ΠΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΈΡΠΊΠ°
ΠΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ — ΡΡΠΎ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ° Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ . Π’ΠΎ Π΅ΡΡΡ ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ° ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π½Π°ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄Π²Π΅ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅, ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΊΠ°ΠΊ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ / ΠΈ/, Π·Π°Π²ΠΈΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ ΠΎΡ Π΄ΡΡΠ³Π°. ΠΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠΈΡ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ΅Π½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ Π² ΠΎΠ΄Π½Ρ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ Π»ΡΡΡΠ°Ρ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ, Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ … Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΈΡΠΊΠ° (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π½Π° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ΅. ΠΡΡΡΡ Π² ΡΠΎΡΡΠ°Π² ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ, Π° ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅Π΄Π΅ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΠΉΠΌΠ°. ΠΠ€Π 27 018 Ρ ΠΏΠΎΠ³Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΡΠ΅Π½ΡΡΠ±ΡΠ΅ 2005 Π³ΠΎΠ΄Π° ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ Π² ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ 25% (Π₯1=0,25), ΠΠ€Π 45 001 Ρ ΠΏΠΎΠ³Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² Π½ΠΎΡΠ±ΡΠ΅ 2006 Π³ΠΎΠ΄Π° — 45% (Π₯2=0,45), ΠΠ€Π 46 001 Ρ ΠΏΠΎΠ³Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΡΠ΅Π½ΡΡΠ±ΡΠ΅ 2008 Π³ΠΎΠ΄Π° — 30% (Π₯3=0,3) .
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ. ΠΠ»Ρ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΈΠ· ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ (ΠΠ€Π 27 018, ΠΠ€Π 45 001, ΠΠ€Π 46 001), ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° Π²ΡΠ³Π»ΡΠ΄ΠΈΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ.
= [], (2.2).
Π³Π΄Π΅ ij ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ i ΠΈ j.
ΠΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ — ΡΡΠΎ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ° Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ . Π’ΠΎ Π΅ΡΡΡ ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ° ΡΠΎΠ³ΠΎ, Π½Π°ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄Π²Π΅ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅, ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΊΠ°ΠΊ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ / ΠΈ/, Π·Π°Π²ΠΈΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ ΠΎΡ Π΄ΡΡΠ³Π°. ΠΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠΈΡ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ΅Π½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ Π² ΠΎΠ΄Π½Ρ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ Π»ΡΡΡΠ°Ρ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ, Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Π°, Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎ, ΠΏΠΎΠ²Π»Π΅ΡΡ Π·Π° ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π»ΡΡΡΡΡ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ, Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ. ΠΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ΅Π½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ Π΄ΡΡΠ³ Π΄ΡΡΠ³Π°, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ Π»ΡΡΡΠ°Ρ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ, Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, Ρ ΡΠ΄ΡΠ΅ΠΉ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ, Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ. ΠΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΠΈΠ»ΠΈ Π½ΡΠ»Π΅Π²ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΡΠΈΡ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ ΡΠ»Π°Π±Π° Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅.
ΠΡΠ΅Π½Ρ Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΉ ΠΊ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°, ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ. ΠΠ° ΡΠ°ΠΌΠΎΠΌ Π΄Π΅Π»Π΅, ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠ°Π²Π½Π° ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π½ΠΈΠΌΠΈ, ΡΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π½Π° ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΡ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ:
= p, (2.3).
Π³Π΄Π΅ pij (Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ Π±ΡΠΊΠ²Π° Ρ) ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ Π½Π° ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³Ρ i ΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ Π½Π° ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³Ρ j. ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ Π½ΠΎΡΠΌΠΈΡΡΠ΅Ρ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΠΎΠ±Π»Π΅Π³ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ .
ΠΡΡΡΡ ΠΠ€Π 27 018 ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄ Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠΎΠΌ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½, ΠΠ€Π 45 001 — ΠΏΠΎΠ΄ Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠΎΠΌ Π΄Π²Π° ΠΈ ΠΠ€Π 46 001 — ΠΏΠΎΠ΄ Π½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠΎΠΌ ΡΡΠΈ.
ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ ΠΈ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΠ» Ρ12 = 0,994, Ρ13 = 0,990, Ρ23 = 0,999.
ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° Π»Π΅ΠΆΠΈΡ Π² ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π΅ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ -1 ΠΈ +1. ΠΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ½ ΡΠ°Π²Π΅Π½ —1, ΡΠΎ ΡΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ, Π΅ΡΠ»ΠΈ +1 — ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΡ. Π Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅Π² ΠΎΠ½ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠΈΠΌΠΈ Π΄Π²ΡΠΌΡ ΡΠΊΡΡΡΠ΅ΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ. ΠΡΠ΅ ΡΡΠΈ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠΉ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ, Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΈΠΉ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅. ΠΠ°Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ°ΠΊΡ Π΄Π°Π΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π²ΡΠ΅ ΡΡΠΈ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΠΎ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Π½Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ.
Π§ΡΠΎΠ±Ρ Π½Π°ΠΉΡΠΈ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³, Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΈΡ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ°Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π±Π°Π·Π° Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Ρ ΡΠ½Π²Π°ΡΡ ΠΏΠΎ ΠΌΠ°ΠΉ 2003 Π³ΠΎΠ΄Π°. ΠΡΠΎΠ²Π΅Π΄Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΡ, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ 1 = 3,72, 2 = 4,34, 3 = 6,27. ΠΡΡΡΠ΄Π° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°ΡΡ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄, ΡΡΠΎ Π΄ΡΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΈ ΠΏΡΡΠΌΠΎ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π° ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, Ρ. Π΅. ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΡ, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠ°Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ Π΄ΡΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ, ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΉ ΡΠΈΡΠΊ.
ΠΠ½Π°Ρ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΡ ΠΊΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΠΈΠΈ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ i ΠΈ j, ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ Π½Π°ΠΉΡΠΈ ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ. Π’Π°ΠΊ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ 12 = 15,88, 13 = 22,83, 23 = 25,35. ΠΠ°ΠΉΠ΄Π΅ΠΌ Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ½Π°Π΄ΠΎΠ±ΠΈΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΡΡ. ΠΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΡ Π΄Π»Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΡΠ°Π²Π½Π° 11 = 1 * 1 * 1 = 1= 13,69. ΠΠ½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΠΎ, 22 = 17,58, 33 = 35,88. Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ Π½Π° Π²ΡΡ ΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΡΡ.
Π’Π°Π±Π»ΠΈΡΠ° 2.1. ΠΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠΈΡΠ°.
ΠΠ°ΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ. | ||||
13,69. | 15,88. | 22,83. | ||
15,88. | 17,58. | 25,35. | ||
22,83. | 25,35. | 35,88. | ||
ΠΡΠ΅ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΡΠ° ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΌΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»ΠΈ. ΠΠ°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Ρ = [Π₯1Π₯111 + Π₯1Π₯212 + Π₯1Π₯213 + Π₯2Π₯121 + Π₯2Π₯222 + Π₯2Π₯323 + Π₯2Π₯131 + Π₯3Π₯232 + Π₯3Π₯333] = [(0,25*0,25*13,69) + (0,25*0,45*15,88) + (0,25*0,3*22,83) + (0,45*0,25*15,88) + (0,45*0,45*17,58) + (0,45*0,3*25,35) + (0,3*0,25*22,83) + (0,3*0,45*25,35) + 0,3*0,3*35,88)] = [21,49] = 4,64%.
Π ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ, ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π° ΠΎΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°ΠΌΠΈ, ΡΠΈΡΠΊ Π·Π΄Π΅ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ° ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, Π° Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ½Π΅ΡΡΠΈ ΡΠ±ΡΡΠΊΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»Ρ. Π§ΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΈΡΠΊ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π΅ ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ (ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ) ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°:
(2.4).
Π³Π΄Π΅ — ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°; ri — Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π° ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΠ°Ρ ; pi — Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΠΎΠ²; n — ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΠΎΠ².
ΠΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π° Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π΅:
(2.5).
Π³Π΄Π΅ ri — Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π° ΠΏΡΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΠ°Ρ ; pi — Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΠΎΠ²; n — ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΠΎΠ².
Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ° «Π±Π΅ΡΠ°». ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ «Π±Π΅ΡΠ°» Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π΅Π΅ ΡΡΠ²ΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΊ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π±Π°Π½ΠΈΡΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΠ° Π² Π±ΡΠ΄ΡΡΠ΅ΠΌ. ΠΠ»Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ «Π±Π΅ΡΡ» Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ Π±ΡΡΡ ΡΡΡΠ΅Π½Ρ Π²ΡΠ΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠ΅ ΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ»Π΅Π±Π°Π½ΠΈΠΉ. ΠΠ°ΡΠ΅ΠΌ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΡΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ ΡΠ΅Π½Π° Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ Π½Π° ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ΅ ΠΈΠ· ΡΡΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ.
«ΠΠ΅ΡΡ» Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°ΠΊΠ»ΠΎΠ½ Π³ΡΠ°ΡΠΈΠΊΠ° ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΡΠΎΡ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ Π±ΡΠ» ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΠΌ ΠΎΡ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Π° ΠΊ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄Ρ, ΡΠΎ «ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ Π±Π΅ΡΡ» (historical beta) Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ ΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ»ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΎ ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ½ΠΊΠ°. Π‘ΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡΠ° Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ Π°ΠΏΠΎΡΡΠ΅ΡΠΈΠΎΡΠ½ΡΡ (ΠΏΡΠΎΡΠ»ΡΡ ) Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° «Π±Π΅ΡΠ°» Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΉ Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠ΅ΠΉ (simple linear regression), ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ Π½Π°ΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΡ ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΎΠ². ΠΠ°ΠΊ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΎ, ΠΈΡΡΠΈΠ½Π½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° «Π±Π΅ΡΠ°» ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π»ΠΈΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΡΡΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ, ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ Π² ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΌ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π΅, ΡΠ²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ r Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΡΠ½ΠΎΠΊ Π² ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ. Π’Π°ΠΊΠΈΠ΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ. Π Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΠΏΠΎΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΊΠΈ Π·Π°Π΄Π°ΡΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΠΌΠΈ, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π΄Π΅ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌΠΈ, Ρ. Π΅. ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ.
Π ΡΠ°ΠΌΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡ. Π’ΠΎΠ³Π΄Π° ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄:
. (2.6).
ΠΠ΄Π΅ΡΡ ΠΈ — ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΡΠ΅ (Π½Π΅ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ), — ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½Π°Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π°, ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΡΡΡΠ°Ρ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡ:, Π³Π΄Π΅ — ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎΠΉ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ F. ΠΠ· ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΈ Π±Π΅Π·ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΠ΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ Π½ΡΠ»Ρ. ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΡΠ²ΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΠΊ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ F. ΠΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠ΄Π²ΠΈΠ³ΠΎΠΌ.
ΠΠ΄Π½Π° ΠΈΠ· ΡΠ°ΠΌΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Π΅ΠΉ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅Ρ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ° F Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠ°.
Π ΡΠ½ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ (market mode) — ΡΡΠΎ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· ΠΏΡΡΠ΅ΠΉ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π·Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ Π·Π° ΡΠΎΡ ΠΆΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡ:
ri = iI + iI rI + iI, ( 2.7)
Π³Π΄Π΅ ri — Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ i Π·Π° Π΄Π°Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄; rI — Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡ I Π·Π° ΡΡΠΎΡ ΠΆΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄; iI — ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ; iI — ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ Π½Π°ΠΊΠ»ΠΎΠ½Π°; iI — ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½Π°Ρ ΠΏΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ.
ΠΠ°ΠΊ Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΈ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ° Π½Π°ΠΊΠ»ΠΎΠ½Π°, ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΡΠ΅ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡ, ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΡΠ΅ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ. «ΠΠ΅ΡΠ°» ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΈΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ:
(2.8).
Π³Π΄Π΅ iI, ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠΈ i ΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡ, Π° I2 ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΡ (ΠΊΠ²Π°Π΄ΡΠ°Ρ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ) Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π½Π° ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡ.
ΠΡΡ ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ· ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ, ΠΎΠ±ΡΠΈΠΉ ΡΠΈΡΠΊ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ i, ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΠΌΡΠΉ Π΅Π΅ Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΊΠ°ΠΊ 2i, ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· Π΄Π²ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ: (1) ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΉ (ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ) ΡΠΈΡΠΊ (market risk); (2) ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ (ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ) ΡΠΈΡΠΊ (unique risk). Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, 2i ΡΠ°Π²Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΌΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ:
(2.9).
Π³Π΄Π΅ 2i ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡ, 2iI2i — ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΡΠΈΡΠΊ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ i, Π° 2 i — ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΡΠΈΡΠΊ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ i, ΠΌΠ΅ΡΠΎΠΉ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ³ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ iI.
Π ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΉ ΡΠΈΡΠΊ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΠΌΡΠΉ Π΄ΠΈΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠ΅ΠΉ Π΅Π³ΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ:
(2.10).
Π³Π΄Π΅, .
Π ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π΄ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ (Ρ.Π΅. ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ Π² Π½Π΅Π³ΠΎ Π²Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡ), ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄Π°Ρ Π΄ΠΎΠ»Ρ Π₯i. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π·Π° ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅Π² ΠΏΡΠ΅Π΄Π½Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ «Π±Π΅ΡΡ». Π’Π°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ «Π±Π΅ΡΠ°» ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠΌ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ «Π±Π΅ΡΡ» ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³, Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡ Π² ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠΎ Π½Π΅Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π²ΡΠ·ΠΎΠ²Π΅Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ «Π±Π΅ΡΡ» ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΈ, ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π² ΠΊΠ°ΠΊΡΡ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ°.
Π‘ΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎ Π΄ΡΡΠ³Π°Ρ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ. ΠΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΎ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ², ΡΠΎ Π΄ΠΎΠ»Ρ Π₯ ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΡ 1/N. ΠΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π΄ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ, ΡΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π±ΡΠΌΠ°Π³ Π² Π½Π΅ΠΌ (ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ΅ N) ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅. ΠΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° 1/N ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ. ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°ΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅Π΅ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅: Π΄ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΠΈΡΠΊ.
ΠΡΡΠ³ΠΈΠΌ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΠΌΡΠΌ Π² Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΡ , ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ. ΠΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½Π°Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° rp — Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ.
(2.11).
— ΡΠΈΡΠΊ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ.
ΠΠΏΡΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ Π»ΡΠ±ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡΠ° ΡΡΡΠ°ΡΠ΅Π³ΠΈΠ΅ΠΉ Π² ΡΡΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ² Π² ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, Π° ΡΠ°ΡΡΠΈ — Π² Π±Π΅Π·ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΈ. ΠΠΈΠ±ΠΎ Π½Π°ΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΡ: ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π°ΠΉΠΌΠ° Π΄Π»Ρ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ. Π§Π΅ΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π΄ΠΎΠ»Ρ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ², Π²Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ Π² ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²ΡΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Ρ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊ Π±Π΅Π·ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²ΡΠΌ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° ΡΠΈΡΠΊΠ°.
ΠΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³, ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΡ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΊΠ΅, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ Π² Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π±ΡΠ΄ΡΡ Π·Π°Π²ΠΈΡΠ΅ΡΡ ΠΎΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠ²ΡΠ΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎΠΉ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ rp. Π’Π°ΠΊ ΠΆΠ΅, Π²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ, Π±ΡΠ΄ΡΡ Π·Π°Π²ΠΈΡΠ΅ΡΡ ΠΎΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠ² ΠΈ .
ΠΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΠ° Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠ²ΡΠ΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡ Π² Π½Π΅Π΅ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Ρ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ.
ΠΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΌΡΡΠ» ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠ΅Π²ΠΈΠ΄Π΅Π½: ΡΡΠ½ΠΎΠΊ ΡΡΠΈΡΠ°Π΅ΡΡΡ «ΡΡΡΠΎΡΠ²ΡΠΈΠΌΡΡ», ΡΠ±Π°Π»Π°Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ. Π ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ, ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΏΡΠΎΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΡ.
ΠΡΠ΄Π΅ΠΌ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΠΎΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ (ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ Π±Π΅Π·ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²Π°Ρ ΡΡΠ°Π²ΠΊΠ° ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π·Π°ΠΉΠΌΠΎΠ² Π΄Π»Ρ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΡΠ°ΡΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΡΠ½ΠΊΠ° ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΈ ΡΠ° ΠΆΠ΅ ΠΈ ΡΠ°Π²Π½Π° rf). ΠΡΠ»ΠΈ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠ½Π°Ρ, Ρ. Π΅. ΡΡΠ½ΠΎΠΊ ΡΠ±Π°Π»Π°Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ, ΡΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΡΠ΄ΠΎΠ²Π»Π΅ΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅Ρ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Ρ: Π΄ΠΎΠ»Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ Π² Π½Π΅ΠΌ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π΅Π΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ. Π’Π°ΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΌ ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ½ΠΎ. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Ρ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ, ΠΌΡ Π±ΡΠ΄Π΅ΠΌ ΠΎΡΠΎΠΆΠ΄Π΅ΡΡΠ²Π»ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠΈΠΌ rM.
ΠΡΠ°ΠΊ, ΡΠ΅Π³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ Π΄Π»Ρ i-ΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π²ΠΈΠ΄:
(2.12).
ΠΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ, Π² ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΠΌΠ° «Π΄Π»Ρ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³, ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΡ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΊΠ΅, ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ, ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈ ΡΠΎΡ ΠΆΠ΅ ΠΈ ΡΠ°Π²Π΅Π½ Π±Π΅Π·ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π²ΠΊΠ΅».
ΠΠΌΠ΅Π΅ΠΌ.
(2.13).
ΠΠ΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠΌ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠΈΠΌ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³Ρ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΅Π΅ ΡΡΠ²ΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ «Π±Π΅ΡΠ°» ΠΊ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ.
Π‘Π»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ² (CAPM).
Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΠ½ΠΈΠ΅ΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ. Π£ΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ². ΠΠ»Ρ Π΅Π΅ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠΎΠ² ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ — ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΠΈΡΠΊΠ°, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³, Π²Ρ ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΡ Π² Ρ, Ρ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ.
ΠΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ² Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½Π° ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ»ΡΠΆΠΈΡΡ Π΄Π»Ρ Π²ΡΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅Π²Π΅ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½Π΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³ Π² Π½Π΅ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ, Ρ. Π΅. Π² ΡΠΈΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π½Π΅ΡΠ±Π°Π»Π°Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΠ°. Π’Π°ΠΊ, Π΅ΡΠ»ΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ Π²ΡΡΠ΅ ΡΠΎΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π·Π°Π΄Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ, ΡΠΎ Π±ΡΠΌΠ°Π³Π° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅Π½Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ, Π² ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ — Π½Π΅Π΄ΠΎΠΎΡΠ΅Π½Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ.
ΠΠ΄Π½ΠΎΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π²ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅ Π°Π΄Π΅ΠΊΠ²Π°ΡΠ½ΡΠΌΠΈ, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠ°ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΡΡ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΌΠ°Π³ΠΈ ΠΎΡ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΡ (Ρ) ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ², Ρ. Π΅. Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅Π³ΡΠ΅ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ Π²ΠΈΠ΄Π°:
(2.14).
ΠΠ΄Π΅ΡΡ ΠΈ ΠΊ — ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ, — ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΠ° (i — Π½ΠΎΠΌΠ΅Ρ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ).
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΡΡΠΎΠ²Π΅Π½Ρ ΠΈΠ½ΡΠ»ΡΡΠΈΠΈ, ΡΠ΅ΠΌΠΏΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΡΡΠ° Π²Π°Π»ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠ° ΠΈ Π΄Ρ. ΠΡΠ»ΠΈ Π΄Π°Π½Π½Π°Ρ ΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ Π±ΡΠΌΠ°Π³Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΊ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡΡ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ, ΡΠΎ Π±Π΅Π·ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π½ΠΎ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ, ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΡΠ°.
Π‘Π»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΡΡΡΠ΅ΠΌΠΈΡΡΡΡ ΠΊ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Ρ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΡΡΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ (ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ²), ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΡΠ»ΠΎΠΆΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈ «Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅» ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΡΡ ΠΊ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠΈΠ±ΠΎΠΊ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΎΠΊ.
Π Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ΅ Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΡΡ ΠΈ Π² ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΡΡΠΎΡΠ²ΡΠΈΠΌΠΈΡΡ ΡΡΠ΅ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΏΠ°ΠΌΠΈ ΡΠΏΡΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ (ΡΡΠ·ΠΈΠΌ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅) ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ°, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠ² ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΡΠΈΡΠΊ ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ° ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΠ° ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΈΡΠΊ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΡ Π² ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ (ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΡΡ ) ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΎΠ², ΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡΠΈΡ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Π½Π° Π°ΠΊΡΠΈΠ²Ρ ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ° ΠΈ/ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π΅Π³ΠΎ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ² ΠΈ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ². Π’ΠΎΠ³Π΄Π° ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΡΠΈΡΠΊ — Π·Π½Π°ΡΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΈ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΡΠΌΠΌΠ°ΡΠ½ΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΡ Π·Π° Π·Π°Π΄Π°Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ (ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ ΠΏΠΎΠ΄Π΄Π΅ΡΠΆΠ°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ·ΠΈΡΠΈΠΉ).
Π Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π² ΠΌΠΈΡΠ΅ ΠΈ Π ΠΎΡΡΠΈΠΈ Π·Π°Π΄Π°ΡΠ° ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ°Π΅Ρ ΡΡΠ΅Π·Π²ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ°Π»Π΅Π΅ ΠΌΡ ΠΊΡΠ°ΡΠΊΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Ρ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ.
ΠΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ Π±Ρ, ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ² Π΄Π°Π΅Ρ ΠΎΡΠ²Π΅Ρ Π½Π° Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΡΠΈΡΠΊ. Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ, ΠΌΠ΅ΡΠ° ΡΠΈΡΠΊΠ° Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Π° ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ° ΠΎΡ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΈ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π°. Π ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΠΠ°ΡΡΠΈ ΠΠ°ΡΠΊΠΎΠ²ΠΈΡΠ° ΠΊ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ° ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π»ΡΠ±ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ Π² ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ»ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ, ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ — Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ, Π° ΠΌΠ΅ΡΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ — ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΡ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ (ΡΡΠ΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ) Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎ Π²ΡΠ±ΠΎΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½Π° ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠΈ. Π’ΠΎ Π΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π΅ΠΌΡΡ Π΄ΠΎΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΡΡ Π·Π° ΠΏΠ΅ΡΠΈΠΎΠ΄ Π²Π»Π°Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅, Π° Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ Π²ΡΠ±ΡΠ°ΡΡ Π»ΡΡΡΠΈΠΉ Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½Ρ, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΡΠ²Π°ΡΡΡ Π½Π° ΡΡΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΠ°Ρ .
ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π² ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ ΡΠΈΡΠΊ-ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΄ΠΆΠΌΠ΅Π½ΡΠ° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΈΡΠΊΠ° ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠ΅ΡΡΠ΅Π·Π½ΡΠ΅ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠΈ, ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΠΌ Π΄Π²Π° Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΡ :
- * Π²ΠΎ-ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ , ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π΅ Π΄Π°Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΈΡΠΊΠ°, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ (Π² Π΄Π°Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅ΠΌ — ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ) ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΈΡΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ°Π΅Ρ Π±ΡΡΡ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΌ (Π³Π°ΡΡΡΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠΌ) ΠΈ ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½ΡΠΌ;
- * Π²ΠΎ-Π²ΡΠΎΡΡΡ , Π»ΠΈΡΠ°, ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΎ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΎ ΡΠΈΡΠΊΠ΅ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΡ Π΄Π΅Π½Π΅ΠΆΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΡ, Π° Π½Π΅ Π² ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΡ.
Π‘ΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠΏΡΠΈΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π½Π΅Π±Π»Π°Π³ΠΎΠΏΡΠΈΡΡΠ½ΡΠ΅. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½ΡΠΉ Π²ΠΈΠ΄, ΡΠΎ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΊΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΡΠΊΠ°. ΠΡΠΈΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΠΎΡΡΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΈΠ½Π²Π΅ΡΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π² ΠΈΡ ΡΠΎΡΡΠ°Π² ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π°ΠΌ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΡΠΎΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π½ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ² ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ² ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅Π»ΠΈΠ½Π΅ΠΉΠ½ΡΠΌ.
Swap — ΡΠ²ΠΎΠΏ, ΠΎΠ±ΠΌΠ΅Π½: 1) ΡΠ²ΠΎΠΏ Π½Π° Π²Π°Π»ΡΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΠ΅: ΠΏΠΎΠΊΡΠΏΠΊΠ° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ΄Π°ΠΆΠ° Π²Π°Π»ΡΡΡ Π½Π° ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ «ΡΠΏΠΎΡ» (Spot) Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΌ Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠ²Π°ΡΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΄Π΅Π»ΠΊΠΈ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠΊΡΡΡΠΈΡ Π²Π°Π»ΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ²; 2) Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, ΡΠ²ΠΎΠΏ — ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΎΠ±ΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΎΠ±ΡΠ·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π°ΠΌΠΈ Π΄Π»Ρ ΡΠ»ΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΡ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ, ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ² ΠΈ ΠΈΠ·Π΄Π΅ΡΠΆΠ΅ΠΊ, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠ±ΡΠ»ΠΈ.
Swaption — «ΡΠ²ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½»: ΠΊΠΎΠΌΠ±ΠΈΠ½Π°ΡΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π° ΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΏΠ° Π² ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π° Π½Π° Π·Π°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΏ Π½Π° ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π²Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ ΡΠΏΠ»Π°ΡΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠ΅ΠΌΠΈΠΈ).
Π‘Π°Ρ — «ΠΊΡΠΏ» («ΡΠ°ΠΏΠΊΠ°») — ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΡΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π²ΠΊΠΈ Π² ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΌ Π·Π°ΠΉΠΌΠ΅; ΡΡΠΎ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΡΡΡΡ ΠΎΡ ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°ΠΌΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ Π±ΡΠΌΠ°Π³Π°.
Collar — «ΠΎΡΠ΅ΠΉΠ½ΠΈΠΊ», «Π²ΠΎΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊ»: ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΡΠΌ ΠΈ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΡΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π²ΠΊΠΈ Π² ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΌ Π·Π°ΠΉΠΌΠ΅; ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ ΠΎΡ ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°ΠΌΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΡΠ΅Π½Π½Π°Ρ Π±ΡΠΌΠ°Π³Π°.
Collar Swap — ΠΎΠ±ΠΌΠ΅Π½ ΠΎΠ±ΡΠ·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ² ΠΏΠΎ ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π²ΠΊΠ΅ Π½Π° ΠΎΠ±ΡΠ·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΏΠΎ ΠΏΠ»Π°Π²Π°ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ°Π²ΠΊΠ΅, ΠΏΡΠΈΡΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΌΠ°ΠΊΡΠΈΠΌΡΠΌ ΠΈ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΡΠΌ.
Floor Agreement — ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ «ΠΏΠΎΠ»» -ΡΠ΅ΡΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² «ΠΏΡΡ» (Put) ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ°Π²ΠΊΠΈ ΠΠΠΠΠ (LIBOR = London Interbank Offered Rate), Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π²ΠΊΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ΅ΡΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² «ΠΊΠΎΠ»Π»» (Call) Π½Π° Π±Π°Π·Π΅ ΡΡΡΡΠ΅ΡΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°, Π·Π°ΡΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΡΠΏΠ°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΎΡ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°Π²ΠΎΠΊ (ΠΏΡΠΎΠ΄Π°Π²Π΅Ρ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅Ρ ΡΠ°Π·Π½ΠΈΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ΠΉ ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Π°ΠΌΠΈ).
Warrants (WTs) — Π²Π°ΡΡΠ°Π½ΡΡ, Ρ. Π΅. ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ΅ ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΠΉΠΌΠ° Π² ΡΠΎΡΠΌΠ΅ ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π±ΡΠΌΠ°Π³, Π΄Π°ΡΡΠΈΡ ΠΏΡΠ°Π²ΠΎ Π½Π° ΠΏΠΎΠΊΡΠΏΠΊΡ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠ±Π»ΠΈΠ³Π°ΡΠΈΠΉ ΠΈΠ»ΠΈ Π°ΠΊΡΠΈΠΉ Π·Π°Π΅ΠΌΡΠΈΠΊΠ° ΠΏΠΎ ΡΠΈΠΊΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π½Π΅; ΠΌΠΎΠ³ΡΡ. ΡΠ°ΠΌΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ°ΡΡΡΡ Π½Π° ΡΡΠ½ΠΊΠ΅.
ΠΠ°ΡΠΈΠ½Π°Ρ Ρ 1970 Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π½Π° ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄ΡΠ½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΈ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΠ°Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠ½ΠΎ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΉ, Π² ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΡΡΠΈΠΌ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΠΎΠ² ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠΈΠ»ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Ρ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°Π΅ΠΌΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΠ½ΠΈΠΊΠ°ΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΠΎΠ². ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΈΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΡΠ²ΠΈΠ»ΠΎΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌ Π°Π΄Π°ΠΏΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΡΠ½ΠΊΠΎΠ² ΠΊ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½ΡΠΌ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±Π½ΠΎΡΡΡΠΌ ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠ² ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ΄Π΅Π»ΠΎΠΊ, ΠΊ ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΡΡΠ°Π½ΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΈΠ·Π΄Π΅ΡΠΆΠ΅ΠΊ, ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄ΡΠ½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ , ΡΡΠ°Π½ΡΠΈ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠ½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ².
ΠΠ½ΡΡΡΡΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΉ, ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΠΌΡΠΉ Π² ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄ΡΠ½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅, Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π΅Π½: Π½Π° Π²Π°Π»ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΠ°Ρ — ΡΠΎΡΠ²Π°ΡΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΡΡΡΠ΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°ΠΊΡΡ, Π²Π°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Ρ, ΡΠ²ΠΎΠΏΡ (Swap), ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Ρ Π½Π° ΡΠ²ΠΎΠΏΡ (Swaption); Π½Π° Π΄Π΅Π½Π΅ΠΆΠ½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΠ°Ρ — ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΡΡΡΠ΅ΡΡΡ, ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Ρ Π½Π° ΡΡΡΡΠ΅ΡΡΡ, ΡΠ²ΠΎΠΏΡ, ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Ρ Π½Π° ΡΠ²ΠΎΠΏΡ, ΠΊΡΠΏΡ (Π‘Π°Ρ), ΠΊΠΎΠ»Π»Π°ΡΡ (Collar), ΡΠ²ΠΎΠΏΡ Π½Π° ΠΊΠΎΠ»Π»Π°ΡΡ (Collar Swap), ΡΠ»ΠΎΡΡ (Floor) ΠΈ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Ρ Π½Π° Π½ΠΈΡ (Caption, Floortion, Collar-tion); Π½Π° ΡΠΎΠ½Π΄ΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΠ°Ρ ΡΡΡΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈ ΠΎΠΏΡΠΈΠΎΠ½Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π½Π° Π°ΠΊΡΠΈΠΈ, Π½ΠΎ ΠΈ Π½Π° ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΡ, Π²Π°ΡΡΠ°Π½ΡΡ (Warrants) ΠΈ Ρ. ΠΏ. ΠΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ, ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΡΠΈΡΠΊΠ° (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π²ΠΎΠ»Π°ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ), ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΠΎΡΠ³ΡΠ΅ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ½Π΄Π΅ΠΊΡΠ°, ΡΠ²Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Ρ Π½Π° ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΡΠΈΡΠΊΠ°.
ΠΠ΅ΠΆΠ΄ΡΠ½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΠΈ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ Π΄Π΅ΡΡΡΠΈΠ»Π΅ΡΠΈΠΉ Π² ΠΎΡΠ²Π΅Ρ Π½Π° Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠ΅ ΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠ΅. Π£Π²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠΎΠ² ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄ΡΠ½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠ³ΠΎΠ²Π»ΠΈ, ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ°Π½ΡΠ½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΡΠΏΠΎΡΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΈ Π±Π°Π½ΠΊΠΎΠ², Π»ΠΈΠ±Π΅ΡΠ°Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΡ ΠΈ Π²ΠΎΠ»Π½Π° Π΄Π΅ΡΠ΅Π³ΡΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΠΎΠ² Π² ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΡΡ ΡΡΡΠ°Π½Π°Ρ , ΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Ρ Ρ ΠΎΠ·ΡΠΉΡΡΠ²Π΅Π½Π½Π°Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π³ΡΠ°ΡΠΈΡ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΠΎΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»Π°. ΠΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ΅Π΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄ΡΠ½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠ² ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠΎΡΠΌΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΠ° ΠΊΠ°ΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΎΠ², Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΠΌ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎ ΠΎΡ ΠΈΡ Π³ΠΎΡΡΠ΄Π°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΈ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ. ΠΡΠ΅ ΡΡΠΈ ΡΠΎΠ±ΡΡΠΈΡ ΠΈ ΡΠ°ΠΊΡΠΎΡΡ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΊ Π²ΡΠ±ΠΎΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ². ΠΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΉ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ ΡΡΠ½ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠΈΡΠΊΠΎΠ², ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ°Π»Π»Π΅Π»ΡΠ½ΠΎ Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΠΌ ΠΈ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠ½Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΠΎΠ², ΡΡΠ°Π»Π° ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ Value-at-Risk.