ΠΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ — Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½Π°Ρ ΡΡΠ΅Π΄Π°, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠ°Ρ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ΅ΡΡΠΈ, Ρ. Π΅. ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Π°Ρ Π½Π΅ΠΎΠ³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ ΡΠ²ΠΎΡ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΊΠΎΠ»Ρ ΡΠ³ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΌΠ°Π»ΡΡ
cΠΈΠ», Π½ΠΎ Π² ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΎΡ Π³Π°Π·Π° ΠΌΠ°Π»ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΠ°Ρ ΡΠ²ΠΎΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ.
Π Π°ΡΡΠΎΠΌΠ΅Ρ
Π°Π½ΠΈΠΊΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ «ΠΊΠ°ΠΏΠ΅Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ» Ρ ΡΠ΅Π»ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ΅ΡΠΊΠ½ΡΡΡ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ Π³Π°Π·Π°; Π³Π°Π· Π² ΡΡΠΈΡ
ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ
Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ «ΡΠΆΠΈΠΌΠ°Π΅ΠΌΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡΡ».
ΠΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ Π±ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅. ΠΠ΄Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ — Π½Π΅Π²ΡΠ·ΠΊΠΈΠ΅ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠΈΠ΅ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π²ΠΈΠΆΠ½ΠΎΡΡΡΡ, Ρ. Π΅. ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠ» ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ
Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΈ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π½Π΅ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΡ, Π° ΠΎΠ±ΡΡΠΌΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ Π²Π½Π΅ΡΠ½ΠΈΡ
ΡΠΈΠ». Π Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ — Π²ΡΠ·ΠΊΠΈΠ΅ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠΆΠΈΠΌΠ°Π΅ΠΌΠΎΡΡΡΡ, ΡΠΎΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ, ΡΠ°ΡΡΡΠ³ΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΠΌ ΠΈ ΡΠ΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΡΠΈΠΌ ΡΡΠΈΠ»ΠΈΡΠΌ ΠΈ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π²ΠΈΠΆΠ½ΠΎΡΡΡΡ, Ρ. Π΅. Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠ» ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ
Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ.
Π Π΅Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ Π±ΡΡΡ Π½ΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΈ Π½Π΅Π½ΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ (Π±ΠΈΠ½Π³Π°ΠΌΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ). Π Π½ΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ
ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡΡ
ΠΏΡΠΈ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»ΠΎΡ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Π° ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π° ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΄Π²ΠΈΠ³Π°. ΠΡΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΡΡΠΈ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π²Π½Ρ Π½ΡΠ»Ρ. Π’Π°ΠΊΠ°Ρ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π±ΡΠ»Π° ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Π° ΠΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ Π² 1686 Π³ΠΎΠ΄Ρ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΡΠΈ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ (Π²ΠΎΠ΄Π°, ΠΌΠ°ΡΠ»ΠΎ, Π±Π΅Π½Π·ΠΈΠ½, ΠΊΠ΅ΡΠΎΡΠΈΠ½, Π³Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ½ ΠΈ Π΄Ρ.) Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π½ΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡΠΌΠΈ. ΠΠ΅Π½ΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ Π½Π΅ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Π²ΠΈΠΆΠ½ΠΎΡΡΡΡ ΠΈ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡ Π½ΡΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ
ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ
Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ (Π²Π½ΡΡΡΠ΅Π½Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ) Π² ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠΊΠΎΡ.
ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠ΅ΠΉ: ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ, ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π²Π΅Ρ, Π²ΡΠ·ΠΊΠΎΡΡΡ, ΡΠΆΠΈΠΌΠ°Π΅ΠΌΠΎΡΡΡ ΠΈ Π΄Ρ.
ΠΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Ρ — ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ Π² Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ°. ΠΠ»Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ Ρ=m/V.
Π³Π΄Π΅ m — ΠΌΠ°ΡΡΠ° ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ Π² ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ΅ V. ΠΠ΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Ρ Π² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π‘ΠΠ‘ — Π³/ΡΠΌ3, Π² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΠΠΠ‘Π‘ — ΠΊΠ³ΡΒ· Ρ2/ΠΌ4, Π° Π² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π‘Π — ΠΊΠ³/ΠΌ3.
Π£Π΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π²Π΅Ρ Π³ — Π²Π΅Ρ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ Π² Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ°:
Π³=G/V.
Π³Π΄Π΅ G — Π²Π΅Ρ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠΈ. ΠΠ΄ΠΈΠ½ΠΈΡΡ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π³ Π² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π‘ΠΠ‘ — Π΄ΠΈΠ½/ΡΠΌ3, Π² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΠΠΠΠ‘Π‘ — ΠΊΠ³Ρ/ΠΌ3, Π° Π² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π‘Π — Π/ΠΌ3.
Π£Π΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π²Π΅Ρ ΠΈ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Ρ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡΡ Π³=ΡΒ· g, Π³Π΄Π΅ g — ΡΡΠΊΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ°Π΄Π΅Π½ΠΈΡ.