ΠΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ: ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ
ΠΡΠ³ΠΎΠ»ΠΎΡΠΊΠΈ Π²Π΅ΠΊΠ° ΠΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΅ΡΠ΅ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎ Π·Π²ΡΡΠ°Π»ΠΈ Π² Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΡΡΠ»ΠΈ (ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π°ΡΡΠΎΠ½ΡΠ»ΠΎ ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΆΠΈΠ·Π½Ρ ΠΠΎΡΡΠΎΠΊΠ°). ΠΠ΄Π΅Ρ ΡΠ°Π·ΡΠΌΠ° ΠΊΠ°ΠΊ Π°Π±ΡΡΡΠ°ΠΊΡΠ½ΠΎΠΉ Π½Π°Π΄ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Ρ Π½Π°ΡΠ»Π° ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΠ΅ΠΎΡΠ³Π° ΠΠΈΠ»ΡΠ³Π΅Π»ΡΠΌΠ° Π€ΡΠΈΠ΄ΡΠΈΡ Π° ΠΠ΅Π³Π΅Π»Ρ (1770β1831), ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»Π° Π½Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΏΠΎΡ . ΠΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠ°Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΠΊΡΡ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡΠΈΡ, ΠΠ΅Π³Π΅Π»Ρ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π²Π°Π» Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ: ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
XIX Π². ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π»ΡΡ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΠΌΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°. ΠΠΎΠΉΠ½Ρ, ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ, ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΌΠ½ΠΈΡΡΡΡ Π² ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°Π·ΡΠΌΠ°. ΠΠ°ΡΠΊΠ° ΡΡΠ°Π»Π° Π²ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΡΠ΄Π°Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ° — ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°, Π° Π»ΠΎΠ³ΠΈΠΊΠ° ΠΌΠ°ΡΠΈΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π° Π²ΡΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½Π΅Π΅ Π΄ΠΈΠΊΡΠΎΠ²Π°Π»Π° ΡΠ²ΠΎΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΡΡΡΠΎΠΉΡΡΠ²Ρ. ΠΡΠ΅ ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π΅Π΅ Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Π΅Ρ Π·Π°ΡΠ²Π»ΡΡΡ ΠΎ ΡΠ΅Π±Π΅ ΠΌΠ°ΡΡΠ°. Π Π½Π΅ΠΉ ΠΏΡΡΠ°Π»ΠΈΡΡ ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΡ ΠΊΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠ»Ρ (ΡΡΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΎ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ), Π² Π½Π΅ΠΉ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΡ Π²Π΅Π΄ΡΡΠΈΠΉ Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΡΠ°, Π΅Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΈΠ½ΠΊΠΎΡΠΏΠΎΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π² ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π΄Π»Ρ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ. ΠΠΎ ΠΈΠ³Π½ΠΎΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π±ΡΠ»ΠΎ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ. Π‘ΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅Π»Π° Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΎΡΡΡΡΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ Ρ Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π½Π° ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π΅ ΠΈΠ½Π΄ΡΡΡΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. Π ΡΠΏΠΎΡ Ρ ΠΈΠ½Π΄ΡΡΡΡΠΈΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠΈΠ½Ρ ΡΡΠ°Π»ΠΎ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠΈΠΆΠΈΠΌΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ. ΠΠ±ΠΎΡΡΡΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ΅: «Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡ — ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ ΠΌΠ°ΡΡΡ». Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XIX Π². ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄ ΡΡΠΎΠ»ΠΊΠ½ΡΠ»ΡΡ Ρ Π½ΠΎΠ²ΡΠΌ ΡΠ΅Π½ΠΎΠΌΠ΅Π½ΠΎΠΌ — ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠΎΠΉ. ΠΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ΄ΡΠ±Ρ, Π ΠΎΡΡΠΈΡ ΡΠΎΠΆΠ΅ Π½Π°ΡΠ°Π»Π° Π²ΡΡΠ³ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΎΡΠ±ΠΈΡΡ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ°. «ΠΠ΅Π»ΠΈΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΏΠΎΠΊΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅» ΠΠΎΡΡΠΎΠΊΠ° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ»Π΅Π±Π»Π΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΈΠ»ΠΈΠ»Π°ΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΌΠΈΡΠ° (ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠΈ Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΡΠΌΠΈ).
Π XIX Π². ΠΏΡΠΎΠΈΠ·ΠΎΡΠ»ΠΈ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΡΡΠ°Π»ΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΌΠΎΠ±ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π½Π° ΡΠ°ΠΊΡΡ ΠΈ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ.
ΠΡΠ³ΠΎΠ»ΠΎΡΠΊΠΈ Π²Π΅ΠΊΠ° ΠΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΅ΡΠ΅ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎ Π·Π²ΡΡΠ°Π»ΠΈ Π² Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΡΡΠ»ΠΈ (ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π°ΡΡΠΎΠ½ΡΠ»ΠΎ ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΆΠΈΠ·Π½Ρ ΠΠΎΡΡΠΎΠΊΠ°). ΠΠ΄Π΅Ρ ΡΠ°Π·ΡΠΌΠ° ΠΊΠ°ΠΊ Π°Π±ΡΡΡΠ°ΠΊΡΠ½ΠΎΠΉ Π½Π°Π΄ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Ρ Π½Π°ΡΠ»Π° ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΠ΅ΠΎΡΠ³Π° ΠΠΈΠ»ΡΠ³Π΅Π»ΡΠΌΠ° Π€ΡΠΈΠ΄ΡΠΈΡ Π° ΠΠ΅Π³Π΅Π»Ρ (1770−1831), ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»Π° Π½Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΏΠΎΡ . ΠΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠ°Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΠΊΡΡ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡΠΈΡ, ΠΠ΅Π³Π΅Π»Ρ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π²Π°Π» Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, Π½ΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°ΡΠΊΡΡΠ²Π°Π» ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡ, ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Ρ, ΡΡΠΎ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ «Π΅ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π³ΠΎ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΠ°Π·ΡΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ»[1]. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠΆΠ΅ Π±Π»ΠΈΠΆΠ΅ ΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ XIX Π². Π² ΠΠ²ΡΠΎΠΏΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΡΠ΅Π½ΡΠ΅, «Π½Π°Π·ΡΠ΅Π»Π° Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π²Π·Π³Π»ΡΠ½ΡΡΡ Π½Π° ΠΌΠΈΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ Ρ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΈΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, Π° ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π½Π΅ ΡΠ°ΡΡΡΠΆΠ΄Π°Ρ ΠΎΠ± Π°Π±ΡΡΡΠ°ΠΊΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΡΠΌΠ°Π½Π½ΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΡΠ°Π·ΡΠΌΠ° ΠΈ ΡΠ°Π·ΡΠΌΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠΏΡΡΡΠΈΡΡΡΡ Ρ Π²ΡΡΠΎΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈ Π½Π°ΡΠ°ΡΡ ΡΠ°Π·Π³ΠΎΠ²ΠΎΡ „ΡΠ½ΠΈΠ·Ρ“, Ρ. Π΅. Ρ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, Ρ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΡΠ°ΠΊΡΠΎΠ²»[2].
Π XIX Π². Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ. ΠΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΡΡΠΊΠ°Ρ Π»ΠΈΠ½ΠΈΡ Π±ΡΠ»Π° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π° ΡΡΡΠ΄Π°ΠΌΠΈ Π. ΠΠΎΠΏΡΠ° ΠΈ Π. Π‘ΠΏΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΠ°, ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ — Π. ΠΠ°ΡΠΊΡΠ°. ΠΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ Π² Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡΡ Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ ΡΠΌΡ.
" ΠΡΠ΅Ρ" ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΈΠΊ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠ²ΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΠ³ΡΡΡ ΠΠΎΠ½Ρ, ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π²ΡΠΈΠΉ, ΡΡΠΎ Π²Π΅ΡΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌ ΠΏΠΎΠΊΠΎΠΈΡΡΡ Π½Π° ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡΡ , Π° ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ ΠΏΡΠ°Π²ΡΡ ΠΌΠΈΡΠΎΠΌ, ΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π» Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ «ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ» ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡ. ΠΠΎΠ½Ρ Π±ΡΠ» Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ΅ΠΊΡΠ΅ΡΠ°ΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠ°-ΡΡΠΎΠΏΠΈΡΡΠ° Π. Π‘Π΅Π½-Π‘ΠΈΠΌΠΎΠ½Π°. ΠΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ, Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄Ρ ΠΠΎΠ½ΡΠ° ΠΈ Π‘Π΅Π½Π‘ΠΈΠΌΠΎΠ½Π° Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΌ Π½Π΅ ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°Π»ΠΈ, ΠΈ Ρ ΠΎΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΡΡΠΌ ΠΈΠΌ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠΎΠΌ «ΡΠΌΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π³ΠΈΠ³ΠΈΠ΅Π½Ρ», Π½Π΅ ΡΠΈΡΠ°Π» ΡΡΠΆΠΈΠ΅ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΄Ρ, Π½Π΅Π»ΡΠ·Ρ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ Π±ΡΠ» Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌ Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π‘Π΅Π½-Π‘ΠΈΠΌΠΎΠ½Π° ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ.
Π‘Π΅Π½-Π‘ΠΈΠΌΠΎΠ½ ΡΡΠΈΡΠ°Π», ΡΡΠΎ Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π»ΠΈΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅ΠΉ Π²Π»Π°ΡΡΠΈ, Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΈ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠ° — ΠΏΠΎΠ΄Π³ΠΎΡΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΡΠ²Ρ Π΄ΠΎ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΡΠ°Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΡ Π² ΠΆΠΈΠ·Π½Ρ[3]. ΠΠ°Π΄Π°ΡΡ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΡΠΈΡΡΠ° Π‘Π΅Π½-Π‘ΠΈΠΌΠΎΠ½ Π²ΠΈΠ΄Π΅Π» Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΡΡ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΏΡΡΠΈ, Π½Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π΄ΠΎΡΡΠΈΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°Π½ΠΈΡ: ΠΎΠ½ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π», ΡΡΠΎ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠ»Ρ ΠΌΠΎΡΠ°Π»ΠΈ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ. Π‘ΡΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ Π‘Π΅Π½-Π‘ΠΈΠΌΠΎΠ½ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ Π²ΡΡΠΊΠ°Π·Π°Π» Π΄ΠΎΠ³Π°Π΄ΠΊΡ ΠΎ ΡΠΎΠ»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ[4].
Π‘Π²ΡΠ·Ρ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»Π°ΡΡ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ Π² Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΠ΅ΡΠ±Π΅ΡΡΠ° Π‘ΠΏΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΠ° — ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΠΊΠ° «ΠΏΠ»Π°Π²Π½ΠΎΠ³ΠΎ» ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΌΠ°, ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½Ρ. Π 1848 Π³. ΠΎΠ½ ΡΡΠ°Π» Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΌ ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»Π° «ΠΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΡ», ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΈΠΊΠΈ ΠΎΡΠ·ΡΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΌ ΡΡΠ΅Π·Π²ΠΎΠΌ, Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠ°Π·ΡΠΌΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΎΡΠ³Π°Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΡΠΆΡΠ°Π·ΠΈΠΈ ΠΠ½Π³Π»ΠΈΠΈ. ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π² ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π‘ΠΏΠ΅Π½ΡΠ΅Ρ Π½Π°ΡΠ°Π» ΡΠ³Π»ΡΠ±Π»Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ°ΠΌΠΈ. ΠΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ»Π° Π΅ΠΌΡ ΠΎΠ±ΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π», ΡΡΠΎΠ»Ρ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ.
Π‘ΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎ-ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΠΊΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ. ΠΡΠ΄ΡΡΠΈ ΠΎΠ΄Π°ΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠ°ΠΌΠΈ-ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ, Π. ΠΠ°ΡΠΊΡ ΠΈ Π€. ΠΠ½Π³Π΅Π»ΡΡ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΊ ΡΠ°ΠΊΡΠ°ΠΌ Π² ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅. ΠΡΠ±Π»ΠΈΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΠ°ΡΠΊΡΠ° ΠΈ ΠΠ½Π³Π΅Π»ΡΡΠ° ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π±ΠΎΠ³Π°ΡΠΎ ΠΏΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΌΡ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ Π½Π°ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΡ. Π ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Ρ Π² ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠΌ Π΄ΠΈΠ°ΠΏΠ°Π·ΠΎΠ½Π΅ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΎΠ², ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄ΠΎΠ². ΠΠ±Π»Π°Π΄Π°Ρ ΠΎΠΏΡΡΠΎΠΌ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π° ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ, ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎ ΡΡΠ²ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π½Π°ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π°ΡΠ΄ΠΈΡΠΎΡΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΠΆΠ΅Π»Π°Π½ΠΈΡ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π°, ΡΡΡΠ΅ΠΌΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡΡ Π½Π° ΡΠ·ΡΠΊΠ΅ ΡΠ΅Ρ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, ΠΊ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡΡ. ΠΡΠΌΠ΅ΡΠ°Ρ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΠΈΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΠΈΡ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π΅Π΅ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ, ΠΠ°ΡΠΊΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π²Π°Π», ΡΡΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½Π°Ρ ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ[5].
ΠΠΎΠ»ΠΈΡΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅, ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄Ρ ΠΠ°ΡΠΊΡΠ° Π² ΠΈΡ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΠΊΠ΅ ΠΎΡΡΠ°Π·ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π½Π° Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΡ ΠΎ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π»Π°ΡΡ ΠΈΠΌ ΠΊΠ°ΠΊ Π²Π°ΠΆΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅Π΅ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ. Π ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠΎΠΉ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ± ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΠ°ΡΠΊΡ (ΠΈ Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ, ΠΈ Π½Π° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅) ΠΎΡΡΡΠ°ΠΈΠ²Π°Π» ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠΉΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ, ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΎ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ·Π³Π»Π°ΡΠ°Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΠ»Π΅ΡΠ°ΡΠΈΠ°ΡΠ°. ΠΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° Π΄ΠΎΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΌΠ°ΡΠΊΡΠΈΠ·ΠΌΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄Π° ΠΊ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠ΅, Π΅Π΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π½ΠΈΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π½Π΅ ΡΡΠΊΠΎΠ»ΡΠ·Π°Π»Π° ΠΈΠ· ΠΏΠΎΠ»Ρ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΠ°ΡΠΊΡΠ° ΠΈ ΠΠ½Π³Π΅Π»ΡΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ½ΡΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ· ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΠΉ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΊ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΠΌ.
ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ Π½Π΅ Π²Π΅Π·Π΄Π΅ ΠΈ Π½Π΅ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΡΠΎΠ»Ρ «ΠΏΡΠΎΠ·ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌ» ΠΈ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ»Π΅ΠΆΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠΌ, ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΠΈΠΌ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠ΅ΠΌ. ΠΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠΈ, ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠ»ΠΈΠΌΠ°Ρ ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΈΡ ΡΠ±Π»ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠΎΠ½Π΅Ρ XIX ΠΈ Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ XX Π²Π². ΠΎΠ·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ. ΠΠΌΠΈΠ»Ρ ΠΡΡΠΊΠ³Π΅ΠΉΠΌ, ΡΡΡ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡΠΈΡ Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ»Π° ΠΊ Π . ΠΠ΅ΠΊΠ°ΡΡΡ, Π.-Π. Π ΡΡΡΠΎ, Π¨. ΠΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΠΊΡΠ΅, Π. Π‘Π΅Π½-Π‘ΠΈΠΌΠΎΠ½Ρ ΠΈ Π. ΠΠ°Π½ΡΡ, Π½Π΅ΠΌΠ°Π»ΠΎ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ Π² ΡΠ°ΠΌΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅Π±Π½ΡΡ Π΄ΠΈΡΡΠΈΠΏΠ»ΠΈΠ½Ρ. ΠΡΠΈΠ·Π½Π°Π²Π°Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΠ², ΠΎΠ½ ΡΡΡΠ΅ΠΌΠΈΠ»ΡΡ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΠΈΠ· ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΈΠ΄Π΅ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ. Π‘ΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΊΠΎΠ»Ρ ΠΡΡΠΊΠ³Π΅ΠΉΠΌΠ° Π½Π΅ΠΌΠ°Π»ΠΎ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ Π² ΡΠ²Π΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠΌ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»Π° «ΠΠ½Π½Π°Π»Ρ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ» .
Π ΡΡΠ΅ΡΠ΅ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ²ΠΈΠ» ΡΠ΅Π±Ρ ΠΠ°ΠΊΡ ΠΠ΅Π±Π΅Ρ, Π°ΠΊΡΠ΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΠΉ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° «ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΌ ΡΠΌΡΡΠ»Π΅» Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°, Π½Π° «ΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΊ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ» ΠΊΠ°ΠΊ Π²Π°ΠΆΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌΡ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ ΠΎΡΠΌΡΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Π°. ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΠ΅Π±Π΅Ρ Π² 1910 Π³. Π²Π²Π΅Π» ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ «ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅ΡΡΡ». ΠΠ½ Π½Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠ» ΡΠΈΡΠΎΠΊΡΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ², ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π² ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π½Π΅ ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ, Ρ ΠΎΡΡ ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΆΠ΅ Π² Π‘Π¨Π ΠΏΡΠΈΠΊΠ»Π°Π΄Π½ΠΎΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎ: Π² 1910 Π³. ΡΠ°ΠΌ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ 3000 ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ[6].
Π’ΡΡΠ΄Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΠ°Π½Π½Π΅ΠΉ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ Π² Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ, Π³Π΄Π΅ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π½Π°ΡΠΊΠΈ Π² XIX Π². Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π»ΠΈΡΡ Π. Π. ΠΡΠΎΠΏΠΎΡΠΊΠΈΠ½, Π. Π. ΠΠΈΡ Π°ΠΉΠ»ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠΉ, Π. Π. ΠΠ΅ΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ², Π. Π. ΠΠΎΠ²Π°Π»Π΅Π²ΡΠΊΠΈΠΉ, Π. Π. ΠΠ΅ΡΡΠ°ΠΆΠΈΡΠΊΠΈΠΉ ΠΈ Π΄Ρ. Π Π°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎ Π±ΡΠ»Π° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π° ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ Π² Π½Π°ΡΠ΅ΠΉ ΡΡΡΠ°Π½Π΅ Π½Π° ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ΅ Π²Π΅ΠΊΠΎΠ²: ΡΡΠΎ ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½Π°Ρ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠ²ΠΈΠ·ΠΌ Π. Π. ΠΠΎΠ²Π°Π»Π΅Π²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, ΠΎΡΡΠΎΠ΄ΠΎΠΊΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ°ΡΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ Π. Π. ΠΠ»Π΅Ρ Π°Π½ΠΎΠ²Π° ΠΈ Π. Π. ΠΠ΅Π½ΠΈΠ½Π°, «Π»Π΅Π³Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ°ΡΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ» Π. Π. Π‘ΡΡΡΠ²Π΅, Π. Π. Π’ΡΠ³Π°Π½ΠΠ°ΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, Π. Π. ΠΠ΅ΡΠ΄ΡΠ΅Π²Π°. ΠΠ΅ΡΠ°ΡΡ Π·Π°ΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ»ΡΠΆΠΈΠ»Π° ΡΠ΅ΡΡΠ°Π½ΡΠ»ΡΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΈ Π΄ΠΈΡΠΊΡΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠΈΠ±ΡΠ½ΠΎΠΉ.
ΠΡΠΎΠ΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½ΠΎ ΠΈ Ρ ΡΠ΅ΠΌ, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ½ΡΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ°Π»ΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ ΠΏΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ°Π²ΡΠ΅ΠΉ Π±ΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΈΠ»Π΅Π³ΠΈΠ΅ΠΉ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ ΠΈ ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠΈ. ΠΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΡΠ΅Ρ ΡΡΡΠ°Π½, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π»ΠΈΠ΄ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ Π² ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΆΠΈΠ²Π°Π»Π° ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΎΡΡΡΠ°Ρ Π½Π° ΡΠ΅Π±Π΅ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π±Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠΌΠΎΠ² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ. ΠΠ΅ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ»ΠΎ ΠΎΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ. Π£Π½ΠΈΡΡΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄Π²Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Π·ΡΡΡ, ΠΎΡΠΌΠ΅Π½Π° «Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΎΠ² Π½Π° Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ» ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π»ΠΈ ΠΏΡΠ΅ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π΄Π΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ, Π° Π·Π½Π°ΡΠΈΡ ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΠ»ΠΎΠ΅Π² Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΠΎΡΠΌΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΡΡΠ³ ΡΠΈΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π²Π°Π»ΠΎ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠ΅ΡΡΡ. ΠΡΠ° Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π·Π°ΡΡΠΎΠ½ΡΠ»Π° ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½ (ΠΏΡΠ°Π²Π΄Π°, ΡΠ΅Π³ΠΎΠ΄Π½Ρ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ, Π±ΡΠ»Π° Π»ΠΈ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ°, ΡΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΠΌ, ΠΡΡΠΈΠΊΠΈ — ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ½Π΅Π½Ρ ΡΡΠ°Π·Ρ «ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΡΠΈΠ»» ΠΈΠ· ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ ΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠ΅ΡΡΡ Π² Π²Π΅ΠΊ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΌΡΠ½ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΉ).
Π 1836 Π³. Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»Π°ΡΡ Π³Π°Π·Π΅ΡΠ° «ΠΡΠ΅ΡΡ». ΠΠ΅ Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΉ ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΎΡ ΠΠΌΠΈΠ»Ρ ΠΠΈΡΠ°ΡΠ΄Π΅Π½ (ΡΠΈΡ. 1.8) «Π²ΡΡΠ°Π±Π°ΡΡΠ²Π°Π» ΠΈ ΠΈΠ·ΡΡΠΊΠΈΠ²Π°Π» Π½ΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΠΈΠΏ Π³Π°Π·Π΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ Π±Ρ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΡ Π²ΠΊΡΡΡ ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ-Π±ΡΡΠΆΡΠ°, ΡΠ²Π»ΡΠ²ΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡΠΊΠΈΠΌ Π°Π΄ΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΠΌ. Π‘ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΡΡ ΠΎΠ½ ΠΏΠΎΡΠ΅Π» ΠΏΠΎ ΠΏΡΡΠΈ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ „ΡΠ½ΡΠΈΠΊΠ»ΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ“ Π³Π°Π·Π΅ΡΡ, ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ Π²Π²Π΅Π΄Ρ Π½Π° Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΡΡ ΡΠ°ΠΌΡΠ΅ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ Π½ΠΎΠ²ΠΎΡΡΠΈ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ²ΡΠΈΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ (ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅, ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅, Π½Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅, ΡΡΠ΄Π΅Π±Π½ΡΠ΅, Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΡΠ΅, Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΡΠ΅, ΡΠ΅Π°ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ Π΄Ρ.), ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡ Π΄Π»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠ΅ ΡΡΠ±ΡΠΈΠΊ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅, ΠΈΠ»ΠΈ „ΡΠ΅Π»Π΅Π²ΡΠ΅“ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΡΡ»[7]. ΠΡΠΎΠΉΠ΄Π΅Ρ Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ 30 Π»Π΅Ρ, ΠΈ Π. Π. ΠΠΈΠ»Π»ΠΎ Π½Π°ΡΠ½Π΅Ρ Π²ΡΠΏΡΡΠΊΠ°ΡΡ Π΅ΠΆΠ΅Π΄Π½Π΅Π²Π½ΡΡ Π³Π°Π·Π΅ΡΡ «ΠΠ΅ΡΠΈ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»Ρ». ΠΠ΅ ΡΠΎΡΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠΉ Π³Π°Π·Π΅ΡΠΎΠΉ, «Π΄ΠΎΠ±ΠΈΠ²ΡΠ΅ΠΉΡΡ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π°ΡΠ΄ΠΈΡΠΎΡΠΈΠΈ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ Π½Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠ΅, Π° „ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΉ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ“»[8].
Π 1817 Π³. ΡΠ΅Π΄Π°ΠΊΡΠΈΡ Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΠΎΠΉ Π°Π½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠΉ Π³Π°Π·Π΅ΡΡ «Π’Π°ΠΉΠΌΡ» Π²ΠΎΠ·Π³Π»Π°Π²ΠΈΠ» Π’ΠΎΠΌΠ°Ρ ΠΠ°ΡΠ½Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ, ΠΏΠΎ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΠΌ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊΠΎΠ², ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π» Π΅Π΅ Π²ΡΡΠ°Π·ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½Ρ. ΠΠ°ΡΠ½Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π» ΡΠ±ΠΎΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΆΠΈΠ²ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠ»ΠΎΠ΅Π² Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΡΠ΅ΡΡ, ΠΏΡΠΈΡΡΠ»Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΏΠΎΠΌΠΎΠ³Π°Π»ΠΈ Π΅ΠΌΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΠΈΡΡ Π·Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π½Π°ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡΡ . ΠΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΡΠΈ ΠΎΠ½ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π» ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ± ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠΌΠΈ[9]. Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XIX Π². ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΠ°Π½Ρ Π½Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π°Π½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ. Π’Π°ΠΊ, «ΠΠ΅ΠΉΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΉΠ»» (1896) — ΠΏΠ΅ΡΠ²Π΅Π½Π΅Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ — ΠΏΡΠ΅Π΄Π½Π°Π·Π½Π°ΡΠ°Π»Π°ΡΡ Π³ΡΠ°ΠΌΠΎΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ½ΠΎΡΠ°ΠΌ ΠΈ Π΄Π΅Π²ΡΡΠΊΠ°ΠΌ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Ρ ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎ, ΡΡΠΎ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ ΠΈ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ.
Π‘Π»ΠΎΠΆΠ½ΡΠΉ ΠΏΡΡΡ ΠΎΡ ΡΠ΅Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ Π³Π°Π·Π΅Ρ Π΄ΠΎ «Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ°» (Π΅Π³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΠΆΠΎΠ·Π΅Ρ ΠΡΠ»ΠΈΡΡΠ΅Ρ) ΠΏΡΠΎΡΠ»Π° Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠ°Ρ.
Π ΠΈΡ. 1.8. ΠΠΌΠΈΠ»Ρ ΠΠΈΡΠ°ΡΠ΄Π΅Π½.
ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠ°. ΠΡΠ»ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΡΠΌΠ΅Π» ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΠΎΠΏΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΎΠ³ΠΎ «ΠΏΠ΅ΡΡΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ°» Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΌ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ-ΠΊΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎΠΌ ΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π³Π°Π½Π΄Ρ. ΠΡΠ»ΠΈΡΡΠ΅Ρ Π²Π΅Π» ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΈΡ ΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ (ΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ½ ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ» ΠΈΠΌΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ). Π£ΠΆΠ΅ Π² 80-Π΅ Π³Π³. XIX Π². Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ° ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»Π° ΠΎΠΏΡΠΎΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ ΠΈΠ·Π±ΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΊΠ°ΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ. ΠΠ°ΠΊ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π°Π²ΡΠΎΡΡ, «ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ Ρ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π²Π°ΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠΎΠΉ ΡΠΌΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠΏΡΠΎΡ, ΡΠ»ΠΎΠΆΠΈΠ»Π°ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π΅ΡΠ΅ Π΄ΠΎ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠΎΡΠΌΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΌΡΠ½ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ»[10].
XIX Π². ΠΏΡΠΎΠ΄Π΅ΠΌΠΎΠ½ΡΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π» ΠΈ ΠΈΠ½ΠΎΠΉ, Π½Π΅ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠΏ «ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΡΡΠΈ» Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ»ΡΡ Π² Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΠΌΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΡΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π² ΠΠ½Π³Π»ΠΈΠΈ. ΠΡΠΎΠΏΠ°Π³Π°Π½Π΄ΠΈΡΡΡΠΊΠ°Ρ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡΠΎΠ² Π±ΡΠ»Π° ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½Π° ΠΈ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»Π°ΡΡ Π½Π° ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ, Π° ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡ, ΠΏΠΎΡΡΡΠΏΠ°Π²ΡΠ°Ρ Π² Π³Π°Π·Π΅ΡΡ ΠΈΠ· ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠ³ΠΎΠ»ΠΊΠΎΠ² ΡΡΡΠ°Π½Ρ, ΡΡΠ°Π»Π° ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° Π»Π΅ΡΠΎΠΏΠΈΡΡΡ Π²Π·Π»Π΅ΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΠ°Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈΠ·ΠΌΠ°.
Π Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ Π. Π. ΠΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠ²ΠΎΠ΅ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΡΠ½ΡΠΈΠΊΠ»ΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΠ» ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π° ΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ «ΡΡΠ΅ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ». Π. Π. ΠΠ΅Π»ΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ, ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΡ «ΠΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΡ Π΄Π»Ρ ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ» Π. Π. Π‘Π΅Π½ΠΊΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ°Π», ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π° Π΅Π΅ ΡΡΠΏΠ΅Ρ Π° — ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΈΠ½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ[11]. ΠΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ΅Π½ΡΡ , ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎ-ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΡΠΊΠΈΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠ°Π»ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΠΎΠ΅ Π. Π. ΠΠΎΠ±ΡΠΎΠ»ΡΠ±ΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡΠΊΠΎΠΉ Π°ΡΠ΄ΠΈΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»Π° «Π‘ΠΎΠ±Π΅ΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΊ Π»ΡΠ±ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΠΎΡΡΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°», ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΎΠ½ «Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ Π² ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π½Π°ΡΠΊΠ΅ ΠΎ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠ΅ ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΠ» ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ „ΠΊΠ°ΡΡΡ“, Π²ΠΎΠ±ΡΠ°Π²ΡΡΡ Π² ΡΠ΅Π±Ρ ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ, ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊ ΠΏΠΎΠ»Ρ, ΠΌΠ΅ΡΡΠ°Ρ ΠΏΡΠΎΠΆΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΈΡΠ°Π²ΡΠΈΡ Π² ΠΆΡΡΠ½Π°Π». ΠΡΠΈ ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π°Π²Π°Π»ΠΈΡΡ Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ. Π ΡΠ°ΡΡΡΠ΅Π΄ΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ°Π½Π΅ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΠΈΡΠ΅ΠΌ, Π½Π°ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠ°Π½Π½ΡΡ Π² ΠΆΡΡΠ½Π°Π»Π΅, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ Π·ΡΠΈΠΌΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅»[12].
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ (ΠΈ ΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΌΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΈΡ ΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΊ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΠΉ, ΠΈ ΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ·ΡΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΊ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ) ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π»ΠΈΡΡ Π² ΠΏΠΎΠ»Π΅ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ², ΡΠΈΠΌΠΏΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΈ Π°Π½ΡΠΈΠΏΠ°ΡΠΈΠΉ Π°ΡΠ΄ΠΈΡΠΎΡΠΈΠΈ, Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π² ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π½Π΅ΡΡ ΠΎΠΆΠΈΡ , Π° ΠΏΠΎΡΠΎΠΉ ΠΈ Π΄ΠΈΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π»ΡΡ .
Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XIX — Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ XX Π². Π²ΡΠ΅ Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½Π΅Π΅ ΡΡΠ°Π»ΠΈ Π·Π°ΡΠ²Π»ΡΡΡ ΠΎ ΡΠ΅Π±Π΅ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π° ΠΊΠΎΠΌΠΌΡΠ½ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ — ΡΠ΅Π»Π΅Π³ΡΠ°Ρ, ΡΠ΅Π»Π΅ΡΠΎΠ½, ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎ. ΠΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎ-ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π³Π°Π½Π΄ΠΈΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π΅ΡΠ΅ Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π½Ρ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ, Π½ΠΎ ΠΎΠ³ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠΉ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΉ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π» ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ»ΡΡ Π²ΡΠ΅ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΎΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΡΠΌ. ΠΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»Π°ΡΡ Π°ΡΠ΄ΠΈΡΠΎΡΠΈΡ ΠΏΡΠ΅ΡΡΡ: Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΡΠ±Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π»ΡΠ΄ΡΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΏΠΎΡΠ°Π±Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΊ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅Π΄Π΅; ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠΈΠ»ΡΡ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ Π³ΡΠ°ΠΌΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Π½ΠΎ ΡΡΠΎ Π½Π΅ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ; ΡΡΠ°Π» ΠΈΠ½Π°ΡΠ΅ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΡΠΉ Π΄ΠΎΡΡΠ³, Π²ΡΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½Π΅Π΅ Π²ΡΠΎΡΠ³Π°Π»ΠΈΡΡ Π² ΠΆΠΈΠ·Π½Ρ ΡΠΏΠΎΡΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ Π·ΡΠ΅Π»ΠΈΡΠ° (ΠΏΠ΅ΡΠ²Π°Ρ Π±Π΅ΠΉΡΠ±ΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠΌΠ°Π½Π΄Π° Π½Π°ΡΠ°Π»Π° Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π² Π‘Π¨Π Π² 1869 Π³.) ΠΈ «ΠΎΠ±Π»Π΅Π³ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅» ΡΠ΅Π°ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΆΠ°Π½ΡΡ, ΡΠΎΠ½ΠΎΠ³ΡΠ°Ρ, ΠΊΠΈΠ½ΠΎ. ΠΠΎΠ΄ΠΎΡΠ°Π·Π΄Π΅Π» ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠΎΠΉ ΠΎΡΡΡΠ°Π»ΡΡ Π²ΡΠ΅ ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π΅Π΅. ΠΠ½ΡΠΈΡΠ΅Π·Π° «ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ — ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΡΡΡ» Π½Π° Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΈΠ΅ Π΄Π΅ΡΡΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΡ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠΈΠ»Π° ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΡ, ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π±Π°Π»Π°Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π·Π°ΠΏΠ°Π΄Π½Π°Ρ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° XX Π².
- [1] Π¦ΠΈΡ. ΠΏΠΎ: ΠΡΡΠ΅Π²ΠΈΡ Π‘. Π. ΠΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΡΠ»ΠΊΠΈ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΠΊΡΠΈΡΡΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ. Π., 1972. Π‘. 73.
- [2] ΠΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ: ΠΊΡΡΡ Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠΉ / ΠΎΡΠ². ΡΠ΅Π΄. Π. Π. ΠΡΠ΅Π½Π΄ΠΈΠ΅Π². Π., 1993. Π‘. 40.
- [3] ΠΡΡΠ΅Π²ΠΈΡ Π‘. Π. Π£ΠΊΠ°Π·. ΡΠΎΡ. Π‘. 78.
- [4] Π’Π°ΠΌ ΠΆΠ΅. Π‘. 77, 83.
- [5] ΠΠ°ΡΠΊΡ Π., ΠΠ½Π³Π΅Π»ΡΡ Π€. Π‘ΠΎΡ. 2-Π΅ ΠΈΠ·Π΄. Π’. 1. Π‘. 206.
- [6] Π‘ΠΌΠΈΡΠ½ΠΎΠ²Π° Π. Π. Π‘ΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ, ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎ ΠΈ ΡΠ΅Π»Π΅Π²ΠΈΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½Π°Ρ : ΡΡΠ΅Π±.-ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΡ. ΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΠ΅. Π., 1981. Π‘. 13; Π Π°Π΄ΡΠ³ΠΈ" Π. Π., Π Π°Π΄ΡΠ³ΠΈ" Π. Π. Π‘ΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ: ΠΊΡΡΡ Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠΉ. Π., 1996. Π‘. 36.
- [7] Π‘ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ² Π. Π‘. ΠΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ. Π‘ΠΠ±., 1996. Π‘. 47.
- [8] Π’Π°ΠΌ ΠΆΠ΅. Π‘. 59.
- [9] Herd Π. The March of Journalism. London, 1952. P. 133.
- [10] Π‘ΠΌΠΈΡΠ½ΠΎΠ²Π° Π. Π. Π£ΠΊΠ°Π·. ΡΠΎΡ. Π‘. 14.
- [11] Π‘ΡΠ°Π½ΡΠΊΠΎ Π. Π. Π£ΠΊΠ°Π·. ΡΠΎΡ. Π‘. 22. 24.
- [12] Π’Π°Π»ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ Π. Π. Π£ ΠΈΡΡΠΎΠΊΠΎΠ² ΡΠΎΡΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎ-ΠΆΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΡΠΊΠΈΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ Π² Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ // ΠΠ΅ΡΡΠΈ. ΠΠΎΡΠΊ. ΡΠ½-ΡΠ°. Π‘Π΅Ρ. 10. ΠΡΡΠ½Π°Π»ΠΈΡΡΠΈΠΊΠ°. 1993. № 5. Π‘. 30.