ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠΈ Π² ΡΡΠ΅ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ
ΠΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΠΆΠΈΠ²ΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ° — Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡ ΠΠ°ΡΡΠΎ, ΠΈΠ·ΡΡΠ°Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ Π΄Π΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½Π°Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠ°, ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅Ρ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠΎΠ² ΡΠΎΡΡΠ° ΠΎΡ ΡΡΠ΄Π° ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π½Π΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ, ΠΏΡΠ°Π²Π΄Π°, Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΈ Π²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ. Π Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌ Π²Π΅Π΄ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΡΡ Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠΈ Π² ΡΡΠ΅ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΎΡΡ.
ΠΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΠΆΠΈΠ²ΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ° — Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡ ΠΠ°ΡΡΠΎ, ΠΈΠ·ΡΡΠ°Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ Π΄Π΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½Π°Π½ΡΡ ΡΠΎΡΡΠ°, ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅Ρ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠΎΠ² ΡΠΎΡΡΠ° ΠΎΡ ΡΡΠ΄Π° ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π½Π΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ, ΠΏΡΠ°Π²Π΄Π°, Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΈ Π²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ[1]. Π Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌ Π²Π΅Π΄ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΡΡ Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΡΠΏΠ΅Ρ ΠΎΠΌ ΠΏΡΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π½ΡΡΡΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΠΌ. ΠΡΠΎΠ±ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡ Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ°ΡΠ·Π°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ (ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π½ΠΎ-ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ). Π‘Π°ΠΌΠΎ Π»ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ»ΠΊΠ°Π΅Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΡ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ ΠΈΠ»ΠΈ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π½ΡΡΡΠΉ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° ΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΠΆΠ½ΠΎΠ΅ Π±Π»Π°Π³ΠΎ.
ΠΠΌΠ΅Π΅Ρ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ°ΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ. ΠΠ°ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° — ΠΈ Π΄ΠΎΠΌΠΎΡ ΠΎΠ·ΡΠΉΡΡΠ² ΠΈ ΡΠΈΡΠΌ ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΉ Π² ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΡΡ Π² ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π» [Cook, Ehrlich, 2018][2] ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΊΠ°ΡΠΎΡΠΎΠΌ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠΏΡΠΈΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ°[3].
ΠΡΠ°ΠΊ, Π² ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π½Π°ΡΠΊΠ΅ Π΄ΠΎΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ, ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ΠΉ ΡΠΈΠ»Ρ Π΅ΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π±Π»Π°Π³ΠΎ Π΄Π»Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ. Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈ ΡΠ°ΠΌΡΡ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄Π° — ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠΏΡΠΎΡΠΎΠΌ Π½Π° ΠΊΠ²Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ ΡΡΡΠ΄, Π½Π°ΡΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΉ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΏΡΠΎΡΠ° — ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ. Π’Π°ΠΊ Π² 1980;Π΅ Π³Π³. Π±ΡΠ» Π·Π°ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠΏΡΠΎΡ ΡΡΠ΄Π° Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΡΠ΅Ρ Π½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΡΠ°ΡΠ»Π΅ΠΉ Π½Π° Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΊΠ²Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΠ΅ΡΡΠΎΠ½Π°Π» ΠΏΡΠΈ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π»Π°ΡΡ ΡΠ΅Π½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡ ΠΊ ΡΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π½ Π½Π° ΡΠ°ΠΊΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡΡ ΡΠΈΠ»Ρ. ΠΠ±ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π·ΠΎΠ½ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡΡ ΡΠΈΠ»Ρ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΎΠΌ, Π½Π΅ ΡΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π»ΠΎ, ΠΈ Π½Π΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅, Π·Π° ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΎΡ ΠΎΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΈ Π½Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π»ΠΈ Π·Π° Π½Π΅ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ·Π½Π°Π³ΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ (ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Skill-based, technological changes).
ΠΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π·Ρ ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ (ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠ²Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»Π°) Π±ΡΠ»Π° Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΡΠ° Π΅ΡΠ΅ Π² 1969 Π³. Π¦Π²ΠΈ ΠΡΠΈΠ»ΠΈΡ ΠΈΡΠΎΠΌ[4]. Π₯ΠΎΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π·Ρ Π² ΡΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅, Π² ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΌ ΠΎΠ½Π° Π±ΡΠ»Π° ΡΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π°, ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈΡΡ Π½Π΅Π½Π°Π΄Π΅ΠΆΠ½ΡΠΌΠΈ, ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΠ°ΠΌΠΎ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΡΠΎΡΠ° Π½Π° Π΄ΠΎΡΠΎΠΆΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠ»ΡΠ³ΠΈ ΠΊΠ²Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ΅Π³ΠΈΡΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ[5].
Π’Π΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ΄ΠΈΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Ρ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° Π½Π° Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄ΡΠ½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΊΠ°Ρ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ. Π’Π°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΏΡΡΠΊΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠ° Π½Π΅ Π΄Π°ΡΡ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΠ»Π»ΡΡΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ° ΠΈ ΡΠΎΡΡΠ° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ. ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ Π°Π²ΡΠΎΡΡ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ ΠΈ Π½Π°Π΄Π΅ΠΆΠ½ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ ΠΠΠ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ ΡΠΎΡΡΠΎΠΌ ΠΠΠ[6]. ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΈΡ Π½Π° ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΡΠ°Π½Π°Ρ [7]. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΆΠ΅ Π½Π΅ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ (Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π² ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ, ΠΏΡΠΈΡΠ΅ΠΌ ΡΠΆΠ΅ Π΄ΠΎ ΠΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π²ΠΎΠΉΠ½Ρ, Π³Π΄Π΅, ΡΠΊΠΎΡΠ΅Π΅, ΡΠΎΡΡ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» ΡΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΡΠ΅ΠΌ Π½Π°ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡ)[8].
Π’Π΅ΡΠ»ΠΈΠ½Π³Ρ ΠΈ Π²Π°Π½ Π Π΅Π½Π΅[9] ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π½Π΅ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΏΡΠΎΡΠ° Π½Π° ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠ²Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΠΠΠ. ΠΠ½ΠΈ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΊΡΠ°ΡΠΊΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΎΡΠ΄Π°ΡΠ° ΠΎΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ Π² ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°Π²Π½Π° ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ (Ρ. Π΅. Π²ΡΠΈΠ³ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ ΡΡΠΌΠΌΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΡ Π²ΡΠΈΠ³ΡΡΡΠ΅ΠΉ). ΠΠΎΠ»Π³ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΆΠ΅ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ½Π΄ΠΎΠ³Π΅Π½Π½ΠΎ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ° Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΠΎΡΡΠ° ΠΊΠ²Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ Π²ΡΠΈΠ³ΡΡΡ ΠΎΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΡΠΌΠΌΡ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΡ . ΠΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ ΠΊΠ²Π°Π»ΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΡΠ΅Π½ΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π½ΠΈΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ°ΡΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ΄Π°ΡΡ ΠΎΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, Π½ΠΎ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ° ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΎΡΠ΄Π°ΡΠ° Π²Π½ΠΎΠ²Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅Ρ.
ΠΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ° ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π±Π°Π·Π° — ΡΡΠΈ ΡΠΎΡΠΊΠΈ (1993, 1996, 2000) ΠΏΠΎ 24 ΡΡΡΠ°Π½Π°ΠΌ — Π½Π΅ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ±Π΅Π΄ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π° Π΄Π»Ρ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΠ², ΠΊ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ΄ΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΡ. ΠΡΠ°Π²Π΄Π° ΡΡΠΈ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Ρ ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ («common knowledge», «popular assumption» ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠΌ), ΡΡΠΎ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΠ±Π»Π΅Π³ΡΠ°Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΠ΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠ΅ΠΉ.
ΠΠ°ΡΠΎΠ½ ΠΡΠ΅ΠΌΠΎΠ³Π»Ρ ΠΈ ΠΠΆΠΎΡΡΠ° ΠΠ½Π³ΡΠΈΡΡ, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΡΠ²Π°ΡΡΡ Π½Π° Π±ΠΎΠ³Π°ΡΠΎΠΉ Π±Π°Π·Π΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΈΡΡΠΌ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ (ΠΏΡΠ°Π²Π΄Π° ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² Π‘Π¨Π), Π½ΠΎ Π·Π° ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ 1950—1990 Ρ Π΄Π΅ΡΡΡΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΡΡΡΡΡ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ, Π·Π°ΡΡΡΠ΄Π½ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π½Π°ΠΉΡΠΈ Π·Π½Π°ΡΠΈΠΌΡΠΉ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ ΠΎΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, Π·Π°ΡΠΎ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ»ΠΈ Π²ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅ ΠΎΡΡΠ·Π°Π΅ΠΌΡΠΉ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΠΉ. Π’ΠΎ Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΎΡΡΡ Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌΠ° Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΠ΅Π»Ρ Π² ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅ΠΌ Π½Π΅ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠΎΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° (ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ΅ΡΠ»ΠΎΠ²ΡΡΡΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π²Π½Π΅ΡΠ½ΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ, Π½Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΡΡΠ»Π°ΡΡΡΡ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΡΡ Π² ΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Ρ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅) ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π½Π΅ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ.
ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌΠ° ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΡΡΠ΄ΠΎΡΡΡΡΠΎΠΉΡΡΠ²Ρ ΠΈ ΠΊΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ΅, Ρ. Π΅. ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠ°. ΠΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ΅ΠΌ Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΅ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ°ΡΡΠ΅Π΅ΡΡ, ΡΠΎ ΠΈΠ·Π΄Π΅ΡΠΆΠΊΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π½Π° ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΊΠΎΠ»Ρ ΠΈ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ° ΡΠ°ΡΡΡΡ, Π° Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ, ΠΊΠ²Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ Π²ΡΠΏΡΡΠΊΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² Π½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅Ρ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅Ρ ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½Π΅Π΅, ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ·Π΄Π΅ΡΠΆΠΊΠΈ. Π‘ΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π²ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅ ΡΠΈΠΏΠΈΡΠ½Π°Ρ Π΄Π»Ρ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π·ΡΠΌΠ΅Π²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈ «Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π°Π΅ΡΡΡ» ΠΈΡΠΊΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ, ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ (ΡΠ°ΡΡ ΠΎΠ΄Ρ, Π²ΡΠΏΡΡΠΊΠ½ΠΈΠΊΠΈ) Π±Π΅ΡΡΠΏΠΎΡΠ½ΠΎ, Π° ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠ° ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ³Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠ°ΡΠ³ΠΈΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΈ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΠ°ΠΆΠ΅ Π² ΡΠ΅Ρ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ , ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΠΌ ΠΎΡ Π²Π°ΡΠ° Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½Π° ΡΠΎΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ½ΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΠΌ ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π° ΠΈ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²Π°, ΠΎΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ° ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΈ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΡ (Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ°ΡΠ·Π°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ). ΠΠ΅ ΡΡΠ°Π²ΡΡ Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Bils, Klenow[10].
Π. ΠΡΠΈΠΏΠΎΠ²Π° Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ΅ ΡΠ±ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ° «Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅Ρ Π² ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ-ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΠ΅» ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·Ρ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΠ° Π²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄ΠΎΠ»Π΅ΠΉ ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ»ΡΠ³ Ρ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠ°, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π»ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠΏΡΠΎΡ Π½Π° ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠ»ΡΠ³ΠΈ. ΠΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Ρ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ ΠΈ Π΄ΠΈΡΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΈ ΡΠΎΡΡΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°Π΅Ρ ΡΡΠ»ΡΠ³ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΈ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎ Π²ΡΠΏΡΡΠΊΡ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΠΈΡΡΠΎΠ² ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΈ Π½Π΅Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΏΠΎ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠ΅, ΠΏΡΠ°Π²Ρ, ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, ΠΈΠ½ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π½ΡΠΌ ΡΠ·ΡΠΊΠ°ΠΌ ΠΈ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ, Π°Π²ΡΠΎΡ ΡΠΏΡΡΠΊΠ°Π΅Ρ Π΄Π²Π° ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π²ΡΡ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π°, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ ΡΠΎΡΡΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΠ°. ΠΠ΅ΡΠ²Π°Ρ — Π²ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅ Π±Π°Π½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ — ΡΡΠ½ΠΎΠΊ Π΅ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ΄. ΠΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Π°Ρ — ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ° ΠΏΡΠΈΠ·ΡΠ²Π° Π² Π°ΡΠΌΠΈΡ ΠΈ Π½Π΅ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π΅Π½Π½Π°Ρ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ³ΠΎ «ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡΡΡΡ» ΠΈΠ»ΠΈ «Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π°-ΡΠ±Π΅ΠΆΠΈΡΠ°» ΠΎΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠ΄ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΠ΄Π° Π² ΡΠ½ΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ . ΠΠ²ΡΠΎΡ, ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΎΡΡΡΠ°ΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠΎΠ»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡΠ° Π² ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ, ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΠΎ ΠΏΠΎ Π°Π²ΡΠΎΡΡΠΊΠΎΠΌΡ Π·Π°ΠΌΡΡΠ»Ρ Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅Π΅ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ Π²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½ΡΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ Π² Π½Π°Ρ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΎΡΠΌ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΡΡΠ΅Π±Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°. ΠΡΠΈ ΡΠΎΡΠΌΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ, Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Π½Ρ Π±Π΅Π· Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π³ΠΈΠ±ΠΊΠΎΠ³ΠΎ, ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΡΠΈΡΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠ°. Π Π·Π½Π°ΡΠΈΡ — Π±Π΅Π· ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΠΈΡΠΈΠ°ΡΠΈΠ²Ρ Π² ΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΡΠ΅.
- [1] Barro R. J. Determinants of Economic Growth. London: MIT Press, 1999. P. 13, 19—20,34.
- [2] ΠΠ²ΡΠΎΡΡ, ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎ «Π±ΠΈΡΡΠ΅» ΠΊΠΎΠ»Π»Π΅Π³Π°ΠΌΠΈ Π·Π° Π±ΡΠ»ΡΡ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΌΡΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°ΡΡ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΠΉ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ ΠΎΠ± ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ»ΠΈ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠΊΠΈ Π²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π² ΡΡΠΏΠ΅Ρ Π°Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ Π‘Π¨Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ° XIX —Π½Π°ΡΠ°Π»Π° XX Π². ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π² ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠΏΡΡΡΠ°Π½Π° ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΎΠ³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΊΠ° Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΎ ΡΠΎΠ»ΠΈ ΡΡΠ½Π΄Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½ (Π² ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ «underlying factors») Π½Π° ΡΡΡ. 18, Π³Π΄Π΅ ΠΡΠΊΠΈ ΠΡΠ»ΠΈΡ Π²Π½ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°ΡΡ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΡ ΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ Π² ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅, ΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π½Π° ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅, ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Ρ ΠΆΠ΅Π»Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΡ Π»ΠΈΡ, Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Ρ Ρ Π΄ΠΎΠΌΠΎΡ ΠΎΠ·ΡΠΉΡΡΠ², ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΎΡΠ΄Π°ΡΡ ΠΎΡ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π½Π½ΡΡ Π²Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Ρ. Π΅. Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ, ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΠΌΠΈΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠΈΠΌΡΠ»Π°ΠΌΠΈ.
- [3] Private Prometheus: Private Higher Education and Development in the 21st Century /ed. By Albatch P. G. Westport, Conn.: Greenwood Press, 1999.
- [4] Griliches Zvi. Capital-Skill Complementarity Review of Economics and Statistics. November 1969. № 51 (4). P. 465—68.
- [5] Berman Eli, Bound John and Griliches Zvi. Changes in the Demand for Skilled Laborwithin U. S. Manufacturing: Evidence from the Annual Survey of Manufacturers The QuarterlyJournal of Economics. Vol. 109. № 2 (May, 1994). P. 367—397
- [6] Krueger Alan B. and Lindahl Mikael. Education for Growth: Why and For Whom? //Journal of Economic Literature. 2001. Vol. 39. № 4. P. 1101—1136; Acemoglu Daron, JoshuaAngrist. How Large are the Social Returns to Education? Evidence from Compulsory SchoolingLaws NBER Macroeconomics Annual. Vol. 15 (2000). P. 9—59 // http://www.nber.org/papers/w7444 http://economics.mit.edu/files/3910.
- [7] Afzal Muhammad, Farooq Muhammad Shahid, Ahmad Hafiz Khalil, Begum Ishrat andQuddus M. Abdul Relationship between school Education and economic Growth in Pakistan: ARDL Bounds Testing Approach to Cointegration Pakistan Economic and Social Review. 2010.Vol. 48. № 1. P. 39— 60
- [8] Magali Jaoul. Higher education, causality and growth: a comparison of Franceand Germany before the Second World War, Compare // A Journal of Comparative andInternational Education. 2004. № 34:1. P. 117—133.
- [9] Teulings Coen and van Rens Thijs. Education, Growth, and Income Inequality // TheReview of Economics and Statistics. 2008. Vol. 90. № 1. P. 89—104.
- [10] Bils Mark and Peter J. Klenow. Does Schooling Cause Growth? // The AmericanEconomic Review. 2000. Vol. 90. № 5. P. 1160—1183.