ΠΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΎ-ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄Π°
Π ΠΈΡ. 2.2. Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΏΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Ρ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠΎΠ² Π³Π΅Π½ΠΎΠΌΠ° ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° (Π°). ΠΠ½Π½ΠΎΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ Π³Π΅Π½ΠΎΠΌ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° (Ρ.Π΅. Ρ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΊΠ·ΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ) ΡΠ°Π·Π±ΠΈΠ²Π°Π»ΡΡ Π½Π° ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ. ΠΠ»Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π»Π°ΡΡ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ΄ΡΡΠΈΡ Π΄ΡΠΏΠ»Π΅ΡΠΎΠ² (Π2) ΠΈ ΡΡΠΈΠΏΠ»Π΅ΡΠΎΠ² (Π3) Π½ΡΠΊΠ»Π΅ΠΎΡΠΈΠ΄ΠΎΠ². ΠΠΈΠ°Π³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΠΈ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ²… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠΎ-ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄Π° (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠΈΡΡΠ΅Ρ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π°ΡΠΈ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎ Π·Π°ΡΡΠΌΠ»Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΊΠ°Π½Π°Π»Π°ΠΌ, Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ Π² ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΠ΄ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ, ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡΡΠ°Ρ Π½Π°ΡΡ Π°ΠΏΡΠΈΠΎΡΠ½ΡΡ Π½Π΅ΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°, ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π = (ΡΠΈ Ρ2,…, Ρ"):
ΠΡΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π»ΠΎΠ³Π°ΡΠΈΡΠΌΠ° ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ 2 ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΡΡΡ Π² Π±ΠΈΡΠ°Ρ . ΠΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, ΡΠΎ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π±ΠΈΡ, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΠ΄ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Π³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠΌ. Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅Ρ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ° ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°.
Π ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΡ ΠΊ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡΠΌ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌ, ΡΠ³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠΌ. ΠΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ· ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅Ρ Π΄Π»Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ «ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΡ » ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΎΠ² Π² ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ (Π³.Π΅. ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ Ρ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ΅ΠΌΡΠΌ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ), Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΠΎ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΡΠΊΠ·ΠΎΠ½-ΠΈΠ½ΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΡΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠΈΡ ΡΠΊΠ·ΠΎΠ½Ρ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠΎΠ² Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π²ΡΡΠ΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΈΡΠΏΡΡΡΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠΈΠ²Π°ΡΡΠ΅Π΅ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΈΠ½ΡΠΊΠ»Π΅ΠΎΡΠΈΠ΄ΠΎΠ²/ ΡΡΠΈ Π½ΡΠΊΠ»Π΅ΠΎΡΠΈΠ΄ΠΎΠ², ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΠΉ Π½Π° ΡΠΈΡ. 2.2.
Π ΠΈΡ. 2.2. Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΏΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Ρ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠΎΠ² Π³Π΅Π½ΠΎΠΌΠ° ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° (Π°). ΠΠ½Π½ΠΎΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ Π³Π΅Π½ΠΎΠΌ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° (Ρ.Π΅. Ρ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΊΠ·ΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ) ΡΠ°Π·Π±ΠΈΠ²Π°Π»ΡΡ Π½Π° ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ. ΠΠ»Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π»Π°ΡΡ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ΄ΡΡΠΈΡ Π΄ΡΠΏΠ»Π΅ΡΠΎΠ² (Π2) ΠΈ ΡΡΠΈΠΏΠ»Π΅ΡΠΎΠ² (Π3) Π½ΡΠΊΠ»Π΅ΠΎΡΠΈΠ΄ΠΎΠ². ΠΠΈΠ°Π³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΠΈ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² (ΡΠ΅ΡΠ½Π°Ρ Π»ΠΈΠ½ΠΈΡ), ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², Π½Π΅ΡΡΡΠΈΡ (ΡΠ²Π΅ΡΠ»ΠΎ-ΡΠ΅ΡΠ°Ρ Π»ΠΈΠ½ΠΈΡ) ΠΈ Π½Π΅ Π½Π΅ΡΡΡΠΈΡ (ΡΠ΅ΡΠ°Ρ Π»ΠΈΠ½ΠΈΡ) ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΊΠ·ΠΎΠ½Ρ (Π±).
ΠΡΡΠ³ΠΎΠΉ Π²Π°ΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠΉ, ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ (ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΡΠ»ΡΠ±Π°ΠΊΠ° — ΠΠ΅ΠΉΠ±Π»Π΅ΡΠ°). ΠΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π²ΡΠΌΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π ΠΈ Q. Π ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π±ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΊΠΎΠ΄ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ° Ρ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π ΠΏΡΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ΄Π°, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΌ Π½Π° ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Q. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ:
Π³Π΄Π΅ R ΠΈ Q — ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΊ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡΠΌ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Q ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, Π½Π΅ Π½Π΅ΡΡΡΠ΅Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ, Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π½Π΄ΠΎΠΌΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌΠΈ ΠΠΎΠ½ΡΠ΅-ΠΠ°ΡΠ»ΠΎ. Π Π°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ R ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ.
ΠΡΠΎΠ±ΡΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π»ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΠΏΠΎΠ² ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ (sequence logos, ΡΠΈΡ. 2.3, ΠΈΠΎΠ΄ΠΏΠ°ΡΠ°Π³ΡΠ°Ρ 3.1.6). Π ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Q ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ U (ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠ΅Π΅ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΠ΅ΠΉ):
Π ΠΈΡ. 23. ΠΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΠΏ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΠΉΡΠ° ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ±ΠΎΡΠΎΠΌΡ E.coli:
Π²Π΅ΡΡΠΈΠΊΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΡΠ½Π°Ρ Π»ΠΈΠ½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠΎΡΠΊΡ ΡΡΠ°ΡΡΠ° ΡΡΠ°Π½ΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ; Π²ΡΡΠΎΡΠ° Π±ΡΠΊΠ² ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π½ΡΠΊΠ»Π΅ΠΎΡΠΈΠ΄Π° Π² ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΈ. Π₯ΠΎΡΠΎΡΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ ΡΡΠ°ΡΡΠΎΠ²ΡΠΉ ΠΊΠΎΠ΄ΠΎΠ½ — ATG. Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠ°ΠΉΡ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎ ΡΡΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ΄ΠΎΠ½Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ ΠΎΠΊΡΡΠΆΠ°ΡΡΠΈΠΌ Π½ΡΠΊΠ»Π΅ΠΎΡΠΈΠ΄Π½ΡΠΌ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠΌ Π’ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ Π² Π±ΠΈΠΎΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠΉ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ (mutual information, I (X, Π£)). Π‘ΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅Ρ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Π΄Π²ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ (X ΠΈ Π£). ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π΅Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ, ΠΎΡΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°ΡΡΡ ΠΎΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΠΈ. Π‘ΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ — ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ½ΡΡΠΎΠΏΠΈΡ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ Π (X, I7) ΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ· ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Π½Π°ΡΡΡΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ — Π (X) Π (Π£):
Π³Π΄Π΅ Π₯ΠΈ Π£ — ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΡ, ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΡ ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΠΌ;Ρ (xf)y Π (Π£Π΄ ΠΈ Π (Ρ ΡΠ΄ ~ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ (xj ΠΈ ΡΠ΄ ΠΈ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ (.Ρ -ΡΠ΄.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ ΠΈΠ· Π±ΠΈΠΎΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠΈΠΏΡ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΎΠ² Π² ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π°Ρ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΊΠ½Π° (Π (X)) ΠΈ ΡΠΈΠΏ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ° Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΊΠ½Π° (Π (Y) (ΡΠΌ. ΠΏΠΎΠ΄ΠΏΠ°ΡΠ°Π³ΡΠ°Ρ 3.3.4, ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ GOR4).
ΠΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠ°ΡΠ°Π³ΡΠ°ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡ «Π΄ΡΡ » ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΠΈΠΎΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π΅ΡΠ»ΠΈ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡΡ ΠΎ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ «ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠΊΠ½Π°», ΡΠΎ ΠΎΠ½Π° ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»Π° ΡΠΈΡΠΎΡΠ°ΠΉΡΠ΅Π΅ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ Π² Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°Ρ . Π’Π°ΠΊ, Π²Π²ΠΈΠ΄Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄ΠΎΠ², ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π΅ΠΉΡΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΠΈ (ΡΠΌ. ΠΏΠ°ΡΠ°Π³ΡΠ°Ρ 2.4), Π½Π° Π²Ρ ΠΎΠ΄ ΡΠ΅ΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Π°ΡΡΡΡ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠΈ (ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΠΊΠ½ΠΎ), Π° ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ «ΠΎΠΊΠ½Π°».
ΠΠ΅ΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ, ΡΠ°ΡΡΠΎ Π½Π΅ΡΠ²Π½ΠΎ, Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡ Π² Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ Π½Π° ΡΡΠ°ΠΏΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄Π±ΠΎΡΠ° ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΡΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ΅ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠ² ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Π΅ΠΉ. ΠΠ°ΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ «Π»ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΠΏΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ» ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ Π³ΠΎΡΠ°Π·Π΄ΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²Π·Π²Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΊΡ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π° ΡΠ°ΠΊΡΡ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°ΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠΈ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ.