Π£Π³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄.
Π₯ΠΈΠΌΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² IV-Π ΠΏΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΡ (C, Si, Ge, Sn, Pb)
ΠΠ»Π»ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°. ΠΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΡΡ Π°Π»Π»ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ½ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΉ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°: Π°Π»ΠΌΠ°Π·, Π³ΡΠ°ΡΠΈΡ, ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΈΠ½, Π½Π°Π½ΠΎΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ ΠΈ ΡΡΠ»Π»Π΅ΡΠ΅Π½Ρ. ΠΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈ Π°Π»ΠΌΠ°Π· Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Ρ Π² ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ Π΄Π°Π²Π½ΠΎ, Π° ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΈΠ½Ρ, Π½Π°Π½ΠΎΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ ΠΈ ΡΡΠ»Π»Π΅ΡΠ΅Π½Ρ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠΈΡΡ ΠΈ ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ± ΠΈΡ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ Π² ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Ρ Π² ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π΅ΡΡΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΡ. ΠΠ»ΠΌΠ°Π·, Π³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΈΠ½ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π±Π΅ΡΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΠΌΠΈ Ρ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠΎΠΉ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
Π£Π³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄. Π₯ΠΈΠΌΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² IV-Π ΠΏΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΡ (C, Si, Ge, Sn, Pb) (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π£Π³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ (Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠ΅ Carboneum), C, ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ IV Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΡ II-Π³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Π. Π. ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°, Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠΉ Π½ΠΎΠΌΠ΅Ρ 6, Π°ΡΠΎΠΌΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° 12,011. Π£Π³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ ΠΎΡΠΊΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ, Π. ΠΠ°Π²ΡΠ°Π·ΡΠ΅ Π² 1787 Π³. ΠΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ Π΄Π²Π° ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠ° 12Π‘ (98,89%) ΠΈ 13Π‘ (1,11%). ΠΠ· ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠΎΠ² Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²Π°ΠΆΠ΅Π½ 14Π‘ Ρ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΠΏΠ°Π΄Π° Π’½= 5,6 — 103 Π»Π΅Ρ. ΠΠ΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° 14Π‘ (ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 2.10−10% ΠΏΠΎ ΠΌΠ°ΡΡΠ΅) ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π² Π²Π΅ΡΡ Π½ΠΈΡ ΡΠ»ΠΎΡΡ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΡ ΠΏΡΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΊΠΎΡΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π° ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏ Π°Π·ΠΎΡΠ° 14N. ΠΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠ° 14Π‘ Π² ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ°Ρ Π±ΠΈΠΎΠ³Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡ ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡ. Π Π² Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏ 14Π‘ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΠΏΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠ°. Π£Π³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ — ΡΠΈΠΏΠΈΡΠ½ΡΠΉ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π».
Π‘ΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π΅ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π² Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΠ΅ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 0,48% ΠΏΠΎ ΠΌΠ°ΡΡΠ΅. Π£Π³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ Π½Π°ΠΊΠ°ΠΏΠ»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π² Π²Π΅ΡΡ Π½Π΅ΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡ — Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ΅ ΠΈ Π±ΠΈΠΎΡΡΠ΅ΡΠ΅: Π΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΆΠΈΠ²ΠΎΠΌ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ — 18%, Π΄ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠΈΠ½Π΅ — 50%, ΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ³Π»Π΅ — 80%, Π½Π΅ΡΡΠΈ — 85%, Π°Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ — 96%. ΠΠ½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π»ΠΈΡΠΎΡΡΠ΅ΡΡ ΡΠΎΡΡΠ΅Π΄ΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½Π° Π² ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΊΠ°Ρ (Π‘Π°Π‘Π3), Π΄ΠΎΠ»ΠΎΠΌΠΈΡΠ°Ρ (MgCO3.CaCO3) ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΡΠΎΠ΄Π°Ρ . ΠΠ³ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π‘Π2 Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠΆΠΈΠ³Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠΎΠΏΠ»ΠΈΠ²Π°. Π‘Π²ΡΡΠ΅ 90% ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±Π»ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ Π² ΠΌΠΈΡΠ΅ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π²ΡΡΠ°Π±Π°ΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈΠ· ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠΏΠ»ΠΈΠ²Π°.
Π Π°ΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°, Π² ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ Π²ΡΠ΅Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² (ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°), ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΡΠ°Π²Π½ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Ρ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»Π΅ΠΉ. Π’Π°ΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΠΠ = 2,55 ΠΎΠ±ΡΡΠ»Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡ ΡΠ½ΠΈΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°. Π£Π³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ ΠΊΠΎΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊ Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ. Π£Π³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π²Π½ΡΡ II ΠΈ IV, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ -4, 0, +2, +4 (ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ).
ΠΠ°ΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎ, ΡΡΠΎ Ρ-ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΠΈ Π΅Π³ΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ²Π°ΡΡΡ Ρ Ρ-ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠΌΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΡ (Π°ΡΠΎΠΌΡ Π‘, N ΠΈ Π), ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π΄Π»Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π³ΠΈΠ±ΡΠΈΠ΄Π½ΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»Π΅ΠΉ Ρ ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ Ρ-ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ². Π’Π°ΠΊ sp-Π³ΠΈΠ±ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ (2 — ΠΈ 2 -ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ) ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°Ρ C2H2, HCN ΠΈ Π‘Π2, sp2-Π³ΠΈΠ±ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ (3 — ΠΈ 1 -ΡΠ²ΡΠ·Ρ) — Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°Ρ C2H4 ΠΈ COCl2, sp3-Π³ΠΈΠ±ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ (4-ΡΡΠ·ΠΈ) — Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°Ρ CH4 ΠΈ CCl4. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π°Ρ ΠΎΡ 2 Π΄ΠΎ 4. ΠΡΠΎΠΌΠ½ΡΠΉ ΡΠ°Π΄ΠΈΡΡ Π‘ — 0,077 Π½ΠΌ, ΠΊΠΎΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°Π΄ΠΈΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ Π² ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ, Π΄Π²ΠΎΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΡΠΎΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠΌΠΈ — 0,077 Π½ΠΌ, 0,067 Π½ΠΌ, 0,060 Π½ΠΌ.
ΠΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ Π‘-Π‘ (ΡΠ½ΡΠ°Π»ΡΠΏΠΈΡ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ -347 ΠΊΠΠΆ/ΠΌΠΎΠ»Ρ) ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π΄Π»ΠΈΠ½Π½ΡΡ ΡΠ΅ΠΏΠ΅ΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Π΄ΡΡΠ³ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ, Π΄Π²ΠΎΠΉΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠΎΠΉΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠΌΠΈ, ΠΈ, Π½Π°ΡΡΠ΄Ρ Ρ ΡΠΈΠΊΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΎΠ±ΡΡΠ»Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ (Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ 3,5 ΠΌΠΈΠ»Π»ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ²), ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π΅ΠΌΡΡ Π² ΠΊΡΡΡΠ΅ «ΠΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡ». ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, Ρ ΠΈΠΌΠΈΡ «ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ » ΠΈ «Π½Π΅ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ » ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π½Π° ΠΎΠ΄Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠ΅Ρ ΠΆΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄Π°Ρ , ΡΡΠΈ Π΄ΠΈΡΡΠΈΠΏΠ»ΠΈΠ½Ρ Π½Π΅ΡΠ°Π·ΡΡΠ²Π½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ.
ΠΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠ΅Π½, ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ°Ρ ΠΎΠ½ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΡ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°.
ΠΠ»Π»ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°. ΠΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΡΡ Π°Π»Π»ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ½ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΉ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°: Π°Π»ΠΌΠ°Π·, Π³ΡΠ°ΡΠΈΡ, ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΈΠ½, Π½Π°Π½ΠΎΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ ΠΈ ΡΡΠ»Π»Π΅ΡΠ΅Π½Ρ. ΠΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈ Π°Π»ΠΌΠ°Π· Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Ρ Π² ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ Π΄Π°Π²Π½ΠΎ, Π° ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΈΠ½Ρ, Π½Π°Π½ΠΎΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ ΠΈ ΡΡΠ»Π»Π΅ΡΠ΅Π½Ρ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠΈΡΡ ΠΈ ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ± ΠΈΡ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ Π² ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Ρ Π² ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π΅ΡΡΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΡ. ΠΠ»ΠΌΠ°Π·, Π³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΈΠ½ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π±Π΅ΡΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΠΌΠΈ Ρ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠΎΠΉ. Π€ΡΠ»Π»Π΅ΡΠ΅Π½Ρ, Π² ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ Π½ΠΈΡ , ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΎ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ , ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ΄ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ», ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ Π·Π°ΠΌΠΊΠ½ΡΡΡΡ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ. ΠΠ½Π΅ΡΠ½ΠΈΠΉ Π²ΠΈΠ΄, ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΡΡΠΈΡ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΉ ΡΠ΅Π·ΠΊΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ (ΡΠ°Π±Π»ΠΈΡΠ° 2), ΡΡΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌ ΡΠΈΠΏΠΎΠΌ ΡΠ²ΡΠ·Π΅ΠΉ, ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΡΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°Ρ ΡΡΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ².
Π’Π°Π±Π»ΠΈΡΠ° 2. Π‘Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ Π°Π»Π»ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ½ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΉ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°.
ΠΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ. | ΠΠΈΠ±ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ. | ΠΠ»ΠΈΠ½Π° ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ, Π½ΠΌ. | ΠΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ, Π³/ΡΠΌ3. |
ΠΠ»ΠΌΠ°Π·. | sp3. | 0,148. | 3,515. |
ΠΡΠ°ΡΠΈΡ. | sp2. |
| 1,848. |
Π€ΡΠ»Π»Π΅ΡΠ΅Π½. | sp2. | 0,144. | 1,651. |
ΠΠ°ΡΠ±ΠΈΠ½. | sp. |
| 1,917. |
* ΠΠ΅ΠΆΡΠ»ΠΎΠ΅Π²ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅. **Π’ΡΠΎΠΉΠ½ΡΠ΅, Π΄Π²ΠΎΠΉΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΠ»ΠΌΠ°Π·.
ΠΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ, ΠΏΡΠΎΠ·ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΅, ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ»ΡΠ΅Ρ Π»ΡΡΠΈ ΡΠ²Π΅ΡΠ°, ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ²ΡΡΠ΄ΠΎΠ΅, Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΎΠΊ, ΠΏΠ»ΠΎΡ ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎ, r = 3,5 Π³/ΡΠΌ3; tΒ°ΠΏΠ». = 3730 Β°C; tΒ°ΠΊΠΈΠΏ. = 4830 Β°C.
ΠΡΠΎΠΌΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² sp3- Π³ΠΈΠ±ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΡΠ΅ΡΡΡΠΊΡ Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠΌΠΈ sΡΠ²ΡΠ·ΡΠΌΠΈ.
ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΠΈΠ· Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ° ΠΏΡΠΈ p > 50 ΡΡΡ. Π°ΡΠΌ; tΒ° = 1200 Β°C.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π¨Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΠΎΡΠΎΠΊ, Π±ΡΡΡ, ΡΡΠ΅ΠΊΠ»ΠΎΡΠ΅Π·Ρ, ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΊΠΈ — Π±ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠ°Π½ΡΡ.
ΠΡΠ°ΡΠΈΡ.
ΠΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ, ΡΠ»ΠΎΠΈΡΡΠΎΠ΅, Π½Π΅ΠΏΡΠΎΠ·ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΅, ΡΡΠΌΠ½ΠΎ-ΡΠ΅ΡΠΎΠ΅, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π±Π»Π΅ΡΠΊΠΎΠΌ, ΠΌΡΠ³ΠΊΠΎΠ΅, ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΎΠΊ; r = 2,5 Π³/ΡΠΌ3.
Π ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΡΡΠΊΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² sp2- Π³ΠΈΠ±ΡΠΈΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ ΡΠ»ΠΎΠΈ ΠΈΠ· ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ»Π΅Ρ; ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ»ΠΎΡΠΌΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄Ρ, ΠΊΠ°ΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΠ½ΡΠ΅ Π³ΡΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ, Π·Π°ΠΌΠ΅Π΄Π»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ Π½Π΅ΠΉΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π² ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΎΡΠ°Ρ , Π²Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² ΡΠΎΡΡΠ°Π² Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠΌΠ°Π·ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΎΠ².
ΠΠ°ΡΠ±ΠΈΠ½.
Π§ΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΠΎΡΠΎΠΊ; r = 2 Π³/ΡΠΌ3; ΠΏΠΎΠ»ΡΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΊ.
Π‘ΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΡ ΡΠ΅ΠΏΠΎΡΠ΅ΠΊCΡC-CΡCΠΈ =Π‘=Π‘=Π‘=Π‘=; Π°ΡΠΎΠΌΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² spΠ³ΠΈΠ±ΡΠΈΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ. ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² Π³ΡΠ°ΡΠΈΡ.
ΠΠ°Π½ΠΎΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ. ΠΠ°Π½ΠΎΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ (ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠ±ΡΠ»Π΅Π½Ρ) Π±ΡΠ»ΠΈ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Ρ Π² 1991 Π³. ΡΠΏΠΎΠ½ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌ Π‘ΡΠΌΠΈΠΎ ΠΠ΄Π·ΠΈΠΌΠΎ ΠΏΡΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄ΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΠΈΡΠΏΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ° Π² Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ΅ Π°ΡΠ³ΠΎΠ½Π°. ΠΠ° Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄Π΅ Π² ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π»ΡΡ ΡΠΎΡΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΈΠ³Π» Π΄ΠΈΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠΌ 4−30 Π½ΠΌ ΠΈ Π΄Π»ΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π΄ΠΎ 2 ΠΌΠΊΠΌ. ΠΠ°Π½ΠΎΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΈΠ½Π΄ΡΡ ΠΈΠ· «ΡΠ²Π΅ΡΠ½ΡΡΠΎΠ³ΠΎ» Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»ΠΎΡ. ΠΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΡΡΠ±ΠΎΠΊ «Π²ΡΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π°» ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ°Π½ΠΎΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ½ΠΎΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»ΠΎΠΉΠ½ΡΠΌΠΈ. Π Π°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ»ΠΎΡΠΌΠΈ Π² ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»ΠΎΠΉΠ½ΡΡ ΡΡΡΠ±ΠΊΠ°Ρ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 0,34 Π½ΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ»ΠΎΡΠΌΠΈ Π² Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅. ΠΠ°Π½ΠΎΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡ ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ², ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Ρ ΠΈΡ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠΎΠΉ. Π’Π°ΠΊ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ³ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π² ΡΠ²ΠΈΠ½ΡΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΠ°ΡΠΏΠ»Π°Π² ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΡΡ ΡΠ²ΠΈΠ½ΡΠΎΠΌ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΠ»Π»ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠ°.
Π€ΡΠ»Π»Π΅ΡΠ΅Π½Ρ. Π 1990 Π³. ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π° Π΅ΡΡ ΠΎΠ΄Π½Π° Π°Π»Π»ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ½Π°Ρ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° — ΡΡΠ»Π»Π΅ΡΠ΅Π½Ρ. ΠΠ½ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΈΡΠΏΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ° Π² ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄ΡΠ³Π΅ Π² Π²Π°ΠΊΡΡΠΌΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΈ ΠΈΡΠΏΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ° Π² Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ΅ Π³Π΅Π»ΠΈΡ ΠΏΡΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π»Π°Π·Π΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ. Π€ΡΠ»Π»Π΅ΡΠ΅Π½Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π·Π°ΠΌΠΊΠ½ΡΡΡΠ΅ ΡΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠ³ΡΠ°Π½Π½ΠΈΠΊΠΈ, ΡΠ΅Π»ΠΈΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠ· Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π² ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ sp2-Π³ΠΈΠ±ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈΠ΅ ΠΈΠ· 12 ΠΏΠ΅Π½ΡΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈ (n/2 — 10) Π³Π΅ΠΊΡΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠΊΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² Π³Π΄Π΅ n > 20 (ΡΠΈΡ.1). ΠΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΡΡΠ»Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΎΠ² ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π½Π°ΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°ΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΡΡΡΠ±ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ Π±Π°ΡΠΊΠ΅ΡΠ±ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΡΡΠΈ.
ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π°Π»Π»ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ½ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ Π°ΠΌΠΎΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°: ΡΠ°ΠΆΠ°, ΠΊΠΎΠΊΡ, Π΄ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ³ΠΎΠ»Ρ ΠΈ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ³ΠΎΠ»Ρ. Π‘Π°ΠΆΠ° ΠΈ ΡΠ³Π»ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ΅Π»ΠΊΠΎΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π³ΡΠ°ΡΠΈΡ. Π Π°ΠΌΠΎΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡΠΌ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ Π΅ΡΡ ΠΎΠ΄Π½Π° ΡΠΎΡΠΌΠ° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΡΡΠ΅ΠΊΠ»ΠΎΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΏΡΡΡΠΌ. ΠΠ½ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π³ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² Π°Π»ΠΌΠ°Π·Π°, Π³ΡΠ°ΡΠΈΡΠ° ΠΈ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΈΠ½Π°. Π‘ΡΠ΅ΠΊΠ»ΠΎΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ — ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π»ΡΠ³ΠΊΠΈΠΉ, ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΡΠΉ, ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΡΠΉ, ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠΉ, ΠΊΠΎΡΡΠΎΠ·ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎ-ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΡΠΉ (ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ² ΠΊ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΊΠΎΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΊΠΈ) ΠΈ ΡΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π». ΠΠ½ Π²ΡΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅Ρ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎ 3700 ΠΎΠ‘.
ΠΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈ ΡΡΠ΅ΠΊΠ»ΠΎΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Π° Π΄Π»Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΠ·Π°. ΠΠ· ΡΡΠ΅ΠΊΠ»ΠΎΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΈΠ·Π³ΠΎΡΠ°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠ΄Ρ — ΡΠΈΠ³Π»ΠΈ, ΡΡΠ°ΠΊΠ°Π½Ρ, ΡΡΡΠ±ΠΊΠΈ ΠΈ ΠΏΡ., Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΡΠ±ΠΎΠ»ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠ΄ΠΎΡΠΊΠΈ, ΡΠ°ΠΌΡ ΡΠΏΠΎΡΡΠΈΠ²Π½ΡΡ Π²Π΅Π»ΠΎΡΠΈΠΏΠ΅Π΄ΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΏΡΡΠ° Π»ΠΎΠ΄ΠΎΠΊ, Π»Π΅ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ Π°ΠΏΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΎΠ², ΡΠ°ΠΌΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ² ΠΈ ΡΠ°ΠΊΠ΅Ρ.
ΠΠ΅ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ. ΠΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ Π΄Π²Π° ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°: Π‘Π ΠΈ Π‘Π2 ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π΅ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ², Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, C3O2.
ΠΠΎΠ½ΠΎΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π‘Π (ΡΠ³Π°ΡΠ½ΡΠΉ Π³Π°Π·) — Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½ΡΠΉ Π³Π°Π·, Π±Π΅Π· Π·Π°ΠΏΠ°Ρ Π°, ΠΌΠ°Π»ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅. ΠΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ΄ΠΎΠ²ΠΈΡ (ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π΄ΠΎΠΏΡΡΡΠΈΠΌΠ°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 3 ΠΌΠ³/ΡΠΌ3), ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ Π³Π΅ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΎΠ±ΠΈΠ½ΠΎΠΌ ΠΊΡΠΎΠ²ΠΈ (ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π΅Π΅, ΡΠ΅ΠΌ Π2) ΠΈ ΠΏΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΡ Π2 Π² ΡΠΎΠΊΠ΅ ΠΊΡΠΎΠ²ΠΈ. ΠΠ½ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ³Π»Ρ Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ° ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π°.
Π‘ + 0,5 Π2 Π‘Π? Π = 110,3 ΠΊΠΠΆ.
ΠΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ Π‘Π ΡΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΏΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»Π΅ΠΉ (ΠΠ) (ΡΠΈΡ. 1).
Π ΠΈΡ. 1. ΠΠΈΠ°Π³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ° ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»Π΅ΠΉ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π‘O
ΠΠ· ΡΡ Π΅ΠΌΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»Π΅ΠΉ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π‘Π (ΡΠΈΡ. 1) Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΠ·ΡΡ (ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈ Π΄Π²ΡΠΌΡ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠΌΠΈ). ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π½Π° 2S ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΠΈ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π° Π±Π»ΠΈΠΆΠ΅ ΠΊ Π°ΡΠΎΠΌΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, Π° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π½Π° 2S* ΡΠ°Π·ΡΡΡ Π»ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΠΈ (ΠΏΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ) Π±Π»ΠΈΠΆΠ΅ ΠΊ Π°ΡΠΎΠΌΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°.
ΠΠΎΠ½ΠΎΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΠΈ Ρ Π½Π΅ΠΉ Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π°Π½Π³ΠΈΠ΄ΡΠΈΠ΄ ΠΌΡΡΠ°Π²ΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΡΠ°Π·Π»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ:
ΠΠ‘ΠΠΠ Π2Π + Π‘Π.
ΠΠ»Ρ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π‘Π Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Ρ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°. Π’Π°ΠΊ ΡΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ Π‘Π Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ:
PdCl2 + CO + H2O Pd + CO2 + 2HCl.
ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, Π²Π²ΠΈΠ΄Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ Π‘Π, Π΅Π΅ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅. ΠΠΊΡΠΈΠ΄ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΡΡΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π° ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ:
Fe2O3 + 3CO 2Fe + 3CO2.
Π’Π΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², Π² Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ, Π²Π°ΡΡΠΈΡΡΡΡ ΠΎΡ 300 Π΄ΠΎ 1500Π‘.
Π ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΎΡΠ° (Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ³Π»Ρ) Π‘Π ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄ΠΈΡ Π»ΠΎΡΠΎΠΊΡΠΎΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° (ΡΠΎΡΠ³Π΅Π½Π°):
CO + Cl2 COCl2.
ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ Π‘Π ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠΎΠΉ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠΎΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°:
Π‘Π + S COS.
COS — Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½ΡΠΉ Π³Π°Π·, Π±Π΅Π· Π·Π°ΠΏΠ°Ρ Π°, Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΠΈ ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½ΠΎ Ρ Π½Π΅ΠΉ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ, ΠΊΠ°ΠΊ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Π°Π½Π³ΠΈΠ΄ΡΠΈΠ΄:
COS + 2H2O H2S + H2CO3.
ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ Π‘Π ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Π2 Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄ΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° (ΡΠ³Π»Π΅ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°).
Π‘Π + 0,5 Π2 Π‘Π2; ?G0 = 256,9 ΠΊΠΠΆ.
ΠΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π‘Π2 — Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½ΡΠΉ Π³Π°Π·, ΡΠ»Π΅Π³ΠΊΠ° ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΡΡΠΉ Π½Π° Π²ΠΊΡΡ, Π² 1,5 ΡΠ°Π·Π° ΡΡΠΆΠ΅Π»Π΅Π΅ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°. ΠΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ³ΠΎΡΠ°Π½ΠΈΠΈ Π»ΡΠ±ΡΡ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² Π² ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ΅ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°. ΠΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ Π‘Π2 ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 6000 ΠΊΠΠ° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ. ΠΡΠΈ Π΅Π΅ ΠΎΡ Π»Π°ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΈΡΠΏΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π‘Π2 ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ΄Π°Ρ ΡΠ½Π΅Π³ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° (ΡΡΡ ΠΎΠΉ Π»Π΅Π΄). ΠΠ· ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π‘Π2 Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΠ‘ Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π΄Π²Π΅ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΈ Π΄Π²Π΅ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ. ΠΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΠΈ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ sp-Π³ΠΈΠ±ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° Π‘Π2 ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π=Π‘=Π.
Π‘Π2 ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΡΡ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π° (ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 0,03% ΠΎΠ±.), ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°Ρ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ², Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΏΡΠΈ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΆΠΈΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠ², Π³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π»Π΅ΡΠΎΠ² ΠΈ Ρ. Π΄., Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ:
Π‘6Π12Π6 + 3Π2 6Π‘Π2 + 6Π2Π.
ΠΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΊ «ΠΏΠ°ΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ²ΡΠΌ Π³Π°Π·Π°ΠΌ». Π£Π²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π‘Π2 Π² Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΠΊ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΡ. ΠΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π‘ΠΎΠ»Π½ΡΠ° Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π΅Ρ ΠΠ΅ΠΌΠ»Ρ, Π° ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ΅ΠΌΠ»ΠΈ, Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π΄Π»ΠΈΠ½Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ΅, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°ΠΌΠΈ Π‘Π2. Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΡ, Π° ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ «ΠΏΠ°ΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ²ΡΠΌ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠΌ».
Π ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π‘Π2 ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΎΠ±ΠΆΠΈΠ³ΠΎΠΌ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΊΠ°:
Π‘Π°Π‘Π3 Π‘Π°Π + Π‘Π2.
Π Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠΈΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ, ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΡ Π² Π°ΠΏΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠ΅ ΠΠΈΠΏΠΏΠ°:
CaCO3 + 2HCl CaCl2 + CO2 + H2O.
ΠΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° — ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄, Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠΎ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ:
NaOH + CO2 NaHCO3.
ΠΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ CΠ2 — Π½Π΅ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ½Ρ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΏΠ»ΠΎΡ ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡΡΡΡΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅, ΠΏΡΠΈ 25 ΠΎΠ‘ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 0,03 ΠΌΠΎΠ»Ρ/Π». ΠΡΠΎΡΠ΅ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ: ΡΠ½Π°ΡΠ°Π»Π° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠ°Ρ Π2ΠΠ‘Π2, Π° Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅Π³ΠΎ Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π2Π‘Π3.
Π£Π³ΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° H2CO3 ΠΈ Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅. Π£Π³ΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° — ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ»Π°Π±ΡΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡ. Π Π°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅, Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌ Π‘Π2, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΡΡ Π΅ΠΌΠΎΠΉ:
Π‘Π2 + Π2Π Π2ΠΠ‘Π2 Π2Π‘Π3 Π+ + ΠΠ‘Π3 2Π+ + Π‘Π32.
Π Π°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Ρ Π²Π»Π΅Π²ΠΎ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΈΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π³ΠΈΠ΄ΡΠ°ΡΠ° Π‘Π2Π2Π, Π° Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π2Π‘Π3, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΡ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ°Π²Π½Ρ:
Πa1 = = 4.107Πa2 == 4,81 011.
ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠ° Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ Πa1 ΠΊΠ°ΠΆΡΡΠ°ΡΡΡ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ Π² Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅ [H2CO3] Π² Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΡΠΌΠΌΡ [H2CO3]+[CO2H2O]. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Πa1 Π² ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΠ΅ Π² ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΡΡΠ°Ρ Π½Π΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΎΡΠΈΠ±ΠΊΠ°ΠΌ. ΠΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ H2CO3 ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΠΈ Π½Π΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½Ρ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°.
Π‘ΠΎΠ»ΠΈ ΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ — ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΠΌΠ°Π»ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅, Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠΎΠ»ΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈ Π°ΠΌΠΌΠΎΠ½ΠΈΡ. Π‘ΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°Ρ ΠΈΠΎΠ½ — Π‘Π32 ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ΅ΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊ (sp2-Π³ΠΈΠ±ΡΠΈΠ΄ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»Π΅ΠΉ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π°), ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ² ΠΊ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ-Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌ Π² ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Π°Ρ ΠΈ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΠ²ΡΡΠ΄ΡΡ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ.
ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΡΠ΅ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΡΠ°Π·Π»Π°Π³Π°ΡΡΡΡ:
Π‘Π°Π‘Π3(ΠΊΡ.) Π‘Π°Π + Π‘Π2(Π³).
Π’Π΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΠΎΠ² ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»Π΅Π½ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π», ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΠΉ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½. Π’Π°ΠΊ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΡΡ Π² ΡΡΠ΄Ρ:
MgCO3 (230 oC) < MnCO3 < FeCO3 < CaCO3 < SrCO3 < BaCO3 (1300C).
ΠΠ»Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² ΠΈ Π°ΠΌΠΌΠΎΠ½ΠΈΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΡΠ΅ ΡΠΎΠ»ΠΈ — Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΠΠ‘Π3 (Π³Π΄Π΅ Π — Na+, K+, Rb+, NH4+), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ Π»ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Na2CO3 — ΡΠΎΠ΄Π° ΠΈ NaHCO3 — ΠΏΠΈΡΡΠ΅Π²Π°Ρ ΡΠΎΠ΄Π°. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΡΠΎΠ»ΠΈ ΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΏΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π‘Π2 ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠΈ:
CO2 + 2NaOH Na2CO3 + H2O.
ΠΡΠΈ ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ΅ Π‘Π2 ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΡΡ Π² Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΡ:
Na2CO3 + Π‘Π2 + H2O 2NaHCO3.
Π Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°Ρ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°Ρ ΠΈ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°Ρ-ΠΈΠΎΠ½Ρ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠ³Π°ΡΡΡΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·Ρ:
CO32 + H2O HCO3 + OH.
HCO3 + H2O H2CO3 + OH.
ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΠ° Π½Π°ΡΡΠΈΡ Π½Π° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡ, ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠΈΠ΅ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Ρ (Be2+, Mg2+, Zn2+, Co2+ ΠΈ Π΄Ρ.), ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΠΎΠ², Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ (ZnOH)2CO3. Π ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² (Al3+, Cr3+, Fe3+) ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·Π° Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΡΠ°Π΄ΠΊΠΎΠ² Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠ²:
2AlCl3 + 3Na2CO3 + 6H2O 2Al (OH)3 + 3H2CO3 + 6NaCl.
ΠΠ°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΠΎΠ² Π‘Π° (ΠΠ‘Π3)2 ΠΈ Mg (HCO3)2 ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΆΠ΅ΡΡΠΊΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠ΄Ρ. ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΎΠ² Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΠΎΠ² ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ°Π·Π»Π°Π³Π°ΡΡΡΡ:
Π‘Π° (ΠΠ‘Π3)2 Π‘Π°Π‘Π3 + Π‘Π2 + Π2Π.
ΠΠ°Π»ΠΎΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡΠ΅ ΡΠΎΠ»ΠΈ Π‘Π°Π‘Π3 ΠΈ MgCO3 ΠΎΡΠ΅Π΄Π°ΡΡ Π½Π° ΡΡΠ΅Π½ΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΡΠ»ΠΎΠ², ΡΡΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΠΊ Π°Π²Π°ΡΠΈΡΠΌ. ΠΠ»Ρ ΡΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΆΠ΅ΡΡΠΊΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ΄Ρ Π΅Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π±Π°ΡΡΠ²Π°ΡΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ΠΎΠΌ ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΡ:
Π‘Π°Π + Π‘Π° (ΠΠ‘Π3)2 2Π‘Π°Π‘Π3 + Π2Π, ΠΈ ΠΎΡΠ°Π΄ΠΎΠΊ ΠΎΡΡΠΈΠ»ΡΡΡΠΎΠ²ΡΠ²Π°ΡΡ. ΠΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ± ΡΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΆΠ΅ΡΡΠΊΠΎΡΡΠΈ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΎΠΏΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ΄Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΊΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΊΠΈ Ρ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠΎΠ±ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΌΠΎΠ»Π°ΠΌΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΈΠ·Π²Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ· Π½Π΅Ρ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡ.
Π‘ΠΎΠ»ΠΈ ΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΡ ΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ Π² ΠΊΡΡΠ³ΠΎΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡΠ΅ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Π² ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅.
Π ΡΠ΅Ρ Π½ΠΈΠΊΠ΅ ΠΈ Π² Π±ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡ «ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΡΠΎΠ΄Ρ» — Na2CO3.10H2O, «ΠΊΠ°Π»ΡΡΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΠ΄Ρ» Na2CO3 ΠΈ «ΠΏΠΈΡΡΠ΅Π²ΡΡ ΡΠΎΠ΄Ρ» — NaHCO3. ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ Na2CO3 — ΡΡΠ΅ΠΊΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ, Π±ΡΠΌΠ°ΠΆΠ½Π°Ρ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ, ΡΠ΅ΠΊΡΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ. ΠΠΈΡΡΠ΅Π²Π°Ρ ΡΠΎΠ΄Π° — NaHCO3 ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΏΠΈΡΠ΅Π²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π² ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½Π΅. NH4HCO3 — «ΠΏΠ΅ΠΊΠ°ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠΎΡΠΎΡΠΎΠΊ» ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ Π² Ρ Π»Π΅Π±ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°Π·ΡΡΡ Π»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΡΠ΅ΡΡΠ°.
ΠΠ°Π»ΡΡΠΈΡ — Π‘Π°Π‘Π3 — ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΠΌΠΈΠ½Π΅ΡΠ°Π» (ΠΌΡΠ°ΠΌΠΎΡ, ΠΌΠ΅Π», ΡΡΡ ΠΈ Π΄Ρ.) Ρ Π΄Π°Π²Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΡΠΎΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π» Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ²ΡΠ·ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠ° Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΡΡΡΠΊΡΠΈΡΡ .
Π¦ΠΈΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ HCN ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½ΡΡ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎΠ»Π΅ΡΡΡΡΡ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ (tΠΊΠΈΠΏ =26,5Π‘) Ρ Π·Π°ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠΌ ΠΌΠΈΠ½Π΄Π°Π»Ρ. ΠΡΠΎ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΡ ΡΠ΄ΠΎΠ². Π ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ ΡΠΈΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΌΠ΅ΡΡ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌ — «Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ» ΠΈ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΡΠΌΡ:
ΠΠ‘N: HN=C:
Π’Π°ΡΡΠΎΠΌΠ΅ΡΠΈΡ — Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈΠ·ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΡΡΠΎΠΊΡΡ ΡΠΎΠΊΡΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠΈΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ Ρ ΠΈΠ·ΠΎΡΠΎΡΠΌΠΎΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ Ρ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π°ΡΠΎΠΌ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° Ρ Π½Π΅ΠΏΠΎΠ΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠΎΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² (ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ Π‘Π) ΠΈ ΠΏΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ°Ρ , Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Ρ ΡΠ΄ΡΡΡΠ΅ ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡ Π΄ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ.
ΠΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ HCN ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ»Π°Π±ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Ρ ΠΈ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠΈΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ (ΡΠΈΠ½ΠΈΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°):
HCN Π+ + CNΠa 1010.
Π‘ΠΎΠ»ΠΈ ΡΡΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°Ρ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅ΡΠΆΠ΅Π½Ρ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·Ρ:
CN + H2O HCN + OH.
Π ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ HCN Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ» ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π² ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ThO2) ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΌΠ΅ΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½Π° ΠΈ Π°ΠΌΠΌΠΈΠ°ΠΊΠ° ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π° ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ 1000Π‘:
2CH4 + 2NH3 + 3O2 2HCN + 6H2O; ?Π = 946,9 ΠΊΠΠΆ.
Π Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΡΠΈΠ½ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΏΠΎ ΡΡΠΎΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π°ΠΌΠΈΠ΄Π° ΠΌΡΡΠ°Π²ΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π΄Π°Π»Π΅Π΅ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡ Π² ΡΠΎΡΠΌΠΈΠ°Ρ Π°ΠΌΠΌΠΎΠ½ΠΈΡ Π ΡΠ»Π°Π±ΠΎΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Π°Ρ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΡΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ. Π‘ΠΈΠ½ΠΈΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Ρ Π°Π»ΡΠ΄Π΅Π³ΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΊΠ΅ΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΌΠ°Π»ΠΎΡΠΎΠΊΡΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠ°Π½Π³ΠΈΠ΄ΡΠ°ΡΠΎΠ²:
ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΄ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ HCN ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ Π³Π»ΡΠΊΠΎΠ·Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ Π°Π»ΡΠ΄Π΅Π³ΠΈΠ΄Π½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ.
ΠΠ°ΠΆΠ½ΠΎΠ΅ Π² ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ NaCN ΡΠΈΠ°Π½ΠΈΠ΄ Π½Π°ΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΠΌ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ:
NaNH2 + C NaCN + H2 (ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ),.
C + 2NH3 + Na2CO3 2NaCN + 3H2O (ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ).
ΠΠΎΠ½ CN (ΠΈΠ·ΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠΉ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ Π‘Π) ΠΊΠ°ΠΊ Π»ΠΈΠ³Π°Π½Π΄ ΡΡΠ°ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π² ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ² d-ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ². Π¦ΠΈΠ°Π½ΠΈΠ΄-ΠΈΠΎΠ½ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π»ΠΈΠ³Π°Π½Π΄ΠΎΠΌ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ (ΡΠΌ. Π’1, ΡΡΡ.292), ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠΈΠ°Π½ΠΈΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΡ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΠΎΡΡΡΡ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, K3[Fe (CN)6] - ΠΊΡΠ°ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΡΠΎΠ²ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΎΠ»Ρ; K4[Fe (CN)6] - ΠΆΠ΅Π»ΡΠ°Ρ ΠΊΡΠΎΠ²ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΎΠ»Ρ. ΠΠΎΠ½ CN ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Ρ-Π΄ΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΠΌ, Π½ΠΎ ΠΈ Ρ-Π°ΠΊΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΠ°Ρ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ²-ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ.
Π‘ΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠΈΠ°Π½ΠΈΠ΄-ΠΈΠΎΠ½Π° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΡ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ: Π΄Π»Ρ ΠΈΠ·Π²Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·ΠΎΠ»ΠΎΡΠ° ΠΈΠ· ΡΡΠ΄, Π² ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°Ρ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π³Π°Π»ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ, Π² ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π΅.
Π―Π²Π»ΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄Π° (II), ΡΠΈΠ°Π½ΠΈΠ΄Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°. ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡ ΡΠΈΠ°Π½ΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΡΡΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡ ΡΠΈΠ°Π½Π°ΡΡ, ΡΠΎΠ»ΠΈ ΡΠΈΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ:
2KCN + O2 2KOCN.
ΠΡΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π½Π° ΡΠΈΠ°Π½ΠΈΠ΄Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Ρ Π»ΠΎΡΠ° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ Ρ Π»ΠΎΡΡΠΈΠ°Π½:
NaCN + Cl2 NaCl + ClCN.
Π₯Π»ΠΎΡΡΠΈΠ°Π½ ClCN — Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½ΡΠΉ Π³Π°Π· (tΠΏΠ».=-60Π‘, tΠΊΠΈΠΏ.=+12,60Π‘) Π² 2,1 ΡΠ°Π·Π° ΡΡΠΆΠ΅Π»Π΅Π΅ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°, ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡΠΉ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ (7 Π³ Π² 100 ΠΌΠ» Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΏΡΠΈ 200Π‘), Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π·Π»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠΈΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ:
ClCN + H2O HCl + HOCN.
Π₯Π»ΠΎΡΡΠΈΠ°Π½ — Π±ΡΡΡΡΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠ΅Π΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ΄ΠΎΠ²ΠΈΡΡΠΌ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΠ΅Π΅ ΡΠ°Π·Π΄ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»ΠΈΠ·ΠΈΡΡΡΡ ΠΎΠ±ΠΎΠ»ΠΎΡΠ΅ΠΊ Π³Π»Π°Π· ΠΈ Π²Π΅ΡΡ Π½ΠΈΡ Π΄ΡΡ Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΡΠ΅ΠΉ. ΠΡΠΎ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΠΉ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π° ΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π³Π΅ΡΠ±ΠΈΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ ΠΊΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ.