ΠΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ.
ΠΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΠΈ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΠΌΡ
ΠΠΎ Π³ΠΎΡΠΈΠ·ΠΎΠ½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π° Π΄ΠΎΠ»Ρ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΉ (ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π±Π»ΠΎΠΊΠ° — central financial officers, CFO), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΠΊΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΎΠ². ΠΠΎ Π²Π΅ΡΡΠΈΠΊΠ°Π»ΠΈ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Ρ ΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΠΊΠΈ (ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΡ) ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ. Π Π΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ° ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 400 Π²ΡΡΡΠΈΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΡ … Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ. ΠΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΠΈ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΠΌΡ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π‘ΡΠ΅Π½Π°ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄, ΡΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΈΠΌΠΈΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅, ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π² ΡΠ΅Π±Ρ ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ Π²ΠΈΠ΄Ρ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ². Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ ΡΠ°Π΄ΡΠΆΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π°, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Ρ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠ΅ΠΉ Π·Π΅ΠΌΠ»ΠΈ Π΄Π»Ρ ΡΡΡΠΎΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°.
ΠΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΠΌ, ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅Ρ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½Ρ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠ° ΠΏΠΎΠ΄ ΡΡΡΠΎΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°. ΠΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ 100 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. ΠΡΠ΅ΠΌΡ ΡΡΡΠΎΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° — ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ Π³ΠΎΠ΄. Π‘ΡΠΎΠΊ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΡΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ° ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΈΠΊΠ° ΠΏΠ»Π°Π½ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠΈ Π³ΠΎΠ΄Π°, ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ±ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΡΡΠΎΡ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅Ρ. ΠΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡ Π·Π½Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ ΠΏΠ»Π°Π½Ρ ΠΏΠΎ ΡΡΡΠΎΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Ρ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π½ΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³ΠΈ ΠΏΠΎΠ±Π»ΠΈΠ·ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°. ΠΡΠ»ΠΈ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³Π° Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π° (Π° Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 80%), ΡΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π²ΠΎΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠΊΠΎΠΉ, ΡΡΠΎΠ±Ρ Π΄ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΡΡΡ Π΄ΠΎ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°, ΠΈ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΡΠΉ ΡΠΏΡΠΎΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠΈ. ΠΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ°ΠΌ Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΊΠΎΠ², Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π½Π°Ρ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³Π° ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π°, ΡΠΎ Ρ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ 80% ΡΠΏΡΠΎΡ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌ, ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½Π°Ρ Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ²Π°Ρ Π²ΡΡΡΡΠΊΠ° ΡΠΈΡΠΌΡ ΠΎΡ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΡΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ° ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΡ 80 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΠΏΡΠΎΡ Π²ΡΠ΅ ΠΆΠ΅ ΠΎΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΡΡΡ ΡΠ»Π°Π±ΡΠΌ, ΡΠΎ Π²ΡΡΡΡΠΊΠ° ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΡ 20 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. ΠΡΠΈ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π½ΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³ΠΈ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΡΠΎΡΠ° ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π² 40% ΠΏΡΠΈ ΡΠΎΠΌ ΠΆΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΠΉ Π²ΡΡΡΡΠΊΠΈ. ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΠ°Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΊΠ° ΡΠΊΡΠΏΠ»ΡΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΠ΅Π½ΡΡ Π·Π° 50 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. (ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³ΠΈ) ΠΈΠ»ΠΈ Π·Π° 10 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. (ΠΏΡΠΈ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³ΠΈ).
Π¦Π΅Π»Π΅ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎ Π»ΠΈ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡ?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅
ΠΠ°ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ Π΄Π»Ρ Π½Π°Π³Π»ΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄Π΅ΡΠ΅Π²ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ.
ΠΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΡΡΡΡ ΡΠ΅Π»Π΅Π²Π°Ρ Π½ΠΎΡΠΌΠ° Π΄ΠΈΡΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 20%. Π ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ, ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΡΡΠ°Π²ΠΊΠ° ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½ΡΠ° Π·Π° Π±Π°Π½ΠΊΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΊΡΠ΅Π΄ΠΈΡ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ±ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ Π·Π°Π΅ΠΌΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ². Π Π°ΡΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΡΠΉ Π΄ΠΈΡΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄ ΠΎΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠ° Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠΏΠ° ΡΠΏΡΠΎΡΠ°.
ΠΠΎΠ΄. | ΠΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΠΏΡΠΎΡ, ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. | Π‘Π»Π°Π±ΡΠΉ ΡΠΏΡΠΎΡ, ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. |
ΠΡΠΎΠ³ΠΎ. | 168,53. | 42,13. |
ΠΡΠ΅Π½ΠΈΠΌ Π΄ΠΈΡΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΄Π°ΠΆΠΈ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ° ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΡΡΠ΅Ρ Π»Π΅Ρ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΡΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠΈ:
ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³ΠΈ: (ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±.);
ΠΏΡΠΈ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³ΠΈ: (ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±.).
ΠΡΠ°ΠΊ, Π΅ΡΠ»ΠΈ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³Π° Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π°, ΡΠΈΡΡΠ°Ρ Π΄ΠΈΡΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°Ρ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠ° ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΡ ΠΠΠ Π¦ = 168,53β’ 0,8 + 42,13? 0,2 + 28,94−100 = 72,196 (ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±.).
ΠΡΠ»ΠΈ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³ΠΈ Π½Π΅ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ, ΡΠΎ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡ ΠΏΡΠΈΠ½Π΅ΡΠ΅Ρ Π²Π»Π°Π΄Π΅Π»ΡΡΠ°ΠΌ:
NPV2 = 168,53? 0,4 + 42,13 β’ 0,6 + 5,79 -100 = -1,52 (ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. ΡΠ±ΡΡΠΊΠ°).
Π ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅ΠΌ ΡΠΈΡΡΠ°Ρ Π΄ΠΈΡΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡ, Ρ ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΌ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π½ΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³ΠΈ, ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΡ.
NPV = 0,7β’ MPV, + 0,3β’ NPV2 = 72,196 0,7−1,52 0,3 = 50,0812(ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±.). Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡ Π² ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»ΡΠ½ΡΠΌ (NPV > 0), ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²Π°Ρ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠ° Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΌ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π° ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π½Π°Ρ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³Π° Π²ΠΎΠ·Π»Π΅ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°. ΠΡΠΈΠ³ΡΡΡ ΠΎΡ ΡΡΡΠΎΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° Π΄ΠΎΡΠΎΠ³ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΠ°Π΅Ρ 22 ΠΌΠ»Π½ ΡΡΠ±. (ΠΠ» = 72,193−50,0812 = 22,1148). Π‘Π»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈ Π²Π»Π°Π΄Π΅Π»ΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ Π·Π°ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎΠ±Ρ Π»ΠΎΠ±Π±ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΡΡΠΎΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ Π΄ΠΎΡΠΎΠ³ΠΈ.
ΠΡΠ°ΠΊ, ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΎΠ² ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΏΠ»ΡΡΡ ΠΈ ΠΌΠΈΠ½ΡΡΡ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½ Π±ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΄ΠΈΠΊΡΠΎΠ²Π°Π½ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ Π΅Π΅ ΠΎΠΊΡΡΠΆΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ΅Π΄ΠΎΠΉ. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΠΈΡΠΌΠ° Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ, Ρ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ Π·Π°ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ²Π°Π½Π° Π² ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π±ΡΡΡΡΠΎΠΉ ΠΎΡΠ΄Π°ΡΠΈ, ΡΠΎ ΡΠ΅Π»Π΅ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π΄ΠΈΡΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΠΎΠΊΡΠΏΠ°Π΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠ°Ρ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π² ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΡ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΊΠ²Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΡ, ΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΠΌ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ². ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊ NPV ΠΈ IRR, Π²Π΅Π΄Ρ Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠ°ΠΆΡΡ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ, ΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ΄ΠΎΠ΅ΠΌΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π΅ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΡΠ΅Π»Π΅ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎ.
Π Π΅Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ° Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠ² ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ Π΄Π°ΡΡ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΡ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΌΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΡ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄Π°Ρ ΠΈΠ· ΠΎΡΠ΅Π½ΠΎΠΊ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ²ΠΎΠΈ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΈ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΈ. ΠΠ·-Π·Π° ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅. ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΡΡ Π. Π₯Π°ΡΠ²ΠΈ ΠΈ ΠΠΆ. ΠΡΡΡ ΡΠΌ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ΅Π² Π½Π° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅. ΠΠΎΡ ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΈ (ΡΠΈΡ. 7.5).[1]
Π ΠΈΡ. 7.5. ΠΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ΅Π² ΠΎΡΠ΅Π½ΠΎΠΊ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΎΠ²1.
ΠΠΎ Π³ΠΎΡΠΈΠ·ΠΎΠ½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π° Π΄ΠΎΠ»Ρ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΉ (ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π±Π»ΠΎΠΊΠ° — central financial officers, CFO), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΠΊΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠΎΠ². ΠΠΎ Π²Π΅ΡΡΠΈΠΊΠ°Π»ΠΈ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Ρ ΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΠΊΠΈ (ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΡ) ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ. Π Π΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ° ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 400 Π²ΡΡΡΠΈΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠΏΠΎΡΠ°ΡΠΈΠΉ.
ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ IRR ΠΈ NPV ΠΏΡΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ΅ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠ° Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ Π°Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΊΠΎΠ² (ΠΊ Π½ΠΈΠΌ ΠΏΡΠΈΠ±Π΅Π³Π°ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ 70% ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ Π΄ΠΈΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² Π‘Π¨Π). ΠΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π½Π°Π±ΠΎΡ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠ΅Π»Π΅Π²Π°Ρ Π½ΠΎΡΠΌΠ° ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠ° (ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π΄ΠΎΠΏΡΡΡΠΈΠΌΠ°Ρ Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ΅ΠΊΡΠ°) (hurdle rate), ΡΡΠΎΠΊ ΠΎΠΊΡΠΏΠ°Π΅ΠΌΠΎΡΡΠΈ (payback) ΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· ΡΡΠ²ΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ (sensitivity analysis) — Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ 50% ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ. ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΡΡΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² (rea (option) ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ 20—25% ΡΠΎΠΏ-ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΄ΠΆΠ΅ΡΠΎΠ². Π ΡΠ°ΠΌΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΡΠΏΠΈΡΠΊΠ° Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΡΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ ΡΠΈΡΡΡΠΉ Π΄ΠΈΡΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄ (APV) ΠΈ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ (profitability index), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π²ΡΠ±ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 10% ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΉ.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ° ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡΠΈΠΌ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΠΈ ΠΈ Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΡΠ»ΡΠΆΠΈΡ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Ρ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΡΠΌΠΈ, Π½ΠΎ ΠΈ Ρ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΎΠΌ, Π΄Π΅Π½Π΅ΠΆΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎΡΠΎΠΊΠ°ΠΌΠΈ, ΡΠΈΡΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΡ. ΠΡΠΈΡΠ΅ΠΌ ΠΊΡΡΠΏΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΠ±Π΅Π³Π°ΡΡ ΠΊ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ.
- [1] ΠΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊ: Graham J., Harvey Π‘. The theory and practice of corporate finance: evidencefrom the field // Journal of Financial Economics. 2001. V. 60. P. 197. 2 CFO (chief financial officer) — Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΉ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠΉ Π΄ΠΈΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡ.