ΠΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ — Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½ΡΠΉ, Π½Π΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΉ Π²ΠΊΡΡΠ° ΠΈ Π·Π°ΠΏΠ°Ρ
Π° Π³Π°Π·. ΠΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π΄Π²ΡΡ
Π°ΡΠΎΠΌΠ½Π° — Π2. ΠΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΡΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π½Π΅ΠΏΡΠΈΡΡΠ½ΡΠΉ Π·Π°ΠΏΠ°Ρ
. ΠΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΡΠΈΡΠ°Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎ Π·Π°ΠΏΠ°Ρ
ΡΠ°ΠΌΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. ΠΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Π΅ XIX Π²Π΅ΠΊΠ° ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ»ΠΈ, ΡΡΠΎ ΡΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ Π·Π°ΠΏΠ°Ρ
Π° Π½Π΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ, Π½Π΅ΠΏΡΠΈΡΡΠ½ΡΠΉ Π·Π°ΠΏΠ°Ρ
Π²ΡΠ·Π²Π°Π½ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠΌΠΈ ΡΠ΅ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ
Π³Π°Π·ΠΎΠ². ΠΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ — ΡΠ°ΠΌΡΠΉ Π»ΡΠ³ΠΊΠΈΠΉ Π³Π°Π·! ΠΠ½ Π² 14,5 ΡΠ°Π· Π»Π΅Π³ΡΠ΅ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ
Π° (1Π» Π²Π΅ΡΠΈΡ 0,09 Π³). ΠΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΌΡΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠ·ΡΡΠΈ Π½Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ, ΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΡΡ Π²Π²Π΅ΡΡ
. ΠΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΉ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π³Π°Π·ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΡ
Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ². ΠΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎ Π² ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠ°Π· Π²ΡΡΠ΅ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ
Π°. Π ΡΠΌΠ΅ΡΠΈ Ρ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ
ΠΎΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π³ΠΎΡΡΡ ΠΈ Π²Π·ΡΡΠ²ΠΎΠΎΠΏΠ°ΡΠ΅Π½. ΠΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΡΠ΅Π½. Π Π°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ°Π»Π°, Π° ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ΡΠΆΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ΅Π·Π²ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠ°Ρ (-252,8Β°Π‘). Π Π°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌ Π² ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ»Π΅ ΠΈ ΡΡΠ΄Π΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ²: ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π΅, Π½ΠΈΠΊΠ΅Π»Π΅, ΠΏΠ°Π»Π»Π°Π΄ΠΈΠΈ, ΡΠΈΡΠ°Π½Π΅, ΠΏΠ»Π°ΡΠΈΠ½Π΅. Π‘ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°Ρ
ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π° Π΅Π³ΠΎ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΡ Π΄ΠΈΡΡΡΠ½Π΄ΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π½ΠΈΡ
; Π΄ΠΈΡΡΡΠ·ΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡΠΉ ΡΠΏΠ»Π°Π² (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΡΠ°Π»Ρ) ΠΈΠ½ΠΎΠ³Π΄Π° ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°Π·ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΏΠ»Π°Π²Π° Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ (ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄Π΅ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ). ΠΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π±ΡΠ΅.
Π‘ΠΎΠ±ΠΈΡΠ°ΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΡΠ΅ΡΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ
Π° ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΠ±ΠΈΡΠΊΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ Π²ΠΎΠ΄Ρ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΠ±ΠΈΡΠΊΡ Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅ΡΠ½ΡΡΡ Π²Π²Π΅ΡΡ
Π΄Π½ΠΎΠΌ.
ΠΠΈΠ΄ΠΊΠΈΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π² ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ·ΠΊΠΎΠΌ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π΅ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡ ΠΎΡ ?252,76 Π΄ΠΎ ?259,2 Β°C. ΠΡΠΎ Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½Π°Ρ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ, ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π»ΡΠ³ΠΊΠ°Ρ (ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ?253 Β°C 0,0708 Π³/ΡΠΌΡ) ΠΈ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°Ρ (Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ?253 Β°C 13,8 ΡΠ). ΠΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΠ΅: ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ?240,2 Β°C ΠΈ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ 12,8 Π°ΡΠΌ. ΠΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΡΡΡΡ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈ ΠΎΠΆΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°. Π ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΡΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· 99,79% ΠΏΠ°ΡΠ°-Π2, 0,21% ΠΎΡΡΠΎ-Π2.
Π’Π²ΡΡΠ΄ΡΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ?259,2 Β°C, ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ 0,0807 Π³/ΡΠΌΡ (ΠΏΡΠΈ ?262 Β°C) — ΡΠ½Π΅Π³ΠΎΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ°, ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»Ρ Π³Π΅ΠΊΡΠ°Π³ΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ½Π³ΠΎΠ½ΠΈΠΈ, ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Π°Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° P6/mmc, ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅ΠΉΠΊΠΈ a = 0,378 Π½ΠΌ ΠΈ c = 0,6167 Π½ΠΌ.
Π 1935 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π£ΠΈΠ½Π³Π΅Ρ ΠΈ Π₯ΡΠ½ΡΠΈΠ½Π³ΡΠΎΠ½ Π²ΡΡΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ²ΡΡΠ΅ 250 ΡΡΡΡΡ Π°ΡΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΉΡΠΈ Π² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅. ΠΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π² ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ ΠΎΡΠΊΡΡΠ²Π°Π»ΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π·Π°ΠΌΠ°Π½ΡΠΈΠ²ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΡΠΏΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Ρ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ — Π²Π΅Π΄Ρ ΡΡΠΎ Π±ΡΠ» Π±Ρ ΡΠ²Π΅ΡΡ
Π»Π΅Π³ΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π», ΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½Ρ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΎΡΠΌΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠΏΠ»ΠΈΠ²Π°. Π‘Π΅ΠΉΡΠ°Ρ (2014 Π³.) ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ° 1,5—2,0 ΠΌΠ»Π½ Π°ΡΠΌ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ Π½Π°ΡΠΈΠ½Π°Π΅Ρ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ°ΡΡ ΠΈΠ½ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π° ΡΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΠΎΠ»ΠΎΡΠΊΠΈ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ·ΡΡΡΡΡ. ΠΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ, ΠΏΡΠΈ Π΅ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ
Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΡ
Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡ Π² ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π».