ΠΠ²Π°Π·ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΡΡΠ½Π΄Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° (ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΡΡ
ΡΠ΅Π» ΠΈ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ). Π’Π΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² ΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ
ΡΡΠ΅Π΄, ΠΈΡΡ
ΠΎΠ΄ΡΡΠ΅Π΅ ΠΈΠ· ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΡ
ΠΈΡ
ΡΠ°ΡΡΠΈΡ (Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ², ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»), ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ, ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π΅ ΠΈΡ
ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ. Π ΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΡΡ Π²ΡΡΠΎΠΊΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΡ, ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΡΡ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ ~1023 ΡΠ°ΡΡΠΈΡ Π² 1 ΡΠΌ3. ΠΠ·-Π·Π° Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»Π½Π°Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΡ, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΠ°Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ Π΅Π΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°, Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠΌΠΌΠΎΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΉ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ
ΡΠ°ΡΡΠΈΡ, ΠΊΠ°ΠΊ Π² ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°. Π§Π°ΡΡΠΈΡΡ ΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅Π΄Ρ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠΈΠ½ΡΡΡΡΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π°ΠΌ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅Ρ
Π°Π½ΠΈΠΊΠΈ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ, ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΡ
ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΠΎΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎ (ΠΈΠ»ΠΈ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ), ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΡ Π»ΠΈΡΡ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ
ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ.
Π Π°Π·Π²ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ½Π΄Π΅Π½ΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ
ΡΡΠ΅Π΄ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π»ΠΎ ΠΊ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ
ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ
ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΠΉ, Π² ΡΠ°ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΊ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΠΈ ΠΊΠ²Π°Π·ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ
Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ Π²ΡΠ΅ΠΉ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ
ΡΠ°ΡΡΠΈΡ.
ΠΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅
ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½Π° «ΠΊΠ²Π°Π·ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°» Π²ΡΠ·Π²Π°Π½ΠΎ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π²Π½Π΅ΡΠ½ΠΈΠΌ ΡΡ
ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ Π² ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»Π° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π³Π°Π·Π°, Π½ΠΎ ΠΈ Π³Π»ΡΠ±ΠΎΠΊΠΎΠΉ Π°Π½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ (ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎ-ΠΌΠ΅Ρ
Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ) ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌ Π²ΠΎΠ·Π±ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΡ
ΡΠ°ΡΡΠΈΡ, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π½Π° ΠΊΠΎΡΠΏΡΡΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎ-Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΌ Π΄ΡΠ°Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ΅. Π‘ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ Π² ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅Ρ
Π°Π½ΠΈΠΊΠ΅ ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΌΠΎΠ½ΠΎΡ
ΡΠΎΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠΉ, ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ° ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΡΠΎ = E/h, Π° Π΄Π»ΠΈΠ½Π° Π²ΠΎΠ»Π½Ρ X = 2nh/p (Π ΠΈ Ρ — ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΈ ΠΈΠΌΠΏΡΠ»ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ, h — ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½Π°Ρ ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ°).
Π Π°Π·Π½ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠΏΠΎΠ² ΠΊΠ²Π°Π·ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΎ, Π° ΠΈΡ
Ρ
Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Ρ ΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ°ΠΌΠΈ. Π ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅ ΡΡΠ΅Π΄Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠΈΠΏΠΎΠ² ΠΊΠ²Π°Π·ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡ. ΠΠ²Π°Π·ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ, ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΌΠ΅Ρ
Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ — ΡΠΏΠΈΠ½. Π ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ Π΅Π³ΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ (Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΠΌΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΡΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ»Ρ ΡΠ΅Π»ΡΠΌ ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠΌ h) ΠΈΡ
Π΄Π΅Π»ΡΡ Π½Π° Π±ΠΎΠ·ΠΎΠ½Ρ ΠΈ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠΎΠ½Ρ. ΠΠΎΠ·ΠΎΠ½Ρ ΡΠΎΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ ΠΈ ΠΈΡΡΠ΅Π·Π°ΡΡ ΠΏΠΎΠΎΠ΄ΠΈΠ½ΠΎΡΠΊΠ΅, ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠΎΠ½Ρ ΡΠΎΠΆΠ΄Π°ΡΡΡΡ ΠΈ ΠΈΡΡΠ΅Π·Π°ΡΡ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ»Ρ ΠΊΠ²Π°Π·ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠΎΠ½ΠΎΠ² ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π€Π΅ΡΠΌΠΈ, Π΄Π»Ρ ΠΊΠ²Π°Π·ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡ-Π±ΠΎΠ·ΠΎΠ½ΠΎΠ² — ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΡΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠΎΠ·Π΅. Π ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠ΅, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΠΎΠΊΡΠΏΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ
ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ² Π²ΡΠ΅Ρ
Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΡ
Π² Π½ΠΈΡ
ΡΠΈΠΏΠΎΠ² ΠΊΠ²Π°Π·ΠΈΡΠ°ΡΡΠΈΡ, ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ΅Π²ΡΠΊΡΡ ΠΈ Π±ΠΎΠ·Π΅Π²ΡΠΊΡΡ «Π²Π΅ΡΠ²ΠΈ».