Π―ΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½Π°
Medicamenta spagirica (spao- «ΡΡΠ½Ρ», agiero-ΡΠΎΠ±ΠΈΡΠ°Ρ), Π° Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π°, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΡΠΌΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π°ΠΌΠΈmedicamenta galenika (Π³Π°Π»Π΅Π½ΠΎΠ²Ρ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΡ), ΡΠ²ΠΎΠΈ ΡΠΊΡΡΡΠ°ΠΊΡΡ (ΡΠΏΠ°Π³ΠΈΡΠΈΠΊΠΈ) ΠΎΠ½ΠΈ ΡΡΠΈΡΠ°Π»ΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌ ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΡΠΈΡΡΡΠ΅ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΏΠ°Π³ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π½Π°ΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠΊΡΡΡΠ°ΠΊΡΡ ΡΠΎΠΆΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅Π½Ρ ΠΊ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅ Π³Π°Π»Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΎΠ². Π’Π΅ΠΌ Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅, ΡΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡ ΡΡΠ°Π»Π°… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
Π―ΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½Π° (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π ΡΠΏΠΎΡ Ρ ΠΠΎΠ·ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»Π° ΡΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡ: Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½Π΅, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ Ρ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ (Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π±Π½Π°Ρ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡ). Π―ΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠΈ ΡΡΠΈΡΠ°Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΈΡ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½ΠΎ Ρ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠ΅ΠΉ.
ΠΡΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΈΠΊ ΡΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΠΈ — Π²ΡΠ°Ρ ΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊ Π€ΠΈΠ»ΠΈΠΏΠΏ ΠΡΡΠ΅ΠΎΠ» Π’Π΅ΠΎΡΡΠ°ΡΡ ΠΠΎΠΌΠ±Π°ΡΡ ΡΠΎΠ½ ΠΠΎΠ³Π΅Π½Π³Π΅ΠΉΠΌ (1493−1541), ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΉ Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡ (ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠΉ Π¦Π΅Π»ΡΡΡ; ΡΡΠΎ ΠΈΠΌΡ ΠΎΠ½ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠ» Π² ΡΠ°ΡΡΠ²Π΅ΡΠ΅ ΡΠΈΠ» ΠΈ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π·ΡΠ΅Π»ΠΎΡΡΠΈ, ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ 1529 Π³ΠΎΠ΄Π°). Π¨Π²Π΅ΠΉΡΠ°ΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ» Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π±Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΡΠ°Π»ΠΈΠΈ. Π ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ 8 Π»Π΅Ρ ΠΏΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π». ΠΠ±ΡΠ΅Ρ Π°Π» ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΡ ΠΠ²ΡΠΎΠΏΡ, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Ρ ΠΈ Π²ΡΠ°ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΈ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ.
* «ΠΡΠ°Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½.
Π§ΡΠΎ Π½ΠΈ ΡΡΡΠ°Π½Π°, ΡΠΎ ΡΡΡΠ°Π½ΠΈΡΠ°.
ΠΠΎΠ³Π°ΠΌΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΈΠΌΠΈ ΡΡ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½ Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΠΉΡΠΈ…".
Π‘Π»ΡΠΆΠΈΠ» Π³ΠΎΡΠΎΠ΄ΡΠΊΠΈΠΌ Π²ΡΠ°ΡΠΎΠΌ Π² ΠΠ°Π·Π΅Π»Π΅. ΠΠ΄Π΅ΡΡ ΠΆΠ΅ ΡΠΈΡΠ°Π» Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠΈ Π² ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ΅. ΠΠ½ ΡΠΈΡΠ°Π» ΠΈΡ Π½Π° ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ·ΡΠΊΠ΅.
* «ΡΡΠΎΠ±Ρ Π±ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΡΠΌ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ.».
ΠΠ΅ΡΠ΅Π΄ Π²ΡΡΡΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΡΠ° ΠΎΠ½ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π» ΠΌΠ΅ΠΌΠΎΡΠ°Π½Π΄ΡΠΌ:
«ΠΠ΅ Π·Π°ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΈΠΏΠΏΠΎΠΊΡΠ°ΡΠ°, ΠΠ°Π»Π΅Π½Π° ΠΈ ΠΠ²ΠΈΡΠ΅Π½Π½Ρ» ΡΡΠ΅Π±ΡΡΡΡΡ ΠΎΡ Π²ΡΠ°ΡΠ°, Π° Π½Π°ΠΊΠΎΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠΈ ΠΈ Π½Π°Ρ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ² ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΌ…".
*"Π§ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅ΡΡ Π½ΠΈΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π½Π΅ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π»ΠΎ Π²ΡΠ°ΡΠΎΠΌ. ΠΠ΅Π΄ΠΈΡΠΈΠ½Π° Π΅ΡΡΡ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²ΠΎ, ΠΈ ΠΎΠ½ΠΎ ΡΡΠ΅Π±ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠΈ…".
Π‘ ΠΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡΠ° Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΡΠ΄ΠΈΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΡΠΎΠΉΠΊΠ° Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ (Ρ.Π΅. Π°Π»Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ ΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ): ΠΎΡ ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠ° ΠΏΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·ΠΎΠ»ΠΎΡΠ° — ΠΊ ΠΏΡΠΈΠ³ΠΎΡΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ².
ΠΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΡΠ²Π°Π»Π°ΡΡ Π½Π° 3-Ρ Π½Π΅Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Ρ :
ΡΠ΅ΡΠ΅, ΡΡΡΡΠΈ, ΡΠΎΠ»ΠΈ ΠΈ ΠΈΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΡ .
*ΠΠΎ Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, Π² ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌ ΠΎΡΠ³Π°Π½Π΅ ΡΠ΅Π»Π° ΡΡΠΈ 3 ΡΡΠ±ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π² ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΡΡ . ΠΠΎΠ»Π΅Π·Π½Ρ-Π½Π°ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
Π¨ΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΠ½Π΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ² ΠΏΡΠΈ Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½Π΅ΠΉ Π±ΡΠ»ΠΎ Π½ΠΎΠ²Π°ΡΠΎΡΡΠΊΠΈΠΌ. ΠΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ» Hg (Π΄Π»Ρ Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠΈΠ»ΠΈΡΠ°), Sb (ΡΡΡΡΠΌΡ), S, ΡΠ²ΠΈΠ½ΡΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΠ°Ρ Π°Ρ; ΠΌΡΡΡΡΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΡ.
ΠΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΎΠ±Π²ΠΈΠ½ΡΠ»ΠΈ Π² ΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΄Π°ΠΌΠΈ.
*"Π Π·Π½Π°Π΅ΡΠ΅ Π»ΠΈ Π²Ρ, ΡΡΠΎ Π΅ΡΡΡ ΡΠ΄? — Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΠΆΠ°Π» ΠΎΠ½, — ΠΡΠ΅ Π΅ΡΡΡ ΡΠ΄, ΠΈ Π²ΡΠ΅ Π΅ΡΡΡ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²ΠΎ. ΠΠ΄Π½Π° Π»ΠΈΡΡ Π΄ΠΎΠ·Π° Π΄Π΅Π»Π°Π΅Ρ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ΄ΠΎΠΌ, ΠΈΠ»ΠΈ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ".
Π‘ΠΈΠ»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°Π» ΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠΈΠ³Π½Π°ΡΡΡΠ΅ (signa turaeΠ·Π½Π°ΠΊ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ), ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π° ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠ»Π° ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Ρ. Π΅ ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΠΌΠ΅, ΡΠ²Π΅ΡΡ, Π²ΠΊΡΡΡ. Π’Π°ΠΊ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΉ ΡΠ΅ΡΡΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΡ Π΄.Π±. ΠΏΠΎΠΌΠΎΠ³Π°ΡΡ ΠΏΡΠΈ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΠΊΠ°Ρ , Π·Π²Π΅ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ — Π»Π΅ΡΠΈΡΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΎΡΡΠ΅ ΡΠ°Π½Ρ, Π±Π΅ΡΡΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΠΈΠΊ — Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈ ΠΈ Ρ. Π΄.
ΠΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡ ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π», ΡΡΠΎ Π»Π΅ΡΠΈΡ Π½Π΅ ΡΠ°ΠΌΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π° Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π² Π½Π΅ΠΌ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ. ΠΡΠ»ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ·Π²Π»Π΅ΡΡ, ΡΠΎ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ² ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠΈΡΡΡ Π² Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ°Π·. Π ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΎΠ½ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ» ΡΡΠΈΠ»ΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΠΏΠΈΡΡ.
ΠΡΠ°Π²Π΄Π°, ΡΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠΈ Π½Π΅ ΡΡΠΌΠ΅Π»ΠΈ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π² ΡΠΈΡΡΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅ (Π½ΠΎ ΡΡΠΎ Π±ΡΠ» ΡΠ°Π³ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄). ΠΠ΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π°, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΠΏΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΠΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡΠ°, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΈ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅:
medicamenta spagirica (spao- «ΡΡΠ½Ρ», agiero-ΡΠΎΠ±ΠΈΡΠ°Ρ), Π° Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π°, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΡΠΌΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π°ΠΌΠΈmedicamenta galenika (Π³Π°Π»Π΅Π½ΠΎΠ²Ρ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΡ), ΡΠ²ΠΎΠΈ ΡΠΊΡΡΡΠ°ΠΊΡΡ (ΡΠΏΠ°Π³ΠΈΡΠΈΠΊΠΈ) ΠΎΠ½ΠΈ ΡΡΠΈΡΠ°Π»ΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌ ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΡΠΈΡΡΡΠ΅ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΏΠ°Π³ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π½Π°ΡΡΠΎΠΉΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠΊΡΡΡΠ°ΠΊΡΡ ΡΠΎΠΆΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅Π½Ρ ΠΊ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅ Π³Π°Π»Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΎΠ².
ΠΠ°ΠΊ ΠΈ Π²ΡΠ΅ ΠΌΡΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ ΠΠΎΠ·ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ³ ΠΈΠ·Π±Π°Π²ΠΈΡΡΡΡ ΠΎΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΡΡΠΈΡ ΠΌΠΈΡΠ°:
- — Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ — ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ,
- — Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ — ΡΡΡΠ΅ΠΌΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΌΠ°Π³ΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π½Π΅Π±Π΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π» Π½Π° ΡΡΠ΄ΡΠ±Ρ ΠΈ Π·Π΄ΠΎΡΠΎΠ²ΡΠ΅ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ.
ΠΠΎΠ³Π°Π½Π½ ΠΠΎΠ»ΡΡΠ³Π°Π½Π³ ΠΡΡΠ΅ (1749−1832) ΠΈΠ·Π±ΡΠ°Π» ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠ³ΡΡΡ ΠΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡΠ° ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π· Π΄Π»Ρ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ Π΄ΠΎΠΊΡΠΎΡΠ° Π€Π°ΡΡΡΠ°, «ΡΡΡΠ΅ΠΌΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ ΠΎΡ ΡΡΠΌΡ — ΠΊ ΡΠ²Π΅ΡΡ».
ΠΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ²Π°Π», ΡΡΠΎ ΠΏΠ°Π½Π°ΡΠ΅ΠΈ Π½Π΅Ρ, ΠΈ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π½Π°Π΄ΠΎ ΠΈΡΠΊΠ°ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π° ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π·Π°Π±ΠΎΠ»Π΅Π²Π°Π½ΠΈΠΉ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, ΠΎΠ½ ΠΏΡΠ΅Π½Π΅Π±ΡΠ΅Π³Π°Π» ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ΠΌ Π±Π΅Π·ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ (Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΏΡΠ΅Π΄Π²Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈΡΠΏΡΡΠ°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ² Π½Π° ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ ). ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠΈ Π±Π΅Π·ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄ΠΎΠ·Ρ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π° Π½Π΅ΡΠ΅Π΄ΠΊΠΎ Π·Π°ΠΊΠ°Π½ΡΠΈΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΡΠΌΠ΅ΡΡΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΠ°ΡΠΈΠΆΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½Ρ Π² 1566 Π³ Π·Π°ΠΏΡΠ΅ΡΠΈΠ» Π½Π°Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡΠΎΠΌ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ².
Π’Π΅ΠΌ Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅, ΡΡΡΠΎΡ ΠΈΠΌΠΈΡ ΡΡΠ°Π»Π° ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΌ ΠΈ ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π·Π½ΡΠΌ ΡΠ΄Π°ΡΠΎΠΌ ΠΏΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π½Π°ΡΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ². Π Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½ΠΎΠ²ΡΠΉ ΠΊΠ»Π°ΡΡ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ Π² Π°ΠΏΡΠ΅ΠΊΠ°Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π³ΠΎΡΠΎΠ²ΡΡ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π°, Π½ΠΎ ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ· Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² (ΠΌΠ΅Π΄Π½ΡΠΉ ΠΊΡΠΏΠΎΡΠΎΡ, ΠΎΠΊΠΈΡΡ ΠΌΠ΅Π΄ΠΈ, Π½Π°ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΈ Π΄Ρ.).
ΠΡΠ½ΡΠ½Π΅ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡ ΠΈ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΡΡΡ Π½Π΅ΡΠ°Π·Π»ΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ.
ΠΠΏΡΠ΅ΠΊΠΈ ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ ΠΠΎΠ·ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ.
Π ΡΠΏΠΎΡ Ρ ΠΠΎΠ·ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΡ Π°ΠΏΡΠ΅ΠΊΠ°ΡΡΠΊΠΈΡ Π»Π°Π²ΠΎΠΊ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ: ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΡΡΡΡ Π»Π°Π²ΠΎΠΊ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° Π Π°Π·Π²ΠΈΡΠΎΠ³ΠΎ Π‘ΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π²Π΅ΠΊΠΎΠ²ΡΡ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π²ΡΡ Π°ΠΏΡΠ΅ΠΊΠ° ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π°ΡΡ Π² 1 ΠΊΠΎΠΌΠ½Π°ΡΠ΅, ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π² Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΠΌΠ°ΡΠ΅Π²ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠΈΠΈ. ΠΠ½ΠΈ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π»ΠΈ:
- — ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠΈΠ΅ΠΌΠ° ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ;
- — ΠΊΠ»Π°Π΄ΠΎΠ²ΡΠ΅; Π³Π΄Π΅ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΈ Ρ ΡΠ°Π½ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π° ΠΈ ΡΡΡΡΠ΅;
- — ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠΈΠΈ Ρ ΠΏΠ΅ΡΡΡ ΠΈ Π΄ΠΈΡΡΠΈΠ»Π»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌΠΈ Π°ΠΏΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΎΠΌ.
Π‘ XV Π²Π΅ΠΊΠ° ΠΊΡΠ»ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π°ΠΏΡΠ΅ΠΊΠ°ΡΡΠΊΠΈΠ΅ Π±ΠΎΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ°Π΄Ρ — «ΡΠ°Π΄Ρ Π·Π΄ΠΎΡΠΎΠ²ΡΡ» (Π»Π°Ρ. Hortus sanitatis, ΡΡΡΡΠΊΠΎΠ΅Π²Π΅ΡΡΠΎΠ³ΡΠ°Π΄ΡΠ°Π΄, ΡΠ²Π΅ΡΠ½ΠΈΠΊ Π»Π΅ΡΠ΅Π±Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ).
ΠΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ Π² ΠΠ²ΡΠΎΠΏΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π·Π°ΠΌΠΎΡΡΠΊΠΈΠ΅ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π° (Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΈΠ· ΡΡΡΠ°Π½ ΠΠΎΡΡΠΎΠΊΠ°). ΠΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎ Π»Π΅ΡΠ΅Π±Π½ΠΎΠΌ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ² Π±ΡΠ»ΠΈ Π΄Π°Π»Π΅ΠΊΠΈ ΠΎΡ ΠΈΡΡΠΈΠ½Ρ. Π’Π°ΠΊ, Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π΄Π²ΡΡ ΡΡΡΡΡΠ΅Π»Π΅ΡΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ ΡΠ΅ΡΠΈΠ°ΠΊ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² Π²ΡΠ΅Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π·Π½Π΅ΠΉ. ΠΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ»ΠΈ Π²ΡΠ°ΡΠΈ ΠΏΡΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΊΠΎΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π° Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ· 70 ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠΎΠ², Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΏΠΎΠ»Π³ΠΎΠ΄Π°.
ΠΠΏΡΠ΅ΠΊΠ°ΡΠΈ ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ ΠΠΎΠ·ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π»ΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅. ΠΡ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π³Π»Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ. Π ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ XVI Π²Π΅ΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠΌΠ°ΠΊΠΎΠΏΠ΅ΠΈ. Π Π½ΠΈΡ : ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»ΡΠ»ΠΈΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΠ΅ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π΅ ΠΈΠ»ΠΈ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π°, ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π², ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΡ. Π’Π°ΠΊ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΎ Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ ΠΎΡΠΈΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π½ Π½Π° ΠΌΠ΅Π΄ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠ΅Π½ΡΡ Π² ΠΠ²ΡΠΎΠΏΠ΅.
ΠΠΌΠ΅Π»ΠΈΡΡ Π² ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ Π°ΠΏΡΠ΅ΠΊ ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ ΠΠΎΠ·ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΈ.
ΠΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· ΠΏΠΎΡΠ»Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΡΠ° ΠΊ ΠΌΠ°Π³ΠΈΡΡΡΡ Π³. ΠΠ°Π·Π΅Π»Ρ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ.