Π’Π΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ-ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎΠΉ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Ρ XIX β Π½Π°ΡΠ°Π»Π° XX Π²Π².: Π.-Π. ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½, Π₯.-Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½
ΠΠ½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π°Ρ ΡΠ΅Π·ΠΊΠΎΠΉ ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°, ΠΈΡ Π°Π½ΡΠΈΠ³ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ, ΠΌΡ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈ ΠΈ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π·Π΅ΡΠ½Π° (ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΠΎΡΡΡΠ²Π° ΠΈΡ ΠΎΡ Π½Π°ΡΠΊΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π²ΡΠ³Π»ΡΠ΄ΠΈΡ ΠΏΠΎ-ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΌΡ Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ΅Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°, Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡΠ° ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΈ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π΅Π΄Π° Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°). ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠ» Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° ΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΡ ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄Π° Π² ΠΊΠΎΠ»Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠ²Π΅… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
Π’Π΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ-ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎΠΉ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Ρ XIX β Π½Π°ΡΠ°Π»Π° XX Π²Π².: Π.-Π. ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½, Π₯.-Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π‘ΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅
- ΠΠ΅ΡΠ²Π°Ρ Π³Π»Π°Π²Π°. Π’Π²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π.Π.ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ
- 1. Π‘ΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠ·Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ. (33)
- 2. ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΡΡΠ΄ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ. (43)
- ΠΡΠΎΡΠ°Ρ Π³Π»Π°Π²Π°. Π’Π²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΡΡΡΠ°Π²Π° ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°
- 3. Π€ΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄ΠΎΠ² ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°. (65)
- 4. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠ΅ «ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ». (78)
- 5. ΠΠ°Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠ΅ΡΡ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°. (100) Π’ΡΠ΅ΡΡΡ Π³Π»Π°Π²Π°. Π’Π²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π₯.Π‘.Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°
- 6. ΠΡΡΠΎΠΊΠΈ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΈΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°. (108)
- 7. «ΠΡΠ½ΠΎΠ²Ρ XIX Π²Π΅ΠΊΠ°» Π°Π½Π³Π»ΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ½Π°. (119)
ΠΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌΡ
ΠΡΡ ΠΎΠ²Π½Π°Ρ ΠΆΠΈΠ·Π½Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΏΠΎΠ·Π°ΠΏΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΠΊΠ° ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌ Π½Π΅ ΠΏΠΎΡ ΠΎΠΆΠ° Π½Π° ΠΆΠΈΠ·Π½Ρ ΡΠ΅Π³ΠΎΠ΄Π½ΡΡΠ½ΡΡ. ΠΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»Π°ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ-ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡ, ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈ ΡΠΈΡΠΌ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ, ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΡΡ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ½ΡΠΉ Π±Π°Π³Π°ΠΆ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠ΅, Π½ΠΎ ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΡ Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΌΠΎΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½, Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΈ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅: Π½Π°ΡΠΊΠ° Π½Π΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Π° Π²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° Π² ΡΡΠΏΠΈΠΊ Π±Π΅Π·Π΄ΡΡ ΠΎΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΡ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Ρ Π₯! Π₯-Π½Π°ΡΠ°Π»Π° XX Π²Π΅ΠΊΠΎΠ², Π²ΡΠΊΡΡΠ²Π°Ρ ΠΈΡ Π°Π½ΡΠΈΠ³ΡΠΌΠ°Π½Π½ΡΡ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²Π΄ΠΎΠ½Π°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΉ, ΠΌΡ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΠ΅ΠΌ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ, ΠΈΠ΄ΡΡΡΡ Π½Π° ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Ρ.
Π Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ ΠΈ Π·Π° Π΅Π΅ ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π°ΠΌΠΈ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π»ΠΈ ΠΈ ΠΈΠ·ΡΡΠ°ΡΡ, Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ, ΠΈΠ½ΠΎΠ³Π΄Π° ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΈΡ , Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΅ ΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ΅, ΠΈ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΊ ΠΎΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅ΠΉ. ΠΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ, Π½ΠΎ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π»ΠΈΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π΅ΡΡΠΎ Π°Π±ΡΡΡΠ°ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅, Π²Π½Π΅Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠ»ΠΎΠ΄Ρ ΡΠΈΡΡΡΡ ΡΠ°Π·ΠΌΡΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΉ, Π° Π΄Π»Ρ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΠΏΠΎΡ ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠ°ΠΌ ΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ -Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΡΠ»ΠΎΠ΅Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, Π² ΡΡΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ. ΠΡΡΠ΅Π·Π°Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π½ΠΎΠΌΠ΅Π½Π° ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ²ΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠΌΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°, Π° ΠΈ Π²ΠΏΠΈΡΠ°Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π² ΡΠ΅Π±Ρ Π΄ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ. ΠΠ»Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΠ²ΡΠ·Π°ΡΡ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ Ρ ΡΠΏΠΎΡ ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΠΎΠ½ΡΡΡ, ΡΡΠΎ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ — ΡΡΠΎ ΡΠΊΠΎΡΠ΅Π΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½Π° ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΠΏΡΡΠΊΠ° ΠΎΡΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΡ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΈΡΡΠΈΠ½, ΡΠ΅Π»Π΅ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΡ ΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΈΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ² Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ²ΡΠΈΡ Π² ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎΠΉ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΠ΅ ΡΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Ρ XIX Π²Π΅ΠΊΠ°. ΠΠ»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΡ, ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ, ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, Ρ. Π΅. ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΅ΠΌΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΠ°Π·ΡΡΠ²Π°Ρ Π½Π° ΡΠΎΠ½Π΅ Π·Π°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎ-Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ-ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΎΠ³ΠΎΠ²ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°, Π΄Π°Π»Π΅Π΅, Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ (ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄Ρ ΡΡΠΈΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ² Π½Π΅Π»ΡΠ·Ρ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΠΎΡ ΠΈΡ ΠΆΠΈΠ·Π½Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΡΠ΅ΠΉ), Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ Π½Π°ΡΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° (Ρ.Π΅. ΠΈΠ·Π²Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ΄Π΅ΠΉ, ΡΠΊΡΡΡΡΡ Π² ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ², Π° Π½Π΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ Π² ΠΏΡΡΠΌΡΡ Π²ΡΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΡ ).
Π’Π΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈ ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ, ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π² ΡΡΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Π½Π°ΠΊΠ»Π°Π΄ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈ Π½Π° ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΡΡ ΠΈΠ· ΡΡΡΡ Π³Π»Π°Π². ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΠ°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π‘ΠΏΠΈΡΠΊΠ° ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΈ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ.
ΠΠΎΠ½ΡΡΠΈΠΉΠ½ΡΠΉ Π°ΠΏΠΏΠ°ΡΠ°Ρ. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° — ΡΡΠΎ, Π² ΡΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΡΠ»ΠΎΠ²Π° «ΡΠ°ΡΠ°». «Π Π°ΡΠ°» (race, razza) ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡ ΠΊ ΡΡΠ°ΡΠΎΠ³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΌΡ «reiza», ΠΊ Π°Π½Π³Π»ΠΎΡΠ°ΠΊΡΠΎΠ½ΡΠΊΠΎΠΌΡ «rilt», Π³ΠΎΡΡΠΊΠΎΠΌΡ «raiht», ΡΠΊΠ°Π½Π΄ΠΈΠ½Π°Π²ΡΠΊΠΎΠΌΡ «rettr», Π΄ΡΠ΅Π²Π½Π΅Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΌΡ «reht» — ΡΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Π°Ρ Π»ΠΈΠ½ΠΈΡΠΊ ΡΠΎΠΌΡ ΠΆΠ΅ ΠΊΠΎΡΠ½Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΈ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠ΅ «rectus», ΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠ΄ΡΠΊΠΎΠ΅ «rasta» ΠΈ Ρ. ΠΏ. — Π·Π½Π°ΡΡΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΎΠ½ΠΈ, ΠΏΠΎ-Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠΌΡ, ΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠΊΡΠΈΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ «rag», ΡΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠΈΡ Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΡΡΡ.
Π Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡΠ°Ρ «ΡΠ°ΡΠ°» ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π³Π½Π΅Π²Π½ΠΎΠ΅ Π²ΠΎΡΠΊΠ»ΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· ΡΠ°ΠΌΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΎΡΠΊΠΎΡΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ Π±ΡΡΠ³ΡΠ½Π΄ΡΠΊΠ°Ρ ΠΈ Π»ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ½Π³ΡΠΊΠ°Ρ ΠΌΠ°ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΠ±ΡΡΠ³Π°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΡΡΠ½Π°: «ΡΠ°ΡΠ°» Π² ΡΡΠΎΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ — ΡΠΈΠ½ΠΎΠ½ΠΈΠΌ ΡΠ²ΠΎΠ»ΠΎΡΠΈ. ΠΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΈΠΊΠΈ ΠΏΠΎ Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈ Π½ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ΅ΠΉ Π»ΠΈΠ½ΠΈΠΈ, ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠ΅ ΠΈΠ· ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅ ΡΠ΅ΠΌΡΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ΅ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π°: ΠΊ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ, Π±ΡΡΡ ΠΈΠ· Ρ ΠΎΡΠΎΡΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΡΡ, Π΄ΡΠ΅Π²Π½Π΅ΠΉ ΡΠ°ΡΡ, ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΈΠ· Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡ, Π±ΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΠ»Π΅Π²ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡ1.
Π‘Π»ΠΎΠ²ΠΎ «ΡΠ°ΡΠ°» ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΊ ΡΠΎΠΌΡ ΠΆΠ΅, Π² Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΡ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΠΎΠ΄, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠ°Π·ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π»ΠΎΡΠ°Π΄Ρ Π΄ΠΎΠΌΠ°ΡΠ½Π΅ΠΉ ΡΠ°ΡΡ, ΡΠΎΠ±Π°ΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡ). Π ΡΠΌΡΡΠ»Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΠ΅Π³ΠΎΡΠΈΠΈ: ΡΠ°ΡΠ° Π°Π΄Π²ΠΎΠΊΠ°ΡΠΎΠ², ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΈΡΡΠΎΠ², ΡΠΎΡΡΠΎΠ²ΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΡ. ΠΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΡΠΎ ΡΠ»ΠΎΠ²ΠΎ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ΄ΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ»Π΅Π½ΠΈΠΉ: «Π ΠΈΠΌΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΡΡΡ Π² Π±ΡΠ΄ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΡΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠΎΡΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΌΡΡ ΡΠΆΠ°ΡΠ½ΡΡ ΠΎ ΡΠΈΡΠ°Π½ΠΎΠ²» (Π Π°ΡΠΈΠ½) .
Π‘ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ Π°Π½ΡΡΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, ΡΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Ρ Π₯ΠΠ Π²Π΅ΠΊΠ°, ΡΠ»ΠΎΠ²ΠΎ «ΡΠ°ΡΠ°» Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Π΅Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠΌΡΡΠ»Π΅ Π² Π΄Π²ΡΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ . Π ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ — Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠΌ — ΡΡΠΎ «ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΠΎΠ², Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΡΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ.
1 Grand Dictionnaire Universel du XIX-e siecle. Paris, t.13, p.595.
2 Ibid., p.596. ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ. Π½Π΅ ΡΠ΅ΡΠ°Ρ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ°, Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡ Π»ΠΈ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΊ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌ". ΠΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ — Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ — ΡΡΠΎ «ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΠΎΠ², ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ², Ρ ΠΎΡΡ ΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΏΠΎ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠ°ΠΌ ΠΈ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠΈΠΌ Π½Π° Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ, Π²ΡΠ΅ ΠΆΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΌΠΎΡΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π°, ΡΡΠΎ Π΄Π΅Π»Π°Π΅Ρ ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π°» 4. ΠΡΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π°Π» Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XIX Π²Π΅ΠΊΠ° ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΉ Π°Π½ΡΡΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΡ ΠΡΠΎΠΊΠ°, Π° ΡΠΏΡΡΡΡ ΡΡΠΎ Π»Π΅Ρ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°Ρ: «ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΡΠ»ΠΎΠΆΠΈΠ²ΡΠΈΠ΅ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ, Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΠ΅ΠΉΡΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈΠ½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π»Π°» 5.
Π‘Π»ΠΎΠ²ΠΎ «ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ» — ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΆΠ΅ XX Π²Π΅ΠΊΠ°. ΠΠΎ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ, ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡΠΈΠ΅ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°Ρ, ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π΅ΡΠ΅ Π² XVIII Π²Π΅ΠΊΠ΅. ΠΠ²ΡΠΎΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎΠΉ «ΠΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ» (36 ΡΠΎΠΌΠΎΠ², 1749−1788 Π³Π³.), Π. Π. ΠΡΡΡΠΎΠ½ (1709−1788 Π³Π³.), ΡΠ΅ΠΉ Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ΅Ρ Π² Π²Π΅ΠΊ ΠΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΡΠΏΠ°Π» Π»ΠΈΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΡ ΠΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΡΠ°, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ» ΠΌΠΈΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΏΠΈΡΠ°ΠΌΠΈΠ΄Ρ, Π½Π° Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Π΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ. Π Π°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΡΡ ΠΏΠΎ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠ°ΡΡ, ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ ΠΏΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΏΠ΅Π» ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π΅Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ°, ΠΈ Π»ΠΈΡΡ Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΎΠΏΠ»ΠΎΡΠΈΠ» ΠΏΠΎΠ΄Π»ΠΈΠ½Π½ΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»Π°ΡΡ Π²ΡΡΠΎΠ΄ΠΈΠ²ΡΠ΅ΠΉΡΡ Ρ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ°Ρ6.
Π‘ΠΎΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ «ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ » Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊ ΠΈ Π½Π΅ΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠΌΡΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ «ΠΏΡΠΈΡ ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ » ΠΏΡΠΈΡΡΡΠ΅ ΠΈ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ Π. ΠΠΈΠ½Π½Π΅Ρ (1707−1778 Π³Π³.). Π ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ «Π‘ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ» (1735 Π³.) ΠΎΠ½ ΠΏΠΎΡΡΡΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π» ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ° ΠΏΡΠΈΠΌΠ°ΡΠΎΠ², ΠΊΡΠ΄Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΎΠ±Π΅Π·ΡΡΠ½Ρ, ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅Ρ Π²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΉ Π²ΠΈΠ΄Π° Homo sapiens — «Americanus», «Europaeus», «Asiaticus» ΠΈ «Afer». ΠΠΈΠ½Π½Π΅ΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ «ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΈ ΠΈΡΠΊΡΡΠ½ΠΎΠΌΡ» Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΡ «ΠΆΠ°Π΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊ ΡΠΎΡΠΊΠΎΡΠΈ» Π°Π·ΠΈΠ°ΡΠ° ΠΈ, Π² Π΅ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ, «Ρ ΠΈΡΡΠΎΠ³ΠΎ, Π»Π΅Π½ΠΈΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ.
3. Grand Dictionnaire Universel du XIX-Π΅ siecle. P.596. Ibid., 1.13, p.596. Π€ΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΡΡ. M., 1991, Ρ. 46.
6 ΠΠΎΠ»ΡΠΊΠΎΠ² Π. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. Π., 1998, Ρ.46- ΠΠ°Π½Π°Π΅Π² Π. Π ΠΡΡΡΠΎΠ½ Π.&bdquo- 1966, Ρ. 111−135. Π½Π΅Π°ΠΊΠΊΡΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ" Π°ΡΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ°, Π½ΠΎ Π½Π° Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Π΅ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅ΡΡΡ «ΡΠΏΠΎΡΠ½ΡΠΉ, ΡΠ°ΠΌΠΎΠ΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΡΠ±ΠΈΠ²ΡΠΉ» Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½Π΅Ρ7.
Π.Π. ΠΠΈΡΠ΅ΠΉ, ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΉ, ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΠΉΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΎΠΌ Π² Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ Π₯ΠΠ₯ Π²Π΅ΠΊΠ°, Π²Π½ΠΎΠ²Ρ Π½Π°ΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΈΠ» Π² 1800 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π΅ Π±Π΅Π»ΡΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ Π½Π°Π΄ ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΠΏΠ°ΠΌΠΈ Π² ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ «ΠΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ». Π‘ΠΎΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΡ, Π΅ΡΠ΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌΡ ΡΡΠ½Ρ ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ»Π΅Π½ΠΈΡ, Π² 1798 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΏΡΠΈΡΠ»Π° ΠΌΡΡΠ»Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ° ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ° Ρ Π±Π΅Π»ΡΡ ΠΈ ΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ : Π² Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ Π½Π΅ΠΌΡ Π°Π½ΡΡΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ³ΡΡΠ·Π»Π° Π² ΡΡΡΠΈΠ½Π΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ³Π»Π° Π²ΡΠ±ΡΠ°ΡΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΠΎΠ»Π΅ΡΠΈΡ8.
Π Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΎΡΠΊΠ° Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ»Π° Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π° ΠΈ Π² ΡΡΠ΅Π·Π²ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ ΠΏΡΡΠ°Π½ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΈ Π₯ΡΠΈΡΡΠΎΡΠΎΡΠ° ΠΠ΅ΠΉΠ½Π΅ΡΡΠ° «ΠΠ±ΡΠΈΠΉ ΠΎΡΠ΅ΡΠΊ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°» (1785 Π³.). ΠΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠΌΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΎ ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΎΠΌ, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Π° Π°Π²ΡΠΎΡ Π½Π΅ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅Ρ.
ΠΠ΅ΠΉΠ½Π΅ΡΡ ΡΡΠΈΡΠ°Π» Π²ΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠΌ «ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ» ΠΈΠ»ΠΈ «Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠΌ», Π½ΠΎ Π΄Π΅Π»ΠΈΠ» Π΅Π³ΠΎ Π½Π° Π΄Π²Π΅ ΡΠ°ΡΡ: «ΠΊΠ°Π²ΠΊΠ°Π·ΡΠΊΡΡ» ΠΈ «ΠΌΠΎΠ½Π³ΠΎΠ»ΡΡΠΊΡΡ», Ρ «ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ» Π²Π½ΡΡΡΠΈ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΉ. ΠΠ»Π°Π²Π½ΡΠΉ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊ ΡΠ°Π·Π³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°Ρ — ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΡ, Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊ-ΡΠ΅Π»Π΅ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π°. ΠΠ°ΠΆΠ½Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΊΡΠ°ΡΠΎΡΠ° ΠΈΠ»ΠΈ Π±Π΅Π·ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π»Π°ΡΠ²Π΅Ρ ΠΊΠΎΠΆΠΈ ΠΠ΅ΠΉΠ½Π΅ΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π» Π½Π΅ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌ. «ΠΠ°Π²ΠΊΠ°Π·ΡΠΊΡΡ» ΡΠ°ΡΡ ΠΎΠ½ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π²Π°Π» Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ²ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΌΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΎΠ΄Π°ΡΡΠ½Π½ΠΎΠΉ. «ΠΠΎΠ½Π³ΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΠ»Π΅ΠΌΡ» — ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ²ΠΎ ΠΈ Π΄ΡΡ ΠΎΠ²Π½ΠΎ ΡΠ»Π°Π±Π΅Π΅, Ρ ΠΎΡΡ ΠΈ Π²Π½ΡΡΡΠΈ Π½Π΅Π³ΠΎ Π΅ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠΈΡ (ΡΠ°ΠΌΡΠΌΠΈ Π³Π»ΡΠΏΡΠΌΠΈ Π°Π²ΡΠΎΡ ΡΡΠΈΡΠ°Π» Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΉΡΠ΅Π²). «ΠΠ°Π²ΠΊΠ°Π·ΡΠΊΠΈΠ΅ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Ρ» ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ Π²ΡΡΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΡ, Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΡ Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ. ΠΡΡ ΡΡΠ° ΠΏΡΡΠ°Π½ΠΈΡΠ° Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ»Π°ΡΡ ΠΠ΅ΠΉΠ½Π΅ΡΡΠΎΠΌ Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΡΡΠΌΠ°Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΠΌΠΈ ΠΎΠ± ΡΡΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ Π½Π°ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ²9.
ΠΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Π΅ Π₯ΠΠ₯ Π²Π΅ΠΊΠ° ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡ, Π²ΠΎΠΎΡΡΠΆΠΈΠ²ΡΠΈΡΡ Π·Π½Π°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠΈΠ±ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π²Π°Π»ΠΈ ΡΠΆΠ΅.
7 Π¦ΠΈΡ. ΠΏΠΎ: ΠΠΎΠ»ΡΠΊΠΎΠ² Π. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, Ρ.48- ΠΠ°ΡΠΊΠ°Π»Ρ, ΠΡΡΡΠΎΠ½, ΠΠΈΠ½Π½Π΅ΠΉ: Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ΅ΡΠΊΠΈ. Π§Π΅Π»ΡΠ±ΠΈΠ½ΡΠΊ, 1998, Ρ.204−205- ΠΠΎΡΡΡΠ½ΡΠΊΠ°ΡΠ.Π. ΠΠ°ΡΠ» ΠΠΈΠ½Π½Π΅ΠΉ. Π., 1984.
8 ΠΠΎΠ»ΡΠΊΠΎΠ² Π. Π£ΠΊΠ°Π·. ΡΠΎΡ., Ρ. 50.
9 Π’ΠΎΠΊΠ°ΡΠ΅Π² Π‘. Π. Π Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ XIXΠ½Π°ΡΠ°Π»Π° XX Π²Π².// Π Π°ΡΡ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ. Π., 1982, Ρ. 5. Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π½Π°ΡΠΊΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ. Π’Π°ΠΊ, Π² ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΡΡΠΎ ΠΠΌΠΌΠΎΠ½, Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΠΠΎΡΠΆ ΠΠ°ΡΠ΅ Π΄Π΅ ΠΡΠΏΡΠΆ Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΏΡΡΠ°ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΡΠ΅ΠΏΠΈΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΈΡΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΎ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈΡ ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ² ΠΈ Π²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ° Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΈ ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡ ΡΠΎΡΠΌΡ ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ°, Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ — ΠΎΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ. Π§Π΅ΠΌ Π½ΠΈΠΆΠ΅ Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ, Ρ. Π΅. ΡΠ΅ΠΌ «Π΄Π»ΠΈΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎΠ»ΠΎΠ²Π΅Π΅» ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠ½, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΠΎΠ΄Π°ΡΡΠ½Π½Π΅Π΅, ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡΠ½Π΅Π΅, ΠΆΠΈΠ·Π½Π΅ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Π΅Π΅, Π° ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅Π³ΠΎ Π²ΡΡΠ΅. ΠΠΌΠΌΠΎΠ½ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π» ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄, ΠΎΠ±ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π² 30 ΡΡΡΡΡ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ±ΡΠ°Π½ΡΠ΅Π² Π² ΠΠ°Π΄Π΅Π½Π΅, ΠΡΠΏΡΠΆ — ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠΈΠ² 20 ΡΡΡΡΡ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΠΎΠ².
ΠΠ±Π° Π°Π²ΡΠΎΡΠ° ΠΎΠ±ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π»ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π» ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»Π°ΡΡ ΠΏΡΡΠΌΠ°Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π°Π½ΡΡΠΎΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°. ΠΠΎ ΠΠΌΠΌΠΎΠ½Ρ, Π±ΡΠ°Ρ ΠΈΡΠ΅ΡΠ°Π»Ρ — ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΠΊΠΈ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΡ Π·Π°Π²ΠΎΠ΅Π²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π² Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π°Ρ . ΠΠΎΡΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π·Π°ΠΌΡΠΊΠ°Π»ΠΈΡΡ Π² ΠΏΡΠΈΠ²ΠΈΠ»Π΅Π³ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ, ΠΈ ΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΡΠΉ ΡΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ»ΡΡ ΠΎΡΡΠ΄ΠΈΠ΅ΠΌ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ±ΠΎΡΠ°. ΠΠΎ ΡΠ΅ΠΎΠ΄Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π²ΠΎΠΉΠ½Ρ ΠΈ ΡΠ»Π°Π±ΡΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΡΡ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π΄Π»ΠΈΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ»ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΡΠ» ΠΊ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΡ 1.
Π‘Ρ ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΊΡ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π» ΠΠ°ΡΠ΅ Π΄Π΅ ΠΡΠΏΡΠΆ. ΠΠΎ ΠΡΠΏΡΠΆΡ, Π³ΠΎΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΡΠΎΠΆΠ΅ ΡΠ»ΡΠΆΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΠΈΠΌ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ. ΠΠΎΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ Ρ Π³ΠΎΡΠΎΠΆΠ°Π½ Π² ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅ΠΌ Π½ΠΈΠΆΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ Ρ ΠΊΡΠ΅ΡΡΡΡΠ½, ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π±ΠΎΠ³Π°ΡΡΡ Π½ΠΈΠΆΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π±Π΅Π΄Π½ΡΡ . ΠΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΠΌΠΈ, Π΄Π»ΠΈΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΎΡΡΡ — ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊ ΠΈ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π° Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ, ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠ»ΠΈΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΠ΅" Π»ΡΠ΄ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ°Ρ ΠΊ «Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠΉ» ΡΠ°ΡΠ΅, Π° «ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ³ΠΎΠ»ΠΎΠ²ΡΠ΅» — ΠΊ «Π°Π»ΡΠΏΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠΉ», ΠΏΡΠΈΡΡΠΌ, ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΡΡ Π½Π°Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π°, ΠΏΠΎ ΠΡΠΏΡΠΆΡ, ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π²ΡΠ³ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠΈΡ ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ΅Π΄Π½ΡΠ΅ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ Π² ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π°Ρ — ΡΡΠΎ Π½Π΅ ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΠΊΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠΎΡΡΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ, Π° Π»ΡΠ΄ΠΈ Ρ Π½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π½Π΅ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΈΡ ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ. Π’ΠΎ Π΅ΡΡΡ Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΡΠΏΡΠΆ Π²ΠΈΠ΄Π΅Π» Π² «ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΎΡΠ±ΠΎΡΠ΅"11.
ΠΠΎ Π²ΡΠ΅ Π°Π²ΡΠΎΡΡ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΉ, Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΈΡΠ°Π²ΡΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ Π±Π΅Π»ΡΠΉ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½Π΅Π΅ ΡΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, Π½Π΅ Π΄Π΅Π»Π°Π»ΠΈ Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌΠΈ Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ. Π ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΠΈΠΌ, ΡΠ°ΠΌ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ «ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ» ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² XX Π²Π΅ΠΊΠ΅.
Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ Π°Π½Π³Π»ΠΎ-Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡΡΠΈΠΉ ΠΌΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΊΠ°ΠΊ «ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π½Π°Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΠ° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΡ, ΠΈ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Ρ ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡ, ΡΡΠΎ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡ ΠΈΠ·Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π²ΡΡΠ΅ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ » 12.
ΠΠΈΡ ΡΡΠ°Π½ΠΊΠΎΡΠΎΠ½ΠΈΡΠ½ΡΠΉ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎ «ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΈΠ΅ΡΠ°ΡΡ ΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅Ρ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π·Π°ΡΠΈΡΡ ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π²ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΡΡ ΠΎΡ Π²ΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ Π΅Π΅ ΠΏΡΠ°Π²ΠΎ Π΄ΠΎΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π½Π°Π΄ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ.
Π Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ Π½Π΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π±Π°Π·Ρ" .
ΠΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ «Π€ΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΡΡ» Π΄Π°Π΅Ρ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½Ρ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅: «Π Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ — ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ, ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π΄ΡΠ²Π°ΡΡΠ°Ρ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ, ΡΠΊΡΠΏΠ»ΡΠ°ΡΠ°ΡΠΈΡ, Π²ΠΎΠΉΠ½Ρ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΊ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ°ΡΠ°ΠΌ. Π Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ ΠΊ ΠΈΡ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ, ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠ°ΠΌ, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΡΡ ΡΠ°ΡΡ Π½Π° «Π²ΡΡΡΠΈΠ΅» ΠΈ «Π½ΠΈΠ·ΡΠΈΠ΅». «14.
ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ Π°Π²ΡΠΎΡΡ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π»ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»ΠΈΡΡ Π² ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌ ΠΈ ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅. «ΠΠ»ΠΈΡΠ° — Π»ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ-Π½ΠΈΠ±ΡΠ΄Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΈ"15. Π’Π΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ»ΠΈΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π΄Π°Π²Π½ΠΎ. ΠΡΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ-ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° Π»ΡΠ±ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡΡ Π½Π° Π΄Π²Π΅ ΡΠ°ΡΡΠΈ: ΡΠ»ΠΈΡΡ.
10 Ammon Π. Die naturliche Auslese biem Mensceen. Jena, 1893.
11 Vache de Lapouge. Race et milieu social. Paris, 1909.
12 The New Encyclopedia Britannica. Volume 9, 1997, p.880.
13 Le Nouveau Petit Robert. Paris, 1997, p. 1848.
14 Π€ΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΡΡ. M., 1991, c.383.
15 ΠΠ‘Π, 3 ΠΈΠ·Π΄. Π., 1978, Ρ. 30, Ρ. 141. Π²ΡΡΡΠΈΠΉ, ΠΏΡΠΈΠ²ΠΈΠ»Π΅Π³ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ»ΠΎΠΉ, ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΡΡΠΈΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ Π½Π°ΡΠΊΠΈ ΠΈ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π°) ΠΈ ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ. Π’Π΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ»ΠΈΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ: ΠΎΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠ° (ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠΊΠ»ΠΎΠ², Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ½Π½ΡΡ ΡΠΈΠΏΠΎΠ² ΡΠ»ΠΈΡ), ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠ° ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠ°, ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ — ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π° ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ16.
Π Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ — ΡΡΠΎ ΠΏΠ»ΠΎΠ΄ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, Π½Π° Π½ΠΈΡ , Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π½Π°Π»ΠΎΠΆΠΈΠ»Π° ΠΎΡΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΠΊ Π΄ΡΡ ΠΎΠ²Π½Π°Ρ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ, ΡΠΎΡΠ½Π΅Π΅, ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΠ΅Π΄ΡΠΈΠ΅ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ-ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Ρ XIX — Π½Π°ΡΠ°Π»Π° XX Π²Π΅ΠΊΠΎΠ². Π§ΡΠΎΠ±Ρ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΡ ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡ, ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Π² Π²Π΅Π΄ΡΡΠΈΡ Π·Π°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎΠ΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½Π°Ρ — Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ, ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΠ΅Π»ΠΈΠΊΠΎΠ±ΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠΈ.
ΠΠ»Ρ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ Π½Π΅ΡΠ΄Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠΉΠ½Ρ Ρ ΠΡΡΡΡΠΈΠ΅ΠΉ (1870 — 1871 Π³Π³.) ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠ°ΡΠΈΠΆΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΌΡΠ½Ρ (ΠΌΠ°ΠΉ 1871 Π³.), Π² ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅ΠΉ ΡΡΠ΅ΡΠΈ XIX Π². Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²Π°Π» ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΠΎΠ², Π±ΡΠ» Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ ΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠ· 630 Π΄Π΅ΠΏΡΡΠ°ΡΠΎΠ², ΠΈΠ·Π±ΡΠ°Π½Π½ΡΡ Π² ΠΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΠ±ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΠ΅Π²ΡΠ°Π»Π΅ 1871 Π³., ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π»ΡΡΡΠ΅Π΅ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ — ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 400 — ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ»ΠΈ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΈΡΡΡ. ΠΡΠΎ Π΄Π°Π²Π°Π»ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ «ΠΏΠ°ΡΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΊΠΈΠΌ» ΠΏΡΡΡΠΌ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΈΡ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΏΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΎΠΌΡ ΡΠ²Π»ΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π² ΠΈΡ ΡΡΠ΄Π°Ρ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π°. ΠΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ°Π»ΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌ Π΄ΠΈΠ½Π°ΡΡΠΈΠΈ ΠΡΡΠ±ΠΎΠ½ΠΎΠ² (Π»Π΅Π³ΠΈΡΠΈΠΌΠΈΡΡΡ). ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΆΠ΅ Π΄Π΅ΠΏΡΡΠ°ΡΠΎΠ² — ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΠ² ΡΠ²Π»ΡΠ»ΠΈΡΡ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π΄ΠΈΠ½Π°ΡΡΠΈΠΈ ΠΡΠ»Π΅Π°Π½ΠΎΠ² (ΠΎΡΠ»Π΅Π°Π½ΠΈΡΡΡ). ΠΠΈ ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΈΠ· ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠΉ Π² ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π½Π΅ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π»Π° Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΠ»Π°ΠΌΠΈ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΠ΅ΡΠΈΡΡ Π² ΡΠ²ΠΎΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·Ρ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ ΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎ ΠΈ Π΄ΠΎΠ³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡΡΡΡ ΠΎ «Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠΌ ΠΊΠ°Π½Π΄ΠΈΠ΄Π°ΡΠ΅» ΠΈΠΌ ΡΠΎΠΆΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ Π½Π΅ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ. ΠΠ΅ΡΠ°Π»ΠΈ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π°ΠΌΠ±ΠΈΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠ΅ΡΠ΅Π½Π΄Π΅Π½ΡΠΎΠ², Π½ΠΎ ΠΈ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠΈΡ.
16ΠΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½Π΅Π΅.ΡΠΌ: ΠΡΠΈΠ½ Π. Π. Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ»ΠΈΡ. Π., 1985; ΠΠΈΠ»Π»Ρ Π . ΠΠ»Π°ΡΡΠ²ΡΡΡΠ°Ρ ΡΠ»ΠΈΡΠ°. Π., 1959.
ΠΠ»Π°Π²Π° ΠΈΡΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π²Π»Π°ΡΡΠΈ Π€ΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΈ Π’ΡΠ΅Ρ Π½Π΅ ΡΠΊΡΠΏΠΈΠ»ΡΡ Π½Π° ΠΏΠΎΡΡΠ»Ρ Π½ΠΈ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΈΡΡΠ°ΠΌ, Π½ΠΈ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ. ΠΠ½ ΡΠΌΠ΅Π»ΠΎ ΠΈΠ³ΡΠ°Π» Π½Π° ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΡ Π±ΠΎΡΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠΉ, ΡΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΡ Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π²Π»Π°ΡΡΡ. Π£ΡΠΏΠ΅Ρ ΠΈ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ΅Π² Π½Π° Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ°Ρ Π² ΠΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΠ±ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ±ΡΠ΄ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΠ² ΡΠ½ΠΎΠ²Π° ΠΏΠΎΠ΄Π½ΡΡΡ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ ΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ΅ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½Π½ΠΎ Π΄Π»Ρ Π½ΠΈΡ Π’ΡΠ΅Ρ Π²ΡΡΠΊΠ°Π·Π°Π»ΡΡ Π² ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·Ρ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΈ. Π’ΡΠ΅ΡΠ° ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π»Π° ΡΠ°ΡΡΡ ΠΎΡΠ»Π΅Π°Π½ΠΈΡΡΠΎΠ², ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΠ² ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΠΌΡΠΌ Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΡΠ²ΡΠ΅ΠΌΡΡΡ Π½Π° Π΄Π΅ΡΡΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ «ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ» ΠΊ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ΅ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΠ², ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠΈΡ Π½Π°Π΄Π΅ΠΆΠ΄Ρ Π½Π° ΡΠ΅ΡΡΠ°Π²ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΎΠ»Π΅Π²ΡΠΊΠΎΠΉ Π²Π»Π°ΡΡΠΈ.
Π’Π΅ΠΌ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π΅ΠΌ Π½Π΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΡ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ° ΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΏΡΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π²ΠΎΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π±ΠΎΠ½Π°ΠΏΠ°ΡΡΠΈΡΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅, Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Ρ Ρ 1874 Π³. Π΄ΠΎΠ±ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΡΠΏΠ΅Ρ ΠΎΠ² Π½Π° Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ°Ρ Π² ΠΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΠ±ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ°ΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²ΡΠ°Ρ Π½Π° Π³ΠΎΡΠΈΠ·ΠΎΠ½ΡΠ΅ ΡΠ³ΡΠΎΠ·Π° ΡΠ΅ΡΡΠ°Π²ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠΈ (Ρ ΠΈΠ·Π±ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π·ΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΠ° ΠΌΠ°ΡΡΠ°Π»Π° ΠΠ°ΠΊ-ΠΠ°Π³ΠΎΠ½Π°) ΠΏΠΎΠ±ΡΠ΄ΠΈΠ»Π° ΠΎΡΠ»Π΅Π°Π½ΠΈΡΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΠΉΡΠΈ Π½Π° ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΠΎΠΌΠΈΡΡ Ρ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ»ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΡΠΎΠΌΠΈΡΡΠ° ΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π° (1875 Π³.), ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΠ²ΡΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠΈΡ Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΈ.
ΠΡΠΈΠ΄Ρ ΠΊ Π²Π»Π°ΡΡΠΈ, ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°Π½ΡΡ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΡΠ΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠ»ΠΈ ΡΡΠ΄ ΠΌΠ΅Ρ, Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΡ Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ Π½Π° Π»Π΅Π³ΠΈΡΠΈΠΌΠ°ΡΠΈΡ Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΈ, ΡΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π΅Π»ΠΎΠ² ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΌΠΎΠ΄Π΅ΡΠ½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ Π³ΡΠ°ΠΆΠ΄Π°Π½ΡΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ. Π 1883 Π³. ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ ΡΠ°Π·Π²ΠΎΠ΄, Π² 1884 Π³. Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π°, ΠΏΠΎΠ΄Π³ΠΎΡΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π . ΠΠ°Π»Ρ Π΄Π΅ΠΊΠΎΠΌ — Π ΡΡΡΠΎ, Π»Π΅Π³Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΈΡ . ΠΠ°ΠΆΠ½ΠΎΠΉ Π±ΡΠ»Π° ΠΈ ΡΠ΅ΡΠΈΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΎΠ± ΠΎΠ±ΡΠ·Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ, Π±Π΅ΡΠΏΠ»Π°ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ ΡΠ²Π΅ΡΡΠΊΠΎΠΌ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΉ.
ΠΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π±ΠΎΡΡΠ±ΠΎΠΉ Ρ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΈΠΊΠ°Π»Π°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΈΡΡΠ°ΠΌΠΈ, ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°Π½ΡΡ Π½Π΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠ»ΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊ Ρ Π½ΠΈΡ Π·Π° ΡΠΏΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π²ΡΡΠΎΡΠ»Π° ΠΈ ΠΎΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»Π° Π½ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΈΠ»Π°Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΡΠ°ΡΡΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΌ Π±ΡΠ» ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½ Ρ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΌ ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΊΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ°, ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·ΠΎΡΠ°ΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΈΡ ΡΠ»ΠΎΠ΅Π² Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠΈ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ΅Π².
ΠΠΎ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠ΅, ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ ΡΠΌΠΈΡΠΈΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΡΡΡΠ°ΡΠΎΠΉ ΠΠ»ΡΠ·Π°ΡΠ° ΠΈ ΠΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ½Π³ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠΎΠ², ΠΊΠ°ΠΊ ΠΠ°ΠΌΠ±Π΅ΡΡΠ° ΠΈ ΠΠ»Π΅ΠΌΠ°Π½ΡΠΎ, Π½Π΅ ΡΠ°Π· Π½Π°ΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π»ΠΎ ΠΎΠ± ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Ρ. ΠΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΠΆΠ΅ Π½Π΅ ΡΡΠΈΡΠ°Π»ΠΎ Π·Π°Π΄Π°ΡΡ Π²ΠΎΠ·Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±Π΅ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΈΠ½ΡΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Π½ΠΎΠΉ, ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Ρ, ΡΡΠΎ Π³ΠΎΡΠ°Π·Π΄ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·Ρ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΠ½Π΅ΡΡΡ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΊΡΠΏΠ°Π½ΡΠΈΡ. Π€ΡΠ°Π½ΡΡΠ·Ρ Π·Π°Ρ Π²Π°ΡΠΈΠ»ΠΈ Π’ΡΠ½ΠΈΡ, Π’ΠΎΠ½ΠΊΠΈΠ½ ΠΈ ΠΠ½Π½Π°ΠΌ, ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΈ Π²Π»Π°Π΄Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΡΡΠΈΠΊΠ΅, Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΈ Π·Π°Π²ΠΎΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ°Π΄Π°Π³Π°ΡΠΊΠ°ΡΠ° (ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π»Π°Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ°Π΄ΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ Π² 20 ΡΠ°Π·.
17 Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ). ΠΠΎ ΠΏΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ ΡΠΎΡΡΠ° ΠΌΠ°ΡΡΡΠ°Π±ΠΎΠ² ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΊΡΠΏΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π²ΡΡ Π³ΡΠΎΠΌΡΠ΅ Π·Π²ΡΡΠ°Π»ΠΈ Π³ΠΎΠ»ΠΎΡΠ° Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΈΠ» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ Π»ΠΈΡΠΎΠΌ Π°Π³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ.
ΠΠ°ΡΠ°Π² Ρ ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠΈ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠΈ, Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ»ΠΈ ΠΊ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ² Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΈ. Π ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΎΡΡΠΆΠ΄Π°Π»ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ, ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Ρ Π² Π½ΡΠΌ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡ ΠΎΡΠ»Π°Π±Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΈ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π°.
ΠΠ° ΡΠΎΠ»Ρ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΠΉ ΡΠΊΡΠ΅ΠΏΠΈΡΡ Π²Π»Π°ΡΡΡ, Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΡ ΡΡΠ°Π»ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΈΡΡ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°Π»Π° ΠΡΠ»Π°Π½ΠΆΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π±ΡΠ» ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠ΅Π½ Π² ΠΌΠ°ΡΡΠ°Ρ . Π Π΅Π³ΠΎ ΡΠ²ΡΡΠ΄ΡΠ΅ Π·Π°ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ Π°Π΄ΡΠ΅ΡΡ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ Π² 1887 Π³. ΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π»ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΊΡΠΌΠΈΡΠΎΠΌ ΡΠΎΠ»ΠΏΡ — «Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°Π»ΠΎΠΌ ΡΠ΅Π²Π°Π½ΡΠ°». ΠΠΎΠ³Π΄Π° ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°Π½ΡΡ, ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠΎΠΊΠΎΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π²ΠΎΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π·Π°ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΡΠ»Π°Π½ΠΆΠ΅, Π΄ΠΎΠ±ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΎΡΡΡΠ°Π²ΠΊΠΈ Ρ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ° ΠΈ ΠΎΡΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠ°Π½Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π°ΡΠΌΠ΅ΠΉΡΠΊΠΈΠΌ ΠΊΠΎΡΠΏΡΡΠΎΠΌ Π².
ΠΠ»Π΅ΡΠΌΠΎΠ½-Π€Π΅ΡΡΠ°Π½, ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ°ΡΡ Π΅Π³ΠΎ Π½Π° Π²ΠΎΠΊΠ·Π°Π» ΠΏΡΠΈΡΠ»ΠΈ Π½Π΅ΡΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΎΠ»ΠΏΡ.
18 ΠΏΠ°ΡΠΈΠΆΠ°Π½ .
Π ΠΌΠ°ΡΡΠ΅ 1888 Π³. ΠΡΠ»Π°Π½ΠΆΠ΅ Π±ΡΠ» ΡΠ²ΠΎΠ»Π΅Π½ ΠΈΠ· Π°ΡΠΌΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ½ ΡΠΈΠ½ΡΠ»ΡΡ Π² ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΡ. ΠΠ½ Π±ΡΠ» Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½ Π² ΠΏΠ°Π»Π°ΡΡ Π΄Π΅ΠΏΡΡΠ°ΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ°Π·Ρ Π²Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠΈΠΈ. ΠΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ³Π½ΡΡΠΎ Π΄Π΅ΠΏΡΡΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ, Π½ΠΎ ΠΡΠ»Π°Π½ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ½Π΅Ρ Π΅Π³ΠΎ Π½Π° ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΠΉ ΠΏΠ»Π΅Π±ΠΈΡΡΠΈΡΠΎΠ½ ΠΈΠΌΠ΅Π» ΡΡΠΏΠ΅Ρ , ΠΈ ΡΠΎΠ»ΠΏΡ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΎΠ² Π±ΡΠ»ΠΈ Π³ΠΎΡΠΎΠ²Ρ Π²Π·ΡΡΡ ΡΡΡΡΠΌΠΎΠΌ ΠΠ»ΠΈΡΠ΅ΠΉΡΠΊΠΈΠΉ Π΄Π²ΠΎΡΠ΅Ρ. ΠΠΎ ΠΡΠ»Π°Π½ΠΆΠ΅.
17 ΠΠΎΠ·Π»ΠΎΠ² Π‘. Π―. Π Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΌ // ΠΠ°ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΈ ΡΠ°ΡΡ. Π. 1982, Ρ. 34.
18 ΠΠ΅Π²Π°ΡΡ Π. Π. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΈ. Π.- Π., 1930, Ρ. 163. ΠΎΡΠΊΠ°Π·Π°Π»ΡΡ ΠΎΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΡΠΎΡΠ°. ΠΡΠΎΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°Π»Π° Π²ΠΎΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°Π½ΡΡ, ΡΠΏΠ»ΠΎΡΠΈΠ²ΡΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΈ ΡΡΠ΄Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΠΎΠ±ΡΠ΅Π³ΠΎ Π²ΡΠ°Π³Π°. ΠΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ»ΠΎ ΠΈ Π½Π° ΠΏΡΡΠΌΡΡ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΠ°ΡΠΈΡ: Π±ΡΠ» ΡΠ°ΡΠΏΡΡΠ΅Π½ ΡΠ»ΡΡ ΠΎ ΡΠΊΠΎΠ±Ρ Π³ΠΎΡΠΎΠ²ΡΡΠ΅ΠΌΡΡ Π°ΡΠ΅ΡΡΠ΅ ΠΡΠ»Π°Π½ΠΆΠ΅. ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠΉ Π±Π΅ΠΆΠ°Π» Π² ΠΡΡΡΡΠ΅Π»Ρ, Π½Π΅ ΠΆΠ΅Π»Π°Ρ ΡΡΠ³ΡΠ°ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΠΌΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΊΠ°. Π‘ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π±ΡΠ»Π°Π½ΠΆΠΈΠ·ΠΌ ΠΏΠΎΡΡΠ» Π½Π° ΡΠΏΠ°Π΄. Π’ΠΎΡΠΊΡ Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π±ΡΠ»Π°Π½ΠΆΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΏΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π° ΠΏΡΠ»Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°Π» ΡΠ²ΡΠ» ΡΡΡΡ Ρ ΠΆΠΈΠ·Π½ΡΡ Π² ΠΈΠ·Π³Π½Π°Π½ΠΈΠΈ Π² 1891 Π³.
Π Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ° ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΈΡΡΡ ΠΈ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΠΏΠ΅Π»ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π½ΠΎ ΠΈ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΠΊΠΈ Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΈ Π½Π΅Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎ ΡΠΎΡΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΏΠΎΠ±Π΅Π΄Ρ. ΠΠ½ΠΈ ΡΡΠΎΠ»ΠΊΠ½ΡΠ»ΠΈΡΡ Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ, Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π²ΡΠΈΠΌΠΈ ΡΡΡΠ΅ΠΌΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π½ΠΈΠ·ΠΎΠ² ΠΊ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π΄ΠΎΡΡΠΎΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ. ΠΠΆΠΈΠ²ΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅Π΅ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ (ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ, ΡΠΎΠ·ΡΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΡΡΠ΅Π·Π΄Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΈΡ , Π² 1880 Π³. Π±ΡΠ»Π° ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π° Π Π°Π±ΠΎΡΠ°Ρ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΡ), ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ (ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΡ ΡΠ΅ΡΠΎΡΠΌ, Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΡ Π½Π° ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΄Π»ΠΈΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅), Π½Π° Π²ΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠΈΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ°Ρ 1893 Π³. ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 50 ΠΌΠ°Π½Π΄Π°ΡΠΎΠ².
ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΠΏΠΎΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ»Π°Π½ΠΆΠΈΠ·ΠΌΠ° Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π³Π°Π½Π΄Π° Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠ»Π°ΡΡ ΠΊ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅Π±Ρ ΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΊΡΠ΅Π½ΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΠΈ ΠΈ Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. ΠΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎ Π΄Π΅Π»Π° ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°, ΠΏΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΊ ΡΠ°Π·ΠΆΠΈΠ³Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π³Π°Π½Π΄Ρ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠΊΠ°Π½Π΄Π°Π»Ρ 80 — 90-Ρ Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ².
Π 1879 Π³. Π€. ΠΠ΅ΡΡΠ΅ΠΏΡ, Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡΠΉ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²ΡΠΈΠΊ Π‘ΡΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ°Π½Π°Π»Π°, ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠΈΠ» ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ Π’ΠΈΡ ΠΈΠΉ ΠΈ ΠΡΠ»Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΎΠΊΠ΅Π°Π½Ρ Π² ΡΠ°ΠΉΠΎΠ½Π΅ ΠΠ°Π½Π°ΠΌΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅ΠΉΠΊΠ°. Π‘ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΡΡ Π±ΡΠ»Π° ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π° ΠΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡ ΠΠ°Π½Π°ΠΌΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ°Π½Π°Π»Π°. ΠΡΠ΅Π΄ΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π»ΠΎ ΠΎΠ³ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ. ΠΠΎ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΡΠ΅ Π±Π°Π½ΠΊΠΈ, ΡΡΠΈΡΠ°Ρ Π΄Π΅Π»ΠΎ Π½Π΅ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ, ΠΎΡΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈ Π² ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ. ΠΠ΅ΡΡΠ΅ΠΏΡ Π½Π°ΡΡΠ» Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠ²ΡΠΈΡΡ Π·Π° ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊ ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΈΠΌ ΠΈ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ΡΠΈΠΊΠ°ΠΌ. ΠΠΎ ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ Π΄Π΅Π½Π΅Π³ Π²ΡΡ Π΅ΡΠ΅ Π½Π΅ Ρ Π²Π°ΡΠ°Π»ΠΎ, ΠΠ΅ΡΡΠ΅ΠΏΡ ΡΠ΅ΡΠΈΠ» ΠΏΡΠΈΠ±Π΅Π³Π½ΡΡΡ ΠΊ Π²ΡΠΏΡΡΠΊΡ ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ Π³Π°ΡΠ°Π½ΡΠΈΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π°. ΠΠ°ΡΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ.
Π’ΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΠΎ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΈΡ ΡΠΎΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΠΊΠΎΠ² Π Π°ΠΉΠ½Π°Ρ Π° ΠΈ ΠΠ΅ΡΡΠ° ΠΠ΅ΡΡΠ΅ΠΏΡ ΠΏΡΠ΅ΡΡΡΠΏΠΈΠ» Π·Π°ΠΊΠΎΠ½: ΡΡΠ°Π» ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°ΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡΠΌ Π²Π·ΡΡΠΊΠΈ. ΠΠ΅Π»ΠΎ ΡΡΠ°Π·Ρ ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΠ»ΠΎΡΡ, ΠΈ Π΄Π΅ΠΏΡΡΠ°ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠ»ΠΈ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΉ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½. ΠΠΎ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠ»ΠΎ ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΡΡΠ΅Π², ΠΊΠ°ΠΊ ΠΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡ ΠΠ°Π½Π°ΠΌΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ°Π½Π°Π»Π° ΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΈΠ»Π° ΠΎ Π±Π°Π½ΠΊΡΠΎΡΡΡΠ²Π΅,.
ΠΠ°Π½Π°ΠΌΡΠΊΠ°Ρ Π°ΡΠ΅ΡΠ° ΡΠ΄Π°ΡΠΈΠ»Π° ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠ΅, Π½ΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½Π΅Π½Π½Π΅ΠΉ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΡ. ΠΠ½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ° Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π»Π° ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Ρ ΠΎ ΠΊΠΎΡΡΡΠΏΡΠΈΠΈ Π² ΠΏΠ°ΡΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡ Π·Π°ΠΌΡΡΡ, Π½ΠΎ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π° Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π³Π»Π°Π²Π½ΡΡ Π²ΠΈΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΈΠΊΠΎΠ² Π΅Π²ΡΠ΅Π΅Π² Π Π°ΠΉΠ½Π°Ρ Π° ΠΈ ΠΠ΅ΡΡΠ°. Π 1898 Π³. ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΎ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΉ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ»ΠΊΠ°: ΠΠΈΠ³Π° ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠΎΡΠΎΠ², ΠΠΈΠ³Π° ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΠ΄ΠΈΠ½Ρ, ΠΠ½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΡΠΊΠ°Ρ ΠΠΈΠ³Π°, Π€ΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅. ΠΠΎΠ²ΡΠΉ ΠΏΡΠ΅Π·ΠΈΠ΄Π΅Π½Ρ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΈ Π. ΠΡΠ±Π΅, ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠΎΠΊΠΎΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ°Π·Π³ΡΠ»ΠΎΠΌ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈ ΡΠ³ΡΠΎΠ·ΠΎΠΉ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΡΠΎΡΠ°, Π½Π°Π·Π½Π°ΡΠΈΠ» Π³Π»Π°Π²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° Π΄ΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°ΡΠ°ΠΠ°Π»ΡΠ΄Π΅ΠΊΠ° — Π ΡΡΡΠΎ. Π ΡΠΎΡΡΠ°Π² Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠ°Π±ΠΈΠ½Π΅ΡΠ° Π²ΠΎΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠΉ, Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°Π²ΡΠΈΡ Π² Π·Π°ΡΠΈΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ°. ΠΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π² ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠ° ΠΠΈΠ»ΡΠ΅ΡΠ°Π½Π°.
Π 1894 Π³. Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΡΡ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°Π» ΠΠ΅ΡΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ» ΡΠ΅ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½Ρ, ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ Π²Π°ΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ· ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΈΠ½ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π½ΡΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ². Π‘Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π² Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅, Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎ, ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΡ Π»ΠΈΡΠ°, Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΎ ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΊ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΡΠ°Π±Ρ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠΉ Π°ΡΠΌΠΈΠΈ. Π£ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΠΉ Π² ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΡΠΈΠΌ ΡΠ°ΠΉΠ½ΡΠΉ Π½Π°Π΄Π·ΠΎΡ Π·Π° Π³ΡΡΠΏΠΏΠΎΠΉ Π»ΠΈΡ Π΄Π°Π» ΡΠΊΠΎΠ±Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π²ΠΈΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΈΠΊΠΎΠΌ Π²ΡΠ΄Π°ΡΠΈ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΈΠ½ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π½ΠΎΠΌΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Ρ Π±ΡΠ» ΠΎΡΠΈΡΠ΅Ρ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π±Π° ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π½ ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡ. ΠΡΠΎΠ²Π΅Π΄ΡΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΠΈΠ»ΠΎ ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ·ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π° Π³ΡΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠ·Π°, ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠ²ΡΠ°Ρ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎΡ ΡΠ΅ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ ΡΠΊΠΎΠ±Ρ ΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°, ΠΏΠΎΡΠ»ΡΠΆΠΈΠ»Π° Π΅ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π²Π°ΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ»ΠΈΠΊΠΎΠΉ Π΅Π³ΠΎ Π²ΠΈΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡ Π±ΡΠ» ΠΏΡΠ΅Π΄Π°Π½ ΡΡΠ΄Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠ΅ΡΡΡΡΡ Π΄Π½Π΅Π²Π½Π΅Π³ΠΎ Π·Π°ΡΠ΅Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π» ΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠ° Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΈΠΊΠΎΠΌ, ΠΏΡΠΈΠ³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΠ² ΠΊ Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ½Π° ΠΈ ΠΏΠΎΠΆΠΈΠ·Π½Π΅Π½Π½ΠΎΠΌΡ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΊΡΠ΅ΠΏΠΎΡΡΠΈ.
ΠΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡ Π΄Π΅Π»Π° ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ° Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Π΅ΡΡΡ Π² 1897 Π³., ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π³ΠΎΠ΄Π° Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ ΠΏΠΈΡΡΠΌΠΎ ΠΎΡ Π±ΡΠ°ΡΠ° ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°. Π ΠΏΠΈΡΡΠΌΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΠ»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ Π°Π²ΡΠΎΡ ΡΠ΅ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π½Π΅ ΠΠ»ΡΡΡΠ΅Π΄ ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡ, Π° Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠ΅ Π»ΠΈΡΠΎ — Π³ΡΠ°Ρ ΠΡΡΠ΅ΡΠ³Π°Π·ΠΈ. Π ΡΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠ°Ρ Π³Π°Π·Π΅ΡΠ° «Π€ΠΈΠ³Π°ΡΠΎ» ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΡΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΈΡΠΊΡ ΠΡΡΠ΅ΡΠ³Π°Π·ΠΈ Ρ Π΄ΡΡΠ·ΡΡΠΌΠΈ, ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π²ΡΠΏΠ°Π΄Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ.
ΠΡΠΊΠΎΡΠ΅ «Π€ΠΈΠ³Π°ΡΠΎ» ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΡ Π. ΠΠΎΠ»Ρ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π½Π°ΠΏΡΡΠΌΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ²Π°Π΅Ρ Π΄Π΅Π»ΠΎ ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ° ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ, ΡΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΊΡΡΠ³Π°ΠΌΠΈ, Π° Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΅Π»Ρ — ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΡΠΊΠΈΡ Π½Π°ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ·Π½ΠΈ Π² ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ.
ΠΠ΅Π»ΠΎ ΠΡΡΠ΅ΡΠ³Π°Π·ΠΈ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΎ Π² ΡΡΠ΄Π΅, Π½ΠΎ Π·Π°ΠΊΡΡΡΠΎΠ΅ Π·Π°ΡΠ΅Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π΄Π°Π»ΠΎ Π΅Π³ΠΎ.
Π‘ΡΠ°Π·Ρ ΠΆΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΡΡΠ΅ΡΠ³Π°Π·ΠΈ Π² ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ Π³Π°Π·Π΅ΡΠ΅ Π. ΠΠΎΠ»Ρ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΡΠ΅Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΠΏΠΈΡΡΠΌΠΎ ΠΊ ΠΏΡΠ΅Π·ΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΡ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ, ΠΎΠ·Π°Π³Π»Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ «Π― ΠΎΠ±Π²ΠΈΠ½ΡΡ», ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΏΠΈΡΡΠΌΠΎ ΠΏΠΎΡΠ»ΡΠΆΠΈΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΊ ΠΎΠ±Π²ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠΎΠ»Ρ Π² Π΄ΠΈΡΡΠ°ΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΊΠ»Π΅Π²Π΅ΡΠ΅ ΠΏΠΎ Π°Π΄ΡΠ΅ΡΡ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠΉ Π°ΡΠΌΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π°. ΠΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠΎΠ»Ρ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ, ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Ρ, ΠΎΡΠΊΠ°Π· ΠΏΡΠ°Π²ΡΡΠΈΡ ΠΊΡΡΠ³ΠΎΠ² Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΠΎΡ ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π΄Π°Π½ΠΈΡ Π½ΠΈ Π² ΡΡΠΌ Π½Π΅ ΠΏΠΎΠ²ΠΈΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ° ΠΈ Ρ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ Π²ΡΠΊΠΎΠ»ΡΡ Π½ΡΠ»ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΌΠΈΡΠ°. ΠΠΎΠ΄ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠ»ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ Π΄Π΅Π»Π° ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°. ΠΠΎ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΠΊΡΡΠ³ΠΈ, Π½Π΅ ΠΆΠ΅Π»Π°Π²ΡΠΈΠ΅ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π½Π°ΠΌΡΠΊΠ° Π½Π° Π΄ΠΎΠΏΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΡΠΈΠ±ΠΊΠΈ ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π±ΡΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΌΡ Π΄Π΅Π»Ρ, ΡΡΠΌΠ΅Π»ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΡΠ°Π² ΡΡΠ΄Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π²Π½ΠΎΠ²Ρ Π²ΡΠ½Π΅Ρ ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΡ ΠΎΠ±Π²ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ³ΠΎΠ²ΠΎΡ, ΡΠΎΡΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠΌ Π»ΠΈΡΡ ΡΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΡΡ ΡΡΠΎΠΊ Π½Π°ΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΈΡ.
ΠΠΎΠ»Π½Π° ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°, ΠΏΠΎΠ΄Π½ΡΠ²ΡΠ°ΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ, Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π»Π° Π½Π΅Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ°ΡΡΡΠ°Π±Π°. ΠΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ Π²ΡΠ½ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΎ ΡΡΡΡΠΏΠΈΡΡ: Π² ΡΠ΅Π½ΡΡΠ±ΡΠ΅ 1899 Π³. Π΄Π΅ΠΊΡΠ΅ΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠ΅Π·ΠΈΠ΄Π΅Π½ΡΠ° ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡ Π±ΡΠ» ΠΏΠΎΠΌΠΈΠ»ΠΎΠ²Π°Π½. ΠΠΎ ΠΈ Π½Π° ΡΡΠΎΡ ΡΠ°Π· ΡΠ΅ΡΡ ΡΠ»Π° Π½Π΅ ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠΈ Π΅Π³ΠΎ Π½Π΅Π²ΠΈΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ. Π Π»ΠΈΡΡ Π² 1906 Π³. ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡ Π±ΡΠ» ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠ΅Π°Π±ΠΈΠ»ΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π΄Π²Π΅Π½Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΠ»Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ° ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ° Π·Π°Π²Π΅ΡΡΠΈΠ»Π°ΡΡ ΠΏΠΎΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠ°Π²ΡΡΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΊΡΡΠ³ΠΎΠ² ΠΈ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠΉ Π²ΠΎΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Ρ.
ΠΠ΅Π»ΠΎ ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ° Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠ±Π½Π°ΠΆΠΈΠ»ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡ, Π½Π°ΠΊΠΎΠΏΠΈΠ²ΡΠΈΠ΅ΡΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π·Π° Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ΅Π², Π½ΠΎ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ»ΡΠΆΠΈΠ»ΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠ΅ΡΡΡΠ·Π½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½. ΠΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΠ»Π° Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΈΠ». Π ΡΠ°Π·Π³Π°Ρ Π΄Π΅Π»Π° ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΠ΅ Π²Π·ΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ΅ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΠΈΠ»ΠΎΡΡ Π½Π° Π΄ΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°ΡΠΎΠ² ΠΈ Π°Π½ΡΠΈΠ΄ΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°ΡΠΎΠ². Π’ΡΠ°Π΄ΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ «ΠΏΡΠ°Π²ΡΡ » ΠΈ «Π»Π΅Π²ΡΡ » Π²Π½ΠΎΠ²Ρ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅Π»ΠΎ ΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°Π½ΠΈΡ. Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ 90-Ρ Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π½Π° Π΄Π²Π° Π»Π°Π³Π΅ΡΡ Π½Π΅ ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎ Π½Π΅ ΡΡΠΌΠ΅Π»ΠΈ Π΄ΠΎΠ³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡΡΡΡ ΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, Π° ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΡ ΡΡΠΎ ΡΠ°Π·ΠΎΡΠ»ΠΈΡΡ Π²ΠΎ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄Π°Ρ Π½Π° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΈ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΈ.
ΠΡΡΡ Π»Π΅Π²ΡΠΌ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅ΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΈ Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡΠΌ, ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»Ρ ΡΠ²Π΅ΡΡΠΊΠΎΡΡΠΈ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ, Π½ΠΎ Π² ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π±ΠΎΡΠΎΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈ Π²ΠΎΠ΅Π½ΠΏΡΠ½Ρ. ΠΡΠ°Π²ΡΡ ΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΡΡΠ°Π»ΠΈ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡ Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΌ, ΠΏΡΠ΅ΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ Π°ΡΠΌΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈ Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ, ΡΡΡΠ΅ΠΌΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ.
Π ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠΉΠ½ΠΎΠΉ Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΡΠ»ΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΠ°ΡΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΎΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΎΠ² ΠΊ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ°ΠΌ Π²ΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ «Π»Π΅Π²Π΅Π»», Π° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠ° ΠΏΡΠ°Π²ΡΡΠΈΡ ΠΊΠ°Π±ΠΈΠ½Π΅ΡΠΎΠ² — «ΠΏΡΠ°Π²Π΅Π»Π°». ΠΡΠ»ΠΈ Π² 1906 Π³. ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠΈ «Π»Π΅Π²ΡΡ », Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Ρ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΎΠ², ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π»ΠΈ Π² ΠΏΠ°Π»Π°ΡΠ΅ Π΄Π΅ΠΏΡΡΠ°ΡΠΎΠ² 411 ΠΌΠ΅ΡΡΠ°ΠΌΠΈ, ΡΠΎ Π² 1910 Π³. — 459, Π° Π² 1914 Π³. — 470. ΠΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ Π²ΠΎΠΉΠ½ΠΎΠΉ Π² ΠΏΠ°ΡΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ ΡΠ½ΠΎΠ²Π° ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ»Π°ΡΡ ΡΠ΅Π½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡ ΠΊ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π»ΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ-ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ «ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°». ΠΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΠΈ ΡΠ²ΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΠΎΡΡΡΠΈΠΌΠΎΠ΅ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ΅ Π½Π°ΡΠ°Π»Π° XX Π². ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ³ΡΠΎΠ·Ρ Π²ΠΎΠΉΠ½Ρ.
Π ΠΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠΈ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ XIX Π²Π΅ΠΊΠ° ΠΏΡΠΈΡΠ»Π°ΡΡ Π½Π° ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΡΠΎΠ»Π΅Π²Ρ ΠΠΈΠΊΡΠΎΡΠΈΠΈ. ΠΠ»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΠΈΠΊΡΠΎΡΠΈΠΈ Π½Π° Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΈ Π²Π½Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΡ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΎΡΡΡΠΈΠΌΠΎ. ΠΡΡ Π² Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ ΡΡΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΎΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΡΠ°Π»ΠΈ, Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π° ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, Π½ΡΠ°Π²ΠΎΠ², Π²ΠΊΡΡΠΎΠ², ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠΉ — Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π΅Ρ ΡΠ°ΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ «Π²ΠΈΠΊΡΠΎΡΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΏΠΎΡ ΠΎΠΉ». ΠΡΡΡΠ΅Ρ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ ΠΈΠ· Π»ΡΠ±ΡΡ Π΄Π΅ΡΡΡΠΈ Π°Π½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡΠΈΠΉ Π΄Π΅Π²ΡΡΡ Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΊ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅ΠΉ ΡΡΠ΅ΡΠΈ XIX Π²Π΅ΠΊΠ°.
Π ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅ΠΉ ΡΠ΅ΡΠ²Π΅ΡΡΠΈ XIX Π²Π΅ΠΊΠ° Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅Π΅ ΠΈ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ΅Π»ΠΈΠΊΠΎΠ±ΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠΈ Π² Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΈΠ»ΠΎΡΡ. Π‘ΡΡΠ°Π½Ρ ΠΏΠΎΡΠ°ΠΆΠ°Π»ΠΈ ΡΠΈΠΊΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡΡ, ΠΎΠ½Π° ΡΠΆΠ΅ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ³Π»Π° ΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ «ΠΌΠ°ΡΡΠ΅ΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠΈΡΠ°», ΡΡΡΡΠΏΠ°Ρ ΠΏΠ°Π»ΡΠΌΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²Π΅Π½ΡΡΠ²Π° ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ Π‘Π¨Π.
Π‘ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΡΠ» ΡΡΠ΄ Π²Π°ΠΆΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ Π² ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ ΠΠ½Π³Π»ΠΈΠΈ — Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π»Π° ΠΈΠ·Π±ΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΡΠΎΡΠΌΠ° 1884 Π³., Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΡΠ΄ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠΎΡΠΌ, ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π»ΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»Π°ΠΌΠΈ, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°ΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ.
Π ΡΠ΅Π½ΡΡΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΡ Π»ΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ² Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° Π±ΡΠ»ΠΈ Π³ΡΠ°ΠΆΠ΄Π°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Ρ. ΠΠΎ ΡΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π΅ Π»ΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»Ρ Π² ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°ΡΠΎΡΠΎΠ² Π²ΡΡΡΡΠΏΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΡΡ-ΠΊΠ²ΠΎ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅. ΠΠ½ΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ Π³ΠΎΡΠΎΠ²Ρ ΠΏΠΎΠΉΡΠΈ Π½Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ½Π½ΡΡ Π΄Π΅Π·ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡ Π²ΠΎ ΠΈΠΌΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ «Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ°» Π² ΡΠ΅Π»ΡΡ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Ρ19.
ΠΠ΄Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠ° ΠΎΡΡΠ°Π²Π°Π»Π°ΡΡ ΡΠ°ΡΡΡΡ Π»ΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ. ΠΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»Ρ ΠΏΡΠΈΡΠ»ΠΈ ΠΊ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ, ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ Π² ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ, ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ»ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠΎΡΠ°Π»ΠΈ.
ΠΡΡΠΏΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΠΌ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠ΅ΠΌ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΡΡΠ°Π»Π° ΠΈΠ·Π±ΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΡΠΎΡΠΌΠ° 1884 Π³. ΠΠΎ Π»ΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»Ρ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ·Π°Π±ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ: ΡΠ΅ΡΠΎΡΠΌΡ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ΄Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡ, ΡΡΠ΄Π΅Π±Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π°, ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΄Π° ΠΈ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ.
Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XIX Π²Π΅ΠΊΠ° Π² ΠΠ½Π³Π»ΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΠ»ΠΎ Π·Π°ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π»Π΅ΠΉΠ±ΠΎΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠΈ. ΠΠ°ΡΡΠΈΡ, ΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π²ΡΠ°ΡΡΡ ΠΊ 1900 Π³., ΠΈΠΌΠ΅Π»Π° ΡΡΠ΄ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ. ΠΠΎ-ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ , ΡΡΠΎ Π±ΡΠ»Π° ΠΏΠ°ΡΡΠΈΡ Ρ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠΎΠΉ (Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°Π»Π° Ρ ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ»Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π½Π° ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π° ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π°, ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΎΠ±ΠΌΠ΅Π½Π°). ΠΠΎ-Π²ΡΠΎΡΡΡ , Π»Π΅ΠΉΠ±ΠΎΡΠΈΡΡΡ Π²ΡΡΡΡΠΏΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΎΡΠΎΠ±ΡΡ ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, Π° Π½Π΅ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΉ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ.
ΠΡΠΈΡΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ° XIX ΠΈ Π½Π°ΡΠ°Π»Π° XX Π²Π΅ΠΊΠΎΠ² Π±ΡΠ» Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ. ΠΡΡ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ 80-Ρ Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΡΠ°Π±ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ. ΠΠ°Π·Π²Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ Π² ΡΠ΅ΡΡΡ Π°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΠ° Π€Π°Π±ΠΈΡ ΠΡΠ½ΠΊΡΠ°ΡΠΎΡΠ°, «ΠΏΠΎΠ±Π΅ΠΆΠ΄Π°Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΌΠ΅Π΄Π»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ», ΡΠ°Π±ΠΈΠ°Π½ΡΡ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΡΡ ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΠΎΠ² ΠΏΡΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠΈ Π½Π΅Π΄ΠΎΠΏΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ — Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΡΠ΅Π·ΠΊΠΈΡ , Π½Π°ΡΠΈΠ»ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ.
ΠΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΡΠ·Ρ. Π 1889 Π³. ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΈΡ ,.
ΠΠ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½Π½ΡΡ Π² ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΡΠ·Ρ, ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΠΈΠ»ΠΎ 1 ΠΌΠ»Π½. ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ. Π ΡΡΠΎΠΌ ΠΆΠ΅ Π³ΠΎΠ΄Ρ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΈ ΡΡΠ΅Π΄-ΡΠ½ΠΈΠΎΠ½Ρ Π½Π΅ΠΊΠ²Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΈΡ . ΠΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΡΠ°ΡΠ»ΡΡ ΡΡΡΠ΄Π° Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΈ ΡΠ΅Π΄Π΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ.
Π 1884 Π³. Π±ΡΠ»Π° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Π° Π‘ΠΎΡΠΈΠ°Π»-Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅Π΄Π΅ΡΠ°ΡΠΈΡ (Π‘ΠΠ€), Π² 1893 Π³. — ΠΠ΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠ°Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Ρ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΡ. Π‘ΠΠ€ ΡΡΠΎΡΠ»Π° ΡΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π½Π° ΠΌΠ°ΡΠΊΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΡΡ , ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»Π° ΠΈΡ ΡΠ²Π½ΠΎ Π΄ΠΎΠ³ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ, Π±Π΅Π· ΠΎΠ³Π»ΡΠ΄ΠΊΠΈ Π½Π° ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠ±ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΊΡ Π² ΡΡΡΠ°Π½Π΅. ΠΡΠΎ Π·Π°ΡΡΡΠ΄Π½ΡΠ»ΠΎ Π΅Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ Ρ ΡΡΠ΅Π΄-ΡΠ½ΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΎ ΠΊ ΠΈΠ·ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ΅ΠΊΡΠ°Π½ΡΡΡΠ²Ρ.
ΠΠ»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΎΠ² Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ΄Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ Π² ΠΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠΈ, Π±Π΅Π·ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎ, ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ: ΠΎΠ½ΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΠΊ ΠΎΡΡΠ°ΡΡΠΈ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π³Π°Π½Π΄Π΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Π²ΠΊΠ»Π°Π΄Ρ Π² Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π²ΡΠΈΠ³ΡΠ°Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠ΅ΠΊ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΏΠ°ΡΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½Π³Π³ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π΅ΠΏΡΡΠ°ΡΠΎΠ².
Π ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ²Π΅ΡΡΡ XIX Π²Π΅ΠΊΠ° ΠΏΡΠΎΡΠ»Π° ΠΏΠΎΠ΄ Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½Ρ. ΠΠΌΠΏΠ΅ΡΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠΈΡ, «ΡΠΊΡΠΎΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΏΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ°ΠΌ» ΠΠΈΡΠΌΠ°ΡΠΊΠ°, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»Π° ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π°, ΡΠ΅Π»ΠΎΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π² ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ. ΠΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ°Π½Ρ ΡΠ²Π»ΡΠ»ΠΎΡΡ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠΉ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΡΠ»ΠΊΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΠ°, Π·Π°Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΡΠΎΡΠ°, Π΄Π»Ρ Π±ΡΡΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ° ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²Π»ΠΈ.
19 ΠΠ°Π΄ΠΆΠΈΠ΅Π² Π. Π‘. ΠΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌ: ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΈ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ// ΠΠΎΠ²Π°Ρ ΠΈ Π½ΠΎΠ²Π΅ΠΉΡΠ°Ρ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ, 1995, N 6, Ρ. 17- 19.
20 ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ. Π’. 5, Π., 2000, Ρ. 510.
Π ΠΎΠ±ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΊΠ΅ Π»ΠΈΡ ΠΎΡΠ°Π΄ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎ-ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ Π² ΡΡΡΠ°Π½Π΅ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠΉ, Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ² ΠΈ Π±Π°Π½ΠΊΠΎΠ², ΡΡΠΎ Π΄Π°Π»ΠΎ ΡΡΠΈΠΌ Π³ΠΎΠ΄Π°ΠΌ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ «ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ Π³ΡΡΠ½Π΄Π΅ΡΡΡΠ²Π°». Π Π±ΠΈΡΠΆΠ΅Π²ΡΠ΅ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈΡΡ Π²ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΡΠ½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΏΡΠ°Π²ΡΡΠΈΡ ΠΊΡΡΠ³ΠΎΠ², ΡΠΈΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, ΠΏΠ°ΡΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π·ΠΈΠ²ΡΠΈΠΉΡΡ Π² 1873 Π³. ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΠ» ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ «Π³ΡΡΠ½Π΄Π΅ΡΡΠΊΠΎΠΉ Π»ΠΈΡ ΠΎΡΠ°Π΄ΠΊΠ΅».
Π ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·ΡΠΎΡΠ»Π° Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ°, ΠΏΡΠΈΡΡΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΈΡ ΠΏΠΎΡΠ»ΠΈ Π·Π° ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠ°ΠΌΠΈ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ±ΡΠ΄ΠΈΠ»ΠΎ ΠΠΈΡΠΌΠ°ΡΠΊΠ° ΠΊ ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠΌ Π² ΡΠ΅Π»ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π² ΡΡΡΠ°Π½Π΅.
ΠΡΠ°Π²ΡΡΠΈΠ΅ ΠΊΡΡΠ³ΠΈ, Π½Π°ΠΏΡΠ³Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΡΠΏΠ΅Ρ Π°ΠΌΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΈΡΡΡΠΏΠΈΠ»ΠΈ ΠΊ ΡΠ΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ. Π 1878 Π³. ΡΠ΅ΠΉΡ ΡΡΠ°Π³ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΠΈΡΠΌΠ°ΡΠΊΠ° ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠ» «ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΠΌΠ»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»-Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ». ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ²ΡΠΈΠΉ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ «ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ». ΠΡΠΎΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ Π½Π΅ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ΄Π»Π΅Π²Π°Π»ΡΡ ΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» Π΄ΠΎ 1890 Π³. «ΠΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ» Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ Π±ΡΠ» Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΎΠ². Π Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠΌ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π°Π»ΠΈΡΡ Π²ΡΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ, Π²ΠΏΠ»ΠΎΡΡ Π΄ΠΎ ΡΠΏΠΎΡΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ². ΠΡΠ»ΠΈ Π·Π°ΠΊΡΡΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΈΠ΅ Π³Π°Π·Π΅ΡΡ ΠΈ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»Ρ, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π°ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈ Π²ΡΡΡΠ»ΠΊΠ° ΠΈΠ· ΡΡΡΠ°Π½Ρ ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠ² ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»-Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠΈ. ΠΠΎ Π²Π»Π°ΡΡΡΠΌ Π½Π΅ ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ ΡΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΡ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅Π³ΠΎ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ° ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ²ΡΠΈΡ ΡΡ Π² 1890 Π³. Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ°Ρ Π² ΡΠ΅ΠΉΡ ΡΡΠ°Π³ Π·Π° ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΎΠ².
21 ΠΏΡΠΎΠ³ΠΎΠ»ΠΎΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΎ ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΎΡΠ° ΠΌΠΈΠ»Π»ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈΠ·Π±ΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ. Π Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»-Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΏΡΠ°Π²ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΠΊΡΡΠ³Π°ΠΌΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΡΠ°Π³ΠΈ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠΈ, Π½ΠΎ ΠΈ Π»ΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»Ρ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄ΠΎΠΌΡΡΠ»ΡΡΠΈΠΌΠΈ Π³ΡΠ°ΠΆΠ΄Π°Π½Π°ΠΌΠΈ.
ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΠΏΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ «ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π°» Π‘ΠΎΡΠΈΠ°Π»-Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΡ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ Π²ΡΡΠ»Π° ΠΈΠ· ΠΏΠΎΠ΄ΠΏΠΎΠ»ΡΡ. ΠΡΠΈΠ½ΡΡΠ°Ρ Π½Π° ΡΡΠ΅Π·Π΄Π΅ Π² ΠΡΡΡΡΡΠ΅ Π½ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ° ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ·Π³Π»Π°ΡΠ°Π»Π° ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΡΡ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠΈ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. ΠΠ½Π° ΠΎΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»Π° ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»-Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠΎΠ»Ρ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΎΡΠ° Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ°, Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π½Π° Π·Π°Π²ΠΎΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π²Π»Π°ΡΡΠΈ. Π§ΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π‘ΠΠΠ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ»Π΅ΡΠ°ΡΡΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΉ Π±ΡΡΡΡΠΎ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°Π»Π°. ΠΠ°ΡΡΠ΄Ρ Ρ ΠΊΠ°Π΄ΡΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΈΠΌΠΈ, Π² Π½ΠΈΡ Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΎΠ±ΡΡΠΆΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ, Π½Π΅Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ.
Π ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΈΠΊΠΈ ΠΈ Π±Π°Π½ΠΊΠΈΡΡ, ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ ΡΠ½ΠΊΠ΅ΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ, ΡΠ²Π»ΡΠ»ΠΈΡΡ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠΉ Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΊΡΠΏΠ°Π½ΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠ°. ΠΡΡ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°ΡΡΠ΅Π΅ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Π½Π° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΡ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π»Π° ΡΠΎΠ²ΠΈΠ½ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΠΠ°Π½Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΎΡΠ·. ΠΠ°Π½Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΡ Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°Π»ΠΈ Π·Π° ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π³ΠΎΡΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π°. ΠΠ½ΠΈ ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π·Π°Ρ Π²Π°ΡΠ° Π°Π½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΈΡ , ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΠΉ, ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠΎΡΠΈΠΉ, Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π½ΡΡ Π°Π²ΡΡΡΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π½Π΅ΠΌΡΠ°ΠΌΠΈ, ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠΎ-Π²ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΉΠΎΠ½ΠΎΠ² Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΠΎΠ»Π»Π°Π½Π΄ΠΈΠΈ, ΠΠ΅Π»ΡΠ³ΠΈΠΈ, ΡΠΊΠ°Π½Π΄ΠΈΠ½Π°Π²ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½. ΠΠ°Π½Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΡ Π½Π°ΡΡΠ°ΠΈΠ²Π°Π»ΠΈ Π½Π° ΠΎΡΡΠΎΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΎΡ Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ ΠΡΠΈΠ±Π°Π»ΡΠΈΠΊΠΈ, Π½Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»ΠΈ Π·Π°Ρ Π²Π°Ρ ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈ, Π£ΠΊΡΠ°ΠΈΠ½Ρ ΠΈ ΠΠ°Π²ΠΊΠ°Π·Π°. ΠΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΡΡ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΡ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠΎΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠΈΡΡ Π² ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΡΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΡΡΠ°Π·ΡΠ°Π±Π°ΡΡΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΠ³ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΉ «Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΡΡΠΈΠΊΠΈ», Π° ΠΡΠ°Π·ΠΈΠ»ΠΈΡ, ΠΡΠ³Π΅Π½ΡΠΈΠ½Π° ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΠΎΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ°Π½Ρ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΡΠ°ΡΡ ΠΏΠ»Π°ΡΠ΄Π°ΡΠΌΠΎΠΌ Π² Π±ΠΎΡΡΠ±Π΅ Ρ Π‘Π¨Π.
ΠΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠ² ΠΠ°Π½Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΠ·Π°, ΠΠ°ΠΊΡ ΠΠ΅Π±Π΅Ρ Π΅ΡΡ Π² 1895 Π³. Π² Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠΈ Π²ΠΎ Π€ΡΠ΅ΠΉΠ±ΡΡΠ³Π΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π½ΡΡ ΡΡΠ°Π·Ρ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ΄ΠΎΡΡΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π½Π°ΡΠΈΡ Π»ΡΡΡΠ΅ Π±Ρ Π²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅ Π½Π΅ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»Π°, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ «Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΡΠ°ΡΡ Π·Π°Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ, Π° Π½Π΅ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ ΠΏΡΠ½ΠΊΡΠΎΠΌ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠΈ"22.
ΠΠΈΡΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠ°" ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»Π°ΡΡ ΠΊ ΠΏΡΠΈΡΡΠ·Π°Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π²ΡΡΠΈΡΡ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΡ ΠΎΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ½Π΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π²Ρ Π΄ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΉ Ρ ΠΡΠΈΡΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π²Ρ.
ΠΠ½Π΄ΡΡΡΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΄ Π΄Π°Π»ΠΈ «ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠ΅» Π΅Ρ Π³ΡΠΎΠ·Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΡΠΆΠΈΠ΅ — ΠΌΠΎΡΠ½ΡΠΉ Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΠΎ-ΠΌΠΎΡΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ»ΠΎΡ. ΠΡΠΈΠ½ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ»ΠΎΡΡΠΊΠΈΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΏΡΠΎΠ΄Π΅ΠΌΠΎΠ½ΡΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΊ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΌΡ.
21 ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ. Π’. 5. Π., 2000, Ρ. 411 — 412.
22 Π¦ΠΈΡ. ΠΏΠΎ: ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ. Π’5, Ρ 520. Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ ΠΊΡΡΡΡ. ΠΠΎΠΌΠ°Π½Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΠΎ-ΠΌΠΎΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»ΠΎΡΠ° Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎ ΠΈΡΠΊΠ°Π»ΠΎ ΠΎΠΏΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ½ΠΊΡΡ ΠΈ ΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π½Π° ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΡΡ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΡ — Π½Π° ΠΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΌΠΎΡΠ΅, Π² ΠΠ°Π»Π°ΠΊΠΊΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΠ»ΠΈΠ²Π΅, Π½Π° ΠΡΠ°Π²ΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΡΠΎΡΡΡΠΎΠ²Π΅ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΡΠ°Ρ , Π²ΠΏΠ»ΠΎΡΡ Π΄ΠΎ Π‘Π΅Π²Π΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΠ΅Π΄ΠΎΠ²ΠΈΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΊΠ΅Π°Π½Π° ΠΈ ΠΠ½ΡΠΈΠ»ΡΡΠΊΠΈΡ ΠΎΡΡΡΠΎΠ²ΠΎΠ².
Π Π½Π°ΡΠ°Π»Ρ XX Π². Π½ΠΈ Π² ΠΠ·ΠΈΠΈ, Π½ΠΈ Π² ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ΅ Π½Π΅ ΠΎΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡ Π·Π΅ΠΌΠ΅Π»Ρ, Π½Π΅ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ°ΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΌΡ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Ρ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ Π·Π°Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π°Ρ Π²Π°ΡΠ° Π½Π΅Π·Π°Π½ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠΎΡΠΈΠΉ. ΠΠΈΡ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌ. ΠΠ°ΡΡΡΠΏΠΈΠ»Π° ΡΠ°Π·Π° ΡΠΏΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΈΡ Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π² Π·Π° ΡΡΠ΅ΡΡ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΡ, ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΡΠΈΠΈ, Π·Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ Π·Π΅ΠΌΠ΅Π»Ρ ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ «Π²Π»Π°Π΄Π΅Π»ΡΡΠ°» ΠΊ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌΡ.
ΠΠ°ΠΊ Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌ, Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ°Ρ Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ-ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΈ ΠΎΡΡΡΠ°Ρ Π±ΠΎΡΡΠ±Π° Π²Π΅Π΄ΡΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π² Π·Π° ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ΅ΡΡΠ°ΠΌΠΈ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Ρ XIXΠ½Π°ΡΠ°Π»Π° XX Π²Π΅ΠΊΠΎΠ².
ΠΡΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠΌΡΡ ΠΊ Π΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π½Π½ΠΎΠΌΡ ΡΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»Ρ — Π.-Π. ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ.
ΠΡΡΠΎΡΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ. ΠΠΎΠ·Π΅Ρ-ΠΡΡΡΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ (J.-A. de Gobineau, 1816−1882 Π³Π³.) ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ» ΠΈΠ· ΠΎΠ±Π΅Π΄Π½Π΅Π²ΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΠΌΡΠΈ, ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π²ΡΠ΅ΠΉ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½Π° — Π΄Π²ΠΎΡΡΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ² ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π² Π¨Π²Π΅ΠΉΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ, ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΏΡΡΠ°Π»ΡΡ ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΈ ΡΠ°Π»Π°Π½ΡΡ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ, ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ, Π»ΠΈΠ½Π³Π²ΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΡΠΊΡΠ»ΡΠΏΡΡΡΡ. ΠΠ½ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΡ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΈ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ Π½Π° ΡΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π΅ ΠΊΠ°ΠΊ Π°Π²ΡΠΎΡ ΡΡΠ΄Π° Π²ΡΠΎΡΠΎΡΠΎΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΠΎΠ²: «Π’ΡΠΈ Π³ΠΎΠ΄Π° Π² ΠΠ·ΠΈΠΈ» (1859 Π³.), «ΠΠ·ΠΈΠ°ΡΡΠΊΠΈΠ΅ Π½ΠΎΠ²Π΅Π»Π»Ρ» (1856 Π³.), «ΠΠ»Π΅ΡΠ΄Ρ» (1874 Π³.). ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠΉ ΡΠΎΠΌΠ°Π½ ΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π»ΡΡΡΠΈΠΌ Π² Π΅Π³ΠΎ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΠΎΠΌ Π½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΠΈ, ΠΠΎ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π» «ΠΠΏΡΡ ΠΎ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°Ρ» (1853−1855 Π³Π³.), Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π²ΠΎΡΠ΅Π» Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ «ΠΎΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°». ΠΡΠ±ΠΎΠΏΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΠ³ΡΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π½Π΅ ΡΡΠ°Π» ΠΈ Π»ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠΌΠ΅ΡΡΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠΈΠ»ΡΡ Π² ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΌΠ΅Ρ ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ .
23 Castex P.-G. Histoire de la litterature francaise. Paris, 1974, p. 784.
ΠΠ°ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ½Π°Ρ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π½Π°ΡΠΊΠ° ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π΅Ρ Π½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΠ΅ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΡΠΆΠ΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ 100 Π»Π΅Ρ.
ΠΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π²ΡΠΎΡΡΠΌ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² 1905 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π²ΡΡΠ»Π° Π² ΡΠ²Π΅Ρ ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π° Π . ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ° «ΠΠΈΠ·Π½Ρ ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π³ΡΠ°ΡΠ° ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ». ΠΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°Π²ΡΠ΅Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠΎΠ² ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π² Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΎ ΡΠΈΡΠΎΡΠ°ΠΉΡΡΡ ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠΊΡ Π΄Π΅Π»ΠΎ ΠΠ»ΡΡΡΠ΅Π΄Π° ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ° ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π½ΡΠ»Π°ΡΡ Π² ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΡΠΈ Π΄Π΅Π»ΠΎΠΌ Π±ΠΎΡΡΠ±Π° Π΄ΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°ΡΠΎΠ² ΠΈ Π°Π½ΡΠΈΠ΄ΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°ΡΠΎΠ². Π‘ΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ Ρ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ ΠΈ Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ ΡΡΠ°Π» ΠΈ Π½Π°Π·Π²Π°Π½Π½ΡΠΉ ΡΡΡΠ΄ Π . ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°.
ΠΡΠ° ΠΊΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ° ΠΈΠΌΠ΅Π»Π° ΡΠ΅Π»ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Ρ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΉ. ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ» Π²ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅ΡΠ΅Π½Π΄ΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΠ΅ Π½Π° Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΡΡΠ΄Ρ Π³ΡΠ°ΡΠ°: «ΠΠΏΡΡ.», «ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΡΠΎΠ²», «Π’ΡΠΈ Π³ΠΎΠ΄Π° Π² ΠΠ·ΠΈΠΈ», ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΡ Π³Π΅Π½Π΅Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡ «ΠΡΡΠ°Ρ Π―ΡΠ», Π½ΠΎΡΠ²Π΅ΠΆΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠΈΡΠ°Ρ.» ΠΈ Π΄Ρ. ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ Π½Π°ΠΌΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΠΊ «Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, Π°Π½ΡΠΈΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, ΡΠ΅Π³ΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ°, Π½Π΅ΠΎΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ Π³ΠΎΠΌΠ° ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π³ΠΎ» 24, ΠΊΠ°ΠΊ «Π½Π΅Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΡΠ΅Π΄Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΈΠΊ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠΈΠ·ΠΌΠ°» 25, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΈ ΡΡΠ΅ΡΠ»Π°Π²ΠΈΡ26. ΠΡΠ΄Π΅Π»ΡΡ Π΄ΠΈΠ»Π΅ΡΠ°Π½ΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π² Π½Π°ΡΠΊΠ΅, ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π½Π΅ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ.
Π ΡΠΎΠ½Π΄Π°Ρ Π ΠΎΡΡΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠΉ ΠΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠΈ (Π³. ΠΠΎΡΠΊΠ²Π°) Π½Π°ΡΠ»Π°ΡΡ.
27 ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ° Π. ΠΠ»Π°ΠΉΠ½Π΅ΠΊΠ΅ «Π Π°ΡΠΎΠ²Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ». ΠΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Ρ, ΡΡΠΎ ΠΊΡΠ°ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠ°Π· (ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 100 ΡΡΡΠ°Π½ΠΈΡ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠ°) ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ Π³ΡΠ°ΡΠ°, Π»ΠΈΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΊΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠΉ.
ΠΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠ°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠΈ Π³ΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠ° ΡΡΠ°Π» ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΠ»ΠΎΠ³ ΠΠΎΡΠΈΡ ΠΠ°Π½ΠΆ, ΡΡΡ ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π° «ΠΡΠ°Ρ ΠΡΡΡΡ Π΄Π΅ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ: Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΈ ΠΊΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΄» 28 ΠΈΠ·Π΄Π°Π½Π° Π² 1924 Π³ΠΎΠ΄Ρ.
24 Dreyfus R. La vie et les propheties du comte de Gobineau. Paris, 1905, p. 158.
25 Ibid., ]0L.
J6 Ibid., 67.
27 Kleinecke P. Gobineaus Rassenlehre. Stuttgart, 1920.
28 Lange M. Le comte A. de Gobineau. Etude biographique et critique. Strasbourg, 1924.
ΠΠ°ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ 1920;Ρ Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΡΠΎΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΉ Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Π»ΠΎ Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎ-Π»Π΅Π²ΡΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»ΠΈΠ³Π΅Π½ΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΡΡΠ³ΠΈ, ΠΊ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΏΡΠΈΠΌΡΠΊΠ°Π» ΠΠ°Π½ΠΆ. ΠΠ³ΠΎ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ° ΡΡΠ°Π»Π° Π½Π°ΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ΅ ΠΎ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΌ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. Π’ΡΡΠ΄ ΠΠ°Π½ΠΆΠ° ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ ΠΈ Ρ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠΎΠ²Π΅Π΄ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ. ΠΠ°Π½ΠΆ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ± ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ Π³ΡΠ°ΡΠ°. ΠΠΎΠ½ΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΠ°Π½ΠΆΠ° Π½Π°ΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π΅Ρ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠ»Π»Π΅Π³ΠΈ, Π·Π°Π±Π»ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ, Π½ΠΎ Π²ΡΠ΅ ΠΆΠ΅ ΡΠ°Π»Π°Π½ΡΠ»ΠΈΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΎ ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 500 ΡΡΡΠ°Π½ΠΈΡ. ΠΠ°ΠΊΠΈΡ -ΡΠΎ Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅ΠΉ, ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠ²ΠΎΠ΄Ρ ΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, Ρ ΠΠ°Π½ΠΆΠ° Π½Π΅ Π½Π°ΠΉΡΠΈ, ΠΎΠ½ΠΈ ΡΡ ΠΎΠ΄Π½Ρ Ρ ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠΎΠΉ Π . ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°, Π½ΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Ρ Π² ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΡΠ΅Π·ΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠ΅.
Π Π°Π±ΠΎΡΠ° ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΈΡΡ Π½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΠ°Π½ΠΈΠ½ ΠΡΠ°Π½Π·ΠΎ «ΠΠ΄Π΅ΠΉΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΈ ΠΠΏΡΡ ΠΎ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°Ρ» ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»Π°ΡΡ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ Π² 1967 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΈ ΠΏΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π½Π° Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΊ 150-Π»Π΅ΡΠΈΡ ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π³ΡΠ°ΡΠ°.' ΠΡΠ°Π½Π·ΠΎ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΈ ΠΈΠ·ΡΡΠ°ΡΡ ΡΡΠ°Π·Ρ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΌΠ΅ΡΡΠΈ Π² 1882 Π³ΠΎΠ΄Ρ, Π½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π°Π΅Ρ ΠΎΡ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΊΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π² ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡ ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ, Π. ΠΡΠ°Π½Π·ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΡΡΠΈ ΠΊΠ½ΠΈΠ³ΠΈ «ΠΠΏΡΡΠ°» ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΊΠ½ΠΈΠ³ «ΠΡΡ Π° Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ²» ΠΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΠΊΡΠ΅, Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ΅ΠΉ «ΠΠΏΡΡΠ°» Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ «ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ, ΡΡΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ». ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π½Π΅ Π±ΡΠ» Π½ΠΈ Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠΎΠΌ, Π½ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°ΡΠΎΡΠΎΠΌ, Π½ΠΈ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΎΠΌ, Π½ΠΈ ΡΠΎΡΠ»ΠΈΡΡΠΎΠΌ29, — ΡΡΠΈΡΠ°Π΅Ρ ΠΡΠ°Π½Π·ΠΎ. ΠΡΠ°Ρ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, — Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π°Π²ΡΠΎΡ, — ΡΡΠΎ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΉ-ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΠΈΡΡ, ΠΏΠΎΠΏΡΡΠ°Π²ΡΠΈΠΉΡΡ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ, ΠΊ ΡΠΎΠΆΠ°Π»Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ²ΡΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ.
Π 1970 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π²ΡΡΠ»ΠΈ Π΄Π²Π΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Π. Π. ΠΠΈΠ΄Π΄ΠΈΡΡΠ° «ΠΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ» ΠΈ «ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ: ΠΈΠ·Π±ΡΠ°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ΄Ρ» Π² ΠΡΡ-ΠΠΎΡΠΊΠ΅ ΠΈ ΠΠΎΠ½Π΄ΠΎΠ½Π΅ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ. ΠΠ²ΡΠΎΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΌ «ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ΅ Π½Π΅Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π½ΠΎΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ» ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ²ΡΠ΅ΠΌΡΡ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΆΠ΅Π»Π°Π½ΠΈΡ Π±ΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΈ ΠΎΡΠΊΠ°Π·Π° ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π΅ΠΌΡ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠΈ. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ,.
ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΡΡΠ°Π» Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠ΅. ΠΠΈΠ΄Π΄ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ»Π΅ΠΆΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΡ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄ΠΎΠ² Π³ΡΠ°ΡΠ°, ΠΎΠΏΠΈΡΠ°ΡΡΡ Π½Π° Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°Π½Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ. ΠΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΎΠ½ ΠΈ Π²ΡΠ΄Π΅ΡΠΆΠΊΠΈ ΠΈΠ· ΡΠΎΡΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΈΡΠΊΡ Ρ Π. Π΄Π΅ Π’ΠΎΠΊΠ²ΠΈΠ»Π΅ΠΌ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΡ, ΡΡΠΎ «ΠΎΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°» ΠΈΡΠΊΡΠ΅Π½Π½Π΅ Π²Π΅ΡΠΈΠ» Π² ΠΌΠΈΡΡ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π΅Π³ΠΎ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠΌ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΠΎΠΌ30.
Π Π ΠΎΡΡΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠΉ ΠΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π±ΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠ΅ (Π³. Π‘Π°Π½ΠΊΡ-ΠΠ΅ΡΠ΅ΡΠ±ΡΡΠ³) Ρ ΡΠ°Π½ΠΈΡΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ° ΠΠΎΠ½Π½Π°ΡΠ° «ΠΠ΅ΠΊ ΡΠΏΡΡΡΡ. ΠΡΡΡΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ — ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»Ρ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π² Π¨Π²Π΅ΡΠΈΠΈ», Π²ΡΡΠ΅Π΄ΡΠ°Ρ Π² ΠΡΡΠ΅Π±ΠΎΡΠ³Π΅ Π² 1978 Π³ΠΎΠ΄Ρ. ΠΠ°ΠΊ Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΡ, ΡΡΡΠ΄ ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½ ΡΠ±ΠΈΠ»Π΅ΠΉΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π°ΡΠ΅ — ΡΡΠΎΠ»Π΅ΡΠΈΡ Π·Π°Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ²Π΅Π΄ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠ΅ΡΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ. ΠΠΎ ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΊΡΡΠ³Π»ΠΎΠΉ Π΄Π°ΡΡ Π² ΠΊΠΎΡΠΎΠ»Π΅Π²ΡΡΠ²Π΅ Π²ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°ΡΡ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΈΡΡΠ°. ΠΠ²ΡΠΎΡΠ° ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ Π½Π΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄Ρ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌΠ°ΡΠ°, ΠΎΠ½ ΠΈΡΠΏΡΡΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ Π³ΠΎΡΠ΄ΠΎΡΡΡ ΠΎΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡΠΉ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π» Π² Π‘ΡΠΎΠΊΠ³ΠΎΠ»ΡΠΌΠ΅, ΠΎΡΠ·ΡΠ²Π°Π»ΡΡ ΠΎ ΡΠ²Π΅Π΄Π°Ρ ΠΎ 1 ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎ Π»ΡΠ΄ΡΡ ΠΌΡΠ΄ΡΡΡ ΠΈ Π½Π΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ , ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡ «Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡ, ΠΏΠΎ-ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Ρ» 32. Π₯ΠΎΡΡ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅Π·ΠΊΠΎ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π» ΠΎ Π½ΠΈΡ ΠΆΠ΅ Π² ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΡΠ»Π°Π½ΠΈΠΈ: «.ΡΠ³ΠΎΠΈΡΡΡ, Π»ΡΠ΄ΠΈ Ρ ΠΎΠ»ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅, ΡΡΡ ΠΈΠ΅, ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΠΌΠ±Π΅ΡΠΈΠ»Ρ. «33 ΠΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎ ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΈ Π³Π΅Π½Π΅Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠΈ Π³ΡΠ°ΡΠ°, ΠΈ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ «ΠΡΡΠ°ΡΠ° Π―ΡΠ»Π°, Π½ΠΎΡΠ²Π΅ΠΆΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ°.» ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠΈΠ» ΡΠ²ΠΎΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌΠ°ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°Π½Π³Π°, ΡΡΠ°Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΌ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ-ΡΠΎ ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π΅.
ΠΠ°ΠΊ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ· ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π·Π½Π°ΡΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΈ Π² Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ. ΠΠΎ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ -ΡΠΎ ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π·Π½ΡΡ , ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΎ Π½Π΅ΠΌ ΠΌΡ Π½Π΅ Π½Π°ΡΠ»ΠΈ. Π ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ Π΄ΠΎΠΊΡΠΎΡΠ° ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π½Π°ΡΠΊ Π. Π‘. ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ° «ΠΠ΄Π²ΠΎΠΊΠ°ΡΡ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. ΠΠ΅Π³Π΅Π½Π΄Ρ ΠΈ ΠΌΠΈΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΡΠΆΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ΅» ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ34.
29 Buenzod J. La formation de la pensee de Gobineau et l’Essai sur Π inegalite des races humains. Paris, 1967, p.465.
30 Biddiss M. Father of Racist Ideology. N.-Y., 1970; Biddiss M. Gobineau: Selected political writings. London, 1970.
31 Donnard J.-H. Daun siecle. A. Gobineau representant de la France en Suede. Goteborg, 1978, p.5.
32 Ibid., p.7.
33 Ibid., p. 20.
34 ΠΠ»Π°Π½ΠΊ A.C. ΠΠ΄Π²ΠΎΠΊΠ°ΡΡ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. M., 1974, c.72.
Π Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π°Ρ ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ° «ΠΠ· ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π½Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°» ΠΈ «ΠΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°» ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ Π·Π°ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ. ΠΠ²ΡΠΎΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΈΡΡΠΎΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠ½ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, ΡΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ. ΠΡΡΡΠ½ΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΉ Π² Π½Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, ΠΠ»Π°Π½ΠΊ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΊΡΠ°ΡΠΊΠΎ ΠΏΠΈΡΠ΅Ρ ΠΎ Π.-Π. ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΈ Π₯.-Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π΅. ΠΡΠΈΠΌ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΠ°ΠΌ ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΎ ΠΏΠΎ Π°Π±Π·Π°ΡΡ, Π³Π΄Π΅ Π² ΡΠ°ΠΌΡΡ ΠΎΠ±ΡΠΈΡ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°Ρ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΉ35.
A.A. ΠΠ°Π»ΠΊΠΈΠ½ Π² Π³Π»Π°Π²Π΅ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΡΡΠ½Π΄Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΠ΄Π° «ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ», ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ Π½Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, Π»ΠΈΡΡ ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π΅Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΈ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°36.
ΠΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΉ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΏΠΎ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π. Π. ΠΠ°Π»ΠΈΠ½ Π² ΡΠ±ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ΅ «ΠΡΠ΄ΠΈ ΠΈ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ» ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠΈΠ» ΡΡΠ°ΡΡΡ «Π£ ΠΈΡΡΠΎΠΊΠΎΠ² ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. ΠΠ°ΡΠΊΡ ΠΎ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ» ΡΠ°Π·Π±ΠΎΡΡ ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠΈ Π. ΠΠ°ΡΠΊΡΠΎΠΌ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ. ΠΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ.
38 ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ΅ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π΅ΡΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ΅Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π. ΠΠ΅ΡΠ½Π΅ΠΊΠ΅ .
Π 1977 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π² Π΅ΠΆΠ΅Π³ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΊΠ΅ «ΠΠ°ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΈ ΡΠ°ΡΡ» ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»Π°ΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΡ Π. Π. ΠΠΎΡΠΌΠ°Π½Π° «ΠΠ»ΠΈΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ» 39, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½Π° ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠ΅ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΎ-ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ. Π Π΅ΠΆΠ΅Π³ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΊΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π» «ΠΡΠΎΡΠΈΠ² ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ³Π½Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ», Π³Π΄Π΅ ΠΈ Π½Π°ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠ°Π½Π° ΡΡΠ° ΡΡΠ°ΡΡΡ. ΠΠ²ΡΠΎΡ ΡΡΠ°ΡΡΠΈ — ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΏΠΎ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π·Π°ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ — Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΡΡΠ΄Ρ ΠΏΠΎ Π³ΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌΡ Π . ΠΡΠ΅ΠΉΡΡΡΠ°, ΠΠΈΠ΄Π΄ΠΈΡΡΠ° ΠΈ Π΄Ρ. ΠΠΎΡΠΌΠ°Π½ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π½Π° ΠΎΠ±ΡΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ²ΡΡ Π±Π°Π·Ρ: «ΠΠΏΡΡ», ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΈΡΠΊΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, Π΅Π³ΠΎ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΡΠΉ Π½ΠΈ Π² Π²ΡΡΡΠΈΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ , Π½ΠΈ Π² Π²ΡΡΡΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΡΡΠ³Π°Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π΅Ρ ΡΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΌΠΈΡ, ΡΡΡΠ»Π°ΡΡΡ Π½Π° ΡΠΎΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΏΡΠ΅Π΄Π²Π΅ΡΠ°Π΅Ρ Π³ΠΈΠ±Π΅Π»Ρ ΡΠΈΠ²ΠΈΠ»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ, — ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²Π° Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΡ ΠΠΎΡΠΌΠ°Π½Π°40.
35 ΠΠ»Π°Π½ΠΊ A.C. ΠΠ· ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π½Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. Π., 1978, Ρ.112−113- ΠΠ½ ΠΆΠ΅. ΠΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. ΠΠΎΠ»ΠΎΠ³Π΄Π°, 1974, Ρ.44−46.
36 ΠΠ°Π»ΠΊΠΈΠ½ A.A. ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ. Π., 1989, Ρ.274−275.
37 ΠΠ°Π»ΠΈΠ½ Π. Π. ΠΡΠ΄ΠΈ ΠΈ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ. Π&bdquo- 1970.
38 ΠΠ΅ΡΠ½Π΅ΠΊΠ΅ Π. ΠΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π±ΠΎΡΡΠ±Π°. Π., 1981, Ρ. 53.
39 ΠΠΎΡΠΌΠ°Π½ Π. Π. ΠΠ»ΠΈΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ // ΠΠ°ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΈ ΡΠ°ΡΡ. 1977, № 7.
ΠΡΠ±ΠΎΠΏΡΡΠ½Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π°Π²ΡΠΎΡΠ°, ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅ΠΉ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π·Π° Π Π΅ΠΉΠ½ΠΎΠΌ. ΠΠΎΡΠΌΠ°Π½ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π² 1894 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π² ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΎ «ΠΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ», ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠ² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π² 1914 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π»ΠΎ 360. ΠΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Π² ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ Π³ΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠ³ΡΠ°Π» ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΡΠ΄Π²ΠΈΠ³ Π¨Π΅ΠΌΠ°Π½Π½, ΠΈΠ·Π΄Π°Π²ΡΠΈΠΉ ΡΡΠ΄ ΡΠΎΡΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΈ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΎ Π½Π΅ΠΌ. Π 1902 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ½ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π» «ΠΠΏΡΡ» Π½Π° Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ·ΡΠΊΠ΅, Π° Π² 19 391 940 Π³Π³. Π² ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ Π²ΡΡΠ»ΠΎ Π² ΡΠ²Π΅Ρ ΡΠΆΠ΅ ΠΏΡΡΠΎΠ΅ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ. Π€Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΊ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±ΡΠ°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΈΠ· Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π² 1930;Π΅ Π³ΠΎΠ΄Ρ Π² ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ Π°Π½ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΡ ΠΎ ΡΠ°ΡΠ°Ρ ΠΈ Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ·Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅Π±Π½ΠΈΠΊΠ°Ρ . Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅Ρ Π°Π²ΡΠΎΡ, Π½Π°ΡΠΈΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠΈΠ½Ρ Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΉΡ Π°41.
Π ΡΠ±ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ΅ «Π Π°ΡΠ° ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ» ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ Ρ Π΄ΡΠ΅Π²Π½Π΅ΠΉΡΠΈΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΡΠ½ Π΄ΠΎ Π½Π°ΡΠΈΡ Π΄Π½Π΅ΠΉ. Π’ΠΎΠΊΠ°ΡΠ΅Π² Π‘. Π. Π² ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ «Π Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ XIX — Π½Π°ΡΠ°Π»Π° XX Π²Π².» Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΡΠ΄ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎΠΉ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ ΠΈ Π‘Π¨Π ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°. ΠΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ, ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΠΎΠ½ ΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π. Π. ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΈ X. Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°, Π½ΠΎ Π»ΠΈΡΡ Π½Π° ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠ°Π·Π°42.
ΠΠ΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, Π±ΡΠ» ΠΡΡΡΠ°Π² ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ (Gustave Lebon, 1841−1931 Π³Π³.). ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ ΡΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΡΡ Π² ΡΠ΅ΠΌΡΠ΅ ΡΡΠ΄ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΈΠΊΠ°. Π£ΡΠΈΠ»ΡΡ Π² ΠΠ°ΡΠΈΠΆΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ΅ Π½Π° ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ°ΠΊΡΠ»ΡΡΠ΅ΡΠ΅. Π Ρ ΠΎΡΡ Π²ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ²Π°Π» ΡΠ΅Π±Ρ Π΄ΠΎΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π½Π΅ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΡ. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ ΠΏΡΡΡΠΈΠ»ΡΡ Π² Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ.
Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, Π½ΠΎ Π΅ΡΠ΅ ΠΏΡΠΈ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ Π΅Π³ΠΎ Π½Π°ΡΡΠ½Π°Ρ ΡΠ»Π°Π²Π° ΡΡΠ°Π»Π° ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡ ΡΠΊΠ°Π½Π΄Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΎΠΊ, Π° ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠΌΠ΅ΡΡΠΈ, ΠΎ Π½Π΅ΠΌ ΠΈ Π²ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π·Π°Π±ΡΠ»ΠΈ. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ° Π΅ΡΡΡ Π² Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ Meyers Neues Lexikon: «Lebon, ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³. Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π» ΡΡΠΊΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ «ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΠΏ» .
41 ΠΠΎΡΠΌΠ°Π½ Π. Π. ΠΠ»ΠΈΡΡΠΌ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ // ΠΠ°ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΈ ΡΠ°ΡΡ. 1977. № 7, Ρ. 129.
42 Π’ΠΎΠΊΠ°ΡΠ΅Π² Π‘. Π. Π Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ XIXXX Π²Π΅ΠΊΠΎΠ²// Π Π°ΡΠ° ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ. 1982, Ρ. 21−34.
1895 Π³.), ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°Π΅Ρ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΡΠΈΠ»Ρ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΡΠ»ΠΈΡ. Π€Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠ°Ρ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π»Π°ΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΡΡ" 43.
ΠΠΎ M.N.L. Π΄ΠΎΠΏΡΡΡΠΈΠ» ΠΎΡΠΈΠ±ΠΊΡ: ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ Π½Π΅ ΠΏΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ «ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΡΠΈΠ»Ρ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡ», ΠΎΠ½ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΠΈΡ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ.
Π‘ΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ»ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊΠΈ: Π½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΡ Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° Π½Π΅ ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΎ Π½ΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ. ΠΠ° ΠΈ Π·Π°ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ΅Π½ΡΠ΅ Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»ΠΎΠ²Π½Ρ — Π½Π°ΠΌΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Π½Ρ Π»ΠΈΡΡ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΎ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π΅.
ΠΠΎ-ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ , ΡΡΠΎ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ° Π. ΠΠΈΠΊΠ°ΡΠ° (Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°Ρ Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°, ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π°Π΄Π²ΠΎΠΊΠ°Ρ ΠΈ ΡΡΡΠ½ΡΠΉ Π±Π΅Π»ΡΠ³ΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠΉ Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡ) «Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΡΡΡΠ΄» 44. ΠΠΈΠΊΠ°Ρ ΡΠ°ΡΡΠΊΠ°Π·Π°Π» ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΡΡΠ΄Π°Ρ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°, ΠΎΠ± ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ — Π² ΠΎΠ±ΡΠΈΡ ΡΠ΅ΡΡΠ°Ρ Π½Π°ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π» ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½Π΅Π³ΠΎ «Π³Π΅Π½ΠΈΡ» .
ΠΠΎ-Π²ΡΠΎΡΡΡ , Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½Π°Ρ ΠΈ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ° Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ΅Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π . ΠΠ°Ρ «ΠΡΡΠΎΠΊΠΈ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΡΠΎΠ»ΠΏΡ» 4^ ΠΠ·ΡΡΠΈΠ² Π±ΠΎΠ»ΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΡ Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°, ΠΠ°ΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΠ» ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ «ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠΎΠ»ΠΏ», Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Π½Π° Π½Π΅Π΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ° ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ ΠΈ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π°Π²ΡΠΎΡΠ°. Π‘ΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ, ΠΏΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠ°Ρ, ΡΠΊΠ»Π°Π΄ΡΠ²Π°Π»Π°ΡΡ Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XIX Π²Π΅ΠΊΠ° Π½Π° Π³ΡΠ΅Π±Π½Π΅ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, ΠΏΡΠΈΡΠ΅ΠΌ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΈ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π° ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, Π² ΠΈΡ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΈ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½, Π²ΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΊ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡ. ΠΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ «ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΠΏ» ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅Π»Π° ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ. ΠΠΎ ΠΠ°ΠΉ Π½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄Ρ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ Π² Π΅Π³ΠΎ ΡΡΡΠ΄Π°Ρ .
Π-ΡΡΠ΅ΡΡΠΈΡ , ΠΌΠΎΠ½ΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³Π° ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³Π° Π‘Π΅ΡΠΆΠ° ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΈΡΠΈ «ΠΠ΅ΠΊ ΡΠΎΠ»ΠΏ», ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π² 1981 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π΄Π΅Π½Π½Π°Ρ Ρ Π½Π°Ρ Π² 1996 Π³ΠΎΠ΄Ρ. Π ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ Π°Π²ΡΠΎΡ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΎ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ Π΅Π³ΠΎ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄Π΅ Π² ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ. ΠΠ½ Π·Π°ΡΡΠ°Π³ΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ ΡΡΠ΅Ρ ΡΡΠ΅Π½ΡΡ .
43 Meyers Neues Lexikon. VEB Bibliographisches Institut. Leipzig, 1974, S.424.
44 Picard E. G. Lebon et son oeuvre. Paris, 1909.
— Π. Π’ΡΠ½Π°, 3. Π€ΡΠ΅ΠΉΠ΄Π° ΠΈ Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°. ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΈΡΠΈ ΠΊΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΊ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅ΠΌΡ ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΏΡΠΈΠ·ΠΌΡ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ. Π Π΄Π»ΠΈΠ½Π½ΠΎΠΌ ΡΠΏΠΈΡΠΊΠ΅ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ, Π½Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡ ΠΌΠΎΠ½ΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° «ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΠΏ» ΠΈ ΠΠ°Ρ «ΠΡΡΠΎΠΊΠΈ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΡΠΎΠ»ΠΏΡ». ΠΠΎΡΡΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°, Ρ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΈΡΠΈ, Π±ΡΠ»Π° Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΡΠΎΠ»ΠΏΡ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΅Ρ. ΠΠ»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ Π΅ΠΌΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π· ΠΌΡΡΠ»ΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΠΏΡ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΡΡΡ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ΅Π½ΠΎΠΌΠ΅Π½Π°ΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΈ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΡΡ46. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ «ΠΠ΅ΠΊ ΡΠΎΠ»ΠΏ» Ρ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΈ Π·Π°ΡΠ²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π½Π°ΠΌΠΈ ΡΠ΅ΠΌΡ, ΡΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ Π°Π²ΡΠΎΡ ΠΊΠ½ΠΈΠ³ΠΈ Π½Π΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΡ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄ΠΎΠ² ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°, ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π»ΠΈΡΡ Ρ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΠΊΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π³Π°Π½Π΄Ρ.
Π ΡΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅ ΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΈΡΠΈ «ΠΠ°ΡΠΈΠ½Π°, ΡΠ²ΠΎΡΡΡΠ°Ρ Π±ΠΎΠ³ΠΎΠ²», Π²ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΡ Π² ΡΠ²Π΅Ρ Π² 1988 Π³ΠΎΠ΄Ρ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΈ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π² Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ Π² 1998 Π³ΠΎΠ΄Ρ. ΠΠ²ΡΠΎΡ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΡΡ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ»Ρ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΈ ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΈΡΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΡΡΠ΄Ρ Π. ΠΡΡΠΊΠ³Π΅ΠΉΠΌΠ°, Π. ΠΠ΅Π±Π΅ΡΠ°, Π. ΠΠΈΠΌΠΌΠ΅Π»Ρ ΠΈ Π΄Ρ. Π ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠΌ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΈΡΠΈ Π²ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π΅Ρ ΠΈ Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° («ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΈ Π΄ΠΈΠ»Π΅ΡΠ°Π½Ρ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠΌ Π±ΡΠ» Π°Π²ΡΠΎΡ «ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΡΠΎΠ»ΠΏ» 47), ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΡΡ Π΅Π³ΠΎ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄ Π½Π° ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ»ΠΏ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π° «Π½Π΅ΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅» ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅.
Π-ΡΠ΅ΡΠ²Π΅ΡΡΡΡ , ΡΡΠΎ — Π²ΡΡΡΠΏΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΡΠ°ΡΡΡ ΠΠ»ΠΈΡΡ Π£Π°ΠΉΠ΄Π΅Π½Π΅Ρ ΠΊ ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π΅ «ΠΠΎΡΡΠ°Π² ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½: Π§Π΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ Π΄Π΅Π»Π°», ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π²ΡΡΠ΄ Π»ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°Π·Π²Π°ΡΡ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π² ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠΌ ΡΠΌΡΡΠ»Π΅ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°. ΠΡΠ° ΠΏΠ°ΡΠΎΡΠ½Π°Ρ ΡΡΠ°ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° «Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΌ.
48 ΠΏΡΠΎΡΠΎΠΊΠΎΠΌ ΠΈ ΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ XX Π²Π΅ΠΊΠ°", Π½Π°Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΠΌΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΡΠΌΠΈ, Π΄Π°Π΅Ρ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠ½ΡΠΉ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ Π½Π΅ ΡΠ°ΠΌΡΠΌ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΠΌ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·Π° («Π£Π±Π΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π²Π΅ΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ», «ΠΡΠΎΡΠΈΠ·ΠΌΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ», Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ). Π ΡΠΎΠΌΡ ΠΆΠ΅, Π²ΠΎ Π²ΡΡΡΠΏΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ.
45 Nye R. The origin of Crowd Psychology. London, 1975.
46 ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΈΡΠΈ Π‘. ΠΠ΅ΠΊ ΡΠΎΠ»ΠΏ. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°Ρ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΡΡ. Π., 1996, Ρ. 114.
47 ΠΠ½ ΠΆΠ΅. ΠΠ°ΡΠΈΠ½Π°, ΡΠ²ΠΎΡΡΡΠ°Ρ Π±ΠΎΠ³ΠΎΠ². Π1998, Ρ. 80.
48 Widener Π. Gustav Lebon: The Man and His Works. Indianapolis, 1979, c.15. Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠΈΡΡ ΠΈ ΠΎΡΠΊΡΠΎΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ «Π»ΡΠΏΡ»: «.ΠΠ³ΠΎ ΠΈΠΌΡ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΠ»Π°Π΄ΠΈΠΌΠΈΡ ΠΠ»ΡΠΈΡ Π£Π»ΡΡΠ½ΠΎΠ², ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅ ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΠΈΠΊΠΎΠ»Π°ΠΉ ΠΠ΅Π½ΠΈΠ½. Π 1917 Π³ΠΎΠ΄Ρ, Π²ΠΎΠ·Π³Π»Π°Π²ΠΈΠ² Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π²ΠΈΠΊΠΎΠ², ΠΠ΅Π½ΠΈΠ½ ΡΠ²Π΅ΡΠ³Π½ΡΠ» Π²ΡΠ΅Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ·Π±ΡΠ°Π½Π½ΠΎΠ΅ Π² Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ Π£ΡΡΠ΅Π΄ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΠ±ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΡΠ°Π» Π΄ΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΎΡΠΎΠΌ Π‘ΠΎΡΠ·Π° Π‘ΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΊΠΈΡ Π‘ΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊ. «49 ΠΡΠ΅ ΡΡΠΎ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΎ ΡΠ»Π°Π±ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π. Π£Π°ΠΉΠ΄Π΅Π½Π΅Ρ, Π½ΠΎ Π² ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΡΡ ΠΎΡΠ·ΡΠ²Ρ Π² Π‘ΠΠ ΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ Π½Π° ΡΠΌΠ΅ΡΡΡ Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ.
Π Π€Π Π Π² 1970;Ρ Π³ΠΎΠ΄Π°Ρ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π½Π° ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ° Π . Π¨ΡΠ°ΠΉΠ³Π΅ΡΠ²Π°Π»ΡΠ΄Π° «ΠΡΡΠΆΡΠ°Π·Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ ΠΈ ΡΠ΅Π²ΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΌ Π² ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ», Π² 1983 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ½Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π΄Π΅Π½Π° ΠΈ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½Π° Π½Π° ΡΡΡΡΠΊΠΎΠΌ. ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎΠ³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡ-ΠΌΠ°ΡΠΊΡΠΈΡΡ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΊΠΎΠ»Ρ Π±ΡΡΠΆΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ XX Π²Π΅ΠΊΠ°. Π ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π΅ ΡΠ°ΡΠΊΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈ Π°Π½ΡΠΈΠΌΠ°ΡΠΊΡΠΈΡΡΡΠΊΠ°Ρ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π½Π΅ΠΎΠΊΠ°Π½ΡΠΈΠ°Π½ΡΡΠ²Π°, «ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ», Π½Π΅ΠΎΡΡΠ΅ΠΉΠ΄ΠΈΠ·ΠΌΠ°. ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡΡΠ°Ρ Π½Π°Ρ Π³Π»Π°Π²Π° Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ: «ΠΡΡΡΠ°Π² ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ ΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ „ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΡΡ“ Ρ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΈ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ». Π¨ΡΠ°ΠΉΠ³Π΅ΡΠ²Π°Π»ΡΠ΄ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π° ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° «ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΠΏ», ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡ Π΅Π³ΠΎ «ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡ» ΠΊ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ°50. ΠΡΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π΅ «ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΡΠΎΠ»ΠΏ» Π°Π²ΡΠΎΡ Π·Π°Π±ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ Π±ΡΠ» ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΈΠΊΠΎΠΌ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ² Π½Π°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, Π° Π½Π΅ Π½Π°ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡ.
Π‘ΡΠ°ΡΡΡ Π ΠΎΡΠΈΠ½Π° Π‘. Π. «ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π½Π°ΡΠΊΠ° ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ» ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½Π° ΠΎΠ±Π·ΠΎΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΉ (Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΈ Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°) ΠΈ ΠΈΡ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ. ΠΠ²ΡΠΎΡ ΡΡΠ°ΡΡΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΡΠΊΠΈΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Π° ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π»ΠΈΡΡ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»-Π΄Π°ΡΠ²ΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠ°, Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π·Π°Ρ Π²Π°ΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΠΎΡΠΎΠ²Π»ΡΠ²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠΉΠ½Π΅51.
ΠΠ°ΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ³ΡΡΠΎΠΉ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΡΡ Π₯.-Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½.
91Π«<1., Ρ.41.
Π¨ΡΠ°ΠΉΠ³Π΅ΡΠ²Π°Π»ΡΠ΄ Π . ΠΡΡΠΆΡΠ°Π·Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡΠΌ ΡΠ΅Π²ΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΌ Π² ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ. Π., 1983, Ρ. 129.
51 Π ΠΎΡΠΈΠ½ Π‘. Π. ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π½Π°ΡΠΊΠ° ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ ΠΠ°ΡΠΊΠ° ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ. Π., 1982, Ρ. 147- 391.
Π₯ΡΡΡΡΠΎΠ½-Π‘ΡΡΠ°ΡΡ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½ (Houston-Stewart Chamberlain, 1855−1927 Π³Π³.) ΡΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΡΡ Π² ΠΠ½Π³Π»ΠΈΠΈ, Π½ΠΎ Π²ΡΠΊΠΎΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π±ΡΠ°Π»ΡΡ Π½Π° ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ½Π΅Π½Ρ, Π³Π΄Π΅ Π΄ΠΎΠ±ΡΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π» ΡΠ²ΠΎΡ «Π²ΡΠΎΡΡΡ ΡΠΎΠ΄ΠΈΠ½Ρ» Π² ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ² ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΠ΅Π½Π΅Π²ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ΅, Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½ ΡΠ²Π»Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΡ ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π³Π°Π½Π΄ΠΎΠΉ «Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π°» Π . ΠΠ°Π³Π½Π΅ΡΠ° ΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» Π² Π΄Π΅Π»Π°Ρ ΠΌΡΠ·ΡΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΡΡΠΈΠ²Π°Π»Ρ Π² ΠΠ°ΠΉΡΠ΅ΠΉΡΠ΅. Π₯.-Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½ — Π°Π²ΡΠΎΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΡΡΠ΄ΠΎΠ², Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ Π² ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΈ, ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ, ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π½Π°ΡΠΊΠ°Ρ . ΠΠ³ΠΎ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΎΠΉ Π±ΡΠ»ΠΈ «ΠΡΠ½ΠΎΠ²Ρ XIX Π²Π΅ΠΊΠ°» .
Π’ΡΡΠ΄ΠΎΠ², ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²Ρ Π₯.-Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ. ΠΡΡΠ΅Π΄ΡΠΈΠ΅ Π² ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ Π΄ΠΎ ΠΈ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠΉΠ½Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° Ρ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΈ ΠΎΡΠΈΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π½Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π³Π°Π½Π΄Ρ ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΡΠ΄Π°ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ ΡΡΠ΅Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π·Π½Π°ΡΠΎΠΊΠ° Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΡ, ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π΄Π»Ρ Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ52.
ΠΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½ΡΡ (1981 Π³.) ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΊΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ° Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΡΡΠ° Π. Π€ΠΈΠ»Π΄Π° «Π Π°ΡΠΎΠ²ΡΠΉ Π΅Π²Π°Π½Π³Π΅Π»ΠΈΡΡ» ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π΅Π΄Π°, ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ Π±Π΅Π·Π³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΠΎΠΆΠ°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ, «ΡΡΠ²ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠ»ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠ²ΡΠ΅ΠΉ Π΅Π³ΠΎ Π·Π΅ΠΌΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΎ Ρ Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠΈΠΆΠΈΠΌΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ» 53, ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°, ΡΡΠΈ ΡΡΡΠ΄Ρ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²Π΅ΡΡ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈ Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ΅. ΠΠ²ΡΠΎΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π½Π° ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΈΠΉ ΠΊΡΡΠ³ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² (Π»ΠΈΡΠ½Π°Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΈΡΠΊΠ° Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° Ρ ΡΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ, Ρ Π. ΠΠ°Π³Π½Π΅Ρ ΠΈ Π΄Ρ.- ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ: «ΠΡΠ°ΠΌΠ° ΠΠ°Π³Π½Π΅ΡΠ°», «ΠΡΠ½ΠΎΠ²Ρ XIX Π²Π΅ΠΊΠ°» ΠΈ ΠΏΡ.). Π Π°Π±ΠΎΡΠ° Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½Π° Ρ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΊΡΡΡΠΈΡ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΠΈΡ ΠΆΠΈΠ·Π½Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠ² Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° ΠΈ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΈΡ Π½Π° Π΅Π³ΠΎ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ.
Π ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊΠ° ΠΈ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠ° Π£. Π¨ΠΈΡΠ΅ΡΠ° «ΠΠ·Π»ΡΡ ΠΈ ΠΏΠ°Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΉΡ Π°» Π΅ΡΡΡ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ Π³Π»Π°Π²Π° (6 ΡΡΡΠ°Π½ΠΈΡ), ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ X. Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Ρ. Π’ΡΡΠ΄ Π¨ΠΈΡΠ΅ΡΠ°, Π²ΡΡΠ΅Π΄ΡΠΈΠΉ Π² 1960 Π³. Π² ΠΠΎΠ½Π΄ΠΎΠ½Π΅ ΠΈ.
32 Dippel Π. Houston Stewart Chamberlain. Munchen, 1938; Eckhard W. Houston Stewart Chamberlain. Leipzig, 1941.
53 Field G. Evangelist of race. N.-Y., 1981, p.l. ΡΠΏΡΡΡΡ 31 Π³ΠΎΠ΄ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½Π½ΡΠΉ Π² Π½Π°ΡΠ΅ΠΉ ΡΡΡΠ°Π½Π΅, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Ρ Ρ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠΈ ΠΈ Π·Π°ΠΊΠ°Π½ΡΠΈΠ²Π°Ρ ΡΠ°Π·Π³ΡΠΎΠΌΠΎΠΌ Π³ΠΈΡΠ»Π΅ΡΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΠΉΡ Π° Π²ΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠΉΠ½Π΅. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½ Ρ Π¨ΠΈΡΠ΅ΡΠ° — ΡΡΠ΄Π°ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΡΠΉ Π°Π½Π³Π»ΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ½ Ρ «Π½Π΅Π·Π°ΡΡΡΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ"54, ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π²ΡΠΈΠΉ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ΅ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Π½Π° ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΉΡ Π°. Π¨ΠΈΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠΎΠ±ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ΅ΡΠΊΠ½ΡΠ» ΠΏΡΠ΅Π΅ΠΌΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄ΠΎΠ² Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° ΠΈ ΠΈΡ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Π½Π° Π. Π ΠΎΠ·Π΅Π½Π±Π΅ΡΠ³Π° ΠΈ Π. ΠΠΈΡΠ»Π΅ΡΠ°.
ΠΠ½ΠΈΠ³Π° Π·Π°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎΠ³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊΠ° ΠΈ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΡΠΈΡΡΠ° Π . ΠΠΏΠΈΡΡΠ° «Π€Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ» Π±ΡΠ»Π° ΠΈΠ·Π΄Π°Π½Π° Π² Π€Π Π Π² 1984 Π³., Π² Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ — Π² 1988 Π³. ΠΠ²ΡΠΎΡ Π²ΡΠΊΡΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»-ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈ Π½Π΅ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Ρ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠΎΠΉ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π±ΡΡΠΆΡΠ°Π·ΠΈΠΈ ΠΈ Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΡΡΠ³ΠΎΠ². ΠΠΏΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΡΡΠΎΠΊΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ΅Π½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ Π½Π΅ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² Π€Π Π. Π ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΠΏΠΈΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΎ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΠ°Π½Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΠ·Π°, ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡΠ°Ρ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° Ρ ΡΡΠΎΠΉ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ. ΠΠΎ Π΄Π°Π²Π°Ρ Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΡΠΏΡΠ°Π²ΠΊΡ ΠΎ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π΅, ΠΠΏΠΈΡΡ Π½Π°Π·Π²Π°Π» ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ «Π±ΡΠ²ΡΠΈΠΌ Π±ΡΠΈΡΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΎΠΌ"55, ΠΊΠΎΠΈΠΌ ΠΏΠΎ ΡΠ»Π°Π±ΠΎΡΡΠΈ Π·Π΄ΠΎΡΠΎΠ²ΡΡ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, ΡΡΠ°ΡΡ Π½Π΅ ΡΠΌΠΎΠ³. ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΠΏΠΈΡΡΠ° ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠ²ΠΎΠ΄Ρ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»-Π΄Π°ΡΠ²ΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠ° Ρ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ «ΡΡΠ»ΡΠΊΠΈΡΡΠΊΠΎΠΉ» ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°.
ΠΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π²ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊΠΎΠΌ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΠΎΠΏΡΠΎΡΡ ΠΌΠ΅ΡΡΠ° Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½Π° ΠΎΠ±ΡΠΈΡΠ½Π°Ρ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ°56, Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½Π°Ρ Π² ΡΡΡΠ»Π΅ Π½ΠΎΠ²Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΉ «ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ» (Π. ΠΠ΅Π²ΠΈ, Π. ΠΠΈΠ½Π·Π±ΡΡΠ³ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅). ΠΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡ Π°Π΄Π΅ΠΊΠ²Π°ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π³Π΅ΡΠΎΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ. ΠΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π΅Π³ΠΎ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, Π·Π°ΠΎΡΡΡΡΡ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π²ΡΡ ΡΡΡΠ΄Π°Ρ , Π½ΠΎ ΠΈ ΡΡΠΈ ΡΡΡΠ΄Ρ ΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ.
41ΠΠΈΡΠ΅Ρ Π£. ΠΠ·Π»ΡΡ ΠΈ ΠΏΠ°Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΉΡ Π°. Π’. 1, Π., 1991, Ρ. 142.
55 ΠΠΏΠΈΡΡ Π . Π€Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ. Π., 1988, Ρ. 32.
56 ΠΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΎΠ² Π. Π. ΠΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ Π² Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π°ΠΊΠ°Π΄Π΅ΠΌΠΈΠΊΠ° Π. Π. Π’Π°ΡΠ»Π΅// ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΈ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊΠΈ, 1972. Π., 1973. ΠΠ΅Π»Π΅Π½ΡΠΊΠΈΠΉ Π. Π ΠΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ°Π½ΡΠ° Π² ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π½Π°ΡΠΊΠ΅. ΠΠ°ΡΡΠ½ΠΎ-ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΎΠ±Π·ΠΎΡ. Π., 1988; ΠΠ°Π»Π΅Π²ΡΠΊΠΈΠΉ Π. Π. ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ. ΠΠΈΠ΅Π², 1993; ΠΠΎΡΡΠ° Π. Π Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ Ρ ΡΠ΄ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΈ// ΠΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΠΈ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΠΎ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅. Π‘Π±. ΡΡ. Π., 1978; ΠΠΉΠ΄Π΅Π»ΡΠΌΠ°Π½ Π. Π―. ΠΠ± ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ·ΠΌΠ΅ Π² Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΡ // ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π‘Π‘Π‘Π , 1970, № 4. ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠ³Π»ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎ Π²ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π°Π²ΡΠΎΡΠ° Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡ ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ, ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠΊΡΡΠ³ Π½Π΅Π³ΠΎ. Π Π΅ΠΊΠΎΠ½ΡΡΡΡΠΈΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡ, «ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΡ», Π½Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄, Π²Π°ΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ «ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΡ» ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π° «ΠΏΠΎΠ»Π΅ΠΉ"57 (ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ, Π±ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ). Π£ΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ Π²ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΡΠ½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄Π° Π² ΡΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΠΈΡ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΡ Π½Π° Π½Π΅Π³ΠΎ — ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ°Ρ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊΠ°. ΠΠ°Π»Π΅Π΅, Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ Π²ΡΡΡΠ½ΠΈΡΡ Π² ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ ΡΠ°ΠΌ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ ΠΌΠΎΠ³ Π²Π»ΠΈΡΡΡ Π½Π° ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡ, ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ Π²ΡΡΠ²ΠΈΡΡ «ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Ρ"58, ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠΌ.
ΠΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ Π½Π°ΠΌΠΈ Π²ΡΡΠ°Π»ΠΈ Π²ΡΠ΅ Π²ΡΡΠ΅ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ, ΡΡΠ°Π»ΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎ Π²ΠΎΡΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡ Π²Π΅ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡ Π½Π° ΠΏΡΠΎΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΡΡΡΡ ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π΅ΠΌΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ², ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΠΎΠ»Π΅ΡΠΈΡ (Π½Π°ΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΈΠΌ, ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΡΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΡΡ Π² 1816 Π³., ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ ΡΠΊΠΎΠ½ΡΠ°Π»ΡΡ Π² 1931 Π³.). ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎ «ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΡ» ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π»Π°ΡΡ Π² Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π² ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅ΠΉ ΡΡΠ΅ΡΠΈ XIX Π²Π΅ΠΊΠ°, ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ Π² ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΠΆΠΈΠ·Π½Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΈΠΊΠ° ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΏΠΎΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ° Π΄Π΅Π»Π°Π»ΡΡ Π½Π° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ½ΠΎΠ΅ «ΠΏΠΎΠ»Ρ», ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π΅ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡ, Π½Π° Π½Π°Ρ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄, Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΡΠ΅ΠΌΡ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠΎΠΉ.
ΠΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ, ΡΡΠΎ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΡΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠ΅Ρ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°? ΠΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ ΠΎΠ½ΠΈ — ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ Π² ΡΠ²ΠΎΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΈ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΡΡ ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡ ΡΡΠ΄Π΅Π±: ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΈ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°, Π³Π΄Π΅ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΊΠΎΠΌ Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°Π» Π . ΠΠ°Π³Π½Π΅Ρ. ΠΠΎ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠ΅ — ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π½ΠΈΠΌΠΈ Π½Π°Π»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π΄ΡΡ ΠΎΠ²Π½Π°Ρ, ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ ΠΈ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½ ΡΡ Π²Π°ΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π·Π° ΠΏΠΎΠ΄Π½ΡΡΡΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ (ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ Π²ΡΠ΅ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΈ) ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ, Ρ ΠΎΡΡ ΠΈ ΠΏΠΎ-ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠ°Ρ Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½ ΡΠ²Π½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅Ρ ΡΡΡΠ΄Ρ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π² ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ.
7 ΠΠ΅Π²ΠΈ Π. ΠΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ// Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π°Π½ΠΈΡ Π½ΠΎΠ²Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ. Π., 1996, Ρ. 193.
58 Π’Π°ΠΌ ΠΆΠ΅, Ρ. 203. ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ, ΠΈ Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΠΏΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΈΡΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΠΎΡΠΈΠ±ΠΊΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠΈΡΡΠΎΠΊΡΠΎΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Π½Π΅ΠΌΡΠ΅Π². ΠΠ°ΠΊ Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅, ΡΡΡΠ΄Ρ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°, Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠΈΠ½Ρ Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΉΡ Π°.
ΠΠΎΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΊΠ° Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ°. ΠΠ·ΡΡΠΈΠ² Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½ΡΡ (Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡΡΡ Π² ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π±ΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Ρ Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ) Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ, ΠΌΡ ΠΏΡΠΈΡΠ»ΠΈ ΠΊ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Ρ, ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Π°Ρ ΠΈ Π·Π°ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ½Π°Ρ Π½Π°ΡΠΊΠ° Π΅ΡΡ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ·ΡΡΠΈΠ»Π° ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ, ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠ΅Π»ΡΡ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΠΊΠ΅ (Ρ.Π΅. ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ² Π²Π΅Π΄ΡΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΉ) Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ-ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎΠΉ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Ρ XIX — Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ XX Π²Π΅ΠΊΠΎΠ² ΠΈ Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΡΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΉ.
ΠΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΡΡΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΡΡΠ΄Ρ Π.-Π. ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ Π₯.-Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π±ΡΠ΄ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎ ΡΠ°Π·ΠΎΠ±ΡΠ°Π½Ρ Π² Π΅Π΅ Π³Π»Π°Π²Π°Ρ . Π ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΡΠΎΡΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΈΠΊΠΎΠ² Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΡ Π² Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ²: Π. Π’ΠΎΠΊΠ²ΠΈΠ»Ρ, Π . ΠΠ°Π³Π½Π΅ΡΠ°, Π§. ΠΠΎΠΌΠ±ΡΠΎΠ·ΠΎ, Π€. ΠΠ°Π»ΡΡΠΎΠ½Π°.
Π ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Π½Π°Π΄ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊ ΡΡΠ΄ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠΎΠ² (Π·Π°Π΄Π°Ρ), ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°Ρ Π½Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅, ΠΌΡ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠ·ΠΈΠΌΡΡ ΠΊ Π½Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΠΈ.
ΠΠ΅ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π»ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π.-Π. ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ Π₯.-Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ Π½Π° ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΡΠ΅ Π°ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ?
Π‘ΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Ρ Π»ΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π²ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π°Π²ΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅-Π»ΠΈΠ±ΠΎ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΡ ?
ΠΠΎΠ²Π»ΠΈΡΠ»ΠΈ Π»ΠΈ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ, Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΡΠΈΠ΅ Π½Π° ΠΆΠΈΠ·Π½Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΡΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ², Π½Π° ΠΈΡ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠ·Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ?
ΠΠΌΠ΅ΡΡΡΡ Π»ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°?
Π ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠ°Ρ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ² — ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠΌΡΡ ΠΊ Π³Π»Π°Π²Π°ΠΌ, ΠΊΠ°ΠΆΠ΄Π°Ρ ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΈ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ· ΡΠΏΠΎΠΌΡΠ½ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°.
ΠΠ΅ΡΠ²Π°Ρ Π³Π»Π°Π²Π° Π’Π²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΠΎΠ±ΠΈ, Π½ΠΎ (1816 -1882 Π³Π³.).
ΠΠ°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅
.
Π Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π½Π΅ΠΏΡΠΈΡΠ·Π½ΠΈ ΠΊ ΡΡΠΆΡΠΌ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΡΠΌΠ°ΠΌ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΡΠΌΠ°ΠΌ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΈΠΌ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ² ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» Π΄Π°Π²Π½ΠΎ1. ΠΠΎ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ XIX Π²Π΅ΠΊΠ°, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ Π² Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ, Π·Π°ΡΠΈΡΠ½ΠΈΠΊΠΈ ΡΠ΅ΠΎΠ΄Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΈΠ»Π΅Π³ΠΈΠΉ ΠΈ Π³ΠΎΡΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π° Π°ΡΠΈΡΡΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π² ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ Π±ΠΎΡΡΠ±Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ (ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ·Π±ΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ°Π², ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ°, ΡΠ΅ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ Ρ. ΠΏ.) ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ·Π΄ΡΠ΅Π²Π»Π΅ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΠΌΡΡ Π½Π΅ΠΏΡΠΈΡΠ·Π½Ρ ΠΊ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌ Π² ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ, Π² ΠΎΠ±ΡΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°. ΠΡΠ° ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ Π² Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π²ΡΠΊΠΎΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅Π»Π° ΠΈ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡ: ΠΎΠ½Π° ΡΡΠ°Π»Π° ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ.
Π’Π΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π±ΡΠ»ΠΈ Π·Π°Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Ρ Π. Π. ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π² «ΠΠΏΡΡΠ΅ ΠΎ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°Ρ». ΠΠ³Π°Π»ΠΈΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ΄Π΅Π΅ Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎΠ½ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ» Π½Π΅ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ. Π‘ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΈ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ»Π° Π² Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΡΠΎΠΌ ΠΈΠΌ Π°Π½ΡΠΈΠ΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ΅Π·ΠΈΡΠ΅, ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡ. ΠΡΠ±ΠΎΠΉ ΡΠΏΠ°Π΄ΠΎΠΊ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΡ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ «Π²ΡΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ», ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ — ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ «ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΡΡ » ΡΠ°Ρ Ρ «Π½Π΅ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ». ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΡ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΠΈΡΡ ΡΠΎΡΠΈΡΠΌΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π±Π»ΡΠ΄ΡΡ «ΡΠΈΡΡΠΎΡΡ» ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΠΊΡΠΎΠ²ΠΈ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ»Π΅Π½ΠΈΡΡ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π΄Π²ΠΎΡΡΠ½ΡΡΠ²ΠΎ). ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠ» ΠΏΠΎΠΏΡΡΠΊΡ (ΡΠ²Π½ΠΎ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΈΠΊΠ°ΡΡΡ Π½Π° ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΡ Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ) ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΡΡ Π²ΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ «Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ » ΡΠ°Ρ Ρ «Π½Π΅ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ». ΠΠ½ Π±ΡΠ» ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΌ, ΠΊΡΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π» Π²ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ ΡΠ°Ρ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°.
Π Π²Π΅ΠΊ Π³ΠΎΡΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π° ΠΊΡΡΠΏΠ½ΠΎΠΉ Π±ΡΡΠΆΡΠ°Π·ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π·Π°Ρ Π²Π°ΡΠΎΠ² Π±Π΅Π·Π½Π°Π΄Π΅ΠΆΠ½Π°Ρ Π·Π°ΡΠΈΡΠ° ΡΠ΅ΠΎΠ΄Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΊΠ°Π·Π°Π»Π°ΡΡ Π°Π½Π°Ρ ΡΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ. ΠΠΎ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΠ» ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠ²ΠΎΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±Π½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΡΠΏΠ½Π°Ρ Π±ΡΡΠΆΡΠ°Π·ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΈΠ»Π° ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π½Π°ΡΠΈΡ «ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ» ΠΈ, ΠΏΡΠΈΠ±Π΅Π³Π½ΡΠ² ΠΊ ΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎ-ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π°ΡΠ³ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π° Π·Π½Π°ΠΊ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π° ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΠΎΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π½Π°ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ Π²ΠΎΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²Π½ΠΈΠΊΠΎΠ² Π² ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΡΠ°Π½Π΅. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π±ΡΡΠΆΡΠ°Π·ΠΈΡ ΡΠ²Π΅Π»Π° ΡΠ²ΠΎΠΈΡ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΠΈΡ ΠΈ Π²Π½Π΅ΡΠ½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²Π½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΊ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΡ Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½Π°ΡΠ΅Π»Ρ — ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Ρ Π²ΡΠ°Π³Π°.
Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π» ΡΠ΅Π±Ρ ΠΈ Ρ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»-Π΄Π°ΡΠ²ΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ. ΠΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌΡ ΡΡΠΎ ΡΠ»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π»ΠΎ ΠΊΠΎΠ»Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΊΡ «Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ Π·Π° ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅», ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΠΈΠ»ΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π²Π΄ΠΎΠ½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΡΡΠΊΡΠΈΡ: ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π½Π° Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ «Π½Π°ΡΠΈΡ». Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ ΡΡΠ°Π»ΠΈ «ΡΠ°ΡΡ» ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΠΌΡΠ΅ Π² ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠΌΡΡΠ»Π΅ Π½Π°ΡΠΈΠΈ. ΠΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΈΠ· ΡΡΠΎΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡΠ΅ΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠΌΡ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΎ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π½ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°Ρ ΡΠ²ΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ «ΡΠ°ΡΠ΅» Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄ΠΎΡΡΠΎΠΈΠ½ΡΡΠ² ΠΈ Π΄ΠΎΠ±ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΡ ΠΈΠ· ΠΏΡΠ΅Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ (Π°Π½Π°ΡΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ) ΠΈ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ (ΠΌΠΎΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ) ΠΎΡΠ½ΠΎΠ².
Π Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΎΡ ΡΠ»ΠΈΡΠ½ΠΈΡ Ρ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»-Π΄Π°ΡΠ²ΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅Π» Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΠΈ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ (ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ) ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ. Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΡΠ°ΡΡ ΡΡΠΈΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ, Π½ΠΎ ΠΈ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠΌΠΈΡΡ Π² Π±ΠΎΡΡΠ±Π΅ Π΄ΡΡΠ³ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ, ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ³Π»Π° Π±ΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΠΎΠ±Π΅Π΄Π° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ±ΡΡΠ²ΠΈΠ² ΡΡΡ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ «Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ», ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡ ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΈ Π·Π°Π΄Π°ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ «Π½Π΅ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΡΡ » ΡΠ°Ρ Π½Π°ΡΠΈΡΠΌ «Π½Π΅ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΡ».
Π Π°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»-Π΄Π°ΡΠ²ΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠ° Π±ΡΠ»ΠΈ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΎΡΠΊΡΠΎΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Ρ Π² ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ-ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°. ΠΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ° ΡΠ°Ρ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠ΅ΡΠ°Π»Π°ΡΡ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ΠΎΠΌ Ρ ΠΊΡΠ°ΠΉΠ½Π΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΉ. ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ Π½Π°ΡΠΎΠ΄ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΈΠΌ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π°Π²Π°Π΅ΠΌΡΠΌ ΠΏΠΎ Π½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²Ρ «Π΄ΡΡ ΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡ», ΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠ°Ρ ΠΈ Π½Π°ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π² ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ Π½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π½Π΅ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ± ΠΎΠ΄Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠ΅Ρ ΠΆΠ΅ Π²Π΅ΡΠ°Ρ . ΠΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠΈΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ Π½ΠΈΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π½Π΅ ΡΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ Π΄ΡΡΠ³Π°, Π° Π½Π΅ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠΈΠΉ, ΠΊΠΎΠ½ΡΠ»ΠΈΠΊΡΠΎΠ² ΠΈ Π²ΠΎΠΉΠ½. Π‘ΠΌΡΡΠ» ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π·ΠΈΡΠ° Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ-ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Ρ.
1 ΠΡΡΠΊΠΎΠ² Π. Π. ΠΡΡΠΎΠΊΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅ΠΉ Π² Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π²Π΅ΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅// Π Π°ΡΡ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ. Π., 1982. ΠΊΠΎΠ½ΡΠ»ΠΈΠΊΡΠΎΠ² ΠΈ Π²ΠΎΠΉΠ½ ΠΏΠΎΠ΄ΠΌΠ΅Π½ΡΠ»ΠΈΡΡ ΡΡΠ½ΠΎΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ, Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π½Π΅ΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠ΅ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ.
Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ «ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ» ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°, Π±ΡΡΠΆΡΠ°Π·Π½Π°Ρ Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΡ Ρ Π΅Π΅ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ΅ΠΉ Π»ΡΡΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°Π΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°ΠΌ «ΡΠΈΠ²ΠΈΠ»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ» ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, Ρ. ΠΊ. ΠΎΠ½Π° ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ² Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π°. ΠΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΊΠ°ΡΡ ΠΈ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠ² Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ²ΡΠΌΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΡΠ΄ΠΈ, Π½Π΅ ΡΡΠΌΠ΅Π²ΡΠΈΠ΅ ΡΡΠ°ΡΡ ΡΠ»Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ Π²ΡΡΡΠΈΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠ², ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ «ΠΎΡΠ±ΡΠΎΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°». ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΈΠ»Ρ, Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ Π·Π° ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ «ΡΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ». Π’Π΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ»Π° ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π΄Π°Π½ΠΈΡ Π·Π°Ρ Π²Π°ΡΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²ΠΎΠΉΠ½, ΡΠ³Π½Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½ΠΈΠ·ΡΠΈΡ ΡΠ»ΠΎΠ΅Π² Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΈ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΠΎΡΠΎΠ²ΠΊΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠΉΠ½Π΅.
ΠΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ, Π²ΠΎΠΉΠ½Ρ «Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠ΅Π²» (Π°ΡΠΈΠΉΡΠ΅Π²) ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² «Π΅Π²ΡΠ΅Π΅Π²» Π²ΡΡΠ°Π·ΠΈΠ» X. Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½. Π ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ «ΠΡΠ½ΠΎΠ²Ρ XIX Π²Π΅ΠΊΠ°» ΠΎΠ½ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ·Π³Π»Π°ΡΠΈΠ» «Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠ·ΠΌ» ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΠΎΠΏΠ»ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π»ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π»Π° Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ°.
ΠΠ°ΠΊ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ, Ρ 80-Ρ Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ² XIX Π²Π΅ΠΊΠ° Π² ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠΈΠ»ΠΈΠ»ΠΎΡΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π° ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ Π² ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅ ΠΌΠΈΡΠ°. ΠΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΠΎΡΠΎΠ²ΠΊΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π½ΠΎΠ²ΡΠΌ Π·Π°Ρ Π²Π°ΡΠ°ΠΌ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΠ» ΠΠ°Π½Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΎΡΠ· ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² ΡΠ°ΠΌΡΡ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΈΡ ΡΠ»ΠΎΡΡ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ. X. Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½ Π²Π½Π΅Ρ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ Π² ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π³Π°Π½Π΄Ρ.
Π ΡΠ΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΠΊΡΠΎΠ²ΠΊΠ΅ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ» ΠΈ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ. ΠΠ»Ρ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ»ΠΈΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»Π° Π½Π΅ΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ»ΠΎΠΈ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ· Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π° «ΠΆΠΈΠ·Π½Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ», ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΡΠΈΠΌΡΡ ΡΠ°ΠΌΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ. ΠΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠ²Π»ΡΡ ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠΉ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ «ΡΠ°ΡΡ» ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡ Π½Π°ΡΠΈΡ ΠΏΠΎ «ΠΎΠ±ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΡΠΎΠ²ΠΈ», Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½ ΡΡΡΠ΅ΠΌΠΈΠ»ΡΡ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ Π±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΡΠΏΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΎΠ²ΡΡ Π²ΡΡΡΡΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠΉ: «ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²Π°Ρ ΠΊΡΠΎΠ²Ρ» Π½Π΅ ΠΏΠΎΠΉΠ΄Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ ΡΠ΅Π±ΡΡΡΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ Π±Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠ΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΈ ΠΊ ΡΠΎΠΌΡ ΠΆΠ΅ Π³ΡΠΎΠ·ΠΈΠ»ΠΎ ΡΠ°ΠΌΠΎΡΠ½ΠΈΡΡΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΡΡ Π²Π°ΡΠΊΠ΅ Ρ Π²ΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½ΠΎΠΉ «ΡΠ°ΡΠΎΠΉ».
ΠΠ΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΈΡΠΈΡΡΡ «Π°ΡΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠ΅ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Ρ» Ρ Π΄ΡΡ ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠΎΠΉ, ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ, Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠΎΠΉ, ΠΌΡΠ·ΡΠΊΠΎΠΉ, Π° «Π½Π΅Π°ΡΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠ΅" — Ρ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Π»ΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ, ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ, Π΄Π°Π»Π΅Π΅, ΡΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°Ρ «Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠ΅Π²» Ρ «Π΅Π²ΡΠ΅ΡΠΌΠΈ», Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½, Π² ΡΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ» Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΠΈΠΉ, Π΄ΡΡ ΠΎΠ²Π½ΡΠΉ ΠΌΠΈΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° (ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ½ ΡΡΠΈΡΠ°Π», ΠΈΡΡΠΈΠ½Π½ΡΠΉ ΠΈ Π±ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ) ΠΈ Π²Π½Π΅ΡΠ½ΡΡ, ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Ρ Π²ΠΎΠΊΡΡΠ³ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄Π° (Π²ΡΠ΅Π΄Π½ΡΡ ΠΈ Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΊΡΡ, Π½Π° Π΅Π³ΠΎ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄).
ΠΠ° ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΎΡΡΠ°Π·ΠΈΠ»Π°ΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ (Π±ΠΎΡΡΠ±Π° Π²ΠΎΠΊΡΡΠ³ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠΈ), Π½ΠΎ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΏΠ΅ΡΠΈΠΈ ΠΈΡ Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ΄Π΅Π±. Π’ΡΠ΅ΡΠ»Π°Π²ΠΈΠ΅, ΠΎΠ±ΠΈΠ΄Π° Π½Π° ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ, Π½Π΅ Π²ΠΎΠ·Π΄Π°Π²ΡΠ΅Π΅ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ½ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π», ΡΠ°Π»Π°Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΏΠΎΠ²Π»ΠΈΡΠ»ΠΈ Π½Π° ΡΠ±Π΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ «Π³ΡΠ°ΡΠ°» ΠΈ Π½Π° Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ «ΠΠΏΡΡΠ° ΠΎ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°Ρ», ΠΏΡΠΎΠ½ΠΈΠ·Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΠΈΠΌ ΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠΌΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ. ΠΠ΅ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΠΌΠ±ΠΈΡΠΈΠΈ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ Π½Π΅ΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠ΅ Π°ΠΊΠ°Π΄Π΅ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π½Π°ΡΠΊΠΎΠΉ Π΅Π³ΠΎ ΡΡΡΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π»ΠΈ ΠΊ Π΅ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΈΠΌ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ²ΡΠΈΡ ΡΡ Π΄Π΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠΎΠ². ΠΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Ρ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° ΡΡΠ²ΡΡΠ²Π° ΠΏΡΠΈΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π»ΡΠ±Π²ΠΈ ΠΊ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ Π°Π½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π΅ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π»ΠΎ Π΅Π³ΠΎ ΠΊ ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΡ «Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ΄ΠΈΠ½Ρ» — ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ — ΠΈ Π½Π°Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΅Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ, ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π²ΡΠΈΠΌΠΈ Π΅Π΅, ΡΠΊΠΎΠ±Ρ, «ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠ°Π½ΡΠΊΡΡ» ΡΠΎΠ»Ρ Π² ΠΌΠΈΡΠ΅.
ΠΠ½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π°Ρ ΡΠ΅Π·ΠΊΠΎΠΉ ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°, ΠΈΡ Π°Π½ΡΠΈΠ³ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ, ΠΌΡ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈ ΠΈ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π·Π΅ΡΠ½Π° (ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΠΎΡΡΡΠ²Π° ΠΈΡ ΠΎΡ Π½Π°ΡΠΊΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π²ΡΠ³Π»ΡΠ΄ΠΈΡ ΠΏΠΎ-ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΌΡ Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ΅Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°, Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡΠ° ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΈ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π΅Π΄Π° Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°). ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠ» Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° ΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΡ ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄Π° Π² ΠΊΠΎΠ»Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠ²Π΅ Π»ΡΠ±ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ° ΠΈ ΠΏΡΡΠ°Π»ΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ·ΡΡΠ°ΡΡ. ΠΠΌ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎ ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π°ΠΌ ΠΎΠ±ΠΎΡΡΠ΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ Π°Π½ΡΡΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠΎΡΠΎΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡ Π² ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡ Π°ΡΡ Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³Π°ΠΌ. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ Π² ΡΠΎΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΎΡΠΊΡΡΠ» Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΎΠΊΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ Π½ΠΈΠΊΠΎΡΠΈΠ½, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠΏΡΠ΅Π΄ΠΈΠ² ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΠΌΡΠΌ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΎ Π²ΡΠ΅Π΄Π΅ ΠΊΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ³ΠΎ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ° «Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ Π²Π΅ΡΡ ΠΎΠ²Π°Ρ Π΅Π·Π΄Π° ΠΈ Π΅Π΅ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΡ» ΡΡΠ°Π»Π° ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΠΊΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠ°Π²Π°Π»Π΅ΡΠΈΠΉΡΠΊΠΈΡ ΡΠΊΠΎΠ». ΠΠ°ΡΡΡΠ΄Π½ΡΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ³Π³Ρ ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° (ΡΡΠΎΠΈΠ²ΡΠΈΠ΅ Π΅ΠΌΡ Π·Π΄ΠΎΡΠΎΠ²ΡΡ), ΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΡ ΠΊ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ, Π±Π΅Π·ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. ΠΡΠΈΠ΅ΠΌΠ»Π΅ΠΌΡ ΠΌΡΡΠ»ΠΈ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠ²ΠΎΠ΄Ρ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡ Ρ «ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΈΠΏΠΎΠ²» Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΡΡ — ΠΊ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΡΠ²ΡΡΠ²Π° ΡΠΈΡΠΌΠ° ΠΈ ΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΌΡΠ·ΡΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Ρ ΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π½Π°ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ²2. ΠΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΠΏΡΡ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ, ΡΠΊΠΎΡΠ΅Π΅, Π² ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠΈ.
ΠΠ· Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ XIX Π²Π΅ΠΊΠ° ΡΡΠΎ ΡΠΊΠΎΡΠ΅Π΅ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½Π°Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½Π° ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ ΡΠΎΠΉ ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΠΏΡΡΠΊΠ° ΠΎΡΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΡ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΈΡΡΠΈΠ½.
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π½Π° ΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈ. ΠΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΡΠΌΠΈ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ Π±ΡΠ΄ΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΉ. Π ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ ΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ, ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ²ΡΡΡΡΡ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΎΡΠΌΡΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ ΠΈ ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠ° ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΡΠ° ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π½ΠΈΡ (ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ Π. Π. ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ). ΠΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ — ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ Π² Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ Π·Π°Π΄Π°Ρ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ, Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΠΈΠΉ Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΈΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ (ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ Π. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π°). Π’ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ, Π°Π²ΡΠΎΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΡΡΠΎΠΈΠ» Π΅Π΅ Π΄Π»Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π² ΡΡΠ³ΡΠ±ΠΎ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π»ΡΡ , Ρ. Π΅. Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π»Π° ΡΡΡΠ½ΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° (ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ X. Π‘. Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π°).
ΠΠ°Π΄Π°ΡΠ° ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ — Π²ΡΡΡΠ½ΠΈΡΡ, ΠΏΠΎΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ, ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π° ΠΈ Π§Π΅ΠΌΠ±Π΅ΡΠ»Π΅Π½Π° Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠ½Ρ Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΡΠΎΡΠ°Π»ΠΈΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅ΠΆΠΈΠΌΠΎΠ² ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΡΠ°Π»ΠΈΠΈ, Π»ΠΈΠ΄Π΅ΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π»ΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠΈΡΠ°Π»ΠΈ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½Π΅Π΅ ΠΈΠ·ΡΡΠΈΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Ρ Π½Π°ΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΡ.
2 Spenser J.M. The emancipation of the Negro and the Negro spirituals from the racialist legacy of A. de Gobineau // Canadian Review of American Studies. 1994. Vol. 24 (http:// search, epnet. com.) ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ² Ρ ΡΠΎΡΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠΎΠΉ ΠΠΈΡΠ»Π΅ΡΠ°, ΠΡΡΡΠΎΠ»ΠΈΠ½ΠΈ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π΄ΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ². Π¦Π΅Π»Π΅ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΡ ΡΡΠΈΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ² Π½Π° «ΠΠΈΡ XX Π²Π΅ΠΊΠ°» (1929 Π³.) Π. Π ΠΎΠ·Π΅Π½Π±Π΅ΡΠ³Π°, «Π Π°ΡΠ° ΠΈ Π»ΡΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ» (ΠΠ°ΡΠΈΠΆ, 1909 Π³.) Π. ΠΡΠΏΡΠΆΠ°, «ΠΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ Π°Π½ΡΡΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ» (Π‘.- ΠΠ±., 1905 Π³.) Π. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΌΠ°Π½Π° ΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π²Π΄ΠΎΡΡΠ΅Π½ΡΡ ΠΈ Π΄ΠΎΠΊΡΡΠΈΠ½Π΅ΡΠΎΠ². ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ, ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ΄Π΅ΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΎΠ² XIX Π²Π΅ΠΊΠ° Π² Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΈ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π΅ XX Π²Π΅ΠΊΠ°.
Π‘ΠΏΠΈΡΠΎΠΊ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ
- ΠΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΈ ΠΊ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ Π³Π»Π°Π²Π΅
- ΠΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎ Π. ΠΠ΅Π»ΠΈΠΊΠΈΠΉ Π§Π°ΡΠΎΠ΄Π΅ΠΉ. Π., 1926. ΠΠΎΠ±ΠΈΠΈΠΎ Π. ΠΠ»ΡΠ±Π»ΡΠ½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠ· ΠΠ°Π½Π΄Π°Π³Π°ΡΠ°. Π., 1926.
- Gobineau J.-A. Essai sur Π inegalite des races humaines. T. 1−2. 3-Π΅ edition. Paris (Π±Π΅Π· Π³ΠΎΠ΄Π° ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ).
- Gobineau J.-A. La renaissance. Scenes historiques. Paris, 1906.2. ΠΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΈ ΠΊ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ Π³Π»Π°Π²Π΅
- ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π. ΠΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΡΠΈΠ²ΠΈΠ»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΉ. ΠΠ΄Π΅ΡΡΠ°, 1895.
- ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π. ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ Π½Π°ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ². Π‘.-ΠΠ±., 1906.
- ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½ Π. ΠΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΈΡΡΠ΅Π·Π½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ. Π₯Π°ΡΡΠΊΠΎΠ², 1909.
- ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π. ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ Π²ΠΎΡΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ. Π‘.-ΠΠ±., 1910.
- ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π. Π¦Π°ΡΡΡΠ²ΠΎ ΡΠΎΠ»ΠΏΡ. Π., 1917.
- ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π. ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ Π½Π°ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ ΠΌΠ°ΡΡ. Π‘.-ΠΠ±., 1995.
- ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π. ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ°. Π‘.-ΠΠ±., 1995.
- ΠΠ΅Π±ΠΎΠ½Π. ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΠΏ. Π., 1999.
- ΠΠ°Π³Π½Π΅Ρ Π . ΠΠ²ΡΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΎ Π² ΠΌΡΠ·ΡΠΊΠ΅. Π‘.-ΠΠ±., 1908. ΠΠ°Π³Π½Π΅Ρ Π . ΠΠ·Π±ΡΠ°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ. Π., 1978.
- ΠΠ½ΡΡΡ ΠΈΠ½Π°-ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅Π½ΠΊΠΎ Π. Π. Π’ΡΠ΅ΡΡΡ Π Π΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ° Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ. Π., 1986. ΠΡΡΠ»ΡΠ½ Π.-Π¨. ΠΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Ρ XVIII Π²Π΅ΠΊΠ° Π΄ΠΎ Π½Π°ΡΠΈΡ Π΄Π½Π΅ΠΉ. Π., 1995.
- ΠΡΠΈΠ½ Π. Π. Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ»ΠΈΡ. Π., 1985.
- ΠΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΎΠ² Π. Π. ΠΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ Π² Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π°ΠΊΠ°Π΄Π΅ΠΌΠΈΠΊΠ° Π. Π. Π’Π°ΡΠ»Π΅// ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΈ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊΠΈ. Π., 1973.
- ΠΠ»Π°Π½ΠΊ Π. Π. ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ Π·Π°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎ-Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ Π½Π΅ΠΎΠ½Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ. ΠΠΎΠ»ΠΎΠ³Π΄Π°, 1971.
- ΠΠ»Π°Π½ΠΊ Π. Π. ΠΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. ΠΠΎΠ»ΠΎΠ³Π΄Π°, 1974.
- ΠΠ»Π°Π½ΠΊ Π. Π. ΠΠ· ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π½Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. Π., 1978.
- ΠΡΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π€. Π§ΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΡ? ΠΡΠ΄ΠΈ ΠΈ Π²Π΅ΡΠΈ: Π² 3 ΡΠΎΠΌΠ°Ρ . Π’. 2. Π., 1995.
- ΠΡΡΠ΄Π΅ΡΠΎΠ½Π . Π€Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ: ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ°. Π., 1983.
- ΠΠ°ΠΉΠ½ΡΠ³Π΅ΠΉΠ½ Π. Π. ΠΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ Π±ΡΡΠΆΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π² Π₯1Π₯-Π₯Π₯ Π²Π². Π., 1979.
- ΠΠ°ΡΠΈΠ»ΡΠ΅Π² Π. Π. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π΄Π΅ΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ°// ΠΠΎΠ²Π°Ρ ΠΈ Π½ΠΎΠ²Π΅ΠΉΡΠ°Ρ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ, 1998, № 3.
- ΠΠΈΠ½Π΄Π΅Π»ΡΠ±Π°Π½Π΄ Π. Π€ΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ Π² Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄ΡΡ ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ XIX Π². Π., 1991. ΠΠΈΠ½ΠΎΠ³ΡΠ°Π΄ΠΎΠ² Π. Π. ΠΠΈΡΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠ° 60−80 Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ² XIX Π²Π΅ΠΊΠ°: ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΡ ΠΈ Π»ΡΠ΄ΠΈ. Π., 1991.
- ΠΠ°Π±ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π . Π. Π€ΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. Π., 1989.
- ΠΠ°Π΄ΠΆΠΈΠ΅Π² Π. Π‘. ΠΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌ: ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΈ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ// ΠΠΎΠ²Π°Ρ ΠΈ Π½ΠΎΠ²Π΅ΠΉΡΠ°Ρ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ, 1998, № 3.
- ΠΠ°Π»ΠΊΠΈΠ½ Π. Π. ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ. Π., 1989.
- ΠΠΈΠ½Π·Π±ΡΡΠ³ Π. ΠΠΈΠΊΡΠΎΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ: Π΄Π²Π΅-ΡΡΠΈ Π²Π΅ΡΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Ρ ΠΎ Π½Π΅ΠΉ Π·Π½Π°Ρ //
- Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π°Π½ΠΈΡ Π½ΠΎΠ²Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ. Π., 1996.
- ΠΠ»Π°Π²Π½ΡΠ΅ Π»ΠΈΡΠ° Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΠΉΡ Π°. Π‘ΠΌΠΎΠ»Π΅Π½ΡΠΊ,. 2000.
- ΠΠΎΡΠΌΠ°Π½ Π. Π. ΠΠ»ΠΈΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ// ΠΠ°ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΈ ΡΠ°ΡΡ. 1977, № 7.
- ΠΠ°Π»ΠΈΠ½ Π. Π. ΠΡΠ΄ΠΈ ΠΈ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ. Π., 1970.
- ΠΠ΅Π±ΠΎΡΠΈΠ½ Π. Π. Π‘ΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π½ΠΎΠ²Π΅ΠΉΡΠ΅Π³ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ: Π² 3 ΡΠΎΠΌΠ°Ρ . Π’. 2. Π., 1967.
- ΠΠ΅Π»Π°ΡΡ Π. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π³Π΅ΡΡΠ°ΠΏΠΎ. Π‘ΠΌΠΎΠ»Π΅Π½ΡΠΊ, 1993.
- ΠΠΎΠΌΠΌΠ°Π½ΠΆΠ΅ Π. «ΠΡΠ΄Π΅Π½ ΡΡΡΠ°ΡΠ΅ΠΉ ΡΡΡΠ΄Π°» Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ// ΠΠ²ΡΠΎΠΏΠ° Π² Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΠΈ Π½ΠΎΠ²Π΅ΠΉΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ. Π‘Π±. ΡΡ. Π., 1966.
- ΠΡΡΠΎΡΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΡΡΡΠ°Π½ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ ΠΈ ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠΈ/ ΠΡΠ². ΡΠ΅Π΄. ΠΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π² Π. Π. Π., 1990.
- ΠΡΡΠΎΡΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π½ΠΎΠ²Π΅ΠΉΡΠ΅Π³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΡΡΡΠ°Π½ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ ΠΈ
- ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠΈ/ ΠΠΎΠ΄ ΡΠ΅Π΄. ΠΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π²Π° Π. Π. ΠΈ ΠΠ°ΡΡΡΡΠ΅Π²Π° Π. Π. Π., 2000.
- ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ: ΠΎΡ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ° XVIII Π²Π΅ΠΊΠ° Π΄ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠΉΠ½Ρ. Π’. 5. Π., 2000.
- ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π³Π΅ΡΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ°. Π., 1983.
- ΠΡΠ²ΠΈΠ½ Π£. ΠΠ±Π΅Π·ΡΡΠ½Ρ, Π°Π½Π³Π΅Π»Ρ ΠΈ Π²ΠΈΠΊΡΠΎΡΠΈΠ°Π½ΡΡ.Π., 1973.
- ΠΠ΅Π²Π°ΡΡ Π. Π. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΉ Π Π΅ΡΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΈ (1870 -1926). Π.- Π., 1930.
- ΠΠ°Π½Π°Π΅Π² Π. Π. ΠΡΡΡΠΎΠ½. Π., 1966.
- ΠΠ΅ΡΡΠΌΠ°Π½ Π. Π. ΠΡΡΠΆΡΠ°Π·ΠΈΡ ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎΠΉ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ ΠΈ Π‘Π΅Π²Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠΈ Π½Π° ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ΅ XIX—XX Π²Π².Π΅ΠΊΠΎΠ². Π&bdquo- 1984.
- ΠΠ΅ΡΡΠΌΠ°Π½ Π. Π. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΡ ΡΡΡΠ°Π½ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ ΠΈ ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠΈ, 1870−1917. Π., 1987.
- ΠΠΎΡΡΡΠ½ΡΠΊΠ°Ρ Π. Π. ΠΠ°ΡΠ» ΠΠΈΠ½Π½Π΅ΠΉ. Π., 1984.
- ΠΠ΅Π²ΠΈ Π. ΠΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ// Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π°Π½ΠΈΡ Π½ΠΎΠ²Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ. Π., 1996.
- ΠΠΈΡ ΡΠ°Π½Π±Π΅ΡΠΆΠ΅ Π. ΠΠ°Π³Π½Π΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΡΡ ΠΈ ΠΌΡΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ. Π., 1997.
- ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΈΡΠΈ Π‘. ΠΠ΅ΠΊ ΡΠΎΠ»ΠΏ. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°Ρ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΡΡ. Π., 1996.
- ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΈΡΠΈ Π‘. ΠΠ°ΡΠΈΠ½Π°, ΡΠ²ΠΎΡΡΡΠ°Ρ Π±ΠΎΠ³ΠΎΠ². Π., 1998.
- ΠΠΎΡΡΠ° Π. Π Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ Ρ ΡΠ΄ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΈ// ΠΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΠΈ
- ΠΠΈΡΡΠ΅ Π€. ΠΠ°Π³Π½Π΅ΡΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ. ΠΠΈΠ΅Π², 1899.
- ΠΡΡΠ΅Π³Π°-ΠΈ-ΠΠ°ΡΡΠ΅Ρ X. «ΠΠ΅Π³ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π°» ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ. Π., 1991. ΠΠΏΠΈΡΡΠ . Π€Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ. Π., 1998.
- ΠΠ°ΡΠΊΠ°Π»Ρ, ΠΡΡΡΠΎΠ½, ΠΠΈΠ½Π½Π΅ΠΉ: Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ΅ΡΠΊΠΈ. Π§Π΅Π»ΡΠ±ΠΈΠ½ΡΠΊ, 1998.
- ΠΠΈΠΊΠ΅Ρ Π. ΠΠ°ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°Π·Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ ΠΠΈΡΠ»Π΅ΡΠ°. Π‘ΠΌΠΎΠ»Π΅Π½ΡΠΊ, 1993.
- ΠΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΆΠΈΠ·Π½Ρ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ: ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ XIX Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ XX Π²Π΅ΠΊΠΎΠ². Π., 1989.
- ΠΠΎΠ»ΡΠΊΠΎΠ² Π. ΠΡΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠΈΡ. Π‘.-Π6.Π996.
- ΠΠΎΠ»ΡΠΊΠΎΠ² Π. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π°Π½ΡΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠΈΠ·ΠΌΠ°. Π., 1998.
- Π Π°ΠΉΡ Π. ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ. Π., 1977.
- Π Π°ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ. Π‘Π±ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ². Π. 1957.
- Π Π°ΡΡ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ. Π., 1982.
- Π Π°ΡΡΠ΅Π» Π. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π·Π°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ. Π., 1959.
- Π Π°ΡΡΠ½ΠΈΠ½Π³ Π. ΠΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΠΈΡΠ»Π΅Ρ. Π., 1993.
- Π Π΅Π²ΡΠΊΠΈΠ½ Π. Π. Π‘ΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌ ΠΈ Π»ΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ XIX Π²Π΅ΠΊΠ°. Π., 1999.
- Π ΠΎΠ³ΠΈΠ½ΡΠΊΠ°Ρ Π. Π. ΠΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΠΎ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ XVII XIX Π²Π². Π., 1958.
- Π ΠΎΡΡΡΠ΅ΠΉΠ½ Π€. Π. ΠΠ²Π΅ ΠΏΡΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠΉΠ½Ρ. Π.- Π., 1945.
- Π‘ΡΠ΄Π΅Π±Π½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΡ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ XIX Π²Π΅ΠΊΠ°. Π., 1959.
- Π’Π°ΠΉΠ»ΠΎΡ Π. Π. ΠΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ±ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ°. Π., 1989.
- Π’Π°ΡΠ΄ Π. ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½Ρ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°ΠΆΠ°Π½ΠΈΡ. Π‘.-ΠΠ±., 1892.
- Π’ΠΎΠΊΠ°ΡΠ΅Π² Π‘. Π. ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π·Π°ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠΈ. Π., 1978.
- Π’ΠΎΠΊΠ²ΠΈΠ»Ρ Π.Π΄. ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΡ Π² ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ΅. Π., 1994.
- Π€ΠΈΠ»ΠΈΠΏΠΏΠΎΠ² H. Π€. ΠΠ°ΠΏΠΈΡΠΊΠΈ ΠΎ Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΌ ΡΠ΅ΠΉΡ Π΅. Π., 1970. Π¦Π²Π΅ΠΉΠ³ Π‘. ΠΡΠ΅ΡΠ°ΡΠ½ΠΈΠΉ ΠΌΠΈΡ. ΠΠΎΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π½ΠΈΡ Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠ°. Π., 1991. Π§Π΅ΡΠΊΠ°ΡΠΎΠ² Π. Π. Π‘ΡΠ΄ΡΠ±Π° ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠΈ: ΠΎΡΠ΅ΡΠΊ ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΊΡΠΏΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π² XVI—XX Π²Π². Π&bdquo- 1983.
- Π§Π΅ΡΠ½Π°Ρ JI. Π. ΠΠΎΡΠΈΡΠ½Π΅Π²ΡΠ΅ Π΄ΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΎΡΡ. Π, 1992. Π¨ΡΠ°ΠΉΠ³Π΅ΡΠ²Π°Π»ΡΠ΄ Π . ΠΡΡΠΆΡΠ°Π·Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ ΠΈ ΡΠ΅Π²ΠΈΠ·ΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΌ Π² ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ. Π., 1983.
- ΠΠΉΠ΄Π΅Π»ΡΠΌΠ°Π½ Π. Π―. ΠΠ± ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ·ΠΌΠ΅ Π² Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ Π±ΠΈΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΡΡ //ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ Π‘Π‘Π‘Π . 1970, № 4.
- Balmand P. Histoire de la France. Paris, 1992.
- Biddiss M. Father of Racist Ideology. N.-Y., 1970.
- BiddissM. Gobineau: Selected political writings. London, 1970.
- Buenzod G. La formation de la pensee de Gobineau. Paris, 1967.
- Donnard G.-H. Il y a un siecle. A. Gobineau representant de la France en Suede.1. Goteborg, 1978.
- Dreifus R. La vie et les propheties du comte de Gobineau. Paris, 1905. Field G. Evangelist of race. N.-Y., 1981. KleineckeP. Gobineau Rassenlehre. Stuttgart, 1920.1.nge M. Le comte A. de Gobineau. Etude biographique et critique. Strasbourg- Paris, 1924.
- Malignon J. Dictionnaire des ecrivains francaises. Paris, 1995.
- Nye R. The origins of crowd psychology. London. 1975.
- Pessin A. Le mythe du people et la societe francaise du XIX siecle. Paris, 1992.
- Picard E. Gustave Lebon et son oeuvre. Paris, 1909.
- Poliakov L. Breiviare de la haine. Le III Reich et les Juifs. Bruxelles, 1985.
- RemondR. L1 anticlericalisme en France. De 1815 a nos jours. Bruxelles, 1992.
- Widener A. Lebon- The Man and his Works. Indianopolis, 1978.
- Winock M. Le socialisme en France et en Europe (XIX XX siecle). P., 1992.1.I. Π‘ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ
- ΠΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ Π‘ΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΊΠ°Ρ ΠΠ½ΡΠΈΠΊΠ»ΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΈΡ. 2-ΠΈΠ·Π΄. Π., 1955. ΠΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ Π‘ΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΊΠ°Ρ ΠΠ½ΡΠΈΠΊΠ»ΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΈΡ. 3-ΠΈΠ·Π΄. Π., 1971. Π€ΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΡΡ. Π., 1991.
- CastexP.-G. ffistoire de la litterature francaise. Paris, 1974.
- Grand Dictionnaire Universel du XIX-Π΅ siecle. Paris, (Π±Π΅Π· Π³ΠΎΠ΄Π° ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ) Le Nouveau Petit Robert. Paris, 1997. Meyers Neues Lexikon. Leipzig, 1974. The New Encyclopedia Britannica. 1997.