ΠΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ² Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°Ρ
ΠΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ Π½Π°Π±ΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΡΡΠ°Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π»ΠΈΠ±ΠΎ Π² ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ° ΡΠΎΠ»ΠΈ (ΡΠΈΡ. 3.7, ΠΊΡΠΈΠ²Π°Ρ 2), Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Ρ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ Π² Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ (ΡΠΈΡ. 3.7, ΠΊΡΠΈΠ²Π°Ρ 4). Π ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅ΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ΅Π½ΡΠΈΡΡΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΠΈ Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠ°Ρ Π½Π΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ, ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΡ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠΎΠ² ΠΎΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΠΌΠΈ, Π° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡ Π²Π΅Π΄Π΅Ρ ΡΠ΅Π±Ρ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π΅Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΉ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ² Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°Ρ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΡΠΎΡΡΡΠΌ ΠΈ Π½Π°Π³Π»ΡΠ΄Π½ΡΠΌ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π² ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°Ρ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΠΈΡΠΊΠΎΠ·ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ. ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌ Π€Π»ΠΎΡΠΈ — Π€ΠΎΠΊΡΠ° (2.58) ΠΈ (2.59) Π΄Π»Ρ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½Π°Ρ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ° ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Vm ΠΊ Π΅Π΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΠ΅ Π:
Π³Π΄Π΅ k — ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠΉ Ρ ΡΠΎΡΠΌΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ. ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π°Ρ Π½Π΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ (ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΡ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π½Π΅Π±ΡΠ΅ΡΡ), ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ Π³|ΠΏΡ — kVm. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ», ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ° ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΡ, Π±ΡΠ΄ΡΡ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΡΡ Π½Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°.
Π ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ³Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ² Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½ΠΎ Ρ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΠ² Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ Π½Π° ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΡ ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ». ΠΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ, Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΌΠ΅ΡΠ° ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ, Π½Π° ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ Π½ΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ² ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ pH, ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ², ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°, Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π° ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ»ΠΈ. Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎ.
ΠΠ° ΡΠΈΡ. 3.4 ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Ρ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ pH Π΄Π»Ρ Π±Π΅ΡΡΠΎΠ»Π΅Π²ΡΡ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ°ΠΊΡΠΈΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ (Π°) ΠΈ Π½ΠΎΠ»ΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΊΡΠΈΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ (Π±).
Π ΠΈΡ. 3.4. ΠΠ°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠ³ pH Π±Π΅ΡΡΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ°ΠΊΡΠΈΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ (Π°) ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΊΡΠΈΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ (6) ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ.
Π ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ°ΠΊΡΠΈΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π³|Π|) ΠΎΡ pH ΠΏΡΠΎΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΡΠΌ (ΡΠΌ. ΡΠΈΡ. 3.4, Π°), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΠΠ, Π° ~ 0,5^-0,8. ΠΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ pH ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ. ΠΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° ΠΠΠ Π½Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΠΈ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠ°. ΠΡΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ pH, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠΈ, ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π½ΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ»Ρ, Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈΡΡΡΡΡΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ, Π½ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ ΡΠΎΡΡΠ° pH Π½Π΅ΠΉΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ Π½Π° ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠΊΡΠΈΠ»Π°ΡΠ½ΡΠ΅, ΡΠ°ΡΡΠ΅Ρ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ Π·Π°ΡΡΠ΄ΠΎΠ² Π½Π° ΡΠ΅ΠΏΠΈ. ΠΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΡΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΈΡ Π·Π°ΡΡΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ Π½Π°Π±ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ (ΡΠ°Π·Π²ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΡ) ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»ΡΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠΎΠ². Π ΠΎΡΡ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, Π½ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ ΡΠΎΡΡΠ° pH ΠΈ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ ΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π·Π°ΡΡΠ΄Π° Π½Π° ΡΠ΅ΠΏΠΈ ΠΈ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅, ΡΡΠΎ ΡΡΠΈΠ»ΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ². ΠΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ Π·Π°ΡΡΠ΄ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΠΈ ΠΎΡΠ»Π°Π±Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π²Π½ΡΡΡΠΈ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠ°, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΠΊΠΎΠΌΠΈΠ°ΠΊΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ (ΡΠ²ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΡ) ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ. ΠΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΡΡ ΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ Π½Π°Π΄ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ, ΡΡΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΠΠ ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ pH (ΡΠΌ. ΡΠΈΡ. 3.4, Π°).
ΠΠ°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π³|ΠΈΡ ΠΎΡ pH Π΄Π»Ρ ΠΠΠΠ Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½Π° ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠ°ΠΊΡΠΈΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ, Π½ΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π³ΠΎΡΠΈΠ·ΠΎΠ½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠΎΠΊ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΡ pH (ΡΠΌ. ΡΠΈΡ. 3.4, Π±). ΠΡΠΎΡ ΡΡΠ°ΡΡΠΎΠΊ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΡΠ°ΡΡΠΊΡ I ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ (ΡΠΌ. ΡΠΈΡ. 3.3, ΠΊΡΠΈΠ²Π°Ρ 1) ΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ pH ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°ΠΊΡΠ½ΠΎΠΉ Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΠΠΠΠ, ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΡΠ΅.
ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ° Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ pH Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π½ΠΎΠ»ΠΈΠ³Π»ΡΡΠ°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ (ΡΠΈΡ. 3.5).
ΠΡΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ pH ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π½ΠΎΠ»ΠΈΠ³Π»ΡΡΠ°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ (ΠΠΠ) ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π½Π΅ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΡΠ΅ΡΠΆΠ½Π΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½;
Π ΠΈΡ. 3.5. ΠΠ°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ pH Π±Π΅ΡΡΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°
Π½ΠΎΠ»ΠΈΠ³Π»ΡΡΠ°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ
ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ Π°-ΡΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΡ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΠΠ (ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΈΠ· ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠ°ΡΠΊΠ° —ΠΡΠ½Π° —Π₯Π°ΡΠ²ΠΈΠ½ΠΊΠ° (2.61) ΠΈ ΡΠ°Π±Π». 2.1, ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΈ ΡΠ° ΠΆΠ΅ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° Π² ΡΡΠ΅ΡΠΆΠ½Π΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΡΡ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΡ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΡ, ΡΠ΅ΠΌ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠ°). ΠΠ°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π°-ΡΠΏΠΈΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄ Π΅Π΅ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠ° ΠΈ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠ°Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°. ΠΠ°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅Π΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ Ρ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ pH ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ Π½Π°Π±ΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π·Π°ΡΡΠΆΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠΎΠ² ΠΠΠ. ΠΡΠΎΡ ΡΡΠ°ΡΡΠΎΠΊ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ pH Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅Π½ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²ΡΠΌ Π΄Π»Ρ ΠΠΠ ΠΈ ΠΠΠΠ.
ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π°Ρ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ pH Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡΡΡ ΠΈ Π΄Π»Ρ ΡΠ»Π°Π±ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ, ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π·Π°ΡΡΠΆΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ pH. Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π΄Π»Ρ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΎΠ² ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ Π½ΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ² ΡΠ°ΠΊΠ°Ρ, ΠΏΡΠΎΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΡΠΌ, Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ pH Π½Π΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Π°, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Ρ ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ°Π·Π²Π΅ΡΠ½ΡΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΏΡΠΈ Π»ΡΠ±ΠΎΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ pH.
ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅
ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ² (ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ) Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ ΠΈΡ Π½Π΅ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΈΠΎΠ½Π°. ΠΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ (Π½ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅) ΠΌΠ°Π»ΡΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Ρ Π±ΡΠ΄ΡΡ ΠΏΡΠΈΡΡΠ³ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π²Π½ΡΡΡΡ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠ°, Π° ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Ρ Π±ΡΠ΄ΡΡ Π²ΡΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈΠ· ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π°, Π·Π°Π½ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠΌ. Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Ρ ΡΠΎΠ»ΠΈ (ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½Ρ ΡΠΎΠ»ΠΈ) Π±ΡΠ΄ΡΡ Π²Π½Π΅Π΄ΡΡΡΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΈΠΎΠ½Π° ΠΈ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ Π·Π°ΡΡΠ΄ ΠΈ ΡΠΈΠ»Ρ ΠΎΡΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π·Π²Π΅Π½ΡΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°, Ρ. Π΅. ΡΠΊΡΠ°Π½ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ Π·Π°ΡΡΠ΄ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΈΠΎΠ½Π°. Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΠΊΡΠ°Π½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΎΠΊ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°ΠΊΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ, Π° ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½Π°Ρ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΡΡΡ. Π ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ΅ ΡΠΎΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠ° Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠ° ΠΊ Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ Π² Π½Π΅ΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ.
ΠΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ»ΠΈ Π½Π° Π΅Π΅ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠΊΡΠ°Π½ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°.
β’ ΠΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° — ΠΌΠ΅ΡΠ° ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π½ΠΎΠ»Ρ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅.
ΠΠ°ΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° (/) ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΡΠΌΠΌΠ° ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠΎΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² v( Π½Π° ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ ΠΈΡ Π·Π°ΡΡΠ΄Π° Z:
ΠΠ»Ρ 1,1-Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, NaCl) ΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΡΠΎΠ²ΠΏΠ°Π΄Π°Π΅Ρ Ρ ΠΌΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ ΡΠΎΠ»ΠΈ, I = C (NaCl). Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠΊΡΠ°Π½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ ΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°ΠΊΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ», ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΡ pH ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°.
Π Π±Π΅ΡΡΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π° ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°. ΠΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠΊΡΠ°Π½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ Π² ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°Ρ ΠΈ ΠΎΡΠ»Π°Π±Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠ² Π½Π°Π±ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ°ΠΊΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ», ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΡ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠ°Π·ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΈ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΠΠ ΠΊΡΠΈΠ²ΡΠ΅ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ pH ΡΠ³Π»Π°ΠΆΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΈ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΡΡΡ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ (ΡΠΈΡ. 3.6).
ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΡΠ°ΡΡΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈΠ· ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠ° Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ. Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠΊΡΠ°Π½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΈΠΎΠ½Π°, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΡΠ°Π»ΠΊΠΈΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ Π½Π°Π±ΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠ°. ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½Π°Ρ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ° ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠ°Π΄Π°Π΅Ρ. ΠΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°Π΅Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½Π°Ρ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ, ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π° ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΌΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΡ, Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΠΌΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΈΠΎΠ½ΠΎΠΌ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅.
ΠΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ Π½Π°Π±ΡΡ Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΡΡΠ°Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π»ΠΈΠ±ΠΎ Π² ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΈΠ·Π±ΡΡΠΊΠ° ΡΠΎΠ»ΠΈ (ΡΠΈΡ. 3.7, ΠΊΡΠΈΠ²Π°Ρ 2), Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Ρ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ Π² Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ (ΡΠΈΡ. 3.7, ΠΊΡΠΈΠ²Π°Ρ 4). Π ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅ΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ΅Π½ΡΠΈΡΡΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ ΠΈ Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠ°Ρ Π½Π΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ, ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΡ ΠΊΠ»ΡΠ±ΠΊΠΎΠ² ΠΎΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΠΌΠΈ, Π° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡ Π²Π΅Π΄Π΅Ρ ΡΠ΅Π±Ρ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π΅Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΌΠ΅Ρ: ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½Π°Ρ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΡ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎ ΠΏΠ°Π΄Π°Π΅Ρ Ρ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°. ΠΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎΠ΅ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΎ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΎΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ. ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠ»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½Π°Ρ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΡ , Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π»Π΅Π½Π° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ. ΠΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΠ»ΡΠΆΠΈΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡ ΠΠΠ — Π΄ΠΈΠΎΠΊΡΠ°Π½ ΠΈ ΠΠΠ — 0,1 Π Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ ΠΠ. Π ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ ΠΠΠ ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π»Π΅Π½Π° Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ, Π²ΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ — ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°Π±ΡΡ Π°Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π»ΠΈΠ±ΠΎ Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎ-ΡΠΎΠ»Π΅Π²ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΎΠ² Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ, Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡ Π½Π΅ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈΡΡΠ΅Ρ. Π ΠΎΠ±ΠΎΠΈΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ° ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π²ΠΈΡΠΊΠΎΠ·ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΈ.
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΈΠ·ΠΎΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎ. ΠΠ»Ρ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π΅Π΅ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°. Π‘ΡΠΌΠΌΠ°ΡΠ½Π°Ρ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½Π°Ρ ΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° / ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄Π°ΠΌΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ° /s ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ° 1ΠΏΡ: I = Is + /ΠΏΡ. ΠΡΠ»ΠΈ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ΅ ΠΌΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π²Π΅Π½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ° Π½Π΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π½Ρ ΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ³Π΅Π½Π½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΈ ΠΏΡΠΈ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ°Π΅Ρ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ½ΡΠΉ Π·Π°ΡΡΠ΄, ΡΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ.
Π³Π΄Π΅ vOT — ΠΌΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π·Π²Π΅Π½ΡΠ΅Π² (ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΌΠΎΠ»Ρ/Π»); Π° — ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ; Π€ < 1 — Π΄ΠΎΠ»Ρ Π½Π΅ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°.
Π‘ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΈΠ·ΠΎΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΌ. ΠΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ Π±Π΅ΡΡΠΎΠ»Π΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ° ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ vOT ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΎΠΌ Π½Π΅ΠΉΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ v5. ΠΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΡΠΎΠ»ΠΈ, Π²Π·ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π»Ρ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Ρ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°, ΡΠΎ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ³Π½ΡΡΠΎΠΉ ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠΉ (ΡΠΈΡ. 3.7, ΠΊΡΠΈΠ²Π°Ρ 3). ΠΡΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΡΠΎΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Ρ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ Π²ΡΠΏΡΠΊΠ»Π°Ρ ΠΊΡΠΈΠ²Π°Ρ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ (ΡΠΌ. ΡΠΈΡ. 3.7, ΠΊΡΠΈΠ²Π°Ρ 5). ΠΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΡΠΌ Π½Π° ΡΡΠΎΠΉ ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Ρ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ΠΎΠ² Π² ΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ»ΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ Π² Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Π°Ρ ΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ° ΡΠ±ΡΠ²Π°Π΅Ρ, Π° ΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠΎΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅Ρ.
ΠΠ° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠΎΠ»ΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ Π΄ΠΎ ΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎΡ, ΠΏΠΎΠΊΠ° Π½Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠ»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΡ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ (ΡΠΈΡ. 3.7, ΠΊΡΠΈΠ²Π°Ρ 3). ΠΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π² Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ, Π° ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½Π°Ρ ΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΡΠΎΠ»ΠΈ Π² ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°Π²Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Π΅ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°, Is = /ΠΏΡ. ΠΡΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΠΎΠ»ΠΈ 1,1-Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ° (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, NaCl) Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΄Π»ΠΈΠ²ΠΎ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅Π΅ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ:
ΠΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ (3.47) ΠΈ Π·Π½Π°Ρ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π°, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π΄ΠΎΠ»Ρ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² Π€ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π΄ΠΎΠ»Ρ ΡΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π½Π° ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΠΈΠΎΠ½Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² (1 — Π€).