ΠΡΠΎΠΌΠΈΠ·ΠΌ ΠΠ΅Π²ΠΊΠΈΠΏΠΏΠ° β ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΠ°
ΠΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»Π° Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π°Π½ΡΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΌΡΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌ. Π Π²ΠΎΠ΄Π°, ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ , ΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ»Ρ, ΠΈ ΠΎΠ³ΠΎΠ½Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΡΡ ΠΈΠ· Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΠΊΠ΅, Π½ΠΎ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ²ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Π½Π΅ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΠΌΡΡ . ΠΡΠΎΠΌΠΈΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΌΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ΅, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ ΠΈΠ· Π±Π΅ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΌΠ΅Π»ΡΡΠ°ΠΉΡΠΈΡ Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅ΠΊ — Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΠΈΡ ΡΡ Π² ΠΏΡΡΡΠΎΡΠ΅… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΡΠΎΠΌΠΈΠ·ΠΌ ΠΠ΅Π²ΠΊΠΈΠΏΠΏΠ° β ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΠ° (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠΎΠ±Π΅Π»Π΅Π²ΡΠΊΠΈΠΉ Π»Π°ΡΡΠ΅Π°Ρ, ΠΊΡΡΠΏΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Ρ XX ΡΡΠΎΠ»Π΅ΡΠΈΡ, Π . Π€Π΅ΠΉΠ½ΠΌΠ°Π½ ΠΏΠΈΡΠ°Π»: «ΠΡΠ»ΠΈ Π±Ρ Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ-ΡΠΎ ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΡ Π²ΡΠ΅ Π½Π°ΠΊΠΎΠΏΠ»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅ Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈΡΡ Π±Ρ ΡΠ½ΠΈΡΡΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΠΊ Π³ΡΡΠ΄ΡΡΠΈΠΌ ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ»Π΅Π½ΠΈΡΠΌ ΠΆΠΈΠ²ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ² ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ»Π° Π±Ρ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠ΄Π½Π° ΡΡΠ°Π·Π°, ΡΠΎ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΈΠ· Π½Π°ΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΠ»ΠΎΠ², ΠΏΡΠΈΠ½Π΅ΡΠ»ΠΎ Π±Ρ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»ΡΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ? Π― ΡΡΠΈΡΠ°Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠ³ΠΎ — Π°ΡΠΎΠΌΠ½Π°Ρ Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π·Π°… Π²ΡΠ΅ ΡΠ΅Π»Π° ΡΠΎΡΡΠΎΡΡ ΠΈΠ· Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² — ΠΌΠ°Π»Π΅Π½ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π»Π΅Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² Π±Π΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΠΎΠΌ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ, ΠΏΡΠΈΡΡΠ³ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π½Π° Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ, Π½ΠΎ ΠΎΡΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½Π΅Π΅ ΠΏΡΠΈΠΆΠ°ΡΡ ΠΊ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌΡ. Π ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π·Π΅… ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡΡΡ Π½Π΅Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎ ΠΌΠΈΡΠ΅, ΡΡΠΎΠΈΡ Π»ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΡ ΠΊ Π½Π΅ΠΉ Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΡΡΡ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ»[1].
ΠΡΠΎΠΌΠΈΠ·ΠΌ (ΠΎΡ Π³ΡΠ΅Ρ. atomos — Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΡΠΉ) ΠΏΡΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π°Π½ΡΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΡΡΠ»ΠΈ ΠΊ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ½ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΠ² Π±ΡΡΠΈΡ. ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΡΠ° Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π·Π°, ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠ°Ρ ΠΠ΅Π²ΠΊΠΈΠΏΠΏΠΎΠΌ (V Π². Π΄ΠΎ Π½.Ρ.) ΠΈ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΠΎΠΌ (ΠΎΠΊ. 470 ΠΈΠ»ΠΈ 460 Π΄ΠΎ Π½.Ρ. — ΡΠΌΠ΅Ρ Π² Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΎΡΡΠΈ), ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π° Ρ ΠΡΠ΅Π²Π½ΠΈΠΌ ΠΠΎΡΡΠΎΠΊΠΎΠΌ[2].
ΠΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»Π° Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π°Π½ΡΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΌΡΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌ. Π Π²ΠΎΠ΄Π°, ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ , ΠΈ Π·Π΅ΠΌΠ»Ρ, ΠΈ ΠΎΠ³ΠΎΠ½Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΡΡ ΠΈΠ· Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΠΊΠ΅, Π½ΠΎ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ²ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Π½Π΅ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΠΌΡΡ . ΠΡΠΎΠΌΠΈΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΌΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ΅, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ ΠΈΠ· Π±Π΅ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΌΠ΅Π»ΡΡΠ°ΠΉΡΠΈΡ Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅ΠΊ — Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΠΈΡ ΡΡ Π² ΠΏΡΡΡΠΎΡΠ΅. Π ΡΠ°ΠΌΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠ° (Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΡΠΉ) Π²ΡΡΠ²Π΅ΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ»Π΅Π°ΡΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΠΎΠΌΡ, ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΡ, Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΡ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΡ Π² Π½ΠΈΡ ΠΏΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠΌΠ΅ΠΆΡΡΠΊΠΎΠ² ΠΈ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°Π»ΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΠΎΠΌΡ ΠΈ ΠΏΡΡΡΠΎΡΠ° — Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Π°Ρ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ. ΠΡΠΎΠΌΡ Π²Π΅ΡΠ½ΠΎ Π½ΠΎΡΡΡΡΡ Π² Π±Π΅ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΡΡΠΎΡΠ΅, Π½Π΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΠΉ Π½ΠΈ Π²Π΅ΡΡ Π°, Π½ΠΈ Π½ΠΈΠ·Π°, Π½ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°, Π½ΠΈ ΠΊΡΠ°Ρ, ΡΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°ΡΡΡ, ΡΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΡΡΡ ΠΈ ΡΠ°Π·ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΡΡ. Π‘ΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ Π²ΡΠ΅ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ. ΠΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ: ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²Π° ΠΈΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π°. Π‘ΡΠΎΠΈΡ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΈ Π΄ΡΡΠ°, ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠΈΡΡΠ°ΠΌ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ»Π° ΠΈΠ· ΡΠΎΠ½ΡΠ°ΠΉΡΠΈΡ ΠΊΡΡΠ³Π»ΡΡ ΠΈ ΠΎΡΠΎΠ±ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Π²ΠΈΠΆΠ½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², Ρ. Π΅. ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΌΡΡΠ»ΠΈΠ»ΠΎΡΡ Π½Π°ΡΠ°Π²Π½Π΅ Ρ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ — Ρ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ±ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ΅ΠΉ. ΠΡΠΎΠΌΡ ΡΠΊΠ»Π°Π΄ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΌΡ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΠΌ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΠΉ, ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΆΠ΅ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡ ΡΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ, Ρ. Π΅. ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΡΠ°, Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠΈΠΏΠΎΠ² Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ. Π’Π°ΠΊ Π±ΡΠ»Π° ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π° ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠ°Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π΄Π²ΡΡ ΡΡΡΡΡΠ΅Π»Π΅ΡΠΈΠΉ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Π° ΠΌΠΈΡΠ°, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π±ΡΡΠΈΠ΅ ΠΌΡΡΠ»ΠΈΡΡΡ ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΈΠ· ΠΌΠ΅Π»ΡΡΠ°ΠΉΡΠΈΡ ΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΠ±Π»Π΅Π½Π½ΡΡ (Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ ) ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅ΠΊ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠΊΠ°ΠΌΠΈ (Ρ.Π΅. ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ) ΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠ°ΠΌΠΈΠΌ Π±ΡΡΠΈΠ΅ΠΌ, Π° Π»ΠΈΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎΠΌ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ².
ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π» Π½Π°ΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ Π½Π° ΠΎΠΏΡΡΠ΅, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Π°. ΠΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΡΡΠΈΡΠ°Π» ΠΎΠ½, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ Ρ ΠΎΡΡ ΠΈ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΡΠΉ, Π½ΠΎ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊ ΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ. Π‘Π²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΎΠ± ΠΎΠΊΡΡΠΆΠ°ΡΡΠ΅ΠΌ Π½Π°Ρ ΠΌΠΈΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π΄Π°ΡΡ ΠΎΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ, Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡΡΡ ΠΈ ΠΈΡΠΏΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠΌΠ°. ΠΡΠ΅Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΠ° ΡΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½Π΅Π½Π° ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΡ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π½ΠΎΡΡΠΈ: Π²ΡΠ΅ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ Π½Π° ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΌ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ Π² ΡΠΈΠ»Ρ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π² ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡ ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π» ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ Π² ΠΎΡΠΌΡΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΡΠΈ Π²Π΅ΡΠ΅ΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΠΉ. ΠΠ½ Ρ ΠΏΠ°ΡΠΎΡΠΎΠΌ Π²ΠΎΡΠΊΠ»ΠΈΠΊΠ½ΡΠ»: «ΠΠ°ΠΉΡΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΌΠ΅Π½Ρ Π»ΡΡΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠ²Π»Π°Π΄Π΅ΡΡ Π²ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠ΄ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠ°ΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ!».
Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΡ, Π΄ΡΡΠ° ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· ΠΌΠ΅Π»ΡΡΠ°ΠΉΡΠΈΡ , ΠΊΡΡΠ³Π»ΡΡ , ΠΎΠ³Π½Π΅ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΡ , ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎ ΠΌΡΡΡΡΠΈΡ ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ²; ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Ρ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅ΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΉΠ½ΠΎΡΡΡΡ, ΠΎΠ½Π° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΆΠΈΠ²ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ². ΠΠ½ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΌ Π²ΡΡΠΊΠ°Π·Π°Π» ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΡΠΈΠΈ ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π°: ΠΎΡ Π²Π΅ΡΠΈ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠΎΠ½ΡΠ°ΠΉΡΠΈΠ΅ «ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΊΠΈ» (ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ), Π²ΡΠ΅ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ΅ Π² Π³Π»Π°Π·Π°, ΡΡΠΈ ΠΈ Ρ. Π΄. ΠΠ½Π°ΡΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ, ΠΎΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² ΠΈΡΡΠ΅ΠΊΠ°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ»ΡΠΈΠ΄Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅, ΠΏΠΎΠΏΠ°Π΄Π°Ρ Π² Π²Π°ΡΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΎΡΠ³Π°Π½Ρ ΡΡΠ²ΡΡΠ², ΠΏΠΎΡΠΎΠΆΠ΄Π°ΡΡ Ρ Π½Π°Ρ ΠΎΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ, Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΡΡΠΈΡ, Ρ. Π΅. ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΌΡ ΡΡΠ²ΡΡΠ²ΡΠ΅ΠΌ Π½Π΅ Π² Π½Π°Ρ, Π° ΡΠ°ΠΌ, Π³Π΄Π΅ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΠΌΡΠΉ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΌΠ΅Ρ: ΠΈΠ½Π°ΡΠ΅ Π²Π΅Π΄Ρ ΠΌΡ ΡΡΠ½ΡΠ»ΠΈΡΡ Π±Ρ Π»ΠΎΠΆΠΊΠΎΠΉ Π½Π΅ Π² ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΠΊΡ, ΡΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΠΌ, Ρ ΡΡΠΏΠΎΠΌ, Π° Π² ΡΠ²ΠΎΠΈ Π³Π»Π°Π·Π°. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ·ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ°Π· ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈΡΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ, ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠΌ ΠΈΠ· Π³Π»Π°Π·, ΠΈ ΠΈΠ· ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎ. (Π‘ΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ·ΡΡΠ°Ρ ΡΡΠΎΡ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ (ΡΠΈΠ»Ρ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄Π°), Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ: ΡΠ³ΠΎ ΡΡΠ΅Π·Π²ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ·ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π³Π΅Π½ΠΈΡ.).
ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π±Π°Π»ΡΡ Π² Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ΅ ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ Π±ΠΎΠ³ΠΎΠ², Π½ΠΎ Π±ΡΠ» ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ Π² ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠΈ Π±ΡΡΠΈΡ ΠΠΎΠ³Π°. ΠΠΎ ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΡ, Π±ΠΎΠ³ΠΈ ΡΠΎΡΡΠΎΡΡ ΠΈΠ· Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², Π° ΠΠΎΠ³ Π΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ°Π·ΡΠΌ. Π ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠΈ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π½Π΅ΠΊΠ°Ρ ΠΆΠΈΠ²Π°Ρ ΠΈ Π΄ΡΡ ΠΎΠ²Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π°, Π° Π½Π°ΡΠ°Π»Π° ΡΠ°Π·ΡΠΌΠ° Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² ΠΌΠΈΡΠ°Ρ , ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΠ½ Π½Π°Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ Π±ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΡ: ΠΌΠΈΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ Π±ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠ°Π·ΡΠΌΠΎΠΌ ΠΈ Π±ΠΎΠ³ΠΈ ΠΏΠΎΠΌΠΎΠ³Π°ΡΡ Π»ΡΠ΄ΡΠΌ. Π‘ΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠ³Π½Π΅Π½Π½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°Ρ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ ΠΠΎΡΠΌΠΎΡΠ΅, ΠΎΠΆΠΈΠ²Π»ΡΠ΅Ρ Π²ΡΠ΅ ΠΈ Π΄Π°Π΅Ρ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈ Π²ΡΡ Π Π°Π·ΡΠΌ[3].
Π Π² Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅: Π°ΡΠΎΠΌΠΈΠ·ΠΌ ΠΠ΅Π²ΠΊΠΈΠΏΠΏΠ° — ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΠ° Π½Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ» Π½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ°ΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ, ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ΅ΠΌ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ½ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· Π²Π΅Π»ΠΈΡΠ°ΠΉΡΠΈΡ ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, Π΄ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π΄ΠΎΡΠ»ΠΎ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΠΎΠΌΡΡΠ»ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. Π ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ Π²ΡΠ΅Ρ Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ³Π°Π²ΡΠΈΡ ΡΡ Π΄ΠΎ ΡΠΈΡ ΠΏΠΎΡ ΠΈΠ΄Π΅ΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»Π°, ΠΈΠ΄Π΅Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ° ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ Π² ΡΠ΅Π±Π΅, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π³ΠΎ, ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏ ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π° Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ: Π°ΡΠΎΠΌ ΠΌΡΡΠ»ΠΈΠ»ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°ΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°Ρ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ Π² ΡΠΎΠ·ΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠΉ Π² ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ. Π ΡΡΠΎ — Π³Π΅Π½ΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π²Π·Π»Π΅Ρ ΠΌΡΡΠ»ΠΈ Π½Π° ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ. Π ΡΠ°ΠΌΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Π±ΡΠ»ΠΎ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΠΈΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π΄ΠΈ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ Π±Π΅ΡΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»Π° Π½Π΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠΈΠ»Π° Π΅Π³ΠΎ Π² Π½ΠΈΡΡΠΎ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΠΌΡΠΌ Π½Π΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠΈΠ»Π° Π±Ρ Π²ΡΠ΅ Π±ΡΡΠΈΠ΅ Π² ΠΌΠΈΡΠ°ΠΆ[4].
- [1] Π€Π΅ΠΉΠ½ΠΌΠ°Π½, Π . Π€Π΅ΠΉΠ½ΠΌΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠ΅ Π»Π΅ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ / Π . Π€Π΅ΠΉΠ½ΠΌΠ°Π½, Π . ΠΠ΅ΠΉΡΠΎΠ½, Π. Π‘ΡΠ½Π΄Ρ. -Π., 1977. — ΠΡΠΏ. 1, 2. — Π‘. 23−24.
- [2] ΠΠΎ ΡΡΠ΄Ρ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ², ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΡΠ°Π»ΡΡ Ρ Ρ Π°Π»Π΄Π΅Π΅Π² ΠΈ ΠΌΠ°Π³ΠΎΠ², Π²Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ Ρ ΠΏΡΠΈΡΠ»Π°Π½Π½ΡΡ Π² Π΄ΠΎΠΌ Π΅Π³ΠΎ ΠΎΡΡΠ° Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΡΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΉ, Π° Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ Π² ΠΠΈΠ΄ΠΈΠΈ. ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡ Π½Ρ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π» ΡΠ΅Π±Π΅ Π°Π²ΡΠΎΡΡΡΠ²Π° Π°ΡΠΎΠΌΠΈΠ·ΠΌΠ°, ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Ρ, ΡΡΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΠΈΠ·ΠΌ Π·Π°ΠΈΠΌΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ ΠΈΠΌ Ρ ΠΌΠΈΠ΄ΡΠ½, Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Ρ ΠΌΠ°Π³ΠΎΠ², ΠΆΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠ°ΡΡΡ, Π³ΠΎΡΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π²ΡΠ°Ρ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ — Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅Π΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ, ΡΠΈΠ»Π°Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΌΡΠ΄ΡΠΎΡΡΠΈ.
- [3] ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΡ ΡΠ΅Π½ΠΎΠΌΠ΅Π½ Π²Π΅ΡΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ Π² Π±ΠΎΠ³ΠΎΠ², ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡ ΡΠΊΠΎΡΠΈΠ·Π½Π΅Π½Π½ΠΎ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ: «ΠΡΠ΄ΠΈΠ΄Π°ΡΡ ΠΊΠ»ΡΡΠ²Ρ Π±ΠΎΠ³Π°ΠΌ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠΎΠ³Π΄Π°, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΎΠ½ΠΈ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² Π±Π΅Π·Π²ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΆΠ΅ΠΎΠ½ΠΈ ΠΎΡ Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ·Π±Π°Π²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ, Π²ΡΠ΅ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ ΠΈΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡ». Π Π΅ΡΠ΅ ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΌΡΠ΄ΡΠ°Ρ ΠΌΡΡΠ»Ρ ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡΠ°:"Π ΠΌΠΎΠ»ΠΈΡΠ²Π°Ρ Π»ΡΠ΄ΠΈ ΡΡΠ΅Π±ΡΡΡ ΠΎΡ Π±ΠΎΠ³ΠΎΠ² Π·Π΄ΠΎΡΠΎΠ²ΡΡ, Π° Π½Π΅ Π·Π½Π°ΡΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡΠ΅Π³ΠΎ: ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ°Ρ ΠΆΠ΅ Π² ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΠΎΠ½ΠΈ, ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡ ΡΡΡΠ°ΡΡΡΠΌ, ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄Π°ΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ Π·Π΄ΠΎΡΠΎΠ²ΡΡ" (ΡΠΈΡ. Π½ΠΎ: ΠΡΡΡΠ΅, Π‘. Π. ΠΠ΅ΠΌΠΎΠΊΡΠΈΡ. Π’Π΅ΠΊΡΡΡ. ΠΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄.ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ. — Π., 1970. — Π‘. 791).
- [4] ΠΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½Π΅Π΅ ΡΠΌ.: ΠΠ°ΠΊΠΎΠ²Π΅Π»ΡΡΠΊΠΈΠΉ, Π. Π. ΠΡΠ΅Π²Π½Π΅Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠΈΡΡΡ. — ΠΠ°ΠΊΡ, 1946.