ΠΡΠΎΠΌΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΡ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ
ΠΡΠΎΠΌΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π·Π° ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ (ΠΎΡ Π³ΡΠ΅Ρ. atom — Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΡΠΉ), Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΡΠ°Ρ Π² Π°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΠ΅Π²ΠΊΠΈΠΏΠΏΠΎΠΌ, ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΠΎΠΌ, ΠΠΏΠΈΠΊΡΡΠΎΠΌ, Π²ΠΎΠ·ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½Π° Π² XVIII Π². Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠΎΠΌ ΠΠΆ. ΠΠ°Π»ΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ. ΠΠΎΡΠΏΡΡΠΊΡΠ»Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠ΅Π»ΡΡΠ°ΠΉΡΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π»Π΅ΠΆΠ°Ρ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΌΠΈΡΠ° ΠΡΡΡΠΎΠ½Π°. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π½Π° ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ΅ XIX—XX Π²Π². Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½Π°Ρ Ρ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ, Π·Π°ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ²ΡΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΡ ΠΊ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅ΠΉ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΡΠΎΠΌΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΡ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΡΠΎΠΌΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π·Π° ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ (ΠΎΡ Π³ΡΠ΅Ρ. atom — Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΡΠΉ), Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΡΠ°Ρ Π² Π°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΠ΅Π²ΠΊΠΈΠΏΠΏΠΎΠΌ, ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΠΎΠΌ, ΠΠΏΠΈΠΊΡΡΠΎΠΌ, Π²ΠΎΠ·ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½Π° Π² XVIII Π². Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠΎΠΌ ΠΠΆ. ΠΠ°Π»ΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ. ΠΠΎΡΠΏΡΡΠΊΡΠ»Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠ΅Π»ΡΡΠ°ΠΉΡΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π»Π΅ΠΆΠ°Ρ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΌΠΈΡΠ° ΠΡΡΡΠΎΠ½Π°. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π½Π° ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ΅ XIX—XX Π²Π². Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½Π°Ρ Ρ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ, Π·Π°ΡΡΠ°Π²ΠΈΠ²ΡΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΡ ΠΊ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅ΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ°, ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ ΡΡΠΈΡΠ°Π²ΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΡΠΌ. ΠΠ½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊ ΠΠΆ. ΠΠ΅ΡΠ½Π°Π» (1901—1971) ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠ» ΡΡΠΎΡ ΡΡΠ°ΠΏ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ «Π³Π΅ΡΠΎΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ».
Π€Π°ΠΊΡΡ ΠΈΠ· ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π½Π°ΡΠΊΠΈ
Π 1895 Π³. Π. Π Π΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ (1845—1923) ΠΎΡΠΊΡΡΠ» ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π₯-ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΎΠ½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π΅ΠΏΡΠΎΠ·ΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄Π»Ρ Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠ° ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Ρ. ΠΡΠΈ Π»ΡΡΠΈ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅ Π±ΡΠ»ΠΈ Π½Π°Π·Π²Π°Π½Ρ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ.
Π 1896 Π³. ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊ Π. ΠΠ΅ΠΊΠΊΠ΅ΡΠ΅Π»Ρ (1852—1908) ΠΎΡΠΊΡΡΠ» ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΎ ΠΎ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ Π²Π½ΡΡΡΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΊΠΎΠ»ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ.
Π§Π΅ΡΠ΅Π· ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΡΠ°Π»ΠΎ ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ ΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΈ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π°-, ΡΠΈ Ρ-Π»ΡΡΠ΅ΠΉ. ΠΠ»ΡΡΠ°-Π»ΡΡΠΈ — ΠΏΠΎΡΠΎΠΊ ΡΠ΄Π΅Ρ Π³Π΅Π»ΠΈΡ, ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π±Π΅ΡΠ°-Π»ΡΡΠΈ — ΠΏΠΎΡΠΎΠΊ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ², ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ — ΠΏΠΎΡΠΎΠΊ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ², Π° Π³Π°ΠΌΠΌΠ°-ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ — ΠΏΠΎΡΠΎΠΊ ΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ, Π³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ°ΡΠΈΡ Ρ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π»ΡΡΠ°ΠΌΠΈ.
ΠΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ, ΡΡΠΏΡΡΠ³ΠΈ Π. ΠΡΡΠΈ (1859—1906) ΠΈ Π. Π‘ΠΊΠ»ΠΎΠ΄ΠΎΠ²ΡΠΊΠ°Ρ-ΠΡΡΠΈ (1867—1934), ΠΎΡΠΊΡΡΠ²ΡΠΈΠ΅ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΎΠ°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ — ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ½ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΉ.
ΠΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ ΠΎΠ± ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ° ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π½Π΅ΡΡΡ ΠΎΡΠΊΡΡΡΡΠ΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π»ΡΡΠΈ. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ ΡΡΠ°Π»ΠΈ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΎΡΠΊΠ°Π·Ρ ΠΎΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΄Π»ΠΈΠ²ΠΎΡΡΠΈ Π²Π°ΠΆΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΡ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠ². Π‘ΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡ «Π±ΡΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΌΠΎΠ²», ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅ΠΉ ΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈ Π°Π³Π½ΠΎΡΡΠΈΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π½Π° ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ΅ XIX—XX Π²Π². Π²ΡΠ΄Π°ΡΡΠΈΠΉΡΡ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊ Π. ΠΡΠ°Π½ΠΊΠ°ΡΠ΅ Π½Π°Π·Π²Π°Π» «ΠΊΡΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠΌ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ»1.
Π 1897 Π³. Π°Π½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊ ΠΠΆ. Π’ΠΎΠΌΡΠΎΠ½ (1856—1940) ΠΎΡΠΊΡΡΠ» ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π»ΡΡΠΈ ΠΈ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ», ΡΡΠΎ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΡΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 1/1000 ΠΎΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, Π° ΠΈΡ Π·Π°ΡΡΠ΄ ΡΠ°Π²Π΅Π½ Π·Π°ΡΡΠ΄Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π² ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΠ·Π΅. ΠΠ½ Π½Π°Π·Π²Π°Π» ΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ. Π£ΡΡΠ½ΠΈΠ², ΡΡΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ — ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π½Π°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ°, ΠΠΆ. Π’ΠΎΠΌΡΠΎΠ½ ΠΊ 1903 Π³. ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π» ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ°. ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π·Π°ΡΡΠ΄, Π° Π°ΡΠΎΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π½Π΅ΠΉΡΡΠ°Π»Π΅Π½, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠ»ΡΠΊΡ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ.
Π’ΠΎΠΌΡΠΎΠ½ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠΈΠ» ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ, ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΠΊΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΡΡΠ΄Π° ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Ρ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ, ΡΡΠΌΠΌΠ°ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π·Π°ΡΡΠ΄ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π²Π΅Π½ Π·Π°ΡΡΠ΄Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±Π»Π°ΠΊΠ°. ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Ρ Π²Π½ΡΡΡΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±Π»Π°ΠΊΠ° ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎ ΠΈΠ·ΡΠΌΠΈΠ½ΠΊΠ°ΠΌ Π² ΡΠ΅ΡΡΠ΅ ΠΏΡΠ΄ΠΈΠ½Π³Π°, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π·Π°ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ «ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ ΠΏΡΠ΄ΠΈΠ½Π³Π°», Π° Π² ΡΡΡΡΠΊΠΎΡΠ·ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ — «ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π±ΡΠ»ΠΊΠΈ Ρ ΠΈΠ·ΡΠΌΠΎΠΌ» (ΡΠΈΡ. 7.4).
Π ΠΈΡ. 7.4. ΠΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΠΆ. Π’ΠΎΠΌΡΠΎΠ½Π°2.
Π€Π°ΠΊΡ ΠΈΠ· ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π½Π°ΡΠΊΠΈ
Π 1904 Π³. ΡΠΏΠΎΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊ ΠΠ°Π³Π°ΠΎΠΊΠ΅ Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΠ» ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π½Π°ΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π΅Ρ Π‘ΠΎΠ»Π½Π΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ: Π²ΠΎΠΊΡΡΠ³ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΄ΡΠ° Π²ΡΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠΎ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ ΠΈΠ· Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ². ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π² ΡΠΎΡ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΡΠ°ΠΊΠ°Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π½Π΅ ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ»Π° Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΎΠ².
Π 1908 Π³. Π. ΠΠ°ΡΡΠ΄Π΅Π½ ΠΈ X. ΠΠ΅ΠΉΠ³Π΅Ρ, ΡΠΎΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΠΊΠΈ Π°Π½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ° Π. Π Π΅Π·Π΅ΡΡΠΎΡΠ΄Π° (1871—1937), ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π»ΠΈ ΠΎΠΏΡΡΡ, Π½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π°Π»ΡΡΠ°-ΡΠ°ΡΡΠΈΡ (ΡΠ΄Π΅Ρ Π³Π΅Π»ΠΈΡ) ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π·ΠΎΠ»ΠΎΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠ³Ρ. ΠΠ½ΡΡΡΡ ΡΠ²ΠΈΠ½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ»ΠΈΠ½Π΄ΡΠ° Ρ ΡΠ·ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠΈΠ΅ΠΌ Π±ΡΠ» Π·Π°Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΉ. ΠΡΠΈ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΠΈ Π΄ΠΈΠ°ΡΡΠ°Π³ΠΌΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π²Π°Π»ΡΡ ΡΠ·ΠΊΠΈΠΉ[1][2]
ΠΏΡΡΠΎΠΊ Π°Π»ΡΡΠ°-ΡΠ°ΡΡΠΈΡ. ΠΠ° ΡΠΎΠ½ΡΠ°ΠΉΡΠ΅ΠΉ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΡΠΎΠ»ΡΠ³ΠΈ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡΠ° ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π»ΡΡ ΡΠΊΡΠ°Π½ ΠΈΠ· ΡΡΠ»ΡΡΠΈΠ΄Π° ΡΠΈΠ½ΠΊΠ°, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠΈΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π°Π»ΡΡΠ°-ΡΠ°ΡΡΠΈΡ. Π ΡΡ ΡΠΏΠΎΡ Ρ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ»ΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅Π½ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏΠΎΠΌ, ΠΏΡΠΈ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠΌ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ΅ΡΠ΅ Π²ΡΠΏΡΡΠ΅ΠΊ ΡΠ²Π΅ΡΠ°. ΠΠΎ Π½Π°ΡΠ°Π»Π° ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π³Π»Π°Π·Π° Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²ΡΠΊΠ½ΡΡΡ ΠΊ ΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΡΠ΅.
ΠΠΎΠΊΠ° Π² ΠΏΡΠΈΠ±ΠΎΡΠ΅ Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡΠ²ΠΈΡ, Π²ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠΏΠ°Π΄Π°Π»ΠΈ Π² ΠΎΠ΄Π½Ρ ΡΠΎΡΠΊΡ. ΠΠΎΠ³Π΄Π° ΠΆΠ΅ Π½Π° ΠΈΡ ΠΏΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π»Π° ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠΎΠ½ΠΊΠ°Ρ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠ½ΠΊΠ° ΠΈΠ· Π·ΠΎΠ»ΠΎΡΠ°, ΡΡΠ°Π»ΠΈ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡΡΡ Π½Π΅ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠ»ΠΎ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΈ Π°Π»ΡΡΠ°ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ ΠΏΡΠΎΡ ΠΎΠ΄ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΡΠΎΠ»ΡΠ³Ρ, Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½ΡΡ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ — ΡΠ»Π΅Π³ΠΊΠ° ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½ΡΡΡΡΡ Π² ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, Π° ΡΡΠ΅ΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΠ΅ΠΌΡ-ΡΠΎ ΠΎΡΠ»Π΅ΡΠ°ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎ ΠΊ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΡ, ΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎ Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π½Π° Π½Π΅ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½Π½ΡΠΉ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ΄Π°Ρ (ΡΠΈΡ. 7.5).
Π ΠΈΡ. 75. Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΠΎΠΏΡΡΠΎΠ² Π Π΅Π·Π΅ΡΡΠΎΡΠ΄Π° (Π°), ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π Π΅Π·Π΅ΡΡΠΎΡΠ΄Π° (Π±)1
Π Π΅Π·Π΅ΡΡΠΎΡΠ΄Π° ΠΏΠΎΡΠ°Π·ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΎΠΏΡΡΠ°: «ΠΡΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠΎΠ»Ρ ΠΆΠ΅ Π½Π΅Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ Π΅ΡΠ»ΠΈ Π±Ρ Π²Ρ Π²ΡΡΡΡΠ΅Π»ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΡΡΠ½Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΠ΄ΡΠΉΠΌΠΎΠ²ΡΠΌ ΡΠ½Π°ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ Π² ΠΊΡΡΠΎΠΊ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ, Π° ΡΠ½Π°ΡΡΠ΄ Π²Π΅ΡΠ½ΡΠ»ΡΡ Π±Ρ ΠΈ Π½Π°Π½Π΅Ρ Π²Π°ΠΌ ΡΠ΄Π°Ρ»[3][4]. ΠΠ»ΡΡΠ°ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ° ΠΌΠΎΠ³Π»Π° ΠΎΡΠ»Π΅ΡΠ΅ΡΡ ΡΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°Π·Π°Π΄, ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΡΠΎΠ»ΠΊΠ½ΡΠ²ΡΠΈΡΡ Ρ ΠΌΠΎΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ Π·Π°ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ, ΡΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΌ Π² ΠΌΠ°Π»ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ΅. Π. Π Π΅Π·Π΅ΡΡΠΎΡΠ΄ ΠΏΠΎΠ½ΡΠ», ΡΡΠΎ ΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ ΡΠ΄Π°ΡΡΡΡΡΡ ΠΎ ΠΏΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠ΄ΡΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΠ°. ΠΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅Ρ (10~13 ΡΠΌ) ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ°Π» ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ° (10-8 ΡΠΌ), Π½ΠΎ Π² Π½Π΅ΠΌ ΠΏΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠ΅Π΄ΠΎΡΠΎΡΠ΅Π½Π° ΠΌΠ°ΡΡΠ° Π°ΡΠΎΠΌΠ°. ΠΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π. Π Π΅Π·Π΅ΡΡΠΎΡΠ΄Π° (1911) Π±ΡΠ»Π° Π½Π°Π·Π²Π°Π½Π° «ΠΏΠ»Π°Π½Π΅ΡΠ°ΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ°».
ΠΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ΅: Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΡΡ ΠΏΠΎ ΠΊΡΡΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ΅, ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ°ΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ (ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΠΈΡΠΎΠΊ ΠΊΠ°ΡΡΡΠΊΠΈ Ρ ΡΠΎΠΊΠΎΠΌ) ΠΈ ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡ Π½Π° ΡΠ΄ΡΠΎ. ΠΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΠ°ΡΡΡ ΠΊ ΡΠ΄ΡΡ, ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ Π²ΡΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½Π΅Π΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΠ²Π΅Ρ, ΠΌΠ΅Π½ΡΡ Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ» Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΡΠΌ (Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ), Π° Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ° Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Π° Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°ΡΡ Ρ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ°Π΄ΠΈΡΡΠ° ΠΎΡΠ±ΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π² ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ Π»ΠΈΠ½ΠΈΠΈ (ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΡ) — ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΠΎ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΎΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠ³ΠΎ.
ΠΠ»Ρ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΠ² ΠΏΡΠΈΠ³ΠΎΠ΄ΠΈΠ»Π°ΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ Π. ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ°, ΠΎΠΏΠΈΡΠ°ΡΡΡ Π½Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ, Π. ΠΠΎΡ Π² 1913 Π³. ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π» ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ°. Π Π΅Π΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΎ Π΄Π²Π° ΠΏΠΎΡΡΡΠ»Π°ΡΠ° (ΠΏΠΎΡΡΡΠ»Π°ΡΡ ΠΠΎΡΠ°).
ΠΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΡΡΠ»Π°Ρ ΠΠΎΡΠ°. Π Π»ΡΠ±ΠΎΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°ΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ², Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΡΡ ΠΏΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ, ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ Π½Π΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ. ΠΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΡ, Π² Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠΊΠ»Π°Π΄ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π²ΠΎΠ»Π½ Π΄Π΅ ΠΡΠΎΠΉΠ»Ρ ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΡΡ (ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ Π½Π° ΡΠΈΡ. 7.6) ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΡΠΎΡΡΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ.
Π ΠΈΡ. 7.6. ΠΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΠΎΡΠ°.
ΠΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΡΠ»Π°Ρ ΠΠΎΡΠ°. ΠΡΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΡ Π½Π° Π΄ΡΡΠ³ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ°Π΅Ρ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ°Π΅Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ, ΡΠ°Π²Π½ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌΡ ΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ: ΠΠΏ — ΠΡ = hy, Π³Π΄Π΅ ΠΠΏ, ΠΡ — Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°ΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡ; hy — ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΎΠ½Π°; h — ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ°; Ρ — ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ° ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠΎΡΡΡΠ»Π°ΡΡ ΠΠΎΡΠ° ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΡΡ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΠΎΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ²', Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ Π² ΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°ΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ Π±Π΅Π· Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΉ Π½Π° ΡΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Ρ Π½Π΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ°ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ. ΠΠΎΡΡΡΠ»Π°ΡΡ ΠΠΎΡΠ° ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΈ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΡΠ°ΡΡΠ΅ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ²: ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΉ Π»ΠΈΠ½ΠΈΠΈ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠ° ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΡ Π½Π° Π΄ΡΡΠ³ΡΡ.
ΠΠ½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠΈΠΈ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΠ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°Π· ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π²ΡΠΌΡ Π±Π»ΠΈΠΆΠ°ΠΉΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°, Π° ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠ° ΡΠ°Π²Π½Π° ΡΠ°Π·Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΉ Π΄Π²ΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡ, ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΡΠΈΠ» ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½.
Π’Π΅ΠΎΡΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π. ΠΠΎΡΠ° ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ»Π° Π΄Π°ΡΡ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΈΠ· ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠΎΠ½Π° ΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°; ΠΎΠ½ΠΎ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΡΠ΅ΡΡΡ Ρ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π½Π° Π°ΡΠΎΠΌΡ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ, ΡΠ΅ΠΌ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΡΡΠΎΠ»ΠΊΠ½ΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΈΠΌΡΠΌΠΈ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ. Π’Π΅ΠΎΡΠΈΡ Π. ΠΠΎΡΠ° — ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠΏΡΡΠΊΠ° ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ, Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ Π½ΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ.
- [1] Π‘ΠΌ.: ΠΡΠ°Π½ΠΊΠ°ΡΠ΅ Π. Π Π½Π°ΡΠΊΠ΅. Π.: ΠΠ°ΡΠΊΠ°, 1990.
- [2] ΠΠ°ΡΠΊΠ°. ΠΠ΅Π»ΠΈΡΠ°ΠΉΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΏ. 22. ΠΠ°ΡΡΠ° Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ². ΠΠ°Π»ΡΡΠΎΠ½. ΠΡΠΎΠΌΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ. Π.: ΠΠ΅ΠΠ³ΠΎΡΡΠΈΠ½ΠΈ, 2015. Π‘. 131.
- [3] ΠΠ°ΡΠΊΠ°. ΠΠ΅Π»ΠΈΡΠ°ΠΉΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΏ. 24. Π Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠΈΠ»Π°. Π€Π΅ΡΠΌΠΈ. Π―Π΄Π΅ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ: ΠΏΠ΅Ρ. Ρ ΠΈΡΠ°Π». Π‘. 28.
- [4] Π¦ΠΈΡ. ΠΏΠΎ: ΠΠ΅ΡΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ½ΡΠΈΠΊΠ»ΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΈΡ. 3-Π΅ ΠΈΠ·Π΄. Π’. 3. ΠΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ. Π.: ΠΠ΅Π΄Π°Π³ΠΎΠ³ΠΈΠΊΠ°, 1973. Π‘. 282.