Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π°
I, k = 0, 1, 2, 3), Π³Π΄Π΅ x 1, x 2, x 3 — ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ², ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ, x0 = ct — Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ° (Π·Π΄Π΅ΡΡ ΠΈ Π΄Π°Π»Π΅Π΅ ΠΏΠΎ Π΄Π²Π°ΠΆΠ΄Ρ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠΌΡΡ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠ°ΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΡΡΠΌΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅). Π‘ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ ΠΊ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°ΠΌ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ ΠΎΡ ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΡΡΡΡΡΠ° ΠΊ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅, Π²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ, Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΠ΅ΠΉΡΡ Ρ ΡΡΠΊΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ (ΠΏΡΠΈΡΡΠΌ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌ Π² ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΊΠ°Ρ … Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π² ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΠ° ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΡΡΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ «ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ» Π² ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅-Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ (ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π° ds) ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π²ΡΠΌΡ Π±Π΅ΡΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΡΠΌΠΈ Π·Π°ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅:
ds2= (cdt)2 — dx2 — dy2 — dz2 (7).
Π³Π΄Π΅ t — Π²ΡΠ΅ΠΌΡ, Ρ , Ρ, z — ΠΏΡΡΠΌΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ Π΄Π΅ΠΊΠ°ΡΡΠΎΠ²Ρ (ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅) ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ. ΠΡΠ° ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°Ρ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π³Π°Π»ΠΈΠ»Π΅Π΅Π²ΠΎΠΉ. ΠΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ (7) ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄, Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΡΠΉ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ° ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π² Π΅Π²ΠΊΠ»ΠΈΠ΄ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΡΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅ Π² Π΄Π΅ΠΊΠ°ΡΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°Ρ (Ρ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ Π΄ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΈ Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΠΎΠ² Π² ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ). Π’Π°ΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²ΠΎ-Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΈΠΌ, Π΅Π²ΠΊΠ»ΠΈΠ΄ΠΎΠ²ΡΠΌ, ΠΈΠ»ΠΈ, ΡΠΎΡΠ½Π΅Π΅, ΠΏΡΠ΅Π²Π΄ΠΎΠ΅Π²ΠΊΠ»ΠΈΠ΄ΠΎΠ²ΡΠΌ, ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΡΠΊΠΈΠ²Π°Ρ ΠΎΡΠΎΠ±ΡΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ: Π² Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ (7) ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ (cdt)2 ΡΡΠΎΠΈΡ Π·Π½Π°ΠΊ «+», Π² ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠ² «-» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΠΎΠ² ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°Ρ. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠ΅ΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ² Π² ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅-Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ (ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅-Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ).
Π ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅-Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π½Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ·Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π΄Π΅ΠΊΠ°ΡΡΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°ΠΌΠΈ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π» Π·Π°ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ (7). ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π²Π²Π΅ΡΡΠΈ Π»ΡΠ±ΡΠ΅ ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ. Π’ΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π° ds2 Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΡΡΠΈ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΉ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠΎΠΉ:
ds2 = gikdx idx k (8).
(i, k = 0, 1, 2, 3), Π³Π΄Π΅ x 1, x 2, x 3 - ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ², ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ, x0 = ct — Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ° (Π·Π΄Π΅ΡΡ ΠΈ Π΄Π°Π»Π΅Π΅ ΠΏΠΎ Π΄Π²Π°ΠΆΠ΄Ρ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠΌΡΡ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠ°ΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΡΡΠΌΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅). Π‘ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ ΠΊ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°ΠΌ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ ΠΎΡ ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΡΡΡΡΡΠ° ΠΊ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅, Π²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ, Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΠ΅ΠΉΡΡ Ρ ΡΡΠΊΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ (ΠΏΡΠΈΡΡΠΌ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌ Π² ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΊΠ°Ρ ), Π΄Π΅ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΡΡΡΠ΅ΠΉΡΡ ΠΈ Π²ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉΡΡ, ΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π½Π΅ Π΄Π΅ΠΊΠ°ΡΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°Ρ. ΠΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° ΠΊΠ°ΠΆΡΡΡΡΡΡ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ, ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΈΠ½ΠΎΠ³Π΄Π° ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠΌΠΈ. ΠΠΎ Π² ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈ Π³Π°Π»ΠΈΠ»Π΅Π΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π» Π·Π°ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ. [Π ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π² ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅ (8) gik= 0 ΠΏΡΠΈ i β k, g00 = 1, gii = -1 ΠΏΡΠΈ i = 1, 2, 3.].
Π ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²ΠΎ-Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π½Π΅ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΠ΅, Π° ΠΈΡΠΊΡΠΈΠ²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅. Π ΠΈΡΠΊΡΠΈΠ²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅-Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ (Π² ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΡΡ , Π½Π΅ ΠΌΠ°Π»ΡΡ , ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡΡ ) ΡΠΆΠ΅ Π½Π΅Π»ΡΠ·Ρ Π²Π²Π΅ΡΡΠΈ Π΄Π΅ΠΊΠ°ΡΡΠΎΠ²Ρ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ, ΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°Ρ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡ Π½Π΅ΠΈΠ·Π±Π΅ΠΆΠ½ΡΠΌ. Π ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΠΊΡΠΈΠ²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π°-Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ds2 Π·Π°ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π² ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°Ρ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅ (8). ΠΠ½Π°Ρ gik ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠ΅ΡΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°Ρ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π²ΡΠ΅ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π°-Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ. ΠΠΎΠ²ΠΎΡΡΡ, ΡΡΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ gik ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΊΡ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π°-Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ, Π° ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΡ Π²ΡΠ΅Ρ gik Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠΎΠΌ. Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ gik Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΡΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌΠΏ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ Π² ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΡΡΡΡΡΠ° ΠΈ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΡΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π² ΡΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅. Π’Π°ΠΊ, ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° Π΄Π»Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π±Π΅ΡΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎ ΠΌΠ°Π»ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π° Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ dt ΠΏΠΎ ΡΠ°ΡΠ°ΠΌ, ΠΏΠΎΠΊΠΎΡΡΠΈΠΌΡΡ Π² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΎΡΡΡΡΡΠ°, ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄:
ΠΡΠΈ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ»Ρ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° g00 Π² ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ°Π·Π½Π°Ρ, ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΠ΅ΠΌΠΏ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ ΠΏΠΎΠ»Ρ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅, ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½Π΅Π΅ ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ Π΄Π»Ρ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΠ΅Π»Ρ Π²Π½Π΅ ΠΏΠΎΠ»Ρ.
ΠΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π°ΠΏΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΎΠΌ, ΠΈΠ·ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΌ Π½Π΅Π΅Π²ΠΊΠ»ΠΈΠ΄ΠΎΠ²Ρ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ Π² ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°Ρ , ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΈΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ±ΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅Ρ Π°ΠΏΠΏΠ°ΡΠ°Ρ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ, Π΅Ρ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ Π·Π°ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°Ρ (ΡΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Π·Π°ΠΏΠΈΡΡ Π² ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°Ρ ΠΎΡΡΡΡΡΠ°), ΠΊΠ°ΠΊ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡΡ, Π² ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΠ½ΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅.
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½Π°Ρ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ — ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π³ΡΠ°Π²ΠΈΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° Π½Π°Ρ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π°-Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ. ΠΡΠ° ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΡΡ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΊ Π½Π°Ρ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡΠ° gik.
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ gik Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΡ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π΅: ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ, ΠΏΠΎΡΠΎΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡΠ° ΠΈ Ρ. ΠΏ. ΠΡΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π·Π°ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅:
ΠΠ΄Π΅ΡΡ Rik — ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠΉ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡ Π ΠΈΡΡΠΈ, Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΠΈΠΉΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· gik, Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΈ Π²ΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°ΠΌ; R = Rik g ik; Tik — ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠΉ ΡΠ΅Π½Π·ΠΎΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ-ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡΠ° ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ, ΠΏΠΎΡΠΎΠΊΠΈ ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡΠ° ΠΈ Π΄Ρ. Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΡ ΠΈ Π΅Ρ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ (ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π·ΡΠΌΠ΅Π²Π°ΡΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ, ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅, Π²ΡΠ΅ Π΄Ρ. ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Ρ).
ΠΡΠΊΠΎΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π» (1917), ΡΡΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ (9) Ρ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠΎΠ² Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² Π΄ΠΎΠ±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ (9) ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ «ΠΊΠΎΡΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅Π½Π°»: Lgik. ΠΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ L, Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ «ΠΊΠΎΡΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ», ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠΌ-2. Π¦Π΅Π»ΡΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π±ΡΠ»Π° ΠΏΠΎΠΏΡΡΠΊΠ° ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠΈΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ ΠΡΠ΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π½Π΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π΅ΠΌ. ΠΠΎΡΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»Π΅Π½ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ, ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΠΈ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ (ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅) Π²Π°ΠΊΡΡΠΌΠ°. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π²ΡΠΊΠΎΡΠ΅ (Π² 20-Ρ Π³Π³.) ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊ Π. Π. Π€ΡΠΈΠ΄ΠΌΠ°Π½ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° Π±Π΅Π· L-ΡΠ»Π΅Π½Π° ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΊ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΡΡΡΠ΅ΠΉ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΡΠ΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ, Π° Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ Π°ΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ Π. Π₯Π°Π±Π±Π» ΠΎΡΠΊΡΡΠ» (1929) Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ Π³Π°Π»Π°ΠΊΡΠΈΠΊ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΈΡΡΠΎΠ»ΠΊΠΎΠ²Π°Π½ΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΡΠ΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ. ΠΠ΄Π΅Ρ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° ΠΎ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΡΠ΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»Π°ΡΡ Π½Π΅Π²Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ, ΠΈ Ρ ΠΎΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ L-ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠΌ ΡΠΎΠΆΠ΅ Π΄ΠΎΠΏΡΡΠΊΠ°ΡΡ Π½Π΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΡΠ΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π² L-ΡΠ»Π΅Π½Π΅ ΠΎΡΠΏΠ°Π»Π°. ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½ ΠΏΡΠΈΡΡΠ» ΠΊ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Ρ, ΡΡΠΎ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ L-ΡΠ»Π΅Π½Π° Π² ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ (ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ ΡΡΠΎ L = 0). ΠΠ΅ Π²ΡΠ΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½Ρ Ρ ΡΡΠΈΠΌ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π°. ΠΠΎ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ΅ΡΠΊΠ½ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠ° Π½Π΅Ρ Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠ΅ΡΡΡΠ·Π½ΡΡ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ , ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ L ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΎΡ Π½ΡΠ»Ρ. ΠΠΎ Π²ΡΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, Π΅ΡΠ»ΠΈ L № 0, ΡΠΎ, ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ Π°ΡΡΡΠΎΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡΠΌ, Π΅Π³ΠΎ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° ΡΡΠ΅Π·Π²ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ ΠΌΠ°Π»Π°: |L|< 10-55 ΡΠΌ-2. ΠΠ½ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΈΠ³ΡΠ°ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΠΊΠΎΡΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎ Π½Π΅ ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ Π΄Ρ. Π·Π°Π΄Π°ΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ΅Π·Π΄Π΅ Π² Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΎ L = 0.
ΠΠ½Π΅ΡΠ½Π΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ (9) ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½Ρ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ Π½ΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π°. Π ΠΎΠ±ΠΎΠΈΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΡΠ»Π΅Π²Π° ΡΡΠΎΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅, Π° ΡΠΏΡΠ°Π²Π° — Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΡ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π΅. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ (9) ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΡΠ΄ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ. Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½ΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π° Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎ ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΡ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΈ. ΠΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΡ Π³ΡΠ°Π²ΠΈΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π» j Π΄Π»Ρ Π»ΡΠ±ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡ. ΠΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΡΡΠΎΠ½Π° ΡΠ°ΠΌΠΎ Π½Π΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΈΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈΠ· Π²ΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π° ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠΊΠΈ ΠΡΡΡΠΎΠ½Π°. ΠΠ½Π°Ρ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π°. Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ (9) Π½Π΅ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½Ρ, Π½Π΅ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΡ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΈ. Π ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° Π½Π΅Π»ΡΠ·Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ Π·Π°Π΄Π°ΡΡ ΠΏΡΠ°Π²ΡΡ ΡΠ°ΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ (Tik), Π·Π°Π²ΠΈΡΡΡΡΡ ΠΎΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ, Π° Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΡ Π³ΡΠ°Π²ΠΈΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π΅ gik. Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΠΎΠ»Π΅, ΠΈ ΠΊ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ. Π‘ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»Ρ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Ρ Π² ΡΠ΅Π±Π΅ ΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡ Π² ΠΏΠΎΠ»Π΅ ΡΡΠ³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ. Π‘ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎ Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡ ΠΈΡΠΊΡΠΈΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π°-Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ, Π° ΡΡΠΎ ΠΈΡΠΊΡΠΈΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, Π² ΡΠ²ΠΎΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ, Π²Π»ΠΈΡΠ΅Ρ Π½Π° Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈΡΠΊΡΠΈΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅. Π Π°Π·ΡΠΌΠ΅Π΅ΡΡΡ, Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ Π·Π½Π°ΡΡ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π΅ Π·Π°Π²ΠΈΡΡΡ ΠΎΡ Π³ΡΠ°Π²ΠΈΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠΈΠ». Π’Π°ΠΊ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π° Π½Π°Π΄ΠΎ Π·Π½Π°ΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° — ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ.
Π ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΡΠ»Π°Π±ΡΡ Π³ΡΠ°Π²ΠΈΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΊΠ° ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π°-Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΌΠ°Π»ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡ Π΅Π²ΠΊΠ»ΠΈΠ΄ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠΆΡΠ½Π½ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΡΡ Π² ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π½ΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π° ΠΈ Π²ΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π° ΠΡΡΡΠΎΠ½Π° (Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΌΠ΅Π΄Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ°, ΠΈ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΎΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ° ΠΏΠΎΠ»Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ l = Ρt, Π³Π΄Π΅ t — Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π» Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Ρ). Π ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠΈΡΡΡΡ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΌΠ°Π»ΡΡ ΠΏΠΎΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΊ ΠΊ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌ ΠΡΡΡΠΎΠ½Π°. ΠΡΡΠ΅ΠΊΡΡ, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠΈΠΌ ΠΏΠΎΠΏΡΠ°Π²ΠΊΠ°ΠΌ, ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° (ΡΠΌ. Π½ΠΈΠΆΠ΅). ΠΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Ρ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° Π² ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ Π³ΡΠ°Π²ΠΈΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡ .