ΠΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ.
Π ΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅.
Π§Π°ΡΡΡ 1
ΠΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ: (1) ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°ΠΌΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ; (2) ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π²Π° ΡΠ°ΠΌΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ·ΡΠΊΠ°; (3) ΠΊΠ°ΠΊ Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡ ΠΈΡΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ°; (4) ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π²Π° Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡΠ° ΠΈΡΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ°. ΠΡΡΠ³ΠΈΠ΅ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΡ. ΠΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ, ΡΠΌΠΈΠ»ΡΡΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ, ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ, ΡΠΌΠΈΠ»ΡΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ; emilian, emiliano, emilian-romagnol, emilianoromagnolo, Sammarinese. ΠΠΎΠ΄ ISO 639β3: eml (ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ); rgn (ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ. Π ΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅. Π§Π°ΡΡΡ 1 (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ±ΡΠ°Ρ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ°
ΠΡΡΠ³ΠΈΠ΅ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΡ. ΠΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ, ΡΠΌΠΈΠ»ΡΡΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ, ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ, ΡΠΌΠΈΠ»ΡΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ; emilian, emiliano, emilian-romagnol, emilianoromagnolo, Sammarinese. ΠΠΎΠ΄ ISO 639−3: eml (ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ); rgn (ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ).
ΠΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ: (1) ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°ΠΌΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ; (2) ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π²Π° ΡΠ°ΠΌΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ·ΡΠΊΠ°; (3) ΠΊΠ°ΠΊ Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡ ΠΈΡΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ°; (4) ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π²Π° Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡΠ° ΠΈΡΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ°.
ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΡΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ, ΠΏΡΠΎΡΠΎΠΈΡΠ°Π»ΠΎΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ, Π³Π°Π»Π»ΠΎΠΈΡΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ, ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ.
ΠΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅. Π‘Ρ. ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π² ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ²: «Indo-European, Italic, Romance, Italo-Western, Western, Gallo-Iberian, GalloRomance, Gallo-Italian» [Ethnologue 2016: Emiliano-Romagnolo].
ΠΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ° ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠΎ-Π·Π°ΠΏΠ°Π΄Π΅ ΠΡΠ°Π»ΠΈΠΈ ΠΎΡ ΠΡΡΡΠ΅Π½ΡΡ Π΄ΠΎ Π Π°Π²Π΅Π½Π½Ρ; ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΠΏΠ΅Π½Π½ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ, Ρ. ΠΠΎ ΠΈ ΠΠ΄ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΌΠΎΡΠ΅ΠΌ, Π½Π° ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΠΌΠΈΠ»ΠΈΠΈ ΠΈ Π ΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΈ, Π½Π° ΡΠ³Π΅ ΠΠ°Π΄Π°Π½ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄ΠΎΠ»ΠΈΠ½Ρ; Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΠΆΠ½ΡΡ ΠΠΎΠΌΠ±Π°ΡΠ΄ΠΈΡ (ΡΠ°ΠΉΠΎΠ½Ρ ΠΠ°Π½ΡΡΠΈ ΠΈ ΠΠ°Π²ΠΈΠΈ) ΠΈ ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠ½ΡΡ Π’ΠΎΡΠΊΠ°Π½Ρ (ΡΠ°ΠΉΠΎΠ½ ΠΡΠ½ΠΈΠ΄ΠΆΠ°Π½ΠΎ ΠΈ ΡΠ΅Π²Π΅Ρ ΠΠ°ΡΠΊΠ΅ Π² ΠΏΡΠΎΠ². ΠΠ΅ΡΠ°ΡΠΎ), Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π‘Π°Π½-ΠΠ°ΡΠΈΠ½ΠΎ. ΠΡΡΠ΅ΡΠ»ΠΈΠ²ΡΠ΅ Π³ΡΠ°Π½ΠΈΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠΎΡΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡ Π»ΠΈΡΡ Π½Π° ΡΠ³Π΅ ΠΏΠΎ Π³ΡΠ΅Π±Π½Ρ ΠΠΏΠ΅Π½Π½ΠΈΠ½. Π§ΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡΡΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ 2 ΠΌΠ»Π½ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠ΅Π³ΠΈΠΎΠ½Π°Ρ , ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎ 2 ΠΌΠ»Π½ Π² ΠΡΠ°Π»ΠΈΠΈ.
ΠΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠ΅ Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡΡ
1. ΠΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡ
ΠΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ ΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡΠ°ΠΌΠΈ:
- (Π°) Π·Π°ΠΏΠ°Π΄Π½ΠΎΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ (western emiliano, occidental). ΠΠΎΠ²ΠΎΡΡ ΠΡΡΡΠ΅Π½ΡΡ (piacentino) ΠΈ ΠΠ°ΡΠΌΡ (ΠΏΠ°ΡΠΌΡΠΊΠΈΠΉ, parmigiano);
- (Π±) ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ (central emiliano, emiliano central). ΠΠΎΠ²ΠΎΡΡ Π Π΅Π΄ΠΆΠΎ (reggiano) ΠΈ ΠΠΎΠ΄Π΅Π½Ρ (modenese);
- (Π²) Π²ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ (eastern emiliano, emiliano orientale). ΠΠΎΠ²ΠΎΡΡ Π€Π΅ΡΡΠ°ΡΡ (ΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠΈΠΉ, ferrarese) ΠΈ ΠΠΎΠ»ΠΎΠ½ΡΠΈ (Π±ΠΎΠ»ΠΎΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ, bolognese), Π·Π° ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π²ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΈΠ½ΡΠΈΠΈ.
- 2. ΠΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ
- (Π°) ΠΌΠ°Π½ΡΡΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅ (mantovano). ΠΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ, ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅, Π»ΠΎΠΌΠ±Π°ΡΠ΄ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ Π²Π΅Π½Π΅ΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ;
- (Π±) ΠΊΠ°ΡΠ°Π»ΡΠΌΠ°Π΄ΠΆΠΎΡΡΠΊΠΈΠΉ (Casalmaggiore; casalasco). ΠΠΎΠ²ΠΎΡ Π½. ΠΏ. ΠΠ°ΡΠ°Π»ΡΠΌΠ°Π΄ΠΆΠΎΡΠ΅ Π½Π° ΡΠ³Π΅ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΈΠ½ΡΠΈΠΈ ΠΡΠ΅ΠΌΠΎΠ½Π° (casalasco);
- (Π²) Π²ΠΎΠ³ΡΡΡΠΊΠΎ-ΠΏΠ°Π²ΠΉΠΉΡΠΊΠΈΠ΅ (vogherese-pavese). ΠΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ ΠΠΎΠ³Π΅ΡΡ ΠΈ ΠΠ°Π²ΠΈΠΈ Π½Π° ΡΠ³Π΅ ΠΠΎΠΌΠ±Π°ΡΠ΄ΠΈΠΈ, ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅, ΠΏΡΠ΅ΠΌΠΎΠ½ΡΡΠΊΠΈΠ΅, Π»ΠΈΠ³ΡΡΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ Π»ΠΎΠΌΠ±Π°ΡΠ΄ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ;
- (Π³) Π»ΡΠ½ΠΈΠ΄ΠΆΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅ (lunigia.no). ΠΠΎΠ²ΠΎΡΡ ΠΡΠ½ΠΈΠ΄ΠΆΠ°Π½Ρ Π½Π° ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠΎ-Π·Π°ΠΏΠ°Π΄Π΅ Π’ΠΎΡΠΊΠ°Π½Ρ, ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ½ΠΎ ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΌΠΈΠ»ΡΡΠ½ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ Π»ΠΈΠ³ΡΡΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ;
- (Π΄) ΠΊΠ°ΡΡΠ°ΡΡΠΊΠΈΠΉ (carrarese). ΠΠΎΠ²ΠΎΡ Π½. ΠΏ. ΠΠ°ΡΡΠ°ΡΠ° Π½Π° ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠΎ-Π·Π°ΠΏΠ°Π΄Π΅ Π’ΠΎΡΠΊΠ°Π½Ρ;
- (Π΅) ΠΌΠ°ΡΡΠΊΠΈΠΉ (massese). ΠΠΎΠ²ΠΎΡ Π½. ΠΏ. ΠΠ°ΡΡΠ° Π½Π° ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠΎ-Π·Π°ΠΏΠ°Π΄Π΅ Π’ΠΎΡΠΊΠ°Π½Ρ, ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΠΈΠΉ ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠΎΡΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡ.
- 3. Π ΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡ
ΠΡΠ°Π½ΠΈΡΠ° ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΎΠΉ Π·ΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½Π°; ΠΎΠ½Π° ΠΏΡΠΈΠ±Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Ρ. Π‘ΠΈΠ»Π»Π°ΡΠΎ; ΠΊ ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΎΠΌΡ Π°ΡΠ΅Π°Π»Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ Π²ΠΎΡΡΠΎΠΊ ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΈΠ½ΡΠΈΠΈ ΠΠΎΠ»ΠΎΠ½ΡΡ, Π³Π΄Π΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Ρ:
- (Π°) ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠΎΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ / ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠΎΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡ. Northern romagnolo, romagnolo septentrionale. Π Π°ΠΉΠΎΠ½Ρ Π Π°Π²Π΅Π½Π½Ρ;
- (Π±) ΡΠΆΠ½ΠΎΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠ±Π»ΡΡΠΊΠΈΠΉ / ΡΠΆΠ½ΠΎΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡ. Southern romagnolo, romagnolo meridionale. Π Π°ΠΉΠΎΠ½Ρ Π€ΠΎΡΠ»ΠΈ;
- (Π²) ΠΌΠ°ΡΠΊΡΠΊΠΈΠΉ / ΠΌΠ°ΡΠΊΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ (marchigiano) Π³ΠΎΠ²ΠΎΡ. Π ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΎΠΌΡ ΡΠΈΠΏΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠ° ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΠ°ΡΠΊΠ΅ Π΄ΠΎ ΡΠ΅ΠΊΠΈ ΠΠ·ΠΈΠ½ΠΎ, Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Ρ ΠΏΡΠΎΠ²ΠΈΠ½ΡΠΈΠΈ ΠΠ΅Π·Π°ΡΠΎ ΠΈ Π£ΡΠ±ΠΈΠ½ΠΎ;
- (Π³) ΡΠ°Π½-ΠΌΠ°ΡΠΉΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ (Sammarinese]) Π³ΠΎΠ²ΠΎΡ. ΠΠ° ΡΠ΅ΡΡΠΈΡΠΎΡΠΈΠΈ Π‘Π°Π½-ΠΠ°ΡΠΈΠ½ΠΎ ΠΈ Π² ΠΏΡΠΈΠ»Π΅Π³Π°ΡΡΠΈΡ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡΡ .
ΠΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Ρ Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡΠΎΠ²
Π‘Ρ. ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Ρ ΡΠΌΠΈΠ»ΠΈΠ°Π½ΠΎ-ΡΠΎΠΌΠ°Π½ΡΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΡ Π΄ΠΈΠ°Π»Π΅ΠΊΡΠΎΠ² Π² ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠΈ: «Dialects: Western Emiliano, Central Emiliano, Eastern Emiliano, Northern Romagnolo, Southern Romagnolo, Mantovano, Vogherese-Pavese, Lunigiano. A structurally separate language from Italian [Agard, 1984]. Related to Lombard [/mo]» [Hall 1974: 29; Fleischman 1992; Ethnologue 2016: Emiliano-Romagnolo].