π° ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠΎΡΠΈΡΡ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ², Π° ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΎ Π·Π°ΠΏΠ°ΡΠ°Ρ Π½Π΅ΡΡΠΈ ΠΈ Π³Π°Π·Π° ΠΎΠ±ΡΡΠ²Π»Π΅Π½Π° Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎΠΉ. ΠΠ°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ»Π°Π½Π΅ΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΡ, Π° Π·Π°ΠΏΠ°ΡΡ ΠΈΡΠΊΠΎΠΏΠ°Π΅ΠΌΠΎΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π½Π΅ Π²ΠΎΠ·ΠΎΠ±Π½ΠΎΠ²Π»ΡΠ΅ΠΌΡΡ ΡΠ΅ΡΡΡΡΠΎΠ² Π±ΡΡΡΡΠΎ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΡΡΡ. ΠΡΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΎΠΊΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π»ΠΈ ΠΊ Π³Π»ΠΎΠ±Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΌΡ, ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ, ΡΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ, ΡΠ΅ΡΡΡΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΈ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡΡ.
ΠΠ΅ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ Π² ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ² Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°ΡΡ ΠΈΠ·Π±Π°Π²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΡ Π½Π΅ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ². Π Π½Π΅ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Ρ ΠΏΠΎΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡ Π³Π΅ΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΠΌΡΠ΅ ΠΊ «Π½Π΅ΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΡ» [33−35]. Π ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ Π² «ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΠΏΠΎΠΈΡΠΊ» Π³Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΡΠ°Π·Π²Π΅Π΄ΠΊΡ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π΅ ΡΡΠ΅Π·Π°Π½ΠΈΡ Π·Π°ΡΡΠ°Ρ Π½Π° ΡΠ΅ΠΊΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΡ. ΠΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π΄Π΅ΡΡΠ²ΡΡ ΠΊΡΠ΅Π΄ΠΈΡΠΎΠ² Π³ΠΈΠ±Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠ° ΠΈ ΠΎΡΠ²ΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ΄Π°Π»ΡΠ½Π½ΡΡ ΠΎΡ ΡΠ°ΠΉΠΎΠ½ΠΎΠ² Ρ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΡΠ°ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠΎΠΉ. ΠΠ΅Π΄Ρ Π² ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠ°Ρ ΠΎΠ±ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»Π° Π½ΠΈΠ·ΠΊΠ°, ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠΊ ΠΎΠΊΡΠΏΠ°Π΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ Π²Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ ΠΎΡ 10 Π»Π΅Ρ. ΠΡΠΈΠ·ΠΈΡ Π³Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΡΠ°Π·Π²Π΅Π΄ΠΊΠΈ 90-Ρ Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π» ΠΊ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠΉ ΡΠΎΡΡΠΈΠΉΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΠΈΠ½ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΎΠ². «ΠΠ΅ΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠ΅ Π ΠΎlΠ°r Pacific, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠΌ „ΠΠ°Π»ΡΠΌΠΎΡΠ½Π΅ΡΡΠ΅Π³Π΅ΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ°“ ΠΈ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΠΌΠΎΠΉ Halliburton Geophysical Services, ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΎ ΡΠ΅ΠΉΡΠΌΠΎΡΠ°Π·Π²Π΅Π΄ΠΊΡ Π½Π° ΡΠ΅Π»ΡΡΠ°Ρ ΠΠ°Π»ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΠΠΎΡΡΠΎΠΊΠ°. Π ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΡΠ°ΠΌ, Π³Π΄Π΅ ΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΡ Π‘Π°Ρ Π°Π»ΠΈΠ½ 1, 2, 3. Π’Π°ΠΊ Π²ΠΎΡ — Π²ΡΡ Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈΡΠΏΠ°ΡΠΈΠ»Π°ΡΡ, ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ Π²ΡΠ²Π΅Π·Π΅Π½Ρ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ Π² Π‘Π¨Π, Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ² Π‘Π Π½Π°ΠΉΡΠΈ Π½Π΅ ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π½Π°ΡΠΈΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΡΠ½ΡΠΌ ΠΎΡΠ³Π°Π½Π°ΠΌ. ΠΡΠΈΡΠ΅ΠΌ ΡΠΎΡΡΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°Π½ΡΡ ΡΡΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ, Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Ρ ΡΠΈΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΠ΅Π΄Π΅ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ, ΠΊΠ°ΠΊ-ΡΠΎ ΡΡΡΠ°Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π² ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΈΡΡ . ΠΠΎ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ-ΡΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π³ΠΈΠΎΠ½Π°, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠ΅Π΄ΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΎ, ΠΏΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ°ΠΌ, 10−13,8 ΠΌΠ»ΡΠ΄. ΡΠΎΠ½Π½ Π½Π΅ΡΡΠΈ, ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π±ΡΠ΄ΡΡΠ΅Π΅ ΡΠΎΡΡΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠΉ Π½Π΅ΡΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΡΠ°ΡΠ»ΠΈ. ΠΡΠΎ — ΡΠ°ΠΌΠ°Ρ Π²ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΈΠ· ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π½Π°Π³Π»ΠΎΡΡΡ Π·Π°ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ½ΡΡ ΠΏΠ°ΡΡΠ½Π΅ΡΠΎΠ² ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΠΈΠ»Π° Π²ΡΠ΅ ΠΌΡΡΠ»ΠΈΠΌΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Ρ. ΠΡΡΠ°ΡΠΈ, ΡΠ΅ΠΏΡΡΠ°ΡΠΈΡ Halliburton ΠΈ Π² Π‘Π¨Π Π΄Π°Π»Π΅ΠΊΠΎ Π½Π΅ Π±Π»Π΅ΡΡΡΡΠ°. ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π½Π΄Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΠΊΡΡ ΠΎ Π΅Π΅ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΠ»ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π½Π° ΡΡΡΠ°Π½ΠΈΡΡ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π΄Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΈΡΠ΅-ΠΏΡΠ΅Π·ΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΠ° Π‘Π¨Π Π ΠΈΡΠ°ΡΠ΄Π° Π§Π΅ΠΉΠ½ΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π²Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠ» Π² ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ Halliburton» [12]. ΠΠ΅ Π»ΡΡΡΠΈΠΉ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ «ΡΠ΅ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ» ΠΏΠ°ΡΡΠ½ΡΡΡΡΠ²Π°-ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΈΠΈ. Π Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°Ρ Π½Π΅ΡΠ±ΡΠ²ΡΠΈΡ ΡΡ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΎΡ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΡΠ»ΡΠ³ Π±ΡΠ΅Π½Π΄ΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΉ Halliburton ΠΈ Shlumberge ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π»ΠΎΡΡ Π² [25, 26]. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, ΡΠΎΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Ρ ΠΈΠ½ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½ΠΈ Π½Π° ΡΡΠΎ.
ΠΡΠΈΠ·ΠΈΡ 2009 -2012 Π³. Π³. ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½ ΠΈΠ·ΡΡΠΈΡΡ ΠΏΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ°ΡΡΡΠΌ Π² [33−35]. ΠΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΈΠΉ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΎΠΊ ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ° ΠΈ ΠΏΡΡΠ΅ΠΉ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ΄ΠΎΠ»Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΡΡ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΏΠ΅Ρ Π° ΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΎΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΌΠ°Π»ΡΡ , ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΡΡ Π½Π΅ΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΉ ΠΎΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠΎΠ², ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΡΠ΅Π² ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΎΠ² ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΈ Π·Π°ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ½ΡΡ . Π‘ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΉ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ° Π½Π° Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΉ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ: «ΠΠ°ΡΠ΅ΠΌ Π³Π΅ΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ° Π½Π΅ΡΡΡΠ½ΠΈΠΊΠ°ΠΌ?» — Π»ΡΡΡΠΈΠΉ ΠΎΡΠ²Π΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ: — Π²ΡΡΠ²ΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΎΡΠΎΠ·Π½Π°Π½Π½ΡΠΉ ΡΠΏΡΠΎΡ ΠΈ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΡ Π΅Π³ΠΎ Π² ΠΈΠ½Π½ΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΎΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΠ΅. ΠΡΠ»ΠΈ Π·Π°Π³Π»ΡΠ΄ΡΠ²Π°ΡΡ Π²Π΄Π°Π»Ρ, ΡΠΎ Π³Π΅ΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΎΠ², ΡΠ΅ΡΠΈΠ²ΡΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°ΡΡ Π°Π»ΡΡΠ΅ΡΠ½Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠ·ΠΎΠ±Π½ΠΎΠ²Π»ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΠΊΠΈ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠΏΡΠΎΡΠΈΡΡ: Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ Π½Π΅ΡΡΡ Π³Π΅ΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ°ΠΌ?