ΠΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°
Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΡΠΈΠ½ΡΡΠΎΠ² ΠΈ ΡΠΈΠ½ΡΡΠΎΠ² ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΡΡ Π΄ΡΠ³. Π. ΠΠΉΠ»Π΅Ρ Π²ΡΠ²Π΅Π» Π² 1748 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ:, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π»Π° Π²ΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ Ρ ΡΡΠΈΠ³ΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ. Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ Π. ΠΠΉΠ»Π΅ΡΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ Π²ΠΎΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ e Π² Π»ΡΠ±ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ. ΠΡΠ±ΠΎΠΏΡΡΠ½ΠΎ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ. ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ sin ΠΈ cos ΠΎΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΡΡ Π»ΠΎΠ³Π°ΡΠΈΡΠΌΡ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π² ΡΠ΅ΠΌΡ «ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°» Π½Π° Π·Π°Π½ΡΡΠΈΡΡ Π²ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ ΠΌΡ Π·Π°ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠ΅ΡΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ³Π»ΡΠ±ΠΈΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΈ ΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ Π² ΡΡΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ.
ΠΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» Π² ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΈ Π΅Ρ ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ. ΠΡ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ°ΠΌΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅Ρ. ΠΠ»Π³Π΅Π±ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π² ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΈ, ΡΡΠΈΠ³ΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΈ, ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π² ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΠ΅Ρ Π½ΠΈΠΊΠ΅ ΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ°Ρ Ρ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ.
ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΡΠ΅Π²Π½Π΅Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ ΡΡΠΈΡΠ°Π»ΠΈ «Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠΈΠΌΠΈ» ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π°ΡΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°. ΠΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΊΠ»Π°Π΄ΡΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ Π±Π΅ΡΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π° Π½Π°ΡΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π».
Π III Π²Π΅ΠΊΠ΅ ΠΡΡ ΠΈΠΌΠ΅Π΄ ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π» ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΏΠ»ΠΎΡΡ Π΄ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π³ΡΠΎΠΌΠ°Π΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΠ°ΡΡΠ΄Ρ Ρ Π½Π°ΡΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ»ΠΈ Π΄ΡΠΎΠ±ΠΈ — ΡΠΈΡΠ»Π°, ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠ· ΡΠ΅Π»ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° Π΄ΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ. Π ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ°Ρ Π΄ΡΠΎΠ±ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ»ΠΈΡΡ Π·Π° Π΄Π²Π΅ ΡΡΡΡΡΠΈ Π»Π΅Ρ Π΄ΠΎ Π½. Ρ. Π² Π΄ΡΠ΅Π²Π½Π΅ΠΌ ΠΠ³ΠΈΠΏΡΠ΅ ΠΈ Π΄ΡΠ΅Π²Π½Π΅ΠΌ ΠΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎΠ½Π΅. ΠΠΎΠ»Π³ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΈΠ»ΠΈ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π½Π°ΡΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π°, ΠΈΠ»ΠΈ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ Π΄ΡΠΎΠ±ΠΈ. ΠΡΠ΅Π²Π½Π΅Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡ ΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊ ΠΠΈΡΠ°Π³ΠΎΡ ΡΡΠΈΠ», ΡΡΠΎ «…ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ Π²ΡΠ΅Ρ Π²Π΅ΡΠ΅ΠΉ ΠΈ Π²Π΅ΡΡ ΠΌΠΈΡ Π² ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π³Π°ΡΠΌΠΎΠ½ΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ. Π‘ΠΈΠ»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΠΉ ΡΠ΄Π°Ρ ΠΏΠΎ ΡΡΠΎΠΌΡ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄Ρ Π±ΡΠ» Π½Π°Π½Π΅ΡΠ΅Π½ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ΠΌ, ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· ΠΏΠΈΡΠ°Π³ΠΎΡΠ΅ΠΉΡΠ΅Π². ΠΠ½ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ Π΄ΠΈΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»Ρ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ° Π½Π΅ΡΠΎΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌΠ° ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠΉ. ΠΡΡΡΠ΄Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ Π½Π°ΡΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΈ Π΄ΡΠΎΠ±Π΅ΠΉ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ, Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ±Ρ Π²ΡΡΠ°Π·ΠΈΡΡ Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ Π΄ΠΈΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»ΠΈ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ° ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠΉ 1. ΠΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡ Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠ° ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ: ΠΎΡΠΊΡΡΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ΡΠΎΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΠΏΡΡΠ°, Π½Π΅ ΠΏΡΠΈΠ±Π΅Π³Π°Ρ ΠΊ Π°Π±ΡΡΡΠ°ΠΊΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠ°ΡΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ, Π±ΡΠ»ΠΎ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ.
Π‘Π»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΠΌ ΡΡΠ°ΠΏΠΎΠΌ Π² ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» — ΡΡΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π½ΠΎ ΠΊΠΈΡΠ°ΠΉΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π·Π° Π΄Π²Π° Π²Π΅ΠΊΠ° Π΄ΠΎ Π½. Ρ. ΠΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ»ΠΈ Π² III Π²Π΅ΠΊΠ΅ Π΄ΡΠ΅Π²Π½Π΅Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊ ΠΠΈΠΎΡΠ°Π½Ρ, Π·Π½Π°Π²ΡΠΈΠΉ ΡΠΆΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π° Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π½Π°Π΄ Π½ΠΈΠΌΠΈ, Π° Π² VII Π²Π΅ΠΊΠ΅ ΡΡΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π° ΡΠΆΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎ ΠΈΠ·ΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅Π½ΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° Ρ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎΠΌ. Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½. Π£ΠΆΠ΅ Π² VIII Π²Π΅ΠΊΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΈΠ· ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π΄Π²Π° Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ — ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΈ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅, Π° ΠΈΠ· ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΈΠ·Π²Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡ Π½Π΅Π»ΡΠ·Ρ: Π½Π΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π°, ΡΡΠΎΠ±Ρ .
Π XVI Π²Π΅ΠΊΠ΅ Π² ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΡΠ±ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΠΌ ΠΈΠ·Π²Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠ½ΠΈ ΠΈΠ· ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π». Π ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΡΠ±ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Π²ΠΈΠ΄Π° ΠΊΡΠ±ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠ½ΠΈ ΠΡΠ° ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° Π±Π΅Π·ΠΎΡΠΊΠ°Π·Π½ΠΎ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠΎΡΠ΅Π½Ρ (), Π° Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ½ΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΡΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΠ½Ρ (), ΡΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ Π·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΡΠ½Ρ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ. ΠΠΎΠ»ΡΡΠ°Π»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΡΡ ΠΊ ΡΡΠΈΠΌ ΠΊΠΎΡΠ½ΡΠΌ Π²Π΅Π΄Π΅Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΈΠ·Π²Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΡΠ½Ρ ΠΈΠ· ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π°. ΠΡΠ»Π΅Π΄ Π·Π° ΡΠ΅ΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Ρ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ 4-ΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ, ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ ΡΡΠΈΠ»Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΈΡΠΊΠ°Π»ΠΈ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ 5-ΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ. ΠΠΎ Π ΡΡΡΠΈΠ½ΠΈ (ΠΡΠ°Π»ΠΈΡ) Π½Π° ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ΅ XVIII ΠΈ XIX Π²Π΅ΠΊΠΎΠ² Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ Π±ΡΠΊΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ Π½Π΅Π»ΡΠ·Ρ ΡΠ΅ΡΠΈΡΡ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΠ°ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ; ΡΠΎΡΠ½Π΅Π΅: Π½Π΅Π»ΡΠ·Ρ Π²ΡΡΠ°Π·ΠΈΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π±ΡΠΊΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ a, b, c, d, e Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ΅ΡΡΠΈ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΠ°ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ (ΡΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π²ΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅, ΡΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, Π²ΠΎΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ, ΠΈΠ·Π²Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΡΠ½Ρ).
Π 1830 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΠ°Π»ΡΠ° (Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΡ) Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΌ 4, Π½Π΅Π»ΡΠ·Ρ ΡΠ΅ΡΠΈΡΡ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΠ°ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ. Π’Π΅ΠΌ Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π²ΡΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ n-ΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ (Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°) n ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΠΉ (ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΠΈ ΡΠ°Π²Π½ΡΠ΅). Π ΡΡΠΎΠΌ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΠ±Π΅ΠΆΠ΄Π΅Π½Ρ Π΅ΡΠ΅ Π² XVII Π²Π΅ΠΊΠ΅ (ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΡΠ²Π°ΡΡΡ Π½Π° ΡΠ°Π·Π±ΠΎΡΠ΅ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅Π²), Π½ΠΎ Π»ΠΈΡΡ Π½Π° ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ΅ XVIII ΠΈ XIX Π²Π΅ΠΊΠΎΠ² ΡΠΏΠΎΠΌΡΠ½ΡΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΠΌΠ° Π±ΡΠ»Π° Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½Π° ΠΠ°ΡΡΡΠΎΠΌ.
ΠΡΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΠ°ΠΈΡΡ ΠΠΆ. ΠΠ°ΡΠ΄Π°Π½ΠΎ Π² 1545 Π³. ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠΈΠ» Π²Π²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π° Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ. ΠΠ½ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ° ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ, Π½Π΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΈΠ΄Π°, , Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π½Π°Π΄ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌΠΈ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π°ΠΌ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΡ ΠΈ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΡΠΎ. ΠΠ°ΡΠ΄Π°Π½ΠΎ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π» ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ «ΡΠΈΡΡΠΎ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ» ΠΈ Π΄Π°ΠΆΠ΅ «ΡΠΎΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ», ΡΡΠΈΡΠ°Π» ΠΈΡ Π±Π΅ΡΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΡΡΠ°ΡΠ°Π»ΡΡ ΠΈΡ Π½Π΅ ΡΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±Π»ΡΡΡ. Π ΡΠ°ΠΌΠΎΠΌ Π΄Π΅Π»Π΅, Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» Π½Π΅Π»ΡΠ·Ρ Π²ΡΡΠ°Π·ΠΈΡΡ Π½ΠΈ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ-Π½ΠΈΠ±ΡΠ΄Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ, Π½ΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ-Π½ΠΈΠ±ΡΠ΄Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ. ΠΠΎ ΡΠΆΠ΅ Π² 1572 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π²ΡΡΠ»Π° ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π° ΠΈΡΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΠ°ΠΈΡΡΠ° Π . ΠΠΎΠΌΠ±Π΅Π»Π»ΠΈ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π° Π°ΡΠΈΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΉ Π½Π°Π΄ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ, Π²ΠΏΠ»ΠΎΡΡ Π΄ΠΎ ΠΈΠ·Π²Π»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ ΠΊΡΠ±ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΠΉ. ΠΠ°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ «ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°» Π²Π²Π΅Π» Π² 1637 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊ ΠΈ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡ Π . ΠΠ΅ΠΊΠ°ΡΡ, Π° Π² 1777 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΠΊΡΡΠΏΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΎΠ² XVIII Π²Π΅ΠΊΠ° — Π. ΠΠΉΠ»Π΅Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠΈΠ» ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ Π±ΡΠΊΠ²Ρ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»ΠΎΠ²Π° imaginaire (ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΠΉ) Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠ»Π° (ΠΌΠ½ΠΈΠΌΠΎΠΉ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ). ΠΡΠΎΡ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ» Π²ΠΎΡΠ΅Π» Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΅ ΡΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ Π. ΠΠ°ΡΡΡΡ. Π’Π΅ΡΠΌΠΈΠ½ «ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°» ΡΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅ Π±ΡΠ» Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½ ΠΠ°ΡΡΡΠΎΠΌ Π² 1831 Π³ΠΎΠ΄Ρ. Π‘Π»ΠΎΠ²ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡ (ΠΎΡ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ complexus) ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΡΠ²ΡΠ·Ρ, ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅, ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠΉ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ², ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΈ Ρ. Π΄. ΠΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΡ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ΅.
Π ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ XVII Π²Π΅ΠΊΠ° ΠΏΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠ°Π»ΠΎΡΡ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π°ΡΠΈΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π΄Π°ΡΡ ΠΈΠΌ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅.
ΠΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°Π»Π°ΡΡ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΈΠΊΠ° ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΉ Π½Π°Π΄ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ. ΠΠ° ΡΡΠ±Π΅ΠΆΠ΅ XVII ΠΈ XVIII Π²Π΅ΠΊΠΎΠ² Π±ΡΠ»Π° ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π° ΠΎΠ±ΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΠΉ n-ΡΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π΅ΠΉ ΡΠ½Π°ΡΠ°Π»Π° ΠΈΠ· ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ , Π° Π·Π° ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ· Π»ΡΠ±ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ Π½Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅ Π°Π½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ° Π. ΠΡΠ°Π²ΡΠ° (1707)
Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ Π΄Π»Ρ ΠΊΠΎΡΠΈΠ½ΡΡΠΎΠ² ΠΈ ΡΠΈΠ½ΡΡΠΎΠ² ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΡΡ Π΄ΡΠ³. Π. ΠΠΉΠ»Π΅Ρ Π²ΡΠ²Π΅Π» Π² 1748 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ: , ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π»Π° Π²ΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ Ρ ΡΡΠΈΠ³ΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ. Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ Π. ΠΠΉΠ»Π΅ΡΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ Π²ΠΎΠ·Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ e Π² Π»ΡΠ±ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ. ΠΡΠ±ΠΎΠΏΡΡΠ½ΠΎ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ. ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ sin ΠΈ cos ΠΎΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΡΡ Π»ΠΎΠ³Π°ΡΠΈΡΠΌΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», ΡΠΎ Π΅ΡΡΡ ΡΡΡΠΎΠΈΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ.
Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XVIII Π²Π΅ΠΊΠ° ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊ Π. ΠΠ°Π³ΡΠ°Π½ΠΆ ΡΠΌΠΎΠ³ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· ΡΠΆΠ΅ Π½Π΅ Π·Π°ΡΡΡΠ΄Π½ΡΡΡ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΠ΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ. Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» Π½Π°ΡΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΡ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ. Π’Π°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π² ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π±Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π² ΡΠΎΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²Π»ΡΡΡΠ΅ΠΉΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Π΅. ΠΡΠ΅ ΡΠ°Π½ΡΡΠ΅ ΡΠ²Π΅ΠΉΡΠ°ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊ Π―. ΠΠ΅ΡΠ½ΡΠ»Π»ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ» ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° Π΄Π»Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°Π»ΠΎΠ².
Π₯ΠΎΡΡ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ XVIII Π²Π΅ΠΊΠ° Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΡ, Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠΊΠ»Π°Π΄Π½ΡΠ΅ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ ΠΊΠ°ΡΡΠΎΠ³ΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ, Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΠΊΠΎΠΉ ΠΈ Ρ. Π΄., ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π΅ΡΠ΅ Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΡΠΈΡ ΡΠΈΡΠ΅Π». ΠΠΎ ΡΡΠΎΠΌΡ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΉ Π. ΠΠ°ΠΏΠ»Π°Ρ ΡΡΠΈΡΠ°Π», ΡΡΠΎ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», — ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π°Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΠ΅Π΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠΈΡ ΠΈΡΡΠΈΠ½ Π»ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΡΠΌΡΠΌΠΈ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ.
" ΠΠΈΠΊΡΠΎ Π²Π΅Π΄Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠΌΠ½Π΅Π²Π°Π΅ΡΡΡ Π² ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠ², ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌΡΡ ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡΡ Ρ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ, Ρ ΠΎΡΡ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΠ°ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΈΠ΅ΡΠΎΠ³Π»ΠΈΡΡ Π½Π΅Π»Π΅ΠΏΡΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²" Π. ΠΠ°ΡΠ½ΠΎ.
Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XVIII Π²Π΅ΠΊΠ°, Π² Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ XIX Π²Π΅ΠΊΠ° Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΎ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΡΡΠΎΠ»ΠΊΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π». ΠΠ°ΡΡΠ°Π½ΠΈΠ½ Π. ΠΠ΅ΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ· Π. ΠΡΠ³Π°Π½ ΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ΅Ρ Π. ΠΠ°ΡΡΡ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎ Π΄ΡΡΠ³ ΠΎΡ Π΄ΡΡΠ³Π° ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΡΠΎΡΠΊΠΎΠΉ Π½Π° ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΠΈ. ΠΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ Π΅ΡΠ΅ ΡΠ΄ΠΎΠ±Π½Π΅Π΅ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π½Π΅ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΎΠΉ M, Π° Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΠΈΠ΄ΡΡΠΈΠΌ Π² ΡΡΡ ΡΠΎΡΠΊΡ ΠΈΠ· Π½Π°ΡΠ°Π»Π° ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°Ρ.
ΠΡΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΌ ΠΈΡΡΠΎΠ»ΠΊΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡ ΡΡΠΈ ΠΆΠ΅ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π½Π°Π΄ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ΅ΠΊΡΠΎΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°Π΄Π°Π²Π°ΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°ΠΌΠΈ a ΠΈ b, Π½ΠΎ ΡΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅ Π΄Π»ΠΈΠ½ΠΎΠΉ r ΠΈ ΡΠ³Π»ΠΎΠΌ j, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΎΠ½ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΡΠΈ Π°Π±ΡΡΠΈΡΡ.
ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ, ΠΈ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ z ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠΈΠ³ΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π°. Π§ΠΈΡΠ»ΠΎ r Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄ΡΠ»Π΅ΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° z ΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°ΡΡ. Π§ΠΈΡΠ»ΠΎ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π°ΡΠ³ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ z ΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°ΡΡ ArgZ. ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ Π΅ΡΠ»ΠΈ, Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ArgZ Π½Π΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΎ, Π° ΠΏΡΠΈ ΠΎΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΎ Ρ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ Π΄ΠΎ ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ .
Π£ΠΏΠΎΠΌΡΠ½ΡΡΠ°Ρ ΡΠ°Π½Π΅Π΅ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° ΠΠΉΠ»Π΅ΡΠ° ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ z Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ (ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΎΡΠΌΠ° ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π°).
ΠΠ΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΡΡΠΎΠ»ΠΊΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΠΈΠ»ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ, ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠΈΠ»ΠΎ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡ ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ.
Π‘ΡΠ°Π»ΠΎ ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½Ρ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ°Ρ , Π³Π΄Π΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π΄Π΅Π»ΠΎ Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΡΡ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ Π½Π° ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΠΈ: ΠΏΡΠΈ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ, Π·Π°Π΄Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ.
ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ ΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ «Π³ΠΈΠΏΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ » ΡΠΈΡΠ΅Π» — ΡΠΈΡΠ΅Π» Ρ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ «ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΠΌΠΈ» Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ°ΠΌΠΈ.
Π’Π°ΠΊΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Π²ΠΈΠ΄Π° Π³Π΄Π΅, ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠΈΠ» Π² 1843 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΡΠ»Π°Π½Π΄ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊ Π£. ΠΠ°ΠΌΠΈΠ»ΡΡΠΎΠ½, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π½Π°Π·Π²Π°Π» ΠΈΡ «ΠΊΠ²Π°ΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ» .
ΠΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π° Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π½Π°Π΄ ΠΊΠ²Π°ΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ Π½Π°ΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π΅Ρ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π° ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΡ, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΈΡ ΡΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΌΡΡΠ°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ (ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ): Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ,, Π°. ΠΠΈΠΏΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌΠΎΠΉ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°ΡΠ°, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π»ΠΈΡΡ ΡΠΏΠΎΠΌΡΠ½Π΅ΠΌ ΠΎΠ± ΠΈΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ.
ΠΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ Π² ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π½Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅Π½ΡΠ΅ Π. Π. ΠΡΡΡ Π΅Π»ΠΈΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΡ Π΅Π΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΊ ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ, Π. Π. ΠΠ΅Π»Π΄ΡΡ ΠΈ Π. Π. ΠΠ°Π²ΡΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π² — ΠΊ Π°ΡΡΠΎΠΈ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΠΊΠ΅, Π. Π. ΠΠΎΠ³ΠΎΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ² ΠΈ Π. Π‘. ΠΠ»Π°Π΄ΠΈΠΌΠΈΡΠΎΠ² — ΠΊ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΠ°ΠΌ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ»Ρ.
ΠΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄ a + bi; Π·Π΄Π΅ΡΡ a ΠΈ b — Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°, Π° i — ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π°, Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠ΅ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΠΎΠΉ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΠΉ.
«ΠΠ½ΠΈΠΌΡΠ΅» ΡΠΈΡΠ»Π° ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΠΉ Π²ΠΈΠ΄ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» (ΠΊΠΎΠ³Π΄Π°, Π° = 0). Π‘ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, ΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΠΌ Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» (ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° b = 0).
ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ a Π½Π°Π·ΠΎΠ²Π΅ΠΌ Π°Π±ΡΡΠΈΡΡΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° a + bi; Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ b — ΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° a + bi. ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° i ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ i*i ΡΠ°Π²Π½ΠΎ -1, Ρ. Π΅.
i2= -1
ΠΠΎΠ»Π³ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π½Π΅ ΡΠ΄Π°Π²Π°Π»ΠΎΡΡ Π½Π°ΠΉΡΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ, Π½Π°Π΄ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ, ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½ΡΠ½Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΌ ΠΆΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π°ΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π½Π°Π΄ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ — Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Ρ (1). ΠΡΡΡΠ΄Π° Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΡ: «ΠΌΠ½ΠΈΠΌΠ°Ρ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ°», «ΠΌΠ½ΠΈΠΌΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ» ΠΈ Ρ. ΠΏ. Π Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ ΡΠ΅Π»ΡΠΉ ΡΡΠ΄ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½, ΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ΅, Π½ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΈ Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΈΠΊΠ΅.
ΠΡΡΠ°Π²ΠΈΠΌ Π² ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π΅ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ ΠΎ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠΌΡΡΠ»Π΅ ΡΠΈΡΠ»Π° i, ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΡ ΡΡΠΎ Π² ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡΡ Π½Π°ΡΠΊΠΈ ΡΡΠΎΡ ΡΠΌΡΡΠ» ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ΅Π½.
ΠΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π½Π°Π΄ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΈΠ· ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ. ΠΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ Π½Π°Π΄ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ Π½Π΅ Π²ΡΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ, Π° ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Ρ Ρ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Ρ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π°ΠΌΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ Π½Π°Π΄ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ. ΠΠ΅Π΄Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π½Π΅ Π² ΠΎΡΡΡΠ²Π΅ ΠΎΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ , Π° ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠ½ΠΎ Ρ Π½ΠΈΠΌΠΈ.
ΠΎΡΡΠ΅Π·ΠΎΠΊ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠΉ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ»Π°Ρ ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ, Π° Π·Π°ΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ a + 0i (ΠΈΠ»ΠΈ a — 0i).
ΠΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ. ΠΠ°ΠΏΠΈΡΡ 3 + 0i ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΡΠΎ ΠΆΠ΅, ΡΡΠΎ Π·Π°ΠΏΠΈΡΡ 3. ΠΠ°ΠΏΠΈΡΡ -2 + 0i ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ -2.
ΠΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π²ΠΈΠ΄Π° 0 + bi Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ «ΡΠΈΡΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΠΌ». ΠΠ°ΠΏΠΈΡΡ bi ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΡΠΎ ΠΆΠ΅, ΡΡΠΎ 0 + bi.
ΠΠ²Π° ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΠ½ΡΡ a + bi, a' + b’i ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ°Π²Π½ΡΠΌΠΈ, Π΅ΡΠ»ΠΈ Ρ Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°Π²Π½Ρ Π°Π±ΡΡΠΈΡΡΡ ΠΈ ΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ, Ρ. Π΅. ΠΡΠ»ΠΈ a = a', b = b'.
Π ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° Π½Π΅ ΡΠ°Π²Π½Ρ. ΠΡΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ. ΠΡΠ»ΠΈ Π±Ρ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ, ΡΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΠΌ, ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ: 2 + 5i = 8 + 2i, ΡΠΎ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π°ΠΌ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΡ ΠΌΡ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈ Π±Ρ i = 2, ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ°ΠΊ i Π½Π΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ.
ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅. ΠΡ Π΅ΡΠ΅ Π½Π΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠ»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π». ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ, ΠΌΡ Π΅ΡΡ Π½Π΅ Π² ΠΏΡΠ°Π²Π΅ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ 2 + 5i Π΅ΡΡΡ ΡΡΠΌΠΌΠ° ΡΠΈΡΠ΅Π» 2 ΠΈ 5i. Π’ΠΎΡΠ½Π΅Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ Π±Ρ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ Ρ Π½Π°Ρ Π΅ΡΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ° Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π»: 2 (Π°Π±ΡΡΠΈΡΡΠ°) ΠΈ 5 (ΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°); ΡΡΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΏΠΎΡΠΎΠΆΠ΄Π°ΡΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π°, ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅ΠΌΠΎΠ΅ 5 + 7i.
Π‘Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅. Π‘ΡΠΌΠΌΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» a + bi ΠΈ a' + b’i Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ (a + a') + (b + b')i.
ΠΡΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π°ΠΌΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΉ Ρ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 1. (-3 + 5i) + (4 — 8i) = 1 — 3i
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 2. (2 + 0i) + (7 + 0i) = 9 + 0i. Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π·Π°ΠΏΠΈΡΡ 2 + 0i ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΡΠΎ ΠΆΠ΅, ΡΡΠΎ ΠΈ 2 ΠΈ Ρ. Π΄., ΡΠΎ Π½Π°ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΡΠ΅ΡΡΡ Ρ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π°ΡΠΈΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠΎΠΉ (2 + 7=9).
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 3. (0 + 2i) + (0 + 5i) = 0 + 7i, Ρ. Π΅. 2i + 5i = 7i
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 4. (-2 + 3i) + (- 2 — 3i) = - 4
Π ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ΅ 4 ΡΡΠΌΠΌΠ° Π΄Π²ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΡΠ°Π²Π½Π° Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠΈΡΠ»Ρ. ΠΠ²Π° ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ»Π° a+bi ΠΈ a-bi Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ. Π‘ΡΠΌΠΌΠ° ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΡΠ°Π²Π½Π° Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠΈΡΠ»Ρ.
ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅. Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΎ, ΠΌΡ ΠΈΠΌΠ΅Π΅ΠΌ ΠΏΡΠ°Π²ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ a + bi ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠΌΠΌΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» a ΠΈ bi. Π’Π°ΠΊ, ΡΠΈΡΠ»ΠΎ 2 ΠΈ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ 5i Π² ΡΡΠΌΠΌΠ΅ Π΄Π°ΡΡ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ 2 + 5i.
ΠΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π».
ΠΠΏ ΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅.
Π Π°Π·Π½ΠΎΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» a + bi (ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°Π΅ΠΌΠΎΠ΅) ΠΈ a' + b’i (Π²ΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌΠΎΠ΅) Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ (a — a') + (b — b')i.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 1. (-5 + 2i) — (3 — 5i) = -8 + 7i
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 2. (3 + 2i) — (-3 + 2i) = 6 + 0i = 6
Π£ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π».
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎΠ±Ρ 1) ΡΠΈΡΠ»Π° a + bi ΠΈ a' + b’i ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ°ΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΠ°ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π΄Π²ΡΡΠ»Π΅Π½Ρ, ΠΈ ΡΡΠΎΠ±Ρ 2) ΡΠΈΡΠ»ΠΎ i ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π»ΠΎ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎΠΌ i 2= - 1. Π ΡΠΈΠ»Ρ ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ 1) ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ (a + bi)(a' + b’i) Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°Π²Π½ΡΡΡΡΡ aa' + (ab' + ba')i + bb’i2, Π° Π² ΡΠΈΠ»Ρ ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ 2) ΡΡΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°Π²Π½ΡΡΡΡΡ (aa' - bb') + (ab' + ba')i. Π ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΡΡΠΈΠΌ ΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» a + bi ΠΈ a' + b’i Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ (aa' - bb') + (ab' + ba')i.
ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ 1. Π Π°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ i2 = -1 Π΄ΠΎ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»Π° ΡΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» Π½ΠΎΡΠΈΠ»ΠΎ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ. Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΎΠ½ΠΎ Π²ΡΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΈΠ· ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ΅Π΄Ρ Π·Π°ΠΏΠΈΡΡ i 2, Ρ. Π΅. i*i, ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½Π° Π·Π°ΠΏΠΈΡΠΈ (0 + 1*i)(0 + 1*i). ΠΠ΄Π΅ΡΡ a = 0, b = 1, a' = 0, b' = 1 ΠΠΌΠ΅Π΅ΠΌ aa' - bb' = -1, ab' + ba' = 0, ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅ΡΡΡ -1 + 0i, Ρ. Π΅. -1.
ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ 2. ΠΠ° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ Π½Π΅Ρ Π½ΡΠΆΠ΄Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠΈΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°, ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π²ΡΡΠ»Π΅Π½Ρ, Π° Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ i2 = -1.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 1. (1 — 2i)(3 + 2i) = 3 — 6i + 2i — 4i 2 = 3 — 6i + 2i + 4 = 7 — 4i.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 2. (a + bi)(a — bi) = a2 + b 2
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 2 ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» Π΅ΡΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΈ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ.
ΠΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π».
Π ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅Π΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅. Π Π°Π·Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ a + bi Π½Π° ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ a' + b’i — Π·Π½Π°ΡΠΈΡ Π½Π°ΠΉΡΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ x + yi, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅, Π±ΡΠ΄ΡΡΠΈ ΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΎ Π½Π° Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ, Π΄Π°ΡΡ Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΠΎΠ΅.
ΠΡΠ»ΠΈ Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ Π½Π΅ ΡΠ°Π²Π΅Π½ Π½ΡΠ»Ρ, ΡΠΎ Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ, ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ (Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΡΠΌΠΎΡΡΠΈ Π² Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠΈ 2). ΠΠ° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ΄ΠΎΠ±Π½Π΅Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 1. ΠΠ°ΠΉΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ (7 — 4i):(3 + 2i).
ΠΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π² Π΄ΡΠΎΠ±Ρ (7 — 4i)/(3 + 2i), ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ Π΅Ρ Π½Π° ΡΠΈΡΠ»ΠΎ 3 — 2i, ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Ρ 3 + 2i. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ:
((7 — 4i)(3 — 2i))/((3 + 2i)(3 — 2i)) = (13 — 26i)/13 = 1 — 2i.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Ρ 2. (-2 +5i)/(-3 -4i) = ((-2 + 5i)(-3 — 4i))/((-3 — 4i)(-3 + 4i)) = (-14 -23i)/25 = -0,56 — 0.92i.
Π§ΡΠΎΠ±Ρ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ°Π²Π°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΠΌ, Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΆΠΈΡΡ Π΅Ρ Π½Π° a' + b'. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ a + bi.
ΠΠ΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΌΡΡΠ» ΡΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΡΡΡΡ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΡ ΠΠ ΠΈ ΠΠ' (ΡΠΈΡ. 1) ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° z= x + yi u z' = x' + y’i. ΠΠ· ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅ΠΌ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡ ΠΠ, ΡΠ°Π²Π½ΡΠΉ OM'. Π’ΠΎΠ³Π΄Π° Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡ ΠΠ ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°Π΅Ρ ΡΡΠΌΠΌΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π».
ΠΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡ ΠΠ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠΌΠΌΠΎΠΉ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΠ ΠΈ ΠΠ'.
ΠΡΠ°ΠΊ, ΡΡΠΌΠΌΠ° Π΄Π²ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠΌΠΌΠΎΠΉ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ², ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΠΈΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ»Π°Π³Π°Π΅ΠΌΡΠ΅.
ΠΠ»ΠΈΠ½Π° ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΠ ΡΡΠ΅ΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊΠ° ΠΠΠ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ ΡΡΠΌΠΌΡ ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΡΠ°Π·Π½ΠΈΡΡ Π΄Π»ΠΈΠ½ ΠΠ ΠΈ ΠΠ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ
||z| - |z'|| < |z + z'| < |z| + |z'|.
Π ΠΈΡ. 1
Π Π°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠΌΡΡΠ» ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΡΠ΅Ρ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ , ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΡ ΠΠ ΠΈ ΠΠ' ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΠ΅ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ. Π ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ |OM| + |OM'| = |OK|, Ρ. Π΅. |z +z'|=|z| + |z'|. ΠΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ |z + z'|=||z| - |z'||.
ΠΠ΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π». ΠΠ»ΠΈΠ½Π° ΠΎΡΡΠ΅Π·ΠΊΠ° ΠΡΠΈ Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΡΠΌΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΠΊΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°Ρ Π½Π° ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠΈΡΠ»Ρ z = x+iy (i2= -1) ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠ½ΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ Π² ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΊΡ Π ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΠΈ Ρ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°ΠΌΠΈ Ρ , Ρ (ΡΠΈΡ.1)
Π ΠΈΡ. 2
.
Π§ΠΈΡΠ»ΠΎ z ΡΠΎΠ³Π΄Π° Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π.
ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠΎΡΠ΅ΠΊ Π΅Π²ΠΊΠ»ΠΈΠ΄ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΠΈ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π²ΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠ½ΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΡΠΈΡ. 2 ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», ΡΠΎ ΡΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΡ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π». ΠΠ°ΡΠ°Π»ΠΎ Π Π΄Π΅ΠΊΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°Ρ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ»ΠΈ Π½ΡΠ»Π΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π».
ΠΡΠΈ Ρ=0 ΡΠΈΡΠ»ΠΎ z Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅. ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΡΡ ΡΠΎΡΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΎΡΠΈ Ρ , ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠ½Π° Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΡΡ. ΠΡΠΈ Ρ =0 ΡΠΈΡΠ»ΠΎ z ΡΠΈΡΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΠΎΠ΅: z=iy. ΠΠ½ΠΈΠΌΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΡΡ ΡΠΎΡΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΎΡΠΈ Ρ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠ½Π° Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΠΎΠΉ ΠΎΡΡΡ. ΠΡΠ»Ρ — ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΈ ΡΠΈΡΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ.
PaccΡoΡΠ½ΠΈe ΠΎΡ Π½Π°ΡΠ°Π»Π° Π ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΠΈ Π΄ΠΎ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π (z) Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ΄ΡΠ»Π΅ΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° z ΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ |z| ΠΈΠ»ΠΈ r
|z| = r = |OM| = .
ΠΡΠ»ΠΈ — ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ³ΠΎΠ», ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ Ρ ΠΎΡΡΡ Ρ , ΡΠΎ ΠΏΠΎ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΡΠΈΠ½ΡΡΠ° ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΈΠ½ΡΡΠ°
ΠΎΡΠΊΡΠ΄Π° ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ .
Π’Π°ΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° z Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠΈΠ³ΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠΎΠΉ. ΠΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ z=x+iy Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π°Π»Π³Π΅Π±ΡΠ°ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠΎΠΉ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π°. ΠΡΠΈ ΡΡΠΈΠ³ΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ³ΠΎΠ» Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π°ΡΠ³ΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· arg z:
.
ΠΡΠ»ΠΈ Π΄Π°Π½ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ z=x+iy, ΡΠΎ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎ-ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌ (ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎ ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌ) ΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠΈΡΠ»Ρ z. Π’ΠΎΠ³Π΄Π°, ΠΎΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΠΈ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ z ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Ρ. Π’ΠΎΡΠΊΠΈ Π (z) ΠΈ ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠΈ Ρ (ΡΠΈΡ.2).
ΠΠ· ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ y=0 ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎ. ΠΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠΈΡ, ΡΡΠΎ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ, ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΌΡ ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌΡ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎ.
Π ΠΈΡ. 3
Π ΠΈΡ. 4
Π’ΠΎΡΠΊΠΈ Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°ΠΌΠΈ z ΠΈz ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π (ΡΠΈΡ.3). Π’ΠΎΡΠΊΠΈ Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°ΠΌΠΈ z ΠΈ ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠΈ Ρ. ΠΠ· ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π° z= Π²ΡΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ x=0 ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ΅ z= ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΡΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π°. ΠΠ»Ρ Π»ΡΠ±ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° z, ΠΎΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, |z| = || = |-z| = ||.
Π‘ΡΠΌΠΌΠ° ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π²ΡΡ ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ Π§ΠΈΡΠ»ΠΎ, ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Ρ ΡΡΠΌΠΌΠΎΠΉ, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», Π΅ΡΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΡΠΌΠΌΠ°, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠΈΡΠ΅Π», ΡΠΎΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌ:
ΠΡΠΈ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡΡ, ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π°ΠΌΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΉ Π½Π°Π΄ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π°ΠΌΠΈ. ΠΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠ΅ Π (z) ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΠΈ — Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠ½ΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΊ ΡΠΎΡΠΊΠ΅ O. Π‘Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°Π΅Ρ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ ΠΈΠΌ Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ². ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π΅ΡΠ»ΠΈ, Π° ΠΈ b — ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ ΡΠΎΡΠ΅ΠΊ A ΠΈ Π ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ, ΡΠΎ ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Ρ=Π°+b ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π‘, ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ, ΡΡΠΎ (ΡΠΈΡ.4). ΠΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠΈΡΠ»Ρ d=a-b ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠ°Ρ ΡΠΎΡΠΊΠ° D, ΡΡΠΎ .
Π Π°ΡΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΡΠΊΠ°ΠΌΠΈ, Π ΠΈ Π ΡΠ°Π²Π½ΠΎ :
|ΠΠ| = |Π°-b|
Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ |z|2= z, ΡΠΎ
|AB|2=(a-b)()
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ z= r2 ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΠΎΠΊΡΡΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ Ρ ΡΠ΅Π½ΡΡΠΎΠΌ Π ΡΠ°Π΄ΠΈΡΡΠ° r. ΠΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠΎΡΠΊΠ° Π‘ Π΄Π΅Π»ΠΈΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΠΉ ΠΎΡΡΠ΅Π·ΠΎΠΊ ΠΠ, Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΠ΅ΠΊ ΡΠ°ΠΊ:
ΠΎΡΠΊΡΠ΄Π°
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΡ ΠΈ, ΡΠΎ Π£ΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ (4) Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡ ΠΈ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½Ρ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π, Π, Π‘ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΠ»Π»ΠΈΠ½Π΅Π°ΡΠ½Ρ. ΠΡΠΈ ΡΠΎΡΠΊΠ° Π‘ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΡΠ΅Π·ΠΊΠ° AB, ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎ. Π’ΠΎΠ³Π΄Π°:
c =
ΠΡΡΡΡ ΠΈΠΌΠ΅Π΅ΠΌ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌ ABCD. ΠΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π½ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ = ΠΏΡΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π, Π, Π‘, D ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΡ Π°, b, Ρ, d. ΠΡΠ»ΠΈ Π½Π΅ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉ Π²ΡΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ°, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π²ΡΠ΅ Π΅Π³ΠΎ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ Π½Π° ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠΉ, ΡΠΎ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ a+c = b+d (5) ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡΠΌ ΠΈ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΡΠΌ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅Ρ ΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊ ABCD Π±ΡΠ» ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠΎΠΌ.
C
B B C
N M MЬ
A D A D
Π ΠΈΡ. 5 Π ΠΈΡ. 6
ΠΠ°Π΄Π°ΡΠ° 1. Π’ΠΎΡΠΊΠΈ Π ΠΈ N — ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Ρ Π΄ΠΈΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»Π΅ΠΉ ΠΠ‘ ΠΈ BD ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅Ρ ΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊΠ° ABCD. (Π ΠΈΡ.5)
ΠΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ |AB|2+|BC|2+|CD|2+|DA|2 = |AC|2+|BD|2+4|MN|2.
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΡΡΡ ΡΠΎΡΠΊΠ°ΠΌ A, Π, Π‘, D, Π, N ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π° Π°, b, Ρ, d, Ρ, ΠΏ.
Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ m = ΠΈ n =, ΡΠΎ
|AB|2+|BC|2+|CD|2+|DA|2
|AC|2+|BD|2+4|MN|2
.
Π Π°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ.
ΠΠ°Π΄Π°ΡΠ° 2. ΠΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π΅ΡΠ»ΠΈ Π² ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ° ABCD ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠ°Ρ ΡΠΎΡΠΊΠ° Π, ΡΡΠΎ |MA|2+|MC|2=|MB|2+|MD|2, Ρo ABCD — ΠΏΡΡΠΌΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊ. (Π ΠΈΡ.6)
Π Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΠ»ΠΈ Π·Π° Π½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΡΠΊΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΡ ΡΠ΅Π½ΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ° ABCD, ΡΠΎ ΠΏΡΠΈ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΡΡ ΡΠ°Π½Π΅Π΅ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ Ρ= -a, d= -b, ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠΈ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠΊΠ²ΠΈΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΈΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ° ΡΠ°Π²Π½Ρ, Ρ. Π΅. ΠΎΠ½ ΠΏΡΡΠΌΠΎΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊ.
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΡΡΡΠΈΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π΅ΠΉ, ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΡΡΠ³Π° Π½Π° ΠΏΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ Π ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Π²ΡΡΠ΅ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ Π»Π΅ΠΆΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΠΌΠ° ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Π° ΠΡΠ»ΠΈ Π½Π΅ΡΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠΌΠ°Ρ Π΄ΡΠΎΠ±Ρ p/q ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΠΌ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Π° P (x)= Ρ ΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ, ΡΠΎ Π΅Ρ ΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ p ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅Π½Π°, Π° Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½Π°ΡΠ΅Π»Ρ q — Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° .
ΠΠ»Ρ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ Π² ΡΡ-Π΅ P (x)=0 x=p/q ΠΈ ΡΠΌΠ½ΠΎΠΆΠΈΡΡ ΡΡ-Π΅ Π½Π°. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ ΠΡΠ΅ ΡΠ»Π°Π³Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ Π² Π»Π΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ, Π΄Π΅Π»ΡΡΡΡ Π½Π° Ρ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΈ Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡΡ Π½Π° Ρ, Π° ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ q ΠΈ Ρ — Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ ΡΠΈΡΠ»Π°, Ρ ΡΠ²Π»-ΡΡ Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ. ΠΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ Π΄Π»Ρ q Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΠΎ.
Π‘ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΠΌΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°ΠΉΡΠΈ Π²ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠ½ΠΈ ΡΡ-Ρ Ρ ΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡ-ΠΌΠΈ ΠΈΡΠΏΡΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π° «ΠΊΠ°Π½Π΄ΠΈΠ΄Π°ΡΠΎΠ²». ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π΄Π»Ρ ΡΡ-Ρ, ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠΉ ΠΊΠΎΡΡΡ-Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π²Π΅Π½ 1, «ΠΊΠ°Π½Π΄ΠΈΠ΄Π°ΡΠ°ΠΌΠΈ» Π±ΡΠ΄ΡΡ Π΄Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠΈΡΠ»Π° -2. ΠΡ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅: 1, -1, 2, -2. ΠΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΊΠ° ΠΏΠΎΠΊΠ°ΠΆΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΠΌ ΡΠ²Π»-ΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· ΡΡΠΈΡ ΡΠΈΡΠ΅Π»: .
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΊΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Π½, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΈΡΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΡΡ-Ρ. Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΠ΅Π·Ρ, ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΠΊ ΠΎΡ Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Π° P (x) Π½Π° Π΄Π²ΡΡΠ»Π΅Π½ Ρ -Ρ ΡΠ°Π²Π΅Π½ P©, Ρ. Π΅. Π (Ρ )=(Ρ -Ρ)Q (Ρ )+Π ©.
ΠΠ· ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΠΌΡ Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΡΠ»ΠΈ Ρ — ΠΊΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Π° Π (Ρ ), ΡΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡΡ Π½Π° Ρ -Ρ, Ρ. Π΅. Π (Ρ )=(Ρ -Ρ)Q (Ρ ), Π³Π΄Π΅ Q (x) — ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ, Π½Π° 1 ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ΠΉ, ΡΠ΅ΠΌ Π (Ρ ).
ΠΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠ°Ρ Π½Π°Ρ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π²ΡΠ½Π΅ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠ· ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Π° ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»Ρ. Π§ΡΠΎΠ±Ρ Π½Π°ΠΉΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ Q (x), ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΡ Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ «ΡΠ³ΠΎΠ»ΠΊΠΎΠΌ», ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ Π½Π° ΡΠΈΡ. 7. ΠΠΎ Π΅ΡΡΡ ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΉ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±. ΠΠ½ ΡΡΠ°Π½Π΅Ρ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠ΅Π½ ΠΈΠ· ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°:
Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΎΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠΈΡΡ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Ρ 2 + Ρ -1=0. ΠΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΡΠ½ΠΈ:
ΠΡΠ»ΠΈ Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Π° Ρ ΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΠΉ Π½Π΅ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΠ±ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠΈΡΡ Π΅Π³ΠΎ Π½Π° ΠΌΠ½ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ Ρ ΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ. Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅:
ΠΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΠΌ Π»Π΅Π²ΡΡ ΡΠ°ΡΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠ² Ρ Π½Π΅ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ (Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ½Π½ΡΠΌΠΈ) ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ:
Π Π°ΡΠΊΡΠΎΠ΅ΠΌ ΡΠΊΠΎΠ±ΠΊΠΈ Π² ΠΏΡΠ°Π²ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠ΅:
Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ, ΠΏΡΠΈΡΠ°Π²Π½ΠΈΠ²Π°Ρ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΡΡ Ρ Π² ΠΎΠ±Π΅ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΡΡ , ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ
ΠΠΎΠΏΡΡΠΊΠ° ΡΠ΅ΡΠΈΡΡ ΡΡΡ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π²Π΅ΡΠ½ΡΠ»Π° Π±Ρ Π½Π°Ρ Π½Π°Π·Π°Π΄, ΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠΎ ΡΠ΅Π»ΡΠ΅ ΠΊΠΎΡΠΏΠΈ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ, Π½Π΅ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎ Π½Π°ΠΉΡΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π±ΠΎΡΠΎΠΌ. ΠΠ΅ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠΈΠ²Π°Ρ ΠΎΠ±ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΡΠΎ, ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π½Π°Π΄ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΡ Π»ΠΈΡΡ Π΄Π²Π° Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΠ°: b = 3, q=-1 ΠΈ b=1, q=-3. ΠΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡ ΡΡΠΈ ΠΏΠ°ΡΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π² ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΠ±Π΅ΠΆΠ΄Π°Π΅ΠΌΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²Π°Ρ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ Π΄Π°ΡΡ ΠΈΡΠΊΠΎΠΌΠΎΠ΅ ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅:
ΠΡΠΎΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ± ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ½Π½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΎΠ².
ΠΡΠ»ΠΈ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄ P (Q (x)) = 0, Π³Π΄Π΅ Π ΠΈ Q — ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½Ρ, ΡΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅Π½Π° Ρ = Q (x) ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π΅ΠΉ: Π (Ρ) = 0 ΠΈ Q (x) = Ρ. ΠΠ°ΠΌΠ΅Π½Π° ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ, Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΏΡΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π±ΠΈΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ.
ΠΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉ — Π²ΠΎΠ·Π²ΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ, Ρ. Π΅. ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ
Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΡ, ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΠΎ ΠΎΡΡΡΠΎΡΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΎΠ², ΡΠ°Π²Π½Ρ: =, = ΠΈ Ρ. Π΄. Π’Π°ΠΊΠΎΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΊ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π²Π΄Π²ΠΎΠ΅ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½Π° ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΉ Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΎΠΉ Ρ = Ρ ± 1/x.
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅
.
ΠΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΠ² Π΅Π³ΠΎ Π½Π° Ρ 2 (ΡΡΠΎ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π½ΠΎ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Ρ = 0 Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠ½Π΅ΠΌ), ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ
.
ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΡΡΠΎ.
ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° Ρ = Ρ + 1/Ρ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ + Π°Ρ + b — 2 = 0, ΡΠ΅ΡΠΈΠ² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°ΠΉΡΠΈ Ρ ΠΈΠ· ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ 2-ΡΡ + 1 =0.
ΠΡΠΈ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·Π²ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π΅ΠΉ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ ΡΠΎΡ ΡΠ°ΠΊΡ, ΡΡΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈ Π»ΡΠ±ΠΎΠΌ k ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»Π΅Π½ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ k ΠΎΡ Ρ = Ρ +1/Ρ .
ΠΠΏΠΈΡΠ°Π½Π½ΡΠ΅ Π·Π΄Π΅ΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΌΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ (Π² ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ»Π°Ρ ) ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΡΡΠ³Π° Π½Π° ΠΏΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ:
Π ΠΈΡ. 7
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎ Π΅ΡΠ»ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΏΠΈ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ ΠΏΠ° ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»ΠΎΡΠΊΠΎΡΡΠΈ, ΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΠΎΠΏΠ°Π΄ΡΡ Π² Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Ρ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΡΠΈΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊΠ°, Π²ΠΏΠΈΡΠ°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π² Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΎΠΊΡΡΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ, ΠΏΡΠΈΡΡΠΌ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠΎΡΠΊΠ° Ρ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°ΠΌΠΈ (1;0) (ΡΠΈΡ.8). ΠΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡ ΡΡΠΈΠ³ΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠ»Π°, ΡΡΠΈ ΠΊΠΎΡΠ½ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ:
k=1, 2, 3, 4, 5.
Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈ Π½ΠΈΡ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΈ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΊΠΎΡΠ΅Π½Ρ Ρ. Π‘ΠΏΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π»ΠΈ Π²ΡΡΠ°Π·ΠΈΡΡ ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅.
ΠΠΎΠΏΡΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ΄Π΅Π»Π°ΡΡ ΡΡΠΎ. ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΊΠΎΡΠ΅Π½Ρ, Ρ =1, Π½Π°ΠΌ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½, ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠ·ΠΈΠΌ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ, Π²ΡΠ½ΠΎΡΡ ΠΈΠ· Π΅Π³ΠΎ Π»Π΅Π²ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ Π΄Π²ΡΡΠ»Π΅Π½ Ρ -1:
ΠΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅
ΠΠ½ΠΎ Π²ΠΎΠ·Π²ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΅, Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌ Π΅Π³ΠΎ Π½Π° :
.
ΠΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΠΌ z=x+1/x:
ΠΠΎΡΠ½ΠΈ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ
.
ΠΠ»Ρ Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΈΠ»ΠΈ ΠΡΡΡΠ΄Π°
.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π½Π°ΡΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΎΠΏΡΡΠΊΠ°Π΅Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΠ°Π΄ΠΈΠΊΠ°Π»Π°Ρ , ΠΈ Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π² ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΊΠ°Π»Π°Ρ . ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π΅ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΡΡΠΈΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠΈΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠΈΡΠΊΡΠ»Ρ ΠΈ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠΊΠΈ. ΠΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±: ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π½Π°Π΄ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΡΡΠ΅Π·ΠΊΠΈ, ΡΠ°Π²Π½ΡΠ΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΈ ΠΌΠ½ΠΈΠΌΡΠΌ ΡΠ°ΡΡΡΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π», Π° Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ°ΠΌΠΈ — ΠΎΠ½ΠΈ ΠΈ Π±ΡΠ΄ΡΡ Π²Π΅ΡΡΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΏΡΡΠΈΡΠ³ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊΠ°.
ΠΠ°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅
ΠΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π² ΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π² Π²Π΅ΡΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π», ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ Π½Π°ΠΉΡΠΈ, ΠΌΡ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π»ΠΈ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄, ΡΡΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π΅Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠΌΡ, Π½ΠΎ ΠΈ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠΌ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ ΠΈΡ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ΅Ρ ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡ ΠΏΠ»Π°Π½ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ ΠΏΠΎ Π³ΠΎΡΠΎΠ²ΡΠΌ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π°ΠΌ ΠΏΡΡΠΌΡΠΌ Π²ΡΡΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ, ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π²ΡΠΊΠ»Π°Π΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ. ΠΡΠ±ΠΎΡ ΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ» Ρ ΠΎΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ Π΄ΠΈΠΊΡΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΠΌΠΈ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ ΠΈ Π΅Π΅ ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ. Π ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ Π½Π΅ΠΎΠ±ΡΡΠ°ΠΉΠ½Π°Ρ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΡΠ° ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π° ΠΏΠΎ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΠΊΠΎΠΎΡΠ΄ΠΈΠ½Π°ΡΠ½ΡΠΌ, Π²Π΅ΠΊΡΠΎΡΠ½ΡΠΌ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Π°ΠΌΠΈ, ΡΡΠ΅Π±ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ ΠΎΡ ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠΎΠΉ Π½Π΅ΠΌΠ°Π»ΠΎΠΉ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Π΄Π»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠΎΠ², Ρ ΠΎΡΡ Π³ΠΎΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΊΠΈΠΌ.
1. «ΠΠ½ΡΠΈΠΊΠ»ΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΈΡ Π΄Π»Ρ Π΄Π΅ΡΠ΅ΠΉ — ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ°» 1998 Π³.
2. «ΠΠ½ΡΠΈΠΊΠ»ΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ°» 1997 Π³.