Β«ΠΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈΒ» ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ°
Π ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΡ » ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ» (ΠΠ) ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΎΠΊ Π½Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΎΡΠ»Π°Π±Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΡ ΡΠΎ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅Π·ΠΈΡΡΠ΅Π½ΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ. ΠΠΎΡΡΡ — ΠΆΠΈΠ²Π°Ρ ΡΠΊΠ°Π½Ρ, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Π°Ρ ΡΠ°ΡΡΠΈ, Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π°ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΎΠΊ. ΠΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠ΅ Π² ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ΅… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
Β«ΠΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈΒ» ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ° (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π Π΅Π·ΡΠΌΠ΅
ΠΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ², ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ, Π΄ΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ². Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ Π½Π° Π΄Π²Π΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ — «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ (fatigue fractures) ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ, ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΊΠ°Π½ΠΈ, — «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ» (insufficiency fractures). «Π£ΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΏΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΡΡΡΠΈΡ ΡΡ ΡΡΠ΅Π·ΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΎΠΊ Π½Π° ΠΊΠΎΡΡΡ Ρ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π·Π΄ΠΎΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ. ΠΠ±ΡΠ°Ρ ΠΏΠ°ΡΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ» Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π½Π΅ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΊΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π½Π° Π½Π΅Π΅ Π»ΠΎΠΆΠΈΡΡΡ, — ΠΎΡ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π΄ΠΎ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ (ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π²Π½ΡΠ΅ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΊΠΈ, ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»Π°). ΠΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Ρ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ» ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ°. Π’ΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄ΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠΈ «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ» ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ° ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Ρ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΡΡΡΡ ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΎΠ² Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½ ΠΈΡ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΈ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ.
ΠΠ»ΡΡΠ΅Π²ΡΠ΅ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°: ΡΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ; ΡΠ°Π· ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠΉ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΎ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π² ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΎΠ². ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ, ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΈΡ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ³Π΅Π½Π΅Π·Π° ΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ, Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½Ρ. ΠΠ΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΄ΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΠΌΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
Π ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄ΡΠ½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½Π΅ΠΉ 10-Π³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΠ° (ΠΠΠ-10) ΡΡΠΈ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½Ρ Π² ΠΊΠ»Π°ΡΡ Π84 — «Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ, Π½Π΅ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΡΡΠ±ΡΠΈΠΊΠ°Ρ » (Π84.3). Π ΡΡΠΎΡ ΠΆΠ΅ ΠΊΠ»Π°ΡΡ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½Ρ «ΠΠ»ΠΎΡ ΠΎΠ΅ ΡΡΠ°ΡΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ°» (Π84.0), «ΠΠ΅ΡΡΠ°ΡΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ° (ΠΏΡΠ΅Π²Π΄ΠΎΠ°ΡΡΡΠΎΠ·)» (Π84.1) ΠΈ «ΠΠ°ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΡΠ°ΡΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ°» (Π84.2) [1]. ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠΉ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΠΉ ΠΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ°Ρ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠΈΡ Breithaupt (1855) — Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌΡ Ρ ΠΈΡΡΡΠ³Ρ ΠΏΡΡΡΡΠΊΠΎΠΉ Π°ΡΠΌΠΈΠΈ, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΏΠΎΠ½ΡΠ°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΠΏΠ»ΡΡΠ½Π΅Π²ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Ρ ΡΠΎΠ»Π΄Π°Ρ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ Π΄Π»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΎΠ² [3].
Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡ ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½ΠΎ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ Π² ΡΠ΅Ρ ΠΌΠ΅ΡΡΠ°Ρ , ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΡΡΡΠ΅ΠΌΡΡΡ ΡΡΠ±ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠΊΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΡΡΡΠΈΡ ΡΡ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΎΠΊ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π°ΠΊΠΊΡΠΌΡΠ»ΠΈΡΡΡΡΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΊ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΡΠΈ [24].
ΠΠ»Π°Π²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈΠΉ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΡΡΡΠΈΠΉ Π±ΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌ, ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΈ Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠ°ΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠ². Π‘Π²ΠΎΠ΅Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ Π΄ΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠ° ΠΈ Π²ΡΠ±ΠΎΡ Π»Π΅ΡΠ΅Π±Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠΈ Π·Π°Π²ΠΈΡΡΡ ΠΎΡ ΠΎΡΠ²Π΅Π΄ΠΎΠΌΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΠ°ΡΠ΅ΠΉ-ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΎΠ² Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π±Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ², Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΡ ΠΈΡ Π»ΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ, Π±ΠΈΠΎΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π½Π°Π³ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ, ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΊΠ°Π½ΠΈ Π² ΠΎΡΠ°Π³Π΅ ΠΏΠΎΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠΎ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌ Π·Π°ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ, ΡΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ Π½Π° Π΄Π²Π΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ — «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ (fatigue fractures) ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ, ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΊΠ°Π½ΠΈ, — «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ» (insufficiency fractures) [4, 9, 12, 21].
Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΠ΅ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΏΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΡΡΡΠΈΡ ΡΡ ΡΡΠ΅Π·ΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΎΠΊ Π½Π° ΠΊΠΎΡΡΡ Ρ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π·Π΄ΠΎΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ — Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ»ΡΠΆΠ°ΡΠΈΡ , ΡΠΏΠΎΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ², Π°ΡΡΠΈΡΡΠΎΠ² Π±Π°Π»Π΅ΡΠ°. Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈ Π°ΡΠ»Π΅ΡΠΎΠ² ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ 2% Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠΏΠΎΡΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΡΠ°Π²ΠΌ [8, 9]. Π 95% ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅Π² ΡΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ Π½ΠΈΠΆΠ½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ [8]. ΠΠ°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°ΡΡΠΎ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΠΏΠ»ΡΡΠ½Π΅Π²ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ (38% ΠΎΡ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² Π½ΠΈΠΆΠ½Π΅ΠΉ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ) Ρ Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΠΎΡΠ»ΡΠΆΠ°ΡΠΈΡ [15]. Π Π΅ΠΆΠ΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡΡΡ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π±Π΅ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΈ Π² Π΄ΠΈΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»Π΅ Ρ ΠΏΠΎΠΆΠΈΠ»ΡΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΡ Π±Π΅Π³ΠΎΠΌ [9]. ΠΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΆΠ΅ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅» ΡΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΡΡΠ½ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ² ΠΈ ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠ° Ρ ΠΏΠΎΠΆΠΈΠ»ΡΡ Π°ΡΠ»Π΅ΡΠΎΠ² [8, 15].
Π Π·Π°ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ Π΄ΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΡ » ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈ ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠ° Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ Π±Π΅Π³ΡΠ½ΠΎΠ² Π½Π° Π΄Π»ΠΈΠ½Π½ΡΠ΅ Π΄ΠΈΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ, Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½. ΠΠ½ΠΈ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ 1,3—5,6% Π²ΡΠ΅Ρ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΡ » ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² Ρ ΡΠΏΠΎΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ² [15, 29]. Π Π°Π½Π½ΠΈΠΌ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠΎΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Ρ Π² ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ. Noakes et al. (1985) ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΈ ΡΡΠΈΠ°Π΄Ρ ΡΠΈΠΌΠΏΡΠΎΠΌΠΎΠ²: Π΄ΠΈΡΠΊΠΎΠΌΡΠΎΡΡ Π² ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ, Π½Π΅ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΡΡΠΈΠΉ Π±Π΅Π³Π°ΡΡ; ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΡΡΡΠΈΠΉ Π΄ΠΈΡΠΊΠΎΠΌΡΠΎΡΡ ΠΈ Π±ΠΎΠ»Ρ Π² ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈ ΠΎΠΏΠΎΡΠ΅ Π½Π° ΠΎΠ΄Π½Ρ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π½Π° ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π΅ ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ (positive standing test), ΠΈΠ½ΠΎΠ³Π΄Π° ΠΈΠ·-Π·Π° Π±ΠΎΠ»ΠΈ ΠΎΠΏΠΎΡΠ° Π½Π° Π½ΠΎΠ³Ρ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΠΉ; Π±ΠΎΠ»Ρ ΠΏΡΠΈ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ°Π»ΡΠΏΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΌΡΠ³ΠΊΠΈΡ ΡΠΊΠ°Π½Π΅ΠΉ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ Π²Π΅ΡΠ²Π΅ΠΉ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ²ΡΠΎΡΡ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΡΡΠΈΠ°Π΄Ρ Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Π½Π° ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ°Ρ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎ ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ° [17]. ΠΠ°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ° ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ Π‘ΠΠ’, ΠΠ Π’ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΡΡΠΈΠ½ΡΠΈΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠΈ. ΠΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Ρ ΡΠΏΠΎΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ² Π»ΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ Π½ΠΈΠΆΠ½Π΅ΠΉ Π²Π΅ΡΠ²ΠΈ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΈ Π²Π±Π»ΠΈΠ·ΠΈ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠΌΡΠΈΠ·Π° ΠΈ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π»ΠΈΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡ Π² ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ, Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΡΠ³ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΈ Π±Π΅Π΄ΡΠ° [15]. ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Ρ ΡΠΏΠΎΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ² ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ°Π·Π³ΡΡΠ·ΠΊΠ° — ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Ρ ΠΎΠ΄ΡΠ±Ρ ΠΈ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π±Π΅Π³Π° Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ 8—12 Π½Π΅Π΄Π΅Π»Ρ [8, 9, 17].
Π ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΡ » ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ» (ΠΠ) ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΎΠΊ Π½Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΎΡΠ»Π°Π±Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΡ ΡΠΎ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅Π·ΠΈΡΡΠ΅Π½ΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ [2, 7]. ΠΠΎΡΡΡ — ΠΆΠΈΠ²Π°Ρ ΡΠΊΠ°Π½Ρ, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Π°Ρ ΡΠ°ΡΡΠΈ, Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π°ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΎΠΊ. ΠΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠ΅ Π² ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ΅, Π²Π»ΠΈΡΡΡ Π½Π° ΠΌΠ΅ΡΠ°Π±ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠ΅ Π² ΠΊΠΎΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΊΠ°Π½ΠΈ, — ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΠΏΠΎΡΠΎΠ·Π°, ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ Π΅Π΅ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΡΡΡΠΈΡ ΡΡ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΎΠΊ [12]. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΡΡ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ° [2]. ΠΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ P.M. Rommens ΠΈ A. Hofman (2013), ΠΎΠ±ΡΠ°Ρ ΠΏΠ°ΡΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΠ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π½Π΅ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΊΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π½Π° Π½Π΅Π΅ Π»ΠΎΠΆΠΈΡΡΡ, — ΠΎΡ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π΄ΠΎ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ (ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π²Π½ΡΠ΅ Π½Π°Π³ΡΡΠ·ΠΊΠΈ, ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»Π°). ΠΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅, ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΠΏΠΎΡΠΎΠ·ΠΎΠΌ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΠΏΡΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ, Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π±Π΅ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ, ΠΌΠ°Π»ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΡΠ΅Π» Π³ΡΡΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ² [21].
Π ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΠ°ΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Ρ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ°, Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠΏΠΎΠ½ΡΠ°Π½Π½ΠΎ ΠΈΠ·-Π·Π° Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΠΏΠΎΡΠΎΠ·Π°. Π‘ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ 35 Π»Π΅Ρ Π½Π°Π·Π°Π΄ [12] ΠΠ Π²ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ·Π½Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π° ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΡΡΡΠΈΡ Π±ΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ½ΠΈΡΡ, ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠ°, ΡΠ³ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΈ Π² ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠ²ΡΡ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡΡ Ρ ΠΏΠ°ΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ° [22]. ΠΠ°Π½Π½ΡΠ΅ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΡ Π΄ΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½Ρ, Π° ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄Π°ΡΠΈΠΈ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π»Π΅ΡΠ΅Π±Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠΈ ΠΏΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ²Ρ.
Π Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ ΡΠΈΡΠΊΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡ ΠΊ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΠ ΡΠ°Π·Π°, — ΠΏΠΎΡΡΠΌΠ΅Π½ΠΎΠΏΠ°ΡΠ·Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΠΏΠΎΡΠΎΠ·, ΡΠ΅Π²ΠΌΠ°ΡΠΎΠΈΠ΄Π½ΡΠΉ Π°ΡΡΡΠΈΡ, Π΄Π»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΠΈΠΊΠΎΡΡΠ΅ΡΠΎΠΈΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΎΠ², ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π»ΡΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠ°ΠΏΠΈΠΈ Π½Π° ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π° [21—23]. Π ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΠ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΊΠΈΡΡΡ Π’Π°ΡΠ»ΠΎΠ²Π°, Π»ΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΠ΅ΡΡ Π² ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ [18]. ΠΠΏΠΈΡΠ°Π½Ρ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΈ ΠΠ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΈ, ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²ΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π°ΡΡΡΠΎΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠΊΠΈ ΡΠ°Π·ΠΎΠ±Π΅Π΄ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΡΠ°Π²Π° [2, 6, 7, 16]. ΠΠ»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π°ΡΡΡΠΎΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠΉ Π½Π°Π³ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΠΈΡ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ°, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΎ Π±ΠΈΠΎΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ [2] ΠΈ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ [11, 14].
Π’ΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄ΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΠ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ° ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Ρ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΡΡΡΡ ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΎΠ² Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½ ΠΈΡ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΈ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ. ΠΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ° ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΡΠ°Π·Π° Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π²ΠΌΡ. ΠΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π±ΠΎΠ»ΠΈ, Π»ΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ·ΡΡΡΠ΅ΠΉΡΡ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ½ΠΈΡΡ, ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠ° ΠΈ Π² ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠ²ΡΡ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡΡ , ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π±ΠΎΠ»ΠΈ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Ρ ΠΎΠ΄ΡΠ±Ρ, ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π² Π°Π½Π°ΠΌΠ½Π΅Π·Π΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π²ΠΌΠ΅ ΡΠ°ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΡ ΠΎΠ½Π΄ΡΠΎΠ·Π° ΠΏΠΎΡΡΠ½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»Π° ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ° [5, 7, 10].
Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΌΡΡ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡΠΌ, ΡΠΈΠΏΠΈΡΠ½Π°Ρ Π»ΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΠΠ ΡΠ°Π·Π° — Π±ΠΎΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠ° ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠΌΡΠΈΠ·Π°ΡΠ½Π°Ρ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ. ΠΡΡΠ³ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΡΠ° — Π²Π΅ΡΠ²ΠΈ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ, Π½Π°Π΄Π²Π΅ΡΡΠ»ΡΠΆΠ½Π°Ρ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡ, Π²Π΅ΡΡ Π½Π΅ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π·Π΄ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΈ [21, 22, 25].
ΠΡΠΈ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΈΠΌΠΏΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ±Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΡΠ°Π·Π°, ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ Π² ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΡΡ Autlet ΠΈ Inlet, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΡΠ°Π·ΠΎΠ±Π΅Π΄ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΡΡΠ°Π²ΠΎΠ² Π² Π°ΠΊΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΠΈ. ΠΠ° ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ°Ρ Π»Π΅Π³ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ·Π½Π°ΡΡΡΡ ΠΠ, Π»ΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΠ΅ΡΡ Π² ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠΌΡΠΈΠ·Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ, ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π²Π΅ΡΠ²Π΅ΠΉ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ. ΠΠ½ΠΈ Π²ΠΈΠ·ΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡΡΡΡ ΠΏΠΎ-ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΌΡ Π² Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ Π΄Π°Π²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°. ΠΠ° ΡΠ°Π½Π½Π΅ΠΉ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½Π°Ρ Π²Π΅ΡΡΠΈΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π»ΠΈΠ½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ°. ΠΠ»Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅ΠΉ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΠΈ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°ΡΠ°, Π° ΠΏΡΠΈ Π·Π°ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π·ΠΎΠ½Π° Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠ°. ΠΠ±Π° Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΠ° ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½ΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΠΎΡΠΈΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠΏΡΡ ΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ [12].
ΠΠ° ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ°Ρ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΡΡ ΠΠ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠ° ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π·Π΄ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ — ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΡΠΊΡΡΡΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ. ΠΡΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ Π½Π° ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡΡ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΏΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΡΡΠ΅ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΎΠΌΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΡΠ°Π·Π° Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΊΡΡΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² Π² Π·Π°Π΄Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»Π°Ρ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ° [14]. ΠΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎ-ΡΠ΅Π·ΠΎΠ½Π°Π½ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΎΠΌΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΉΠΊΠΎΠΌ Π½Π΅ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΠΈΠΌΠΎΠΌ Π±ΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠΌ ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΠ΅ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ½ΠΈΡΡ ΠΈ ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠ° [4, 5, 11, 22].
Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡΡΡ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π½Π° ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ², ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠ΅ Π² ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΊ Π΄Π΅ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ°. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΡΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π²ΠΌΠ΅ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΡΠ°Π·Π°, Π° Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΌ ΡΠΈΠΌΠΏΡΠΎΠΌΠΎΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Ρ Π² ΠΏΠΎΡΡΠ½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΈ ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡΡ [21].
ΠΠ΅ΡΠ΅Π±Π½Π°Ρ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ° ΠΏΡΠΈ ΠΠ ΡΠ°Π·Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, Π‘ΠΠ’ΠΈ ΠΠ Π’-ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ. ΠΡΠΈ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΠ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ»Π°Π²Π½ΡΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠΎΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ°Π·Π³ΡΡΠ·ΠΊΠ° ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΡΠ°Π·Π° — Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΏΠΎΡΡ Π½Π° Π½ΠΈΠΆΠ½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΠΈ Π½Π΅ ΠΏΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΌΡΡ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ 3—5 Π΄Π½Π΅ΠΉ Π±ΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠΌ ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΠ΅, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡ Π΄Π²ΡΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ°Ρ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎ ΠΎΡ Π΄Π°Π²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ [16, 21].
Π ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π΅ Π΄Π΅ΡΡΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡ Π² Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΠ ΡΠ°Π·Π° ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Ρ ΠΈΡΡΡΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ° Ρ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΌΠ°Π»ΠΎΠΈΠ½Π²Π°Π·ΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ [6, 13, 16].
P.M. Rommens ΠΈ A. Hofmann (2013) Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ 245 ΠΏΠ°ΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π² Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ 65 Π»Π΅Ρ (ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΉ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡ 79,2 Π³ΠΎΠ΄Π°) ΡΠΎ ΡΠΏΠΎΠ½ΡΠ°Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ°Π·Π° Π² ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΠΏΠΎΡΠΎΠ·ΠΎΠΌ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ" ΠΈΠ»ΠΈ «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ» ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°ΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Ρ ΡΡΠΏΠΊΠΎΡΡΠΈ» («fragility fractures of the pelvis» — FFPs) [21]. ΠΡΠΎΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ Π² Π·Π°ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΠΏΠΎΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ°Π·Π½ΡΡ Π»ΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΉ [10, 25]. ΠΠ²ΡΠΎΡΡ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΠ ΡΠ°Π·Π° Ρ ΠΏΠ°ΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ° Ρ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Ρ ΡΡΠΏΠΊΠΎΡΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ.
Π ΠΈΡΡΠ½ΠΎΠΊ 1. Π€ΠΎΡΠΎΠΎΡΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΊΠΈ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ ΡΠ°Π·Π° — «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ» ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΉ Π²Π΅ΡΡΠ»ΡΠΆΠ½ΠΎΠΉ Π²ΠΏΠ°Π΄ΠΈΠ½Ρ, Π½Π° ΡΠΎΠ½Π΅ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΡΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΠ·Π° — ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈ, ΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ, Π»ΠΈΠ½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ° Π² Π½Π°Π΄Π²Π΅ΡΡΠ»ΡΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ.
ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ° Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π²ΠΌΡ. ΠΡΠΈ ΠΠ (FFPs) ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π² ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»Π°Ρ ΡΠ°Π·Π°, ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅ Π·Π°Π΄Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΠΊΠΈ — lig. sacroiliacum, lig. sacrotuberale, lig. sacrospinale — ΠΎΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ°ΠΊΡΠ½ΡΠΌΠΈ. ΠΠ»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΡΡΠΎΠΌΡ Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ ΠΠ ΡΠΎΡΠΌΠ° ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ° Π½Π΅ Π½Π°ΡΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ, Π° ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π°Ρ Π΅Π³ΠΎ Π³ΡΠ°Π½ΠΈΡ. ΠΠ° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ°Π·Π° c ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΌ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ [19, 26] Π°Π²ΡΠΎΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π²ΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ»ΡΡΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠΈ Ρ ΠΈΡΡΡΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ FFPs ΠΈΠ»ΠΈ ΠΠ [21].
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΠΎΡΠΎΠ±ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΏΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΎΡ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ°Π·Π° [10]. ΠΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅Π΄ΠΊΠΎΡΡΡ «ΡΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡΠ½ΡΡ » ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΡΠ°Π·Π° Ρ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ ΠΏΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°, Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π²ΡΠ°ΡΠ΅ΠΉ-ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΎΠ² Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ², ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄ΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ° Π»Π΅ΡΠ΅Π±Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠΈ.
ΠΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΏΠΎΠ½ΡΠ°Π½Π½ΡΡ , Π½Π΅ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π²ΠΌΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ°Π·Π° — «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠΎΠ² Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ».
ΠΠ°ΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΊΠ° Π., 57 Π»Π΅Ρ, 13 Π»Π΅Ρ ΡΡΡΠ°Π΄Π°Π΅Ρ Π»ΠΈΠΌΡΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ»Π΅ΠΌΠ°ΡΠΎΠ·ΠΎΠΌ. ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΡ 4 ΠΊΡΡΡΠΎΠ² Π»ΡΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠ°ΠΏΠΈΠΈ Π½Π° ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΡΡΡΠΈΠ΅ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π³ΠΎΠ΄Π° Π±ΠΎΠ»ΠΈ Π² ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΌ ΡΠ°Π·ΠΎΠ±Π΅Π΄ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΡΡΡΠ°Π²Π΅, ΡΡΠΈΠ»ΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΏΡΠΈ Ρ ΠΎΠ΄ΡΠ±Π΅, ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π² ΡΡΡΡΠ°Π²Π΅, ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΉ Π½ΠΈΠΆΠ½Π΅ΠΉ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΠΈ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ ΡΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΠ· Π½Π°Π΄Π²Π΅ΡΡΠ»ΡΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ, Π½Π° ΡΠΎΠ½Π΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π·ΠΎΠ½Π° ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈ, ΡΡΠ΅Π·Π°ΡΠ΅ΡΠ°Π±ΡΠ»ΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ ΡΠΎ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄ΠΈΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΠΎ-ΡΠ΅Π΄Π°Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°, ΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΎΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ (ΡΠΈΡ. 1).
ΠΠ°ΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΊΠ° Π., 67 Π»Π΅Ρ. ΠΠΈΠ°Π³Π½ΠΎΠ·: ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΠΉ Π°Π½ΠΊΠΈΠ»ΠΎΠ· Π»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·ΠΎΠ±Π΅Π΄ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΡΠ°Π²Π°, Π»Π΅Π²ΠΎΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΠΉ Π³ΠΎΠ½Π°ΡΡΡΠΎΠ· III ΡΡΠ°Π΄ΠΈΠΈ Ρ Π²Π°ΡΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ, ΡΠ³ΠΈΠ±Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°ΠΊΡΡΡΠ° Π»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΡΠ°Π²Π°. Π‘Π³ΠΈΠ±Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΊΠ° Π»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ Π±Π΅Π΄ΡΠ° 20Β°. Π‘ΡΠΌΠΌΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π»Π΅Π²ΠΎΠΉ Π½ΠΈΠΆΠ½Π΅ΠΉ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π΄ΠΎ 10 ΡΠΌ. Π‘ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ½ΡΠΉ ΠΎΡΡΠ΅ΠΎΠΏΠΎΡΠΎΠ·. ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠ½Π΄ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ΅Π·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΡΠ°Π²Π° ΠΈΡΡΠ΅Π·Π»ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΠΈ, ΡΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Π° Π΄Π΅ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΡΠ°Π²Π°, Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ»ΡΡΡΠ΅Π½Π° ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΠΎΠΏΠΎΡΡ ΠΈ Ρ ΠΎΠ΄ΡΠ±Ρ. ΠΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π² ΡΠ°Π³ΠΈΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΠΈ — 0—0—90Β°. ΠΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΡΠΌΠΌΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ — 7 ΡΠΌ, ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ 3,5 ΡΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ΅Π½ΡΠΈΡΡΠ΅Ρ ΠΎΠ±ΡΠ²ΡΡ. Π₯ΠΎΠ΄ΡΠ±Π° ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΠΈ ΡΡΠΎΡΡΠΈ. Π§Π΅ΡΠ΅Π· 7 ΠΌΠ΅ΡΡΡΠ΅Π² ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΡΡΡΠΈΠ΅ Π±ΠΎΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΈ Ρ ΠΎΠ΄ΡΠ±Π΅ Π² Π»Π΅Π²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ. ΠΠΎΡΠ»Π΅ Π΄Π»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ΄ΡΡ Π° ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ½Π΄ΡΠΎΠΌΠ° ΡΠ½ΠΈΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ. ΠΠ° ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ΅ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π° Π·ΠΎΠ½Π° ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ Π²Π΅ΡΠ²Π΅ΠΉ Π»Π΅Π²ΠΎΠΉ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΈ Ρ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°ΡΠ° (ΡΠΈΡ. 2).
Π ΠΈΡΡΠ½ΠΎΠΊ 2. Π€ΠΎΡΠΎΠΎΡΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΊΠΈ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌ ΡΠ°Π·Π° ΠΈ Π»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΡΠ°Π²Π°: Π° — ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΠΉ Π°Π½ΠΊΠΈΠ»ΠΎΠ· Π»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·ΠΎΠ±Π΅Π΄ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΡΠ°Π²Π°, Π»Π΅Π²ΠΎΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΠΉ Π³ΠΎΠ½Π°ΡΡΡΠΎΠ·; Π± — ΡΠ½Π΄ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ΅Π· Π»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΡΠ°Π²Π°; Π² — «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ» Π²Π΅ΡΠ²Π΅ΠΉ Π»Π΅Π²ΠΎΠΉ Π»ΠΎΠ±ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΠΈ (7 ΠΌΠ΅ΡΡΡΠ΅Π² ΠΏΠΎΡΠ»Π΅.
Π°ΡΡΡΠΎΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΡΠ°Π²Π°) ΠΠ°ΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΊΠ° Π., 62 Π»Π΅Ρ, Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ 4 ΠΌΠ΅ΡΡΡΠ΅Π² ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π° ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»ΠΈ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ½ΠΈΡΡ, ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠ° ΠΈ ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·ΠΎΠ±Π΅Π΄ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΡΠ°Π²Π°. ΠΡΠΈ Ρ ΠΎΠ΄ΡΠ±Π΅ Π±ΠΎΠ»ΠΈ ΡΡΠΈΠ»ΠΈΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ, Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΡ 4 Π½Π΅Π΄Π΅Π»Ρ ΠΌΠΎΠ³Π»Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠ»Π΅ΠΉ. ΠΡΠΈ ΠΊΠ»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ — Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠ°Π»ΡΠΏΠ°ΡΠΈΠΈ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠ° ΠΈ ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠΎΠ²ΠΎ-ΠΏΠΎΠ΄Π²Π·Π΄ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΡΠ»Π΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Ρ ΠΎΠ±Π΅ΠΈΡ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½, ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π² ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΌ ΡΠ°Π·ΠΎΠ±Π΅Π΄ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΡΡΡΠ°Π²Π΅. ΠΡΠΈ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠΏΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΠΌΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Ρ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠΈ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π·ΠΎΠ½ Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠ° ΠΊΠΎΡΡΠΈ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ Π±ΠΎΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡ ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΠ°, ΡΠ²ΠΎΠ΄Π°, ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π½Π΅ΠΉ ΠΈ Π·Π°Π΄Π½Π΅ΠΉ ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½Π½ ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΉ Π²Π΅ΡΡΠ»ΡΠΆΠ½ΠΎΠΉ Π²ΠΏΠ°Π΄ΠΈΠ½Ρ — «ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΡ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ» (ΡΠΈΡ. 3).
Π ΠΈΡΡΠ½ΠΎΠΊ3.
ΠΠΎΠ½ΡΠ»ΠΈΠΊΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ². ΠΠ²ΡΠΎΡΡ Π·Π°ΡΠ²Π»ΡΡΡ ΠΎΠ± ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ»ΠΈΠΊΡΠ° ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ² ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΠΎΡΠΎΠ²ΠΊΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠΈ.
ΠΠ΅ΠΆΠ΄ΡΠ½Π°ΡΠΎΠ΄Π½Π°Ρ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½Π΅ΠΉ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠΎ Π·Π΄ΠΎΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌ (Π΄Π΅ΡΡΡΡΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡ). — Π.: ΠΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½Π°, 2003. — 697Ρ.
Biomecanical comparison of plates and screw fixation in anterior pelvic ring fractures with low bone mineral density / Y.P. Acklin, I. Zderic, J. Buschbaum [et al.] // Injuru, Int. J. Care Injuried. — 2016. — 47. — P. 14 561 460.
Breithaupt Z.V.R. Pathologie monschuchew fusser / Z.V.R. Breithaupt // Med Zeittung. — 1855. — 24. — 169. — P. 170−175.
Cabarrus M.C. MRI and CT of insufficiency fractures of the pelvis and proximal femur / M.C. Cabarrus, A. Ambekar, Y. Lu, T.M. Link//AJR Am. J. Roentgenol. — 2008. — 191. — 995−1001.
Detection of posterior pelvis injuries in fractures of pubic rami / M.J. Scheyerer, G. Osterhoff, S. Wehrle [et al.] // Injury. — 2012. — 43. — P. 1326−1329.
Efficacy and safety of percutaneous sacroplasty for painful osteoporotic sacral insufficiency fractures: a prospective, multicenter trial/M.E. Frey, M.J. DePalma, D.X. Cifu, S.M. Bhagia, J.S. Daitch [et al.] // Spine (Phila Pa 1976). — 2007. — 32. — 1635−1640.
Egol K.A. Late posterior pelvic instability following chronic insufficiency fracture of the pubic rami: a case report /.
K.A. Egol, J.F. Kellam // Int. J. Care Injuried. — 2003. — № 34. — P. 545−549.
Epidemiology of stress fracture injuries among US high school athletes, 2005—2006 through 2012—2013/B.G. Changstrom, L. Brou, M. Khodaee [et al.] //Am. J. Sports Med. — 2015. — № 43, Vol. 1. — P. 26−33.
Fredericson M. Stress fractures in athletes / M. Fredericson, F. Jennings, C. Beaulieu, G.O. Matheson // Top Magn Reson Imaging. — 2006. — Vol. 17, № 5. — Π . 309−325.
Gillian L.S. Fragility fractures of the pelvis /L.S. Gillian, T.A. Ferguson // Curr. Rev. Musculoskelet Med. — 2012. — Sep. 5(3). — P. 222−228.
Hopf J.C. Percutaneous iliosacral screw fixation after osteoporotic posterior ring fractures of the pelvic reduces pain significantly in elderly patients / J.C. Hopf, C.F. Krieglstein,.
P. Muller, T.C. Koslowsky//Injury. — 2015. — Vol. 46. — Iss. 8. — P. 1631−1636.
Imaging of Pelvic Insufficiency Fractures / W.C.G. Peh, P.L. Khong, Y. Yin [et al.]//Radiographics. — 1996. — 16. — P. 335−348.
Keel M.J. Less Invasive lumbopelvic stabilization of posterior pelvic instability: technique and preliminary results /.
M. J. Keel, L.M. Benneker, K.A. Siebenrock, J.D. Bastian // J. Trauma. — 2011. — 71. — P. 62−70.
Lau T. Occult posterior Pelvic ring fractures in elderly patients with osteoporotic pubic rami fractures / T. Lau, F. Leung // J. Orthop. Surg (Hong Kong). — 2010. — 18. — P. 153−157.
Liong S.Y. Lower extremity and pelvic stress fractures in athletes/S.Y. Liong, R.W. Whitehouse//Br. J. Radiol. — 2012. — 85(1016). — P. 1148−1156.
Mehling I. Stabilisation offatigue fractures of the dorsal pelvis with trans-sacral bar. Operative technique and outcome / I. Mehling, M.H. Hessmann, P.M. Rommens // Injury. — 2012. — 43. — P. 446−451.
Noakes T.D. Pelvic stress fractures in long distance runners / T.D. Noakes, J.A. Smith Lindenberg,.