Π‘ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠ΅ΠΉ
ΠΠ΄Π½Π° ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ, Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠ°Ρ ΠΏΡΠΈ Π²Π½Π΅Π΄ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡΡ , — Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅ΡΠΎΠΌ. ΠΠ΅Π»ΠΎ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠ°ΠΌΠ° ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π΅ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅Ρ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΄ΠΆΠ΅ΡΠΎΠ²: Π½Π° Π½Π΅Π΅ Π²Π»ΠΈΡΡΡ Π²Π½Π΅ΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΎΠ³Π½ΠΎΠ· ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΠ° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡΠΎΠ²), ΠΈ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° Π΅Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π°… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
Π‘ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠ΅ΠΉ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Value Based Management — ΡΡΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΡ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ Π½Π° ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π½Π° Π²ΡΠ΅Ρ ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΡΠΈΠ»ΠΈΠΉ Π²ΡΠ΅Ρ Π»ΠΈΡ, ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, Π½Π° ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π²ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ· Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π° Π°Π»ΡΡΠ΅ΡΠ½Π°ΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΠ΅Π»Π΅Π²ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ VBM Π²ΡΠ±ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ. Π‘ΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΆΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΅Π΅ Π΄ΠΈΡΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π±ΡΠ΄ΡΡΠΈΠΌΠΈ Π΄Π΅Π½Π΅ΠΆΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎΡΠΎΠΊΠ°ΠΌΠΈ, ΠΈ Π½ΠΎΠ²Π°Ρ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π΅ΡΡΡ Π»ΠΈΡΡ ΡΠΎΠ³Π΄Π°, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΡ ΠΎΡΠ΄Π°ΡΡ ΠΎΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΡΠ°Π΅Ρ Π·Π°ΡΡΠ°ΡΡ Π½Π° ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»Π°.
ΠΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ, Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΡΠΌΠ΅ΡΡ ΡΡΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΡΡ. Π ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΊ VBM ΡΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½Ρ, ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΡΡΠΈΠΉ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΠΎΡΠ΄Π°ΡΡ ΠΎΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π² ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»Π°. Π 80-Ρ — 90-Ρ Π³ΠΎΠ΄Π°Ρ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΡΡ ΡΠ΅Π»ΡΠΉ ΡΡΠ΄ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ (Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ Π² Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΈ Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ: Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, EVA ΠΈ EVA-based management), ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ — EVA (Economic Value Added), MVA (Market Value Added), SVA (Shareholder Value Added), CVA (Cash Value Added) ΠΈ CFROI (Cash Flow Return on Investment). Π ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ ΠΈΠ· ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ²ΠΎΠΈ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΈ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅, ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΡ ΡΡΠΎ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΎΡΡΠ°ΡΠ»ΡΡ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ, Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π°Π²ΡΠΎΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠ±ΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΏΡΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ° ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ [8]. ΠΠ° ΠΌΠΎΠΉ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄, ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄ Π½Π΅ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΎΠΏΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ VBM ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π½ΡΡΠ° ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΡΠ΅Ρ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΡΡ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅Ρ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΡ, Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΠΎΠΈΡΡΡ ΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ° ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° ΠΌΠΎΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΠΈ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π² ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΄ΠΆΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΡΠΈΡΡΠΈΡ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½ Π²ΡΠ±ΡΠ°ΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ· ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ, Π²ΡΠ³ΠΎΠ΄ ΠΈ Π·Π°ΡΡΠ°Ρ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ°.
Π§ΡΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΉ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ, ΡΠΎ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ: ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠ½ΠΎΠΉ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ ΠΏΠΎ ΠΠ°ΠΉΠΊΠ»Ρ ΠΠΎΡΡΠ΅ΡΡ ΠΈ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ «ΠΠ΅Π½ΡΠ°Π³ΠΎΠ½» McKinsey (ΡΠ΅ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ). Π‘ΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠ½ΠΎΠΉ Π±ΠΎΡΡΠ±Ρ ΠΏΠΎ ΠΠΎΡΡΠ΅ΡΡ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΡΠΈ Π±Π°Π·ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΡ : ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ, ΡΠΈΠΏΡ ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΠΈ, ΡΠ΅ΠΏΠΎΡΠΊΠ° ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ. Π¦Π΅ΠΏΠΎΡΠΊΠ° ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ² ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ. Π ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΠΎΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΠΎΡΡΠ΅Π΄ΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Ρ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ½ΡΡ Π·Π²Π΅Π½ΡΠ΅Π² ΡΠ΅ΠΏΠΎΡΠΊΠΈ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Π² ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π΅Ρ Π΅Π΅ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π°.
ΠΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄ ΠΠΎΡΡΠ΅ΡΠ° ΠΊ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ, Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΎΡΡΠ°ΡΠ»ΠΈ ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ. Π ΡΠ²ΠΎΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ «ΠΠ΅Π½ΡΠ°Π³ΠΎΠ½» McKinsey ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π° Π½Π° ΡΠ±Π°Π»Π°Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ (Balanced Scorecard BSC). Balanced Scorecard ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π½Π° Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π² 1990 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΠ°ΡΠ²Π°ΡΠ΄ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΊΠΎΠ»Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ ΠΡΠ²ΠΈΠ΄ΠΎΠΌ ΠΠΎΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ ΠΈ Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠΎΠΌ ΠΠ°ΠΏΠ»Π°Π½ΠΎΠΌ. ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΎΡΡ Ρ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΡΡ: Π²ΡΡΠ²ΠΈΡΡ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Ρ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅ΡΠ°. ΠΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅, ΠΠΎΡΡΠΎΠ½ ΠΈ ΠΠ°ΠΏΠ»Π°Π½ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΉ Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π·ΠΎΠΉ: ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Π½Π΅ Π΄Π°Π΅Ρ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΠΈΡ ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ.
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ Balanced Scorecard, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΌ ΡΡΠ°Π» ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ — ΡΠΏΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ[2]. ΠΠ½Π°ΡΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ, ΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π½ΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π°ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΌΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ, Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ Π΄Π΅Π»Π°ΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ Π»ΠΈ Ρ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΎΠ½ Π΄Π΅Π»Π°Π΅Ρ ΡΠΎ, ΡΡΠΎ Π΄Π΅Π»Π°Π΅Ρ. Balanced Scorecard Π΄Π΅Π»Π°Π΅Ρ Π°ΠΊΡΠ΅Π½Ρ Π½Π° Π½Π΅ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ, Π΄Π°Π²Π°Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ Π»ΠΎΡΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠ»ΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠ², ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ½Π½ΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π» ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ.
ΠΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π°Π²ΡΠΎΡΡ Balanced Scorecard ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ Π½Π° ΡΠ°ΠΌΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΡΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΡ: ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΡ (ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ²ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ Ρ Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π΅ΡΠΎΠ² ΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡΠΎΠ²?), ΠΊΠ»ΠΈΠ΅Π½ΡΡ (ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡ Π²ΠΈΠ΄ΡΡ ΠΏΠΎΠΊΡΠΏΠ°ΡΠ΅Π»ΠΈ Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠ²?), Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΠΈΠ΅ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅Ρ-ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ (ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅Ρ-ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅Π±ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΌΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ, Π½Π° ΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΡΡΠΎΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠ΅Π΄ΠΎΡΠΎΡΠΈΡΡΡΡ, Π° ΠΎΡ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡΡΡ?), ΠΎΠ±ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ (ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΡΡΠ° ΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ?). ΠΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠΈ, ΠΊ Π½ΠΈΠΌ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π΅ΡΠ΅ Π΄Π²Π° ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ.
ΠΠ°ΠΆΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Π² ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ ΠΈΠ³ΡΠ°Π΅Ρ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅ΡΠ°. ΠΠ½ΠΈ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π²ΡΠΌΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ½Π°ΡΡ ΠΈΡ Π²Π°ΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎ Π΄Π²ΡΠΌ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π°ΠΌ. ΠΠΎ-ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ , ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΡ Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΎ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ. ΠΠ½Π° Π²ΡΠ½ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π° Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌ, Π½Π° ΡΡΠΎ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Π° Π²Π»ΠΈΡΡΡ, — Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π·Π°ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, ΡΠ΅Π±Π΅ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π²Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΈ Ρ. Π΄. ΠΠΎ-Π²ΡΠΎΡΡΡ , ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΡΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΠΌΠΎΠ³Π°ΡΡ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΄ΠΆΠ΅ΡΠ°ΠΌ Π²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΡΠ΅Π»ΠΎΠ½Π° ΠΏΠΎΠ½ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π½Π° Π²ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ, ΠΈ Π΄ΠΎΠ½Π΅ΡΡΠΈ Π΄ΠΎ Π½ΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠΈ ΠΏΠ»Π°Π½Ρ ΠΈ Π½Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
Π€Π°ΠΊΡΠΎΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ — ΡΡΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ, Π²Π»ΠΈΡΡΡΠ°Ρ Π½Π° ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ, Π½Π°Π΄ΠΎ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΈΡ ΡΠΎΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π΅ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π½Π° ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ, ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π»ΠΎΠΆΠΈΡΡ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π·Π° ΡΡΠΎΡ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡ Π½Π° ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, ΡΡΠ°ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ Π² Π΄ΠΎΡΡΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ.
ΠΠ΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ — Π΄ΠΎ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ, Π³Π΄Π΅ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ, Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ±ΡΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ, ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΎΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ° ΠΏΡΠΎΠ΄Π°ΠΆ, ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»Ρ ΠΎΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΎΠ±ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»Π°, ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΠΎ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΠΌΡ ΠΏΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ Π΄Π΅Π»ΠΎΠ²ΡΠΌ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ°ΠΌ, Π½ΠΎ ΠΈΠΌ Π½Π΅ Ρ Π²Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΈ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΌΠ°Π»ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·Ρ Π½Π° Π½ΠΈΠ·ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅. ΠΠ° ΡΠΈΡ. 5 ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π½Π° ΡΡΠ΅Ρ ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΡ : Π½Π° ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ, Π³Π΄Π΅ ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»Ρ ΠΎΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π² ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠΈ Ρ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»Π° ΡΠ»ΡΠΆΠ°Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΠ΅Π½ΡΠ°Π±Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ; Π½Π° ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ Π΄Π΅Π»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ, Π³Π΄Π΅ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΌΠ΅ΡΡΠ½Ρ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊΠ»ΠΈΠ΅Π½ΡΡΠΊΠ°Ρ Π±Π°Π·Π°; ΠΈ Π½Π° Π½ΠΈΠ·ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅, Π³Π΄Π΅ ΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ½Π°Ρ Π΄Π΅ΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΠ²ΡΠ·Π°ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Ρ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ, Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠΌΠΈΡΡ Π² ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠΈ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΄ΠΆΠ΅ΡΠΎΠ².
Π ΠΈΡ. 5 Π‘ΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Π΅Π΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΠΈΠ΅.
ΠΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠΌΡΡ ΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΊ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°ΠΌ, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΠΌ Π΄Π»Ρ Π²Π½Π΅Π΄ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΡΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ Π·Π²Π΅Π½ΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ. Π£ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Π΅ΡΡΡ Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΈ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, ΠΎΠ±Π΅ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ²Π°ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΎ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ°Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΈΡ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΄ΠΆΠ΅ΡΠΎΠ². Π£ΡΠΏΠ΅Ρ Π·Π΄Π΅ΡΡ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΌ ΠΎΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π½Π°ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΡ ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π²ΡΠ΅ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Π²Π΅ΡΡ Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ. ΠΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ ΡΡΠ°ΠΏ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ — ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ° ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄, Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠΈΠ²ΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ Π½Π΅ ΡΡΠ΅Π±ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠ½Π΅Π½ΠΈΡ. Π‘Π΅Π³ΠΎΠ΄Π½Ρ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡ Π΅ΠΌΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π°, ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡ Π΅ΠΌΠ° ΠΡΠΏΠΎΠ½, Π΄Π΅ΡΠ΅Π²ΠΎ ROIC. ΠΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±Π΅Π· ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡ Π΅ΠΌ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π°. Π‘Ρ Π΅ΠΌΡ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Π²Π΅ΡΡ Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ Π½Π° ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π° ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Π° ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΈΠ· ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π²ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Π²Π»ΠΈΡΡΡ Π½Π° ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ. ΠΡΠ΅ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π½Π° 4 Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ: ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ, ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ, ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ.
ΠΠ΄Π½Π° ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ, Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠ°Ρ ΠΏΡΠΈ Π²Π½Π΅Π΄ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΡΡ , — Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅ΡΠΎΠΌ. ΠΠ΅Π»ΠΎ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠ°ΠΌΠ° ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π΅ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅Ρ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΄ΠΆΠ΅ΡΠΎΠ²: Π½Π° Π½Π΅Π΅ Π²Π»ΠΈΡΡΡ Π²Π½Π΅ΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΎΠ³Π½ΠΎΠ· ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΠ° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡΠΎΠ²), ΠΈ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° Π΅Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π° Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΡ ΡΡΠ΄ΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ ΡΠΎΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π² ΠΌΠΈΡΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»ΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅, Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, Π² Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΠΈΡΡΡΡ Ρ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ, Π° Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΌ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠ΅ΠΉ. ΠΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ (EVA — Economic Value Added). EVA ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅Ρ ΡΡΠΏΠ΅Ρ ΠΈ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΄ΠΆΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΏΠΎ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΠΈ Π±ΠΈΠ·Π½Π΅ΡΠ° — ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°Π½ΠΈΠΈ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π³ΠΎΠ² Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π½Π° ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π² ΡΠ°ΠΊΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΊ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π² Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ Π²Π»ΠΈΡΡΡ Π½Π° ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ.