ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π³ΠΎ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π° ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ — Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π° ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°. ΠΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ — ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ° Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΈ Π»ΡΠ±ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°Ρ Π² ΠΈΠ·ΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΈ Π½Π΅ ΡΠ½ΠΈΡΡΠΎΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ, ΠΎΠ½Π° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΈΠ· ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡ Π² Π΄ΡΡΠ³ΡΡ. ΠΠΎΡΠ»Π΅ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π°… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ
ΠΠΎΡΠ»Π΅ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π²Π°ΠΆΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΠΌ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎ-ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΡΠ°Π» Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π±ΡΠ» ΡΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΈΠΌ ΡΡΡΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌ ΠΠΈΡ Π°ΠΈΠ»ΠΎΠΌ ΠΠ°ΡΠΈΠ»ΡΠ΅Π²ΠΈΡΠ΅ΠΌ ΠΠΎΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΠ²ΡΠΌ (1711−1765) Π² 1748 Π³. ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠΌ ΡΠ°ΠΌΠΈΠΌ Π² 1756 Π³. ΠΈ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎ ΠΎΡ Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΌ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠΎΠΌ Π. Π. ΠΠ°Π²ΡΠ°Π·ΡΠ΅ Π² 1789 Π³.
ΠΠ°ΡΡΠ° Π²ΡΠ΅Ρ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ², Π²ΡΡΡΠΏΠ°ΡΡΠΈΡ Π² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ, ΡΠ°Π²Π½Π° ΠΌΠ°ΡΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠ² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ.
ΠΠΏΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠΆΠΈΠ³Π°Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π΄ΠΎ ΠΠΎΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΠ²Π°, Π½Π°Π²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π° ΠΌΡΡΠ»Ρ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΌΠ°ΡΡΠ° Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π½Π΅ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ΅ΡΡΡ. ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ Π½Π° Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π΅ ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°Π»Π°ΡΡ Π² ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ½Ρ, ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π±ΡΠ»Π° Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°. ΠΠ°ΡΡΠ° Π·ΠΎΠ»Ρ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅ΠΉΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ³ΠΎΡΠ°Π½ΠΈΠΈ Π΄Π΅ΡΠ΅Π²Π°, Π½Π°ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ², Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°.
ΠΠΎΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π» ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΉ ΠΎΠΏΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ Π³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π° Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, Π° ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π° ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π°. ΠΠ½ ΠΏΡΠΎΠΊΠ°Π»ΠΈΠ²Π°Π» ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ Π² Π·Π°ΠΏΠ°ΡΠ½Π½ΠΎΠΌ ΡΡΠ΅ΠΊΠ»ΡΠ½Π½ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠ΄Π΅ ΠΈ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ», ΡΡΠΎ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΡΠΎΡΡΠ΄Π° Π½Π΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ»Π°ΡΡ, Ρ ΠΎΡΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ»Π°. ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΎΡΡΠ΄ Π±ΡΠ» Π²ΡΠΊΡΡΡ, ΡΡΠ΄Π° ΡΡΡΡΠ΅ΠΌΠ»ΡΠ»ΡΡ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ , ΠΈ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΡΠΎΡΡΠ΄Π° ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ²Π°Π»Π°ΡΡ. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΏΡΠΈ Π°ΠΊΠΊΡΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΡΠ°ΡΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π²ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΌΠ°ΡΡΠ° Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² ΠΏΡΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ΅ΡΡΡ. ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΈΠΌΠ΅Π» ΠΎΠ³ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎ-ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ. ΠΠ½ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΠΈΠ», ΡΡΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΡ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΡΠΌΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΡ Π½Π΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ. ΠΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΎΠ±ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ, Π½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΈΠ΄Π° Π½Π΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΡΠ΅ΡΡΡ.
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π³ΠΎ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π° ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ — Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π° ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°. ΠΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ — ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ° Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΈ Π»ΡΠ±ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°Ρ Π² ΠΈΠ·ΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΈ Π½Π΅ ΡΠ½ΠΈΡΡΠΎΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ, ΠΎΠ½Π° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΈΠ· ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡ Π² Π΄ΡΡΠ³ΡΡ.
ΠΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΡΠΎΡΠΌ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠΎΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π° Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° Π0 = m0*Ρ2,
Π³Π΄Π΅ Ρ — ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ° Π² Π²Π°ΠΊΡΡΠΌΠ΅ (Ρ = 3*108 ΠΌ/Ρ). ΠΡΠΎ ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ Π² ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΈ Π½Π°ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡ. ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΡΠΎ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΡ , ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π² ΡΠ΄Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°Ρ Π½Π°ΡΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΠΎΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΄Π»ΠΈΠ²ΡΠΌ ΠΈ Π² ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠΎΡ.
Π Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΡ, Π²ΡΠ·Π²Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ, ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ°Π»ΠΎ. Π’ΠΈΠΏΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΡΠ°Π²Π΅Π½ 100 ΠΊΠΠΆ/ΠΌΠΎΠ»Ρ. ΠΠΎΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΠ°:
?m = ?E/Ρ2 = 105 / (3*108)2 ~ 10−12 ΠΊΠ³/ΠΌΠΎΠ»Ρ = 10−9Π³/ΠΌΠΎΠ»Ρ.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π·Π°Π΄Π°Ρ
1.ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΈΠΎΠ΄ΠΈΠ΄Π° Π½Π°ΡΡΠΈΡ NaI ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° 0,6 ΠΌΠΎΠ»Ρ.
ΠΠ°Π½ΠΎ: Π½ (NaI)= 0,6 ΠΌΠΎΠ»Ρ.
ΠΠ°ΠΉΡΠΈ: m (NaI) =?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΈΠΎΠ΄ΠΈΠ΄Π° Π½Π°ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ:
M (NaI) = M (Na) + M (I) = 23 + 127 = 150 Π³/ΠΌΠΎΠ»Ρ ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ°ΡΡΡ NaI:
m (NaI) = Π½ (NaI)*M (NaI) = 0,6 * 150 = 90 Π³.
ΠΡΠ²Π΅Ρ: 90 Π³.
2.ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π±ΠΎΡΠ°, ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ Π² ΡΠ΅ΡΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠ΅ Π½Π°ΡΡΠΈΡ Na2B4O7 ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ 40,4 Π³.
ΠΠ°Π½ΠΎ: m (Na2B4O7)=40,4 Π³.
ΠΠ°ΠΉΡΠΈ: Π½ (B)=?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΡΠ΅ΡΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠ° Π½Π°ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 202 Π³/ΠΌΠΎΠ»Ρ. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Na2B4O7:
Π½ (Na2B4O7)= m (Na2B4O7)/ Π (Na2B4O7) = 40,4/202=0,2 ΠΌΠΎΠ»Ρ.
ΠΡΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ 1 ΠΌΠΎΠ»Ρ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΡΠ΅ΡΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠ° Π½Π°ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ 2 ΠΌΠΎΠ»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π½Π°ΡΡΠΈΡ, 4 ΠΌΠΎΠ»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π±ΠΎΡΠ° ΠΈ 7 ΠΌΠΎΠ»Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° (ΡΠΌ. ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ ΡΠ΅ΡΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠ° Π½Π°ΡΡΠΈΡ). Π’ΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π±ΠΎΡΠ° ΡΠ°Π²Π½ΠΎ:
Π½ (B)= 4 * Π½ (Na2B4O7)=4 * 0,2 = 0,8 ΠΌΠΎΠ»Ρ.
ΠΡΠ²Π΅Ρ: 0,8 ΠΌΠΎΠ»Ρ
3.ΠΠ°ΠΊΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ° Π½Π°Π΄ΠΎ ΡΠΆΠ΅ΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ° (V) ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ 7,1 Π³?
ΠΠ°Π½ΠΎ: m (P2O5)=7,1 Π³.
ΠΠ°ΠΉΡΠΈ: m (Π ) =?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅: Π·Π°ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π³ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ° ΠΈ ΡΠ°ΡΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠ΅Ρ ΠΈΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΡ.
4P+ 5O2 = 2P2O5
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° P2O5, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ²ΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ.
Π½ (P2O5) = m (P2O5)/ Π (P2O5) = 7,1/142 = 0,05 ΠΌΠΎΠ»Ρ.
ΠΠ· ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ Π½ (P2O5)= 2*Π½ (P), ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ°, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ:
Π½ (P2O5)= 2*Π½ (P) = 2* 0,05= 0,1 ΠΌΠΎΠ»Ρ.
ΠΡΡΡΠ΄Π° Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ°:
m (Π ) = Π½ (Π ) * Π (Π ) = 0,1* 31 = 3,1 Π³.
ΠΡΠ²Π΅Ρ: 3,1 Π³.
4. ΠΠ°ΠΊΠ°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° Ρ Π»ΠΎΡΠΈΠ΄Π° Π°ΠΌΠΌΠΎΠ½ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ 7,3 Π³ Ρ Π°ΠΌΠΌΠΈΠ°ΠΊΠΎΠΌ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠΉ 5,1 Π³? ΠΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π³Π°Π· ΠΎΡΡΠ°Π½Π΅ΡΡΡ Π² ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ΅? ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ°.
ΠΠ°Π½ΠΎ: m (HCl)=7,3 Π³; m (NH3)=5,1 Π³.
ΠΠ°ΠΉΡΠΈ: m (NH4Cl) =? m (ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ°) =?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅: Π·Π°ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ.
HCl + NH3 = NH4Cl
ΠΡΠ° Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° Π½Π° «ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΎΠΊ» ΠΈ «Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΠΊ». Π Π°ΡΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΠΌ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΈ Π°ΠΌΠΌΠΈΠ°ΠΊΠ° ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π³Π°Π· Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π² ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ΅.
ΠΌΠ°ΡΡΠ° Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π°ΡΠΎΠΌ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ Π½ (HCl) = m (HCl)/ Π (HCl) = 7,3/36,5 = 0,2 ΠΌΠΎΠ»Ρ;
Π½ (NH3) = m (NH3)/ Π (NH3) = 5,1/ 17 = 0,3 ΠΌΠΎΠ»Ρ.
ΠΠΌΠΌΠΈΠ°ΠΊ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π² ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ΅, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅Ρ Π²Π΅Π΄Π΅ΠΌ ΠΏΠΎ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΡ, Ρ. Π΅. ΠΏΠΎ Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Ρ. ΠΠ· ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ Π½ (HCl) = Π½ (NH4Cl) = 0,2 ΠΌΠΎΠ»Ρ. ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ°ΡΡΡ Ρ Π»ΠΎΡΠΈΠ΄Π° Π°ΠΌΠΌΠΎΠ½ΠΈΡ.
m (NH4Cl) = Π½ (NH4Cl) * Π (NH4Cl) = 0,2* 53,5 = 10,7 Π³.
ΠΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠ»ΠΈ, ΡΡΠΎ Π°ΠΌΠΌΠΈΠ°ΠΊ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π² ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ΅ (ΠΏΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Ρ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΎΠΊ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ 0,1 ΠΌΠΎΠ»Ρ). Π Π°ΡΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ° Π°ΠΌΠΌΠΈΠ°ΠΊΠ°.
m (NH3) = Π½ (NH3) * Π (NH3) = 0,1* 17 = 1,7 Π³.
ΠΡΠ²Π΅Ρ: 1,7 Π³.
5.ΠΠ°ΠΊΠ°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° 12 ΠΌΠΎΠ»Ρ Π½Π΅ΡΡΠ°ΡΠ° Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΡ?
ΠΠ°Π½ΠΎ: Π½ (AL (NO3)3)= 12 ΠΌΠΎΠ»Ρ
ΠΠ°ΠΉΡΠΈ: m (AL (NO3)3)=?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅:Mr (AL (NO3)3= 27+14*3+16*9=27+42+144=213 Π³/ΠΌΠΎΠ»Ρ
m=M* Π½ 213*12=2556Π³ ΠΡΠ²Π΅Ρ: 2556Π³
6.ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΉ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΠ° ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡ Π² 64 Π³. ΠΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΠ° ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡ?
ΠΠ°Π½ΠΎ: m (Mg Co3)=64
ΠΠ°ΠΉΡΠΈ: Π½ (Mg Co3)=?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅: Mr(Mg Co3)=24+12+16*3=36+48=84 Π³/ΠΌΠΎΠ»Ρ Π½ =m/M 64/84=0.76 ΠΌΠΎΠ»Ρ ΠΡΠ²Π΅Ρ: 0.76 ΠΌΠΎΠ»Ρ
7. Π‘ΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π² 420 Π³. Fe O?
ΠΠ°Π½ΠΎ: m (Fe O)=420Π³.
ΠΠ°ΠΉΡΠΈ: Π½ (Fe O)=?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅: Mr(Fe O)=56+16=72
Π½ =m/M 420/72=5,8 ΠΌΠΎΠ»Ρ ΠΡΠ²Π΅Ρ: 5,8 ΠΌΠΎΠ»Ρ
8.ΠΠ°ΠΊΠΎΠ²Π° ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΏΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ»ΠΈ Π² 2,5 ΠΌΠΎΠ»ΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°?
ΠΠ°Π½ΠΎ: Π½ (NaCl)=2,5 ΠΌΠΎΠ»Ρ
ΠΠ°ΠΉΡΠΈ: m (NaCl)=?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅: Mr(NaCl)=23+35=58
m=M* Π½ 58*2,5=145Π³.
ΠΡΠ²Π΅Ρ:145Π³.
9.Π‘ΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π² 250 Π³ ZnO?
ΠΠ°Π½ΠΎ: m (ZnO)=250Π³
ΠΠ°ΠΉΡΠΈ: Π½ (ZnO)=?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅: (ZnO)=65+16=81 Π³/ΠΌΠΎΠ»Ρ
Π½ =m/M 250/81=3
ΠΡΠ²Π΅Ρ:3 ΠΌΠΎΠ»Ρ
10.ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΈΠΎΠ΄ΠΈΠ΄Π° Π½Π°ΡΡΠΈΡ NaI?
ΠΠ°Π½ΠΎ: Π½ (NaI)= 0,6 ΠΌΠΎΠ»Ρ.
ΠΠ°ΠΉΡΠΈ: m (NaI) =?
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΈΠΎΠ΄ΠΈΠ΄Π° Π½Π°ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ:
M (NaI) = M (Na) + M (I) = 23 + 127 = 150 Π³/ΠΌΠΎΠ»Ρ ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ°ΡΡΡ NaI:
m (NaI) = Π½ (NaI)*M (NaI) = 0,6 * 150 = 90 Π³.
ΠΡΠ²Π΅Ρ: 90 Π³