ΠΠ° Π²ΡΠ΅ ΡΠ΅Π»Π°, Π½Π°Ρ
ΠΎΠ΄ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ Π²Π±Π»ΠΈΠ·ΠΈ ΠΠ΅ΠΌΠ»ΠΈ, Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π΅Π΅ ΠΏΡΠΈΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΡΠΆΠ΅ΡΡΠΈ ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡ Π½Π° ΠΠ΅ΠΌΠ»Ρ ΠΊΠ°ΠΏΠ»ΠΈ Π΄ΠΎΠΆΠ΄Ρ, ΡΠ½Π΅ΠΆΠΈΠ½ΠΊΠΈ.
ΠΠΎ ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ°ΠΏΠ»ΠΈ Π»Π΅ΠΆΠ°Ρ Π½Π° ΠΊΡΡΡΠ΅, Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΈΡΡΠ³ΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΠΠ΅ΠΌΠ»Ρ, ΠΎΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΎΠ½ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΡ
ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΈ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠΊΠ²ΠΎΠ·Ρ ΠΊΡΡΡΡ, Π° ΠΎΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ΅. Π§ΡΠΎ ΠΏΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠ°Π΄Π΅Π½ΠΈΡ? ΠΡΡΡΠ°. ΠΠ½Π° Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π½Π° ΠΊΠ°ΠΏΠ»ΠΈ Ρ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ, ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Π΅ ΡΡΠΆΠ΅ΡΡΠΈ, Π½ΠΎ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π² ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΡ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ.
Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ. ΠΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π° Π΄ΠΎΡΠΊΠ°, Π»Π΅ΠΆΠ°ΡΠ°Ρ Π½Π° Π΄Π²ΡΡ
ΠΏΠΎΠ΄ΡΡΠ°Π²ΠΊΠ°Ρ
. ΠΡΠ»ΠΈ Π½Π° Π΅Π΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½Ρ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎ, ΡΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΡΠΆΠ΅ΡΡΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎ Π½Π°ΡΠ½Π΅Ρ ΠΏΡΠΎΠ΄Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡ Π΄ΠΎΡΠΊΡ, Π½ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΌΠΈΠ½ΡΡ, ΠΎΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΡΠΈΠ»Π° ΡΡΠΆΠ΅ΡΡΠΈ ΡΡΠ°Π½Π΅Ρ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ, Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅ΠΉ Π½Π° ΡΠ΅Π»ΠΎ ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΠΈΠ·ΠΎΠ³Π½ΡΡΠΎΠΉ Π΄ΠΎΡΠΊΠΈ ΠΈ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π²Π΅ΡΡΠΈΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ Π²Π²Π΅ΡΡ
. ΠΡΠ° ΡΠΈΠ»Π° Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ.
Π‘ΠΈΠ»Π° ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΏΡΠΈ Π΄Π΅ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ. ΠΠ΅ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ — ΡΡΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² ΡΠ΅Π»Π°. ΠΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· Π²ΠΈΠ΄ΠΎΠ² Π΄Π΅ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈΠ·Π³ΠΈΠ±. Π§Π΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ³ΠΈΠ±Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΠΏΠΎΡΠ°, ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ, Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠ°Ρ ΡΠΎ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ ΡΡΠΎΠΉ ΠΎΠΏΠΎΡΡ Π½Π° ΡΠ΅Π»ΠΎ. ΠΠ΅ΡΠ΅Π΄ ΡΠ΅ΠΌ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ΅Π»ΠΎ (Π³ΠΈΡΡ) ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΠ»ΠΈ Π½Π° Π΄ΠΎΡΠΊΡ, ΡΡΠ° ΡΠΈΠ»Π° ΠΎΡΡΡΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»Π°. ΠΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ΅ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π³ΠΈΡΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π²ΡΠ΅ ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π΅Π΅ ΠΈ ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π΅Π΅ ΠΏΡΠΎΠ³ΠΈΠ±Π°Π»Π° ΡΠ²ΠΎΡ ΠΎΠΏΠΎΡΡ, Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°Π»Π° ΠΈ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ. Π ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΎΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΊΠΈ Π³ΠΈΡΠΈ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ Π΄ΠΎΡΡΠΈΠ³Π»Π° ΡΠΈΠ»Ρ ΡΡΠΆΠ΅ΡΡΠΈ, ΠΈ ΠΈΡ
ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡΠ°Ρ ΡΡΠ°Π»Π° ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠΉ Π½ΡΠ»Ρ.
ΠΡΠ»ΠΈ Π½Π° ΠΎΠΏΠΎΡΡ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΡ Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π»Π΅Π³ΠΊΠΈΠΉ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΌΠ΅Ρ, ΡΠΎ Π΅Π΅ Π΄Π΅ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΡΡΡ ΡΡΠΎΠ»Ρ Π½Π΅Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ, ΡΡΠΎ Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΌΡ ΠΎΠΏΠΎΡΡ ΠΌΡ Π½Π΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ. ΠΠΎ Π΄Π΅ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ Π²ΡΠ΅ ΡΠ°Π²Π½ΠΎ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ! Π Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Ρ Π½Π΅ΠΉ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΈ ΡΠΈΠ»Π° ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ, ΠΏΡΠ΅ΠΏΡΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ°Ρ ΠΏΠ°Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π»Π°, Π½Π°Ρ
ΠΎΠ΄ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ Π½Π° Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΎΠΏΠΎΡΠ΅. Π ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΡ
ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ
(ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π΄Π΅ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΡΠ΅Π»Π° Π½Π΅Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ½Π° ΠΈ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ°Π·ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² ΠΎΠΏΠΎΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π½Π΅Π±ΡΠ΅ΡΡ) ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΎΠΏΠΎΡΡ.
ΠΡΠ»ΠΈ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΠΎΠΏΠΎΡΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅Ρ (Π½ΠΈΡΡ, Π²Π΅ΡΠ΅Π²ΠΊΡ, ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ»ΠΎΠΊΡ, ΡΡΠ΅ΡΠΆΠ΅Π½Ρ ΠΈ Ρ. Π΄.), ΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΊ Π½Π΅ΠΌΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΌΠ΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΏΠΎΠΊΠΎΠ΅. Π‘ΠΈΠ»Π° ΡΡΠΆΠ΅ΡΡΠΈ ΠΈ Π·Π΄Π΅ΡΡ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅Π½Π° ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΠΉ ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ. Π‘ΠΈΠ»Π° ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΈΠ·-Π·Π° ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Π²Π΅Ρ ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΈΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊ Π½Π΅ΠΌΡ Π³ΡΡΠ·Π° ΡΠ°ΡΡΡΠ³ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ. Π Π°ΡΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅ΡΠ΅ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ Π²ΠΈΠ΄ Π΄Π΅ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ.
ΠΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ Π²ΠΊΠ»Π°Π΄ Π²Π½Π΅Ρ Π² ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΉ Π . ΠΡΠΊ. ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½ ΠΡΠΊΠ° Π³Π»Π°ΡΠΈΡ:
Π‘ΠΈΠ»Π° ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ, Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°ΡΡΠ°Ρ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΆΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅Π»Π°, ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π° Π΅Π³ΠΎ ΡΠ΄Π»ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ.
ΠΡΠ»ΠΈ ΡΠ΄Π»ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π»Π°, Ρ. Π΅. ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΅Π³ΠΎ Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ, ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠΈΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Ρ
, Π° ΡΠΈΠ»Ρ ΡΠΏΡΡΠ³ΠΎΡΡΠΈ — ΡΠ΅ΡΠ΅Π· F (ΡΠΏΡ), ΡΠΎ ΠΏΠΎ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Ρ ΠΡΠΊΠ° ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΡΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡ:
F (ΡΠΏΡ) = kx.
Π³Π΄Π΅ k — ΠΊΠΎΡΡΡΠΈΡΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΠΉ ΠΆΠ΅ΡΡΠΊΠΎΡΡΡΡ ΡΠ΅Π»Π°. Π£ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»Π° ΡΠ²ΠΎΡ ΠΆΠ΅ΡΡΠΊΠΎΡΡΡ. Π§Π΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΠΆΠ΅ΡΡΠΊΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π»Π° (ΠΏΡΡΠΆΠΈΠ½Ρ, ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ»ΠΎΠΊΠΈ, ΡΡΠ΅ΡΠΆΠ½Ρ ΠΈ Ρ. Π΄.), ΡΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠ΅ ΠΎΠ½ΠΎ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅Ρ ΡΠ²ΠΎΡ Π΄Π»ΠΈΠ½Ρ ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»Ρ.
ΠΠ΄ΠΈΠ½ΠΈΡΠ΅ΠΉ ΠΆΠ΅ΡΡΠΊΠΎΡΡΠΈ Π² Π‘Π ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½ΡΡΡΠΎΠ½ Π½Π° ΠΌΠ΅ΡΡ (1 Π/ΠΌ).