ΠΠΈΠ΄Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ².
ΠΡΠΈΡ
ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ³ΡΡΠΏΠΏΠΎΠ²ΡΡ
ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ
ΠΠ΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ — Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ — ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ»ΠΈ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ² Π² 1980;Ρ Π³Π³. Π ΡΠΎΠΌΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π½Π°ΡΠΊ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π°Π»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ»ΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΏΠΎ Π³Π΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΡ, ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π·Π° ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π·Π°ΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΠ»ΠΎΡΡ Π΄ΠΎΠΌΠ°ΡΠ½Π΅Π΅ Ρ ΠΎΠ·ΡΠΉΡΡΠ²ΠΎ, Π° Π·Π° ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ — ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΡΠ΅ΡΠ°. ΠΡΠΎ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΠ»ΠΎΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ Π³Π΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ΅ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΏΠ°ΠΌΠΈ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠΈΠ΄Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ². ΠΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ³ΡΡΠΏΠΏΠΎΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π·Π°ΡΡΠΎΠ½ΡΡΡ Π»ΡΠ±ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ — ΠΎΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Π° Π΄ΠΎ ΡΡΠ°ΡΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΠΊΠ»ΡΠ±Π° ΠΏΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°ΠΌ. Π’Π΅ΠΌ Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°Ρ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ. Π‘ΠΏΠΈΡΠΎΠΊ ΡΡΠΈΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡ ΡΡΡΠ°Π½Ρ ΠΊ ΡΡΡΠ°Π½Π΅ ΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π΅ΠΌ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ, ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠ°ΠΌ, ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π² Π‘Π΅Π²Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½Π°Ρ . ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ΅Π½ΡΡ : ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΊ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π°ΠΌ, ΡΠΉΠ΄ΠΆΠΈΠ·ΠΌ, ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ, ΡΡΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΊ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ. ΠΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π·Π° Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΈ Π² Π½Π°ΡΠ΅ΠΉ ΡΡΡΠ°Π½Π΅.
Π‘Π΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ — ΡΡΠΎ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π»ΡΠ΄ΡΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Π°. ΠΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ½Π°ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π² ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌ ΠΎΠ±ΠΎΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ².
ΠΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΊ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π°ΠΌ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π»ΡΠ΄ΡΠΌ Ρ Π³ΠΎΠΌΠΎΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ (Π³Π΅ΡΠΌ ΠΈ Π»Π΅ΡΠ±ΠΈΡΠ½ΠΊΠ°ΠΌ) ΠΈ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°Π»Π°ΠΌ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ°Π΅Ρ Π³ΠΎΠΌΠΎΡΠΎΠ±ΠΈΡ — Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π»ΡΠ΄ΡΠΌ Ρ Π³ΠΎΠΌΠΎΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ.
ΠΠΉΠ΄ΠΆΠΈΠ·ΠΌ — Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π»ΡΠ΄ΡΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°. ΠΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΡΡΠΎΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΠΏΠΎΠΆΠΈΠ»ΡΠΌ.
Π Π°ΡΠΈΠ·ΠΌ — Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π»ΡΠ΄ΡΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡ. Π Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅Π² ΡΡΠΎΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠΈΡΡ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΌ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌ, ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½Ρ.
ΠΡΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ — Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΡΠ»Π΅Π½Π°ΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ. ΠΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΡΡΠΎΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π° ΡΡΡΠ°Π½Ρ ΠΊ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌ ΡΡΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ². Π Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΡΡΡΠ°Π½Ρ, ΠΌΠΈΡΠ΅Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΡΠ°ΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ.
ΠΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΊ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ — Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π»ΡΠ΄ΡΠΌ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΅Ρ Π°Π²ΡΠΈΠΌ Π² Π½ΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΡΠ°Π½Ρ. Π’Π΅ΡΠΌΠΈΠ½ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΠ΅Π³ΠΎ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π² ΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½Π΅. Π Π΅ΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΈΠ΄ΡΠΈ ΠΎ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°Ρ Π²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎ Π½Π΅Π»Π΅Π³Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°Ρ , ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ Π½Π° ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠΎΡΠΈΠΈ ΡΡΡΠ°Π½Ρ Π±Π΅Π· ΠΎΡΠΈΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
Π ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅Ρ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΈΠ΄Π΅Ρ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΠΎΠΌ Π² Π‘Π¨Π — ΡΡΡΠ°Π½Π΅ Ρ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ΅ΠΉ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ, ΠΎΡΠΈΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΆΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΡ Π½Π° ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠΎΡΠΈΠΈ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π°. Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΊ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠ½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΡΠ°Π½Π°Ρ , ΡΡΡΠ°Π½Π°Ρ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ Π»Π΅Π³Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈ Π½Π΅Π»Π΅Π³Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠΎΠ²: ΠΠ°Π½Π°Π΄Π΅, ΠΠ²ΡΡΡΠ°Π»ΠΈΠΈ, ΠΠ²ΡΠΎΠΏΠ΅ ΠΈ Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ.
ΠΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡ ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ, Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΎΠ½ΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΠΏΡΡΠΌΡΠΌΠΈ ΠΈ ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ, ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈ Π°ΠΌΠ±ΠΈΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠΌΠΈ, ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ.
ΠΡΡΠΌΡΠ΅ ΠΈ ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Ρ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΡΠΌΡΠ΅ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π² ΡΠ΅Π±Ρ ΡΠ²Π½ΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅, ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ — Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² Π·Π°Π²ΡΠ°Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠ΅.
ΠΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ Π°ΠΌΠ±ΠΈΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΡ. ΠΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ, ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ°ΠΊ Π°ΠΌΠ±ΠΈΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ — ΡΠΌΠ΅ΡΠ°Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΡ ΡΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. ΠΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΠΏΡΡΠΌΡΠ΅ ΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Ρ Π² ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°Ρ , Π³Π΄Π΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π½ΠΎΡΠΌΡ ΠΎΠ΄ΠΎΠ±ΡΡΡΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌ. Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈ Π°ΠΌΠ±ΠΈΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°Ρ , Π³Π΄Π΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π½ΠΎΡΠΌΡ Π·Π°ΠΏΡΠ΅ΡΠ°ΡΡ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠΈΠΌΠΈΠ½Π°ΡΠΈΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ. Π ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π΄Π»Ρ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π»ΡΠ΄ΠΈ Π²ΡΠ±ΠΈΡΠ°ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΎΠ½ΠΊΠΈΠ΅, ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Ρ.
ΠΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΠΎΡΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ. ΠΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΠΎΡΠΎΠ·Π½Π°ΡΡΡΡ, Π° ΠΈΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ. ΠΠ°ΠΊ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅, ΠΎΠ½ΠΈ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π΅ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Π½Π° Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ»Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΈ. Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΏΠ»ΠΎΡ ΠΎ ΠΎΡΠΎΠ·Π½Π°ΡΡΡΡ ΠΈ ΡΠ»Π°Π±ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π°ΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»Ρ. ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π΅ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Π½Π° ΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π΅ΠΌΡ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ. ΠΠ»Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΠΊΠΈ, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π° ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ.
ΠΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π² ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠ΅. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΡ . Π ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠ² Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ ΡΡΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠΎΠ², ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ: ΠΎΡΠΎΠ·Π½Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΡΠΎΠ·Π½Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ Π΄ΡΡΠ³Ρ, Π° ΠΊ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌ — Π½Π΅Ρ (Nosek et ah, 2007).
Π§ΡΠΎΠ±Ρ ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π΄ΡΡΠ³ ΠΎΡ Π΄ΡΡΠ³Π°, Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΡΠΌ Π΄Π²Π° ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ. ΠΠΎ-ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ , ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΈ ΠΎΡΠ²Π΅ΡΡ. ΠΠΎΠ³Π΄Π° ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»Ρ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ, ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΡ ΠΎΠΆΠΈ Π΄ΡΡΠ³ Π½Π° Π΄ΡΡΠ³Π°. ΠΠΎ-Π²ΡΠΎΡΡΡ , Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° ΡΠ°ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Ρ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π½ΠΎΡΠΌΠ°ΠΌΠΈ. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π½ΠΎΡΠΌΡ ΠΎΠ΄ΠΎΠ±ΡΡΡΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ², ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ±Π»ΠΈΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ.
ΠΠ΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π² ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΠ°Ρ . Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΡΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Ρ Π½Π° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΊ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΌ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌ, ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ ΠΈ Π»ΡΠ΄ΡΠΌ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Π°. Π‘ΡΠ°Π·Ρ ΡΡΠΎΠΈΡ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΊ ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ²ΠΎΡ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΠΊΡ: Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π°ΠΌ ΠΈ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌΠ°Ρ , Π° Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ — Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌΠ°Ρ . ΠΡΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠ΄Π°ΡΡ ΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ Π΄ΠΈΡΠΊΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΡΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΌ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ°ΠΌ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡ Π΄ΠΈΡΠΊΡΡΡΠ°, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Ρ Π³Π΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ.
Π Π°ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ (Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΌ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌ) ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ»ΠΈ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ² Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΠΊΠ°. Π ΡΠΎΡ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ ΡΡΠ΅Π½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ΅Π² Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π°ΡΡΠΎΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ. ΠΡΠ° ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡΠΈΡ ΡΠΎΡ ΡΠ°Π½ΠΈΠ»Π°ΡΡ Π΄ΠΎ Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ. ΠΠ΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° ΡΠΎ ΡΡΠΎ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΌΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΠΎΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ ΠΈ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ Π°Π·ΠΈΠ°ΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ «ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ» Π΄ΠΎ ΡΠΈΡ ΠΏΠΎΡ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π°ΡΡΠΎΡΠΈΠΈΡΡΠ΅ΡΡΡ Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΎΠΉ Π°ΡΡΠΎΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠ° ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΈ ΡΠ΅ΡΡΡΠ΅ ΡΠ°Π·Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° — ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ, ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ, ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΈ Π°Π²Π΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ. Π‘ΡΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ Π²Π΅ΡΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠ΅Π² Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π°ΠΌ. ΠΡΠ΅ΠΌΡ ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ-ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ Π΄ΠΈΡΠΊΡΡΡΠΎΠΌ Π² ΡΡΡΠ°Π½Π΅. ΠΠ΅ΡΠ²Π°Ρ ΡΠΎΡΠΌΠ° Π±ΡΠ»Π° ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½Π° Π΅ΡΠ΅ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΠΊΠ° — ΡΠΏΠΎΡ Ρ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π³ΡΠ΅Π³Π°ΡΠΈΠΈ. ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΡΡ — ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»Π°ΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΈ 50 Π»Π΅Ρ ΡΠΏΡΡΡΡ Π² ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ΄Π΅ΠΈ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π° Π² ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ . ΠΠ°Π²Π°ΠΉΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΡΡΠΈ ΡΠΎΡΠΌΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½ΠΎ.
Π‘ΡΠ°ΡΠΎΠΌΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ (old-fashioned racism) — ΡΡΠΎ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΎΠ΅ Π²ΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΌ Π°ΡΡΠ³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌ. ΠΡΠ΄ΠΈ Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΌ ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΎΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΡΡΡ Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡ ΠΈ Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°ΡΡ Π·Π° ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ΅Π³ΡΠ΅Π³Π°ΡΠΈΡ. ΠΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, ΡΡΠ° ΡΠΎΡΠΌΠ° ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π΄ΠΎΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»Π° Π² Π‘Π¨Π Π΄ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ° 1970;Ρ Π³Π³. ΠΠΎΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π½ΠΎΡΠΌΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΠΈΡΡ, ΠΈ ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ ΡΡΠ°Π» ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π½Π΅ΠΏΡΠΈΠ΅ΠΌΠ»Π΅ΠΌΡΠΌ. Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»ΠΈ ΡΡΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ°.
Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ (modern racism) — ΡΡΠΎ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠΈΠΌΠΈΠ½Π°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠΌΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΡ; ΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ² ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡ ΠΊ ΡΠ΅Π±Π΅ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠ΅Π±ΡΡΡ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠ°Π². ΠΡΠ΄ΠΈ Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΌ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π²ΡΡΡΡΠΏΠ°ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠ°Π² ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠ² ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ² (McConahay, 1986).
Π‘ΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ (symbol racism) — Π²Π΅ΡΠ° Π² ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ° Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠΈΠ»ΠΈΠΉ; ΡΠ»Π΅Π½Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ Π·Π°ΡΠ»ΡΠΆΠΈΠ»ΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΏΡΠΈΠΊΠ»Π°Π΄ΡΠ²Π°ΡΡ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠΈΠ»ΠΈΡ, ΡΡΠΎΠ±Ρ Π·Π°Π½ΡΡΡ Π΄ΠΎΡΡΠΎΠΉΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅. ΠΡΠ΄ΠΈ Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΌ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π½Π΅ ΠΎΠ΄ΠΎΠ±ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΠΈ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π°ΠΌ, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ, ΠΏΠΎ ΠΈΡ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ Π½Π°ΡΡΡΠ°ΡΡ Π½ΠΎΡΠΌΡ ΡΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΄Π»ΠΈΠ²ΠΎΡΡΠΈ (Sears, Genry, 2003).
ΠΠ²Π΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ (aversive rasism) — ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΎΡΠΎΠ·Π½Π°Π½Π½ΡΠΌ Π½Π΅ΠΉΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΡΠΎΠ·Π½Π°Π²Π°Π΅ΠΌΡΠΌ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π°ΡΡΠ³ΡΡΠΏΠΏΠ΅. ΠΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΌ Π°Π²Π΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π΄Π°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ. Π’Π°ΠΊΠΈΠ΅ Π»ΡΠ΄ΠΈ ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΡΡ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠΈΠΌΠΈΠ½Π°ΡΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π°ΡΡΠ³ΡΡΠΏΠΏΡ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π΄Π°ΡΡ Π΅Π΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π΅ Π²ΠΎΠ·Π½Π°Π³ΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ»Π΅Π½Ρ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΈΠ½Π³ΡΡΠΏΠΏΡ), Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π΄Π°ΡΡ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΡΠΎΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠ»ΠΎΡ ΠΎ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΠ» Π·Π°Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅). ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π»ΡΠ΄ΠΈ Ρ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΌ Π°Π²Π΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ «ΡΠ²ΠΎΠΈΠΌ» ΠΈ «ΡΡΠΆΠΈΠΌ» ΠΏΡΠΈ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π΄Π°Π½ΠΈΡ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ»Π΅Π½Ρ ΡΠ°Π·Π½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΠ»ΠΈ Π·Π°Π΄Π°Π½ΠΈΠ΅) (Dovidio, Gaertner, 2004).
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ — ΡΡΠΎ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠ΅ ΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π°ΠΌ. Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΈ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ — ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ, Π½ΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ²Π΅ΡΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ — ΡΡΠΎ Π°ΠΌΠ±ΠΈΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½Π°Ρ ΡΠΎΡΠΌΠ° ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ², ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π°ΡΡΠ³ΡΡΠΏΠΏΠ΅. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π² ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ Π²ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΠ²Π°ΡΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΈ ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ Ρ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΊ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π°ΠΌ.
ΠΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΊ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ — Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π»ΡΠ΄ΡΠΌ, Π»Π΅Π³Π°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅Π»Π΅Π³Π°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ΅Ρ Π°Π²ΡΠΈΠΌ ΠΈΠ· Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΡΡΠ°Π½Ρ, ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ»ΠΈ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ² Π²ΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΠΊΠ°. ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½Π°Ρ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π° — ΡΠΎΡΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠΎΠ² ΠΈΠ· ΡΡΡΠ°Π½ ΠΠ·ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΡΡΠΈΠΊΠΈ Π² Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠΎΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ°Π½Ρ. ΠΠΎΠ·ΠΆΠ΅ Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½Π°Ρ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ»Π° Π² ΠΠ²ΡΡΡΠ°Π»ΠΈΠΈ. Π Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ 1990;Ρ Π³Π³. ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠ°ΡΠΏΠ°Π΄Π° Π‘ΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π‘ΠΎΡΠ·Π°, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π² ΡΡΡΠ°Π½Ρ ΡΡΠ°Π»ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ΅Π·ΠΆΠ°ΡΡ ΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ²ΡΠΈΡ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΡΠ°Π½ ΠΠ°Π»ΡΠΈΠΈ, ΠΠ°ΠΊΠ°Π²ΠΊΠ°Π·ΡΡ ΠΈ Π‘ΡΠ΅Π΄Π½Π΅ΠΉ ΠΠ·ΠΈΠΈ. ΠΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π· ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠΎΠ² Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ (Π° ΠΈΠ½ΠΎΠ³Π΄Π° ΠΈ ΡΠ°Π·ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ) ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π° ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΠ΅Π³ΠΎ Π½Π°ΡΠ΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ. Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΡΠ°Π»ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ.
Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ»ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΠΊΠ° Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Ρ Π’ΠΎΠΌΠ°Ρ ΠΠ΅ΡΡΠΈΠ³ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π» ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΊ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ ΠΈ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π» Π΄Π²Π΅ ΡΠΎΡΠΌΡ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π½ΠΈΠΌ — ΠΏΡΡΠΌΡΠ΅ ΠΈ ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ (Pettigrew, Meertens, 1995). ΠΠΎΠ΄ ΠΏΡΡΠΌΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ (blatant prejudice) ΠΎΠ½ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π» Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠ΅ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠΎΠ² ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½ΡΡ ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠ² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΈ Π½Π΅ΠΆΠ΅Π»Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡ Ρ Π½ΠΈΠΌΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠΈΠ΅ ΠΈ Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ. Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ (subtle prejudice) ΠΎΠ½ Π½Π°Π·Π²Π°Π» Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠ΅ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠΎΠ² ΠΈ ΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ Π½Π΅ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅. Π ΡΠ°ΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΏΡΡΠΌΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΊ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΏΠΎΡ ΠΎΠΆΠΈ Π½Π° ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ, Π° ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ — Π½Π° ΡΠΈΠΌΠ²ΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ.
ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π²ΡΡΡΠ½ΠΈΠ»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΊ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΠΊΡ. ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ Π² ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΡΡΠ°Π½Π°Ρ ΠΈ Π½Π° ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠΊΠ°Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΎ ΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ². Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠΎΡΡΠΈΠΉΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎ, ΡΡΠΎ Π»ΡΠ΄ΠΈ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΡΡΠΌΡΠΌΠΈ ΠΈ ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΊ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ (Gulevich, Sarieva, Prusova, 2015). ΠΠ΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½ΠΎ Ρ ΡΠ΅ΠΌ, ΡΡΠΎ Π΄Π»Ρ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΡΠΌΡΡ ΠΈ ΠΊΠΎΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡ ΠΆΠ΅ΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π½ΠΎΡΠΌΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π½Π΅ ΠΎΠ΄ΠΎΠ±ΡΡΡΡ ΠΏΡΡΠΌΠΎΠ΅ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΠΌΠΈΠ³ΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΌ.
ΠΠ΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ — Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ — ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ»ΠΈ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ² Π² 1980;Ρ Π³Π³. Π ΡΠΎΠΌΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ Π½Π°ΡΠΊ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠΆΠ΄Π°Π»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ»ΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΏΠΎ Π³Π΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΡ, ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π·Π° ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π·Π°ΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΠ»ΠΎΡΡ Π΄ΠΎΠΌΠ°ΡΠ½Π΅Π΅ Ρ ΠΎΠ·ΡΠΉΡΡΠ²ΠΎ, Π° Π·Π° ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ — ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΡΠ΅ΡΠ°. ΠΡΠΎ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»ΡΠ»ΠΎΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΌΠΈ Π³Π΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ΅ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΏΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π²Π°Π»ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½, ΡΠ΅ΡΠΈΠ²ΡΠΈΡ ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠΈΡΡ ΡΠ΅Π±Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΈ. ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌΠ° Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ· ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΊ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ, ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π΄ΡΠ²Π°ΡΡΠΈΡ Π΄ΠΎΠΌΠ°ΡΠ½Π΅Π΅ Π½Π°ΡΠΈΠ»ΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΡΠ΅. ΠΠΎΠ·ΠΆΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ (Ρ ΠΎΡΡ ΠΈ Π½Π΅ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΡΠΎΠΉ). ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ «ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ» ΠΊ ΡΠΎΠΌΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΡΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π°ΡΡΠΎΡΠΈΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΎΡΡ Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Π°, ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΈ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ «Π°ΡΡΠΈΡΡΠ΄Ρ ΠΊ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ».
Π‘ΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π³Π΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΡΠ°Π·ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΡ . ΠΡΠ»ΠΈ ΡΡΠ½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠ°ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠΎΠ΅Π½Ρ Π½Π° Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ»Π΅Π½ΠΎΠ² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ, ΠΈΡ Π½Π΅ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΏΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ Π² ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ΅ΡΠ°ΡΡ ΠΈΡ, ΡΠΎ Π³Π΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΡΡΡΠΎΡΡΡΡ ΡΠΊΠΎΡΠ΅Π΅ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ «ΡΠΈΠ»Ρ ΠΈ ΡΠ»Π°Π±ΠΎΡΡΠΈ», «ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»Ρ ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ». ΠΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌΠ° (ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ) Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡ ΠΎΠΆΠΈ Π½Π° ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΌ.
Π‘ΡΠ°ΡΠΎΠΌΠΎΠ΄Π½ΡΠΉ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ (old-fashioned sexism) Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π² ΡΠ΅Π±Ρ Π½ΠΈΠ·ΠΊΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π²Π΅ΡΡ Π² Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ±ΡΠ·Π°Π½Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΏΠΎ Π³Π΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΡ (ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Ρ — Π΄ΠΎΠΌ, ΡΠ΅ΠΌΡΡ, ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Ρ — ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ).
Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ (modern sexism) — ΡΡΠΎ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠΈΠΌΠΈΠ½Π°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎ Π³Π΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΡ; ΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Ρ ΠΏΡΠΈΠ²Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡ ΠΊ ΡΠ΅Π±Π΅ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠ΅Π±ΡΡΡ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠ°Π² (Swim et ah, 1995).
ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ Π΄Π²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈ Π»Π΅Ρ Π½Π°Π·Π°Π΄ ΠΠΈΡΠ΅Ρ ΠΠ»ΠΈΠΊ ΠΈ Π‘ΡΡΠ·Π°Π½ Π€ΠΈΡΠΊ Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΠ»ΠΈ ΠΈΠ΄Π΅Ρ Π°ΠΌΠ±ΠΈΠ²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌΠ° (ambivalent sexism). ΠΠ½ΠΈ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠ»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ±Π΅ΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ ΠΈ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΎ Π²ΠΎ Π²ΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½ΠΎΠΉ ΠΈ Π΄ΠΎΠ±ΡΠΎΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΌΠ΅ (Glick, Fiske, 2001). Π Π°Π·Π½ΡΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Ρ Π² ΡΠ°Π±Π». 5.1.
ΠΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½ΠΎΠ΅ ΠΈ Π΄ΠΎΠ±ΡΠΎΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ ΠΈ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ
Π’Π°Π±Π»ΠΈΡΠ° 5.1
Π€ΠΎΡΠΌΠ°. | Π‘Π΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ (Π°ΡΡΠΈΡΡΠ΄Ρ ΠΊ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ). | ΠΡΡΠΈΡΡΠ΄Ρ ΠΊ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ. |
ΠΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½Π°Ρ. | ΠΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½ΡΠΉ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ (.hostile sexism) — Π²Π΅ΡΠ° Π² ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Ρ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ ΠΎΠ±ΠΈΠΆΠ°ΡΡΡΡ, ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΠΌΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½. | ΠΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½ΡΠ΅ Π°ΡΡΠΈΡΡΠ΄Ρ (hostility toward men) — Π²Π΅ΡΠ° Π² ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Ρ Π±Π΅ΡΠΏΠΎΠΌΠΎΡΠ½Ρ Π² ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ, Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π½Π΅ Π·Π°ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² Π³Π΅Π½Π΄Π΅ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ°Π²Π΅Π½ΡΡΠ²Π΅ ΠΈ ΡΡΡΠ΅ΠΌΡΡΡΡ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»Ρ Π½Π°Π΄ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ. |
ΠΠΎΠ±ΡΠΎΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ. | ΠΠΎΠ±ΡΠΎΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ (benevolent sexism) — Π²Π΅ΡΠ° Π² ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ½Ρ ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π²ΡΡΠ΅Π½Π½Ρ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Ρ, Π½ΠΎ Π½ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΌΡΠΆΡΠΊΠΎΠΉ Π·Π°Π±ΠΎΡΠ΅ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ. | ΠΠΎΠ±ΡΠΎΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΡΡΠΈΡΡΠ΄Ρ (benevolence toward men) — Π²Π΅ΡΠ° Π² ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Ρ Π»ΡΡΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ, Π½ΠΎ Π½ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΆΠ΅Π½ΡΠΊΠΎΠΉ Π·Π°Π±ΠΎΡΠ΅ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΡ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ. |
ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΊ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ ΠΈ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½Ρ. ΠΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½ΡΠΉ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π² ΡΠ΅Π±Ρ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ»Π°Π±ΠΎΡΡΠΈ (ΡΠΌΠΎΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π½Π΅ΡΡΠ°Π±ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ) ΠΈ Π΄ΠΎΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½, Π° Π²ΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½ΡΠ΅ Π°ΡΡΠΈΡΡΠ΄Ρ ΠΊ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ — Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ»Π°Π±ΠΎΡΡΠΈ (Π±Π΅ΡΠΏΠΎΠΌΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π² ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ) ΠΈ Π΄ΠΎΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½.
ΠΠ½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΠΎ, Π΄ΠΎΠ±ΡΠΎΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π² ΡΠ΅Π±Ρ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Ρ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ (ΡΡΠΎΠ²Π½Π΅ΠΌ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΡ), Π½ΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π½ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΌΡΠΆΡΠΊΠΎΠΉ Π·Π°Π±ΠΎΡΠ΅, Π° Π΄ΠΎΠ±ΡΠΎΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΡΡΠΈΡΡΠ΄Ρ ΠΊ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Π°ΠΌ — Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΌΡΠΆΡΠΈΠ½Ρ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΠΌΠΈ (ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΠΎΡΡΡ ΠΊ ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½ΡΠΌ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡΠΌ), Π½ΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Π½ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ Π² Π·Π°Π±ΠΎΡΠ΅ ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½.
ΠΠ° ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄, Π²ΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΈ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅, Π° Π΄ΠΎΠ±ΡΠΎΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ — ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Π°. ΠΠΎΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΠ±Π΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ? ΠΠ°Π²Π°ΠΉΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΡΡΠΎΡ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ Π½Π° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ² ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ.
ΠΠΎ-ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ , Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π·Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Ρ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ², ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π»ΡΠ±ΠΎΠ΅ — ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π΅Π³Π°ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠ΅ — ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅. ΠΠΎ-Π²ΡΠΎΡΡΡ , ΡΠΎ, ΡΡΠΎ Π½Π° ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ Π²Π·Π³Π»ΡΠ΄ ΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΡΡΡ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ, ΠΏΡΠΈ Π±Π»ΠΈΠΆΠ°ΠΉΡΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈΠΌ Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ. ΠΡΠ»ΠΈ Π»ΡΠ΄ΠΈ Ρ Π²ΡΠ°ΠΆΠ΄Π΅Π±Π½ΡΠΌ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌΠΎΠΌ ΠΎΠ΄ΠΎΠ±ΡΡΡΡ ΠΎΡΠΊΡΡΡΡΡ Π°Π³ΡΠ΅ΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°ΠΌ, ΡΠΎ Π»ΡΠ΄ΠΈ Ρ Π΄ΠΎΠ±ΡΠΎΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ — ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΏΡΠ°Π²Π° ΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½ Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΡΠ΅. ΠΠΎΡΠΏΡΠΈΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠ½ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Π·Π°Π±ΠΎΡΡ ΠΎΠ±ΠΎΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ Π·Π° ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π°ΠΌΠΈ ΡΠ΅ΠΌΡΠΈ. Π’Π΅ΠΌ Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π΄ΠΎΠ±ΡΠΎΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌ ΡΠ°ΡΡΠΎ Π²ΠΎΡΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΡΡΡ Π½Π΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΡΠ³ΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ°Π², Π° ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΎΡΠΌΠ° Π·Π°Π±ΠΎΡΡ ΠΎ ΠΆΠ΅Π½ΡΠΈΠ½Π°Ρ . Π‘ΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ Π΄ΠΎΠ±ΡΠΎΠΆΠ΅Π»Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊ Π½Π΅ΠΌΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΠΊΡ.
ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π»ΡΠ΄ΠΈ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠ°ΠΌΠΈ? ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΡΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ²? ΠΡΠΈ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΡ Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ Π½Π° ΠΏΡΠΎΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ Π΄Π΅ΡΡΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΠΉ. Π£ΠΆΠ΅ Π² 1980;Ρ Π³Π³. ΡΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ ΡΡΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄Π° ΠΊ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ: ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ, Π³ΡΡΠΏΠΏΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΉ (ΡΠΈΡ. 5.1).
Π ΠΈΡ. 5.1. Π€Π°ΠΊΡΠΎΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ°ΡΡΡΠ΄ΠΊΠΎΠ².