ΠΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ Π°Π·ΠΎΡ ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ½ΠΈΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡ — Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³Π΅Π½Π°Π·Π΅. Π‘ΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³Π΅Π½Π°Π·Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²Π° Ρ Π²ΡΠ΅Ρ
Π°Π·ΠΎΡΡΠΈΠΊΡΠΈΡΡΡΡΠΈΡ
ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠ². ΠΡΠΎ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ
ΡΠ΅ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΠΈΡ
ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ ΡΡΠ±ΡΡΡΠ°ΡΡ. ΠΠ΅ΠΏΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³Π΅Π½Π°Π·Ρ — Π·Π°ΡΠΈΡΠ° Π΅Π΅ ΠΎΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΈΠ½Π³ΠΈΠ±ΠΈΡΡΠ΅Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³Π΅Π½Π°Π·Ρ, Π½ΠΎ ΠΈ Π΅Π΅ Π±ΠΈΠΎΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ Π°Π·ΠΎΡΠ°, Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³Π΅Π½Π°Π·Π° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡ Π°ΡΠ΅ΡΠΈΠ»Π΅Π½, ΡΠΈΠ°Π½ΠΈΡΡΡΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄, Π·Π°ΠΊΠΈΡΡ Π°Π·ΠΎΡΠ° ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π°ΡΠ΅ΡΠΈΠ»Π΅Π½Π° Π² ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΠΈΠ»ΠΎ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΡ Π½Π°Π΄Π΅ΠΆΠ½ΡΠΉ ΡΠ΅ΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π°Π·ΠΎΡΡΠΈΠΊΡΠΈΡΡΡΡΠ΅ΠΉ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ.
ΠΡΡΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Ρ
ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π°Π·ΠΎΡΡΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½Ρ ΡΠΈΠ·ΠΎΠ±ΠΈΠΈ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΈΠΌΠ±ΠΈΠΎΠ· Ρ Π±ΠΎΠ±ΠΎΠ²ΡΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ, ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΆΠΈΠ²ΡΡΠ°Ρ Π±Π°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡ Klebsiella pneumoniae. Π£ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Ρ ΡΡΠΈΡ
Π±Π°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠΉ Π·Π° ΡΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΈΡ Π°Π·ΠΎΡΠ° ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ 17 Π³Π΅Π½ΠΎΠ² — ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ nif-Π³Π΅Π½Ρ. ΠΡΠ΅ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½Ρ Π΄ΡΡΠ³ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Ρ Π² Ρ
ΡΠΎΠΌΠΎΡΠΎΠΌΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΡΠΈΠΌΠΈ Π±ΠΈΠΎΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π· Π³ΠΈΡΡΠΈΠ΄ΠΈΠ½Π° (his), ΠΈ Π³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ, ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ Π·Π° ΡΡΠ²ΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠΊΠΈΠΌΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ (shiA).
ΠΠ΅Π½Ρ, ΠΊΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π· Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ²ΡΡ
ΡΡΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠΎΠ² Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³Π΅Π½Π°Π·Ρ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠΉ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠΎΠ½ HDKY. Π£ Π±ΡΡΡΡΠΎΡΠ°ΡΡΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΎΠ±ΠΈΠΈ nif-ΡΠ΅ΠΏΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ Π² ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΠΌΠ΅Π³Π°ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠΈΠ΄Ρ, ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠ΅ΠΉ 200−300 Ρ. ΠΏ. Π½. Π ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠ°Ρ
ΡΠΈΠΌΠ±ΠΈΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ
Π±Π°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠΉ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠΈΠ΄Ρ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ½ΡΡ
Π³Π΅Π½ΠΎΠ² Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³Π΅Π½Π°Π·Ρ, ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Ρ Π³Π΅Π½Ρ, ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ Π·Π° ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΡΠ½Π΅Π²ΡΡ
ΠΊΠ»ΡΠ±Π΅Π½ΡΠΊΠΎΠ² Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ
Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠ² Π±ΠΎΠ±ΠΎΠ²ΡΡ
.
ΠΠΎΠ½ΡΡΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ»Π°Π·ΠΌΠΈΠ΄, Π½Π΅ΡΡΡΠΈΡ
nif-Π³Π΅Π½Ρ, ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π°Π²Π°ΡΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊ ΡΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ° ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ°ΠΌ, Π½Π΅ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠΈΠΌ ΡΡΠΈΠΌ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎΠΌ. Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈ Π±Π°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠΉ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ Π. coli, ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»Π΅Π½ Π΄Π»Ρ Π±Π°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠΉ Salmonella typhimurium, Erwinia herbicola ΠΈ Π΄Ρ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ°Π½ΠΈΠΏΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΠΊ Π½Π΅ΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΠΌ. Π’Π°ΠΊ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠ² Π² ΡΡΠ°ΠΌΠΌ Erwinia (Π±Π°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠΈ, Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ Π³Π½ΠΈΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ) ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠ°ΡΠΎΠ³Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΠ° Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Ρ nif-Π³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ
-ΡΠΎ Π½Π΅ΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ
Π³Π΅Π½ΠΎΠ².
Π Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅Π½ΡΡ
ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ Π³Π΅Π½ΠΎΠ² Π°Π·ΠΎΡΡΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΊΠΈ Π½Π΅Π±ΠΎΠ±ΠΎΠ²ΡΡ
ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ·ΠΎΡΠ΅Π½ΠΎΠ·ΠΎΠ² ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ (ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ Π·Π»Π°ΠΊΠ°ΠΌΠΈ) ΠΈ Π°Π·ΠΎΡΡΠΈΠΊΡΠΈΡΡΡΡΠΈΠΌΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ°ΠΌΠΈ, ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΡΠ½Π΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Π±ΠΎΠ±ΠΎΠ²ΡΡ
ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π΄Π»Ρ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π° Π½Π΅ΠΉ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΊΠ»ΡΠ±Π΅Π½ΡΠΊΠΎΠ². ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½ΠΎΠ²ΡΡ
Π°Π·ΠΎΡΡΠΈΠΊΡΠΈΡΡΡΡΠΈΡ
ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΈΠ°Π·ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΡΡ
ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠ² Π² ΠΊΠ°Π»Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΊΠ°Π½ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Ρ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ
ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ-ΡΠ΅Π³Π΅Π½Π΅ΡΠ°Π½ΡΠΎΠ², Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ° ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π½Π° Π³Π΅Π½Ρ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠ΅ΡΡΠΏΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌΠΈ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΈΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ° Π² ΡΠΆΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ
ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ
ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°Ρ
Π·Π° ΡΡΠ΅Ρ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π½Π° Π³Π΅Π½Ρ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΡΠ½Π΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Π±ΠΎΠ±ΠΎΠ²ΡΡ
ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½ΠΎΠ²ΡΡ
Π°Π·ΠΎΡΡΠΈΠΊΡΠΈΡΡΡΡΠΈΡ
ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΊΠ»Π΅ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΠΆΠ΅Π½Π΅ΡΠΈΠΈ.