Π Π±ΠΈΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°ΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ X-R-Y, Π³Π΄Π΅ X ΠΈ Y — ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»Ρ;
I.
Π½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½ (Π) ΠΈΠΠ, -Π‘ΠΠ, —Π‘=0, -Π‘ΠΠΠ; -ΠΠ ΠΈ.
I I.
— Π‘ΠΠ, —Π‘=0, -Π‘ΠΠΠ, -NH2; -SO, OH ΠΈΠ‘ΠΠ, —Π‘=0, -Π‘ΠΠΠ. Π‘ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π±ΠΈΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π°Π»ΠΊΠ°Π½ΠΎΠ² ΠΈ ΡΠΈΠΊΠ»ΠΎΠ°Π»ΠΊΠ°Π½ΠΎΠ². ΠΡΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅ R — ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΠΊ Π°Π»ΠΊΠ΅Π½Π°, Π°Π»ΠΊΠΈΠ»Π°, Π΄ΠΈΠ΅Π½Π° ΠΈΠ»ΠΈ Π°ΡΠ΅Π½Π°, ΡΠΎ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Ρ, ΡΡΠΎ Π»-ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΠΎΠΉ (ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΠΎΠΉ) ΠΈ ΠΏΠΎ ΡΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ° X-R-Y Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΏΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Ρ ΡΠΆΠ΅ ΡΡΠΈΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ Π½Π΅ ΠΎΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ, Π² ΡΠ°ΡΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠ΅ (X, Y) ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΈ Π½Π΅Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎ ΠΎΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ R ΠΈΡ
ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ Π±ΠΈΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ.
ΠΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π²ΡΠ΅ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ
ΠΎΠ΄ΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΌΠ΅ΠΆΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΠ΅, Π½ΠΎ ΠΈ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ. Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ X ΠΈ Y ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π²ΡΡΡΠΏΠ°ΡΡ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π² Ρ
ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π²Π½ΡΡΡΠΈΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎ:
ΠΠ· ΡΡΠΈΡ
ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π³ΡΡΠΏΠΏΡNH2 ΠΈΠ‘ΠΠΠ Π½Π΅ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΌΡ ΠΈ Π² ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π΅ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Ρ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΡΠΎΡΡΠ°Ρ ΠΆΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ
ΠΎΠ΄ΡΡ Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ: -NHj, -COO". ΠΠ½Π°Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ Π½Π΅ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΌΡ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ Π΄Π»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡΠΠ, NH2, Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, ΠΈΠ‘ΠΠ, ^Π‘=0, Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ. Π‘ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Π°ΠΌΠΈ (Cl, Br, I) ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΌΡ Π² ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΡΡ
ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ
Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ
Π³ΡΡΠΏΠΏ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ
ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ
RNa, RMgCl ΠΈ Ρ. ΠΏ.
ΠΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΌΡ Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ
Π³ΡΡΠΏΠΏ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠ½ΡΡ
, ΡΠ°ΠΊΠΈΡ
ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΎΡΡΠ°Ρ ΡΡΠΈΡΠ½Π°ΡΠ-, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΌΠ° Π²ΠΎΠΎΠ±ΡΠ΅ ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠΈ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌΠΈ. ΠΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ, Π½ΡΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ
Π³ΡΡΠΏΠΏ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½Π° ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΡΡ
ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΡΡ
ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»Π°Ρ
. ΠΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ
ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ°Ρ
Π²ΡΠ΅ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ Ρ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ ΠΈ Π½Π΅ ΡΠΎΠ²ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΌΡ.
ΠΠ· Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π½ΠΈΡ Π΄Π²ΡΡ
ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ
Π³ΡΡΠΏΠΏ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ Π² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΊΡΡΡΠ΅ Π±ΡΠ΄ΡΡ ΠΊΡΠ°ΡΠΊΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½Ρ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½ΠΎΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ
ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΎΠΊΡΠΈΠΈ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π°Π»ΡΠ΄Π΅Π³ΠΈΠ΄ΠΎΠ², ΠΊΠ΅ΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΡ
ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ, ΠΊΠ΅ΡΠΎΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ.
ΠΠΎΠ΄ΡΠΎΠ±Π½Π΅Π΅ Π±ΡΠ΄ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ Π³Π΅ΡΠ΅ΡΠΎΡΠΈΠΊΠ»Ρ, ΡΠΎΠ»Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ
Π² ΠΆΠΈΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π½Π° ΠΈ Π²Π°ΠΆΠ½Π°, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ½ΡΠ΅ Π°Π½ΡΠ°ΠΌΠ±Π»ΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ
ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ
ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» — Π½ΡΠΊΠ»Π΅ΠΎΡΠΈΠ΄ΠΎΠ², ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ ΠΈΡ
ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΡΡ
ΡΡΠΈΡΠΎΠ², ΠΏΠΎΠ»ΠΈΠΏΠ΅ΠΏΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ Π±Π΅Π»ΠΊΠΎΠ², ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π½ΡΡ
ΠΌΠ°ΠΊΡΠΎΡΠΈΠΊΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ
ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠΎΠ² Ρ Fe, Mg, Π‘ΠΎ, ΠΠΎ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Ρ ΡΡΠ΄ΠΎΠΌ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ
Π΄ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΠΎ-Π°ΠΊΡΠ΅ΠΏΡΠΎΡΠ½ΡΡ
ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ» Π²Ρ
ΠΎΠ΄ΡΡ Π² ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΡ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ
Π°ΠΏΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΎΠ² ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ° ΡΠ°ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΈ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ
ΠΈ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΌΠ΅Ρ Π±ΠΈΠΎΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Ρ
ΠΈΠΌΠΈΠΈ — ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· Π²Π°ΠΆΠ½ΡΡ
ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π½ΡΡ
ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ Π±ΠΈΠΎΡ
ΠΈΠΌΠΈΠΈ ΠΈ Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ. Π ΡΡΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ Ρ
ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΎΡΠΌΠ° Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ, Π»Π΅ΠΆΠ°ΡΠ°Ρ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ Π½Π΅ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠΈ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ
ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π² ΠΎΠ΄Π½Ρ ΠΈΠ· Π²ΡΡΡΠΈΡ
ΡΠΎΡΠΌ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ — Π±ΠΈΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ.
Π ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅ Π±ΡΠ΄ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½Ρ Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½ΠΎΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΡΠ΅Ρ
ΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ
ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΡ.