ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π°ΠΌ ΠΊΡΡΡΠ° Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ
Π Π΅ Ρ Π΅ Π½ ΠΈ Π΅. 1) ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π² ΠΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π. Π. ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°. ΠΠ· ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ ΠΏΡΡΠΈ (n = 5), Ρ. Π΅. Π°ΡΠΎΠΌ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΏΡΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ, ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ Π² 5-ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π΅. Π§ΠΈΡΠ»ΠΎ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΡΠ°Π²Π½ΠΎ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ΠΌ, Π·Π½Π°ΡΠΈΡ, ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ Π² IV… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π°ΠΌ ΠΊΡΡΡΠ° Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ°
Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π΄Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ: ΠΎΠ½ Π²Π΅Π΄Π΅Ρ ΡΠ΅Π±Ρ ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°, ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΠΎΠ»Π½Π°. ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ΅ Π½Π΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΡΠ°Π΅ΠΊΡΠΎΡΠΈΠΈ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²Π°Ρ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠ° ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅Ρ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π½Π°Ρ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° Π² ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅ Π²ΠΎΠΊΡΡΠ³ ΡΠ΄ΡΠ°.
ΠΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²ΠΎ Π²ΠΎΠΊΡΡΠ³ ΡΠ΄ΡΠ°, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ Π½Π°Ρ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°, Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΡ (ΠΠ).
Π‘ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠ΅ΠΉ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Ρ ΡΠ΄ΡΠΎΠΌ. ΠΡΠ° ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²Π°Π½Π°, Ρ. Π΅. Π΅Π΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π»ΡΠ±ΠΎΠΉ, Π° ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅Ρ Π»ΠΈΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, Π·Π°Π²ΠΈΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½ n, l, ml, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½Π°Ρ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»Ρ — ΡΡΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°, Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Ρ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ n, l ΠΈ ml.
ΠΠ»Π°Π²Π½ΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ (n) Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΠ΅Ρ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² (ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ): ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ n, ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΠΈ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΉ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±Π»Π°ΠΊΠ°. ΠΠ»Π°Π²Π½ΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ: n = 1, 2, 3 …
Π‘Π²ΠΎΠΈΠΌΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π½ΡΠΌΠ΅ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠ²Π½ΠΈ, Π½Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ΅. Π§ΠΈΡΠ»ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ΅ΠΌΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π°, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ: Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° — ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ, Π²ΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° — Π΄Π²Π° ΠΈ Ρ. Π΄. ΠΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ (ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ³ΠΎ) ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π° Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ. ΠΡΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½ΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΉ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠΌ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ (l), ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΠΈ. ΠΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅Ρ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡ 0 Π΄ΠΎ (n — 1): l = 0, 1, 2, 3 … (n — 1).
Π Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ l ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½ΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΉ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠΈΠΏΠ°ΠΌ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°ΡΡΡΡ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π±ΡΠΊΠ²Π°ΠΌΠΈ. ΠΠ΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π΅ l = 0 ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ s — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ, 1 — p, 2 — d, 3 — f. Π§Π΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ l, ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΡΠ΅ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ Π² ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π°Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ΅ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ.
1-ΠΉ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ (n=1, l = 0) ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ s — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ (1s); 2-ΠΉ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ (n=2, l = 0, l = 1) ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ sΠΈ pΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½ΠΈ (2s 2p); 3-ΠΉ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ (n=3, l = 0, l = 1, l = 2) ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ s-, pΠΈ d-ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½ΠΈ (3s3p3d) ΠΈ Ρ. Π΄.
ΠΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ (ml) Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΠΈ. ΠΠ³ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°Π²ΠΈΡΡΡ ΠΎΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π°: ml = - l … 0 … + l. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π΄Π»Ρ l = 1 (Ρ — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ), ml = -1, 0, 1. Π§ΠΈΡΠ»ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΠΌΡΡ ml, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΠ Π½Π° Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅. Π’ΠΎ Π΅ΡΡΡ Π½Π° ΡΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅ΡΡΡ 3 ΠΠ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΡΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π² ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅, Π½Π° s — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ (l = 0, ml = 0) — 1ΠΠ, Π½Π° d (l =2, ml = -2,-1, 0, 1, 2) — 5ΠΠ ΠΈ Π½Π° f (l =3, ml = -3 -2,-1, 0, 1, 2, 3) — 7ΠΠ.
ΠΠ»Ρ ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΠ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ» ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ° Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠΉ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΉΠΊΠΎΠΉ.
ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΠΈ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΌ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ «ΡΠΏΠΈΠ½», ΠΈ Π² ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΡΠΈΠΌ Π²Π²Π΅Π»ΠΈ ΡΠ΅ΡΠ²Π΅ΡΡΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ms? ΡΠΏΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ, ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π΄Π²Π° Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ: + Π (?) ΠΈ — Π (v).
ΠΠΎΡΡΠ΄ΠΎΠΊ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π°ΠΌ.
ΠΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΡΠΌΠ° ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ. Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π° ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΡ Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ n ΠΈ l, ΡΠΎ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΠΉΡΡ Π½Π°ΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠΌΠΌΠΎΠΉ (n + l). ΠΡΠ»ΠΈ Π΄Π»Ρ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ (n + l) ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²Π°, ΡΠΎ ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ Ρ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ n. ΠΡΠΈ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅Ρ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ ΠΠ»Π΅ΡΠΊΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, Ρ ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΌ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π° Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΡΠ΄Π°: 1s < 2s < 2p < 3s < 3p < 4s < 3d < 4p < 5s < 4d < 5p < 6s < 5d? 4f < 6p < 7s < 6d? 5f …
ΠΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ ΠΠ°ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Π΄Π²ΡΡ : Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ΅ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π». ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π΅ΡΠ»ΠΈ Π½Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½, ΡΠΎ ΠΎΠ½ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠΏΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π½Π°ΠΊΠ°. ΠΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ ΠΠ°ΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² (Π·) Π½Π° ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅: s — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ — 2 Π· (s2); p — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ — 6 Π· (p6); d — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ — 10 Π· (d10); f — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ — 14 Π· (f14).
ΠΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ ΠΡΠ½Π΄Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΎΠΊ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»Π΅ΠΉ Π² ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π°Ρ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ: Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΠΈ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΊ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΡΠΌΠΌΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΏΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π° ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²Π°ΠΊΠ°Π½ΡΠ½ΡΡ d-ΠΠ ΠΏΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π² ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠΌ, ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠΌ Π½Π°ΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ d5:
Π Π°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΏΠΎ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΠ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ (ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΎΠΉ) Π°ΡΠΎΠΌΠ°. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° 1s2 2s2 2p4, Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π½Π°ΡΡΠΈΡ — 1s2 2s2 2p6 3s1.
Π ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠ²Π½ΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠΈΡΡΠ°ΠΌΠΈ 1, 2, 3. ΠΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ n = 1, 2, 3 … ΠΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½ΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°ΡΡΡΡ Π±ΡΠΊΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»Π°ΠΌΠΈ s, p, d, f. ΠΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° l: s — 0, p — 1, d — 2, f — 3. Π§ΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ², Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡ ΡΡ Π½Π° ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅, ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ Π²Π΅ΡΡ Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠΎΠΌ Ρ Π±ΡΠΊΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»Π°, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, 1s2.
ΠΡΠΈ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ Π. Π. ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° (ΡΠΌ. ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°Ρ).
Π‘ΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ° — ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΡΠ΄Π°Π²Π°ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ. ΠΡΡΡΠΏΠ°Ρ Π² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅, Π°ΡΠΎΠΌ ΡΡΡΠ΅ΠΌΠΈΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠΈ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ — ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π±Π»ΠΈΠΆΠ°ΠΉΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΊ Π½Π΅ΠΌΡ ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°: Π΄Π²ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ — ns2 (ΡΠΈΠΏΠ° He) ΠΈΠ»ΠΈ Π²ΠΎΡΡΠΌΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ — ns2np6 (Π»ΡΠ±ΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°). ΠΡΠΎΠΌΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΡΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌ ΠΏΡΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ, ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡ Π² ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Ρ, ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°. ΠΡΠΎΠΌΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ, ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡ Π² ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Ρ, ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°. ΠΠ°ΡΡΠ΄ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ ΠΈΠΎΠ½Π° Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΡΡ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ. Π ΠΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π. Π. ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π° Π²ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡ Π½Π° ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ, Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π³Π°Π·Ρ (8 Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°, Π³Π»Π°Π²Π½Π°Ρ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°). Π ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ s — ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ (ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ, Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠΌ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ΅ΡΡΡ s — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ), ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΈ Π³Π΅Π»ΠΈΡ; Π²ΡΠ΅ d — ΠΈ f — ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ (Ρ Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠΌΠΈ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΡΡ d — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ Π²ΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ½Π°ΡΡΠΆΠΈ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΠΈ f — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΡΡΠ΅ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ½Π°ΡΡΠΆΠΈ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ); Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ p — ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ (Ρ Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠΌ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ΅ΡΡΡ p — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ). Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈ p — ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½Ρ ΠΎΡ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² Π΄ΠΈΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»ΡΡ, ΠΏΡΠΎΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡ B ΠΊ At, ΠΈ Π»Π΅ΠΆΠ°Ρ Π½ΠΈΠΆΠ΅ ΡΡΠΎΠΉ Π΄ΠΈΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»ΠΈ.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°Ρ ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 1. ΠΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ: 4d ΠΈΠ»ΠΈ 5s Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ?
Π Π΅ Ρ Π΅ Π½ ΠΈ Π΅. ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎΠΌ ΠΠ»Π΅ΡΠΊΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅Ρ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠΌΠΌΡ (n + l) Π΄Π»Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ· ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ. Π‘Π»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, Π½Π°Π΄ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΡΡΠΌΠΌΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» n ΠΈ l Π΄Π»Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ: Π΄Π»Ρ 4d — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ n = 4, l = 2, n + l = 6;
Π΄Π»Ρ 5s — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ n = 5, l = 0, n + l = 5.
Π ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΡΡ 5s — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π»Ρ Π½Π΅Π³ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ (n + l) ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ Π΄Π»Ρ 4dΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ, ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ 5s — ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ, ΡΠ΅ΠΌ 4dΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ, Π° Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 2. ΠΠ°ΠΏΠΈΡΠΈΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΡ Π΅ΠΌΡ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Ρ Π·Π°ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠ΄ΡΠ°, ΡΠ°Π²Π½ΡΠΌ +33. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠΌΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ Π°ΡΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°.
Π Π΅ Ρ Π΅ Π½ ΠΈ Π΅. 1) ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌ, Π°ΡΠΎΠΌ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Z = +33. Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π·Π°ΡΡΠ΄ ΡΠ΄ΡΠ° Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΡΠ°Π²Π΅Π½ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΌΡ Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡ N ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π² ΠΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅, ΡΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ Ρ N = 33 ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΡΡΡΡΠΊ (As).
2) ΠΠ°ΠΏΠΈΡΠ΅ΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° As (ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΏΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΠΌ). ΠΠ»Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π² ΠΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅, Ρ. Π΅. Π½ΠΎΠΌΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° (Π°ΡΠ°Π±ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΈΡΡΠ°) ΠΈ Π½ΠΎΠΌΠ΅Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ (ΡΠΈΠΌΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΈΡΡΠ°). ΠΡΡΠΏΠΏΡ Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡ Π½Π° Π΄Π²Π΅ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΡ — Π³Π»Π°Π²Π½ΡΡ (ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°ΡΡ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΎΠΌ «Π») ΠΈ ΠΏΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΡΡ (ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°ΡΡ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΎΠΌ «Π»). ΠΠΎΠΌΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° ΡΠ°Π²Π΅Π½ ΡΠΈΡΠ»Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ΅, Π° Π½ΠΎΠΌΠ΅Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ — ΡΠΈΡΠ»Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π° Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ (Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²). ΠΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ As: (4, VΠ) Ρ. Π΅. ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ Π² ΡΠ΅ΡΠ²Π΅ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π΅ (Π°ΡΠΎΠΌ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ); Π² ΠΏΡΡΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅ (ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΏΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π° Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅ΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅) ΠΈ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅ (Ρ — ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ).
Π§ΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π² Π°ΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠ΄Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΄ΡΠ°, ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΎΠ±ΠΎΠ»ΠΎΡΠΊΠ° As ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ 33 ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°. Π Π°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΏΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠΌ ΠΈΡ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Ρ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½Π° ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 4s2 4p3.
Π ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΠΌ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ, Π½Π° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ, ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΡΠ΅ ΡΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ — 4s2 4p3.
- 3) ΠΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΡ Π΅ΠΌΡ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΏΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΠΌ, ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠΌ ΠΎΡΠ±ΠΈΡΠ°Π»ΡΠΌ, ΡΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠΎΠΌ ΠΠ°ΡΠ»ΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎΠΌ ΠΡΠ½Π΄Π°:4p
- 4) ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ° As.
Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ. ΠΡΡΡΠΏΠ°Ρ Π² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅, Π»ΡΠ±ΠΎΠΉ Π°ΡΠΎΠΌ ΡΡΡΠ΅ΠΌΠΈΡΡΡ Π·Π°Π²Π΅ΡΡΠΈΡΡ Π²Π½Π΅ΡΠ½ΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ. ΠΡΠΎΠΌ As ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ 5 Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ², ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π·Π°Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ². ΠΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Ρ ΠΈΡ , Π°ΡΠΎΠΌ ΠΌΡΡΡΡΠΊΠ° ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅Ρ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°:
As0 + 3Π· = As3;
4s2 4p3 4s2 4p6.
ΠΡΠΎΠΌ ΠΌΡΡΡΡΠΊΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°, ΠΎΡΠ΄Π°Π²Π°Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ — ΡΡΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ Π²ΡΠ΅ ΠΏΡΡΡ:
As0 — 3Π· = As3+ As0 — 5Π· = As5+.
4s2 4p3 4s2 4s2 4p3 3s2 3p6 3d10.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 3. ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄: [Kr] 4d2 5s2. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ, ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅Ρ Π°ΡΠΎΠΌ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°.
Π Π΅ Ρ Π΅ Π½ ΠΈ Π΅. 1) ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π² ΠΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π. Π. ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π°. ΠΠ· ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π³Π»Π°Π²Π½ΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π²Π½Π΅ΡΠ½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ ΠΏΡΡΠΈ (n = 5), Ρ. Π΅. Π°ΡΠΎΠΌ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΏΡΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΉ, ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ Π² 5-ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π΅. Π§ΠΈΡΠ»ΠΎ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΡΠ°Π²Π½ΠΎ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ΠΌ, Π·Π½Π°ΡΠΈΡ, ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ Π² IV Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅. Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π΅Π·Π°Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ dΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ (Ρ.Π΅. ΠΎΠ½ Π·Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠΌ), ΡΠΎ ΠΌΡ ΠΈΠΌΠ΅Π΅ΠΌ Π΄Π΅Π»ΠΎ Ρ dΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ, Π° Π²ΡΠ΅ dΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Ρ Π² ΠΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π. Π. ΠΠ΅Π½Π΄Π΅Π»Π΅Π΅Π²Π° Π² ΠΏΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°Ρ . Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ (Π) ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ: Π (5, IVΠ). ΠΠ°ΠΊ Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· ΠΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ, ΡΡΠΎΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ — ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ½ΠΈΠΉ (Zr).
2) Π£ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΠΌ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ½ΠΈΡ.
ΠΡΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ d — ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ. ΠΠ½Π°ΡΠΈΡ, Π°ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅Ρ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΡΠ΄Π°Π²Π°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΈ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Ρ, ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡ Π² ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΈΠΎΠ½ ΡΠΎ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΡΡ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ +4: Zr0 — 4Π· = Zr4+.