Имперфект индикатива.
Сравнительно-историческое романское языкознание
Импф. инд. глагола *abere ‘иметь' спрягается по общему правилу, т. е. по модели глаголов 3 спр.: протором. 1 *abe (b)a, 2 *abe (b)as, 3 *abe (b)at, 4 *abe (b)amus, 5 *abe (b)atis, 6 *abe (b)ant; См. табл. 59). В качестве образцов рассматриваем формы нескольких регулярных и некоторых нерегулярных глаголов (табл. 73—76). Примечание. О формах имперфекта индикатива см., например:. Имперфект… Читать ещё >
Имперфект индикатива. Сравнительно-историческое романское языкознание (реферат, курсовая, диплом, контрольная)
Импф. инд. представляет собой личную глагольную форму. В первичной функции она обозначает реальное действие, предшествующее моменту речи, т. е. действие, связанное с прошедшим временем. С аспектуальной точки зрения импф. инд. выражает длительное линейное действие.
Импф. инд. построен в общем случае по модели «презентная основа + тематический гласный + парадигматический суффикс + флексия» (Rpr + Т + S + F). Основные показатели — парадигматический суффикс *-Ьа/а- (см. табл. 56) и общие окончания.
(см. табл. 59). В качестве образцов рассматриваем формы нескольких регулярных и некоторых нерегулярных глаголов (табл. 73—76).
Имперфект индикатива: 1 спряжение *kantare ‘петь'
Таблица 73
Языки. | ||||||
Сард. | kantaba. | kantdbas. | kantabat. | kantabamus. | kantabates. | kantabant. |
Рум. | kinta. | kintai. | kinta. | kintam. | kintal1 | kinta. |
Ит. | kantava. | kantavi. | kantava. | kantavamo. | kantavate. | kantavano. |
Фр. | canfceva. | cant&vas. | cantacvad. | —. | —. | cantsevont. |
Оке. | kantava. | kantavas. | kantava. | kantavam. | kantava^. | kantavan. |
Кат. | kantava. | kant&vas. | kantava. | kantavam. | kantavau. | kantavan. |
Исп. | kantaba. | kantabas. | kantabat. | kantabamos. | kantabades. | kantaban. |
Порт. | katava. | katavas. | katava. | katavamos. | katavades. | katava. |
Протором. | *kantaba | *kantabas | *kantabat | * kantabamus | * kantabatis | *kantabant |
Лат. | canto. | cantas. | cantat. | cantamus. | cantatis. | cantant. |
Имперфект индикатива: 2 спряжение *dormjre ‘спать'
Таблица 74
Языки. | ||||||
Сард. | dormia. | dorm i as. | dormiat. | dormibamus. | dormibatis. | dormiant. |
Ст.-рум. | dormija. | dormiji. | dormija. | dormijam. | dormija^. | dormija. |
Ст.-ит. | dormiva. | dormivi. | dormiva. | dormivamo. | dormivate. | dormivano. |
Ст.-лотар. | dormiva. | dormivas. | dormiva. | —. | —. | dormivant. |
Оке. | dormia. | dormias. | dormia. | dorm i am. | dormiatf. | dormian. |
Кат. | dormia. | dormias. | dormia. | dormiam. | dormia^. | dormian. |
Исп. | dormia. | dormias. | dormia. | donniamos. | dormiades. | dormian. |
Порт. | dormia. | dormias. | dormia. | dormiamos. | dormiades. | dormia. |
Протором. | *dormj (b)a | *dormi (b)as | *dorm|'(b)at | *dornij (b)amus | *dormj (b)atis | *dormj (b)ant |
Лат. | dormiebam. | dormiebas. | dormiebat. | dormiebamus. | dormiebatis. | dormiebant. |
Имперфект индикатива: 3 спряжение *battere ‘бить'
Таблица 75
Языки. | ||||||
Ст.-сард. | battea. | batteas. | batteat. | —. | —. | batteant. |
Ст.-рум. | bated. | bateai. | bated. | bateam. | bated^i. | bated. |
Ст.-ит. | batteva. | battevi. | batteva. | battevamo. | battevatc. | battevano. |
Ст.-фр. | bateb. | bateios. | bateiod. | bateiens. | bateie^. | bateiant. |
Оке. | —. | —. | —. | —. | —. | —. |
Кат. | —. | —. | —. | —. | —. | —. |
Исп. | —. | —. | —. | —. | —. | —. |
Порт. | —. | —. | —. | —. | —. | —. |
Протором. | *batte (b)a. | *batte (b)as. | *batte (b)at. | *batte (b)amus. | *batte (b)atis. | *batte (b)ant. |
Лат. | battuebam. | battuebas. | battuebat. | battuebamus. | battuebatis. | battuebant. |
Имперфект индикатива: глагол *essere ‘быть'
Таблица 76
Языки. | ||||||
Сард. | —. | —. | —. | —. | —. | erant. |
Рум. | era. | erai. | era. | eram. | era0. | era. |
Ит. | era. | eri. | era. | eravdmo. | eravate. | eran (o). |
Фр. | (i)cro. | (i)cros. | (i)crod. | —. | —. | (i)crant. |
Оке. | era. | eras. | era. | cram. | cra0. | cra (n). |
Кат. | егэ. | eras. | СГЭ. | eram. | crou. | егэп. |
Исп. | era. | eras. | era. | erabamos. | erabades. | eran. |
Порт. | era. | eras. | era. | eravamos. | eravades. | era. |
Протором. | *era | *eras | *drat | *era (bd)mus | *era (bd)tis | *erant |
Лаг. | eram. | eras. | erat. | eram us. | eratis. | erant. |
Импф. инд. глагола *abere ‘иметь' спрягается по общему правилу, т. е. по модели глаголов 3 спр.: протором. 1 *abe (b)a, 2 *abe (b)as, 3 *abe (b)at, 4 *abe (b)amus, 5 *abe (b)atis, 6 *abe (b)ant;
ер. лат. habebam, habebas, habebat, habebamus, habebdtis, habcbant.
Примечание. О формах имперфекта индикатива см., например: [Lausberg, 1962—1967, § 807—808; Hall, 1983, р. 58—62; Томашпольский, 2003, с. 84—95J. См. также специальное исследование, посвященное имперфекту в романских языках: [Dauses, 1981].