ΠΠ°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅.
ΠΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠ° Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ
ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ½ΡΡ
Π΄Π°Π½Π½ΡΡ
Π² Π·Π°Π΄Π°ΡΠ°Ρ
ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ
Π ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡΠΌ ΠΏΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ (Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΡ — Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π² Π·Π°Π΄Π°ΡΠ°Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΈΠΊΠ»Π°Π΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ, ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ Π΄Ρ.) ΠΏΡΠΈΠΌΡΠΊΠ°ΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΏΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΌΡ ΠΏΠ΅ΡΡΠΏΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΌΡ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ — ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠΉ Π½Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ΅, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ … Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΠ°ΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠΎΠ²Π°Ρ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠ° Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π² Π·Π°Π΄Π°ΡΠ°Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΡ ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»Π°ΡΡ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΈ Π½Π΅Π΄Π°Π²Π½ΠΎ — Π² 2012 Π³. (ΡΠΌ. ΡΡΡΠ»ΠΊΠΈ Π½Π° ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ Π² [34]). ΠΡ Π½Π΅ Π±Π΅Π· ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΎΠΏΠ°ΡΠ°Π»ΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π½Π°ΠΌ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡ Π΄ΠΎΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ Π΄ΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°. Π ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ΅ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΌΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΠ°ΡΡΡΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π»ΡΡ ΠΎΡ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ°Π±ΠΎΡ ΠΏΠΎ Π½Π΅Π΅Π²ΠΊΠ»ΠΈΠ΄ΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π³Π΅ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΈ, ΠΎΠΏΠ°ΡΠ°ΡΡΡ «ΠΊΡΠΈΠΊΠΎΠ² Π±Π΅ΠΎΡΠΈΠΉΡΠ΅Π²» [35, Ρ.91].
ΠΠ° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΊ Π½Π°ΡΡΠΎΡΡΠ΅ΠΌΡ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄Π°ΡΠΈΡ Π£ΡΡΠ΅Π΄ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ΅Π·Π΄Π° ΠΠ‘Π ΠΏΠΎ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΏΠ»Π΅ΠΊΡΠ° ΡΡΠ΅Π±Π½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΡ Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½Π°. ΠΡΠ΅Π΄ΡΡΠΎΠΈΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ°Ρ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ° ΠΏΠΎ Π²Π½Π΅Π΄ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎ-ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ Π² Π½Π°ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠΎΠ΄Π°Π²Π°Π½ΠΈΠ΅, ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΡ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π² Π·Π°Π΄Π°ΡΠ°Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠΌ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ ΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π² Π·Π°Π΄Π°ΡΠ°Ρ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, Π²ΡΡΠ²ΠΈΠ²ΡΠΈΠ΅ΡΡ Π² Π΄ΠΈΡΠΊΡΡΡΠΈΠΈ 2013 Π³. «ΠΠ°ΡΠΊΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠΈΠ·Π° Π² ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π°ΡΠΊΠΎΠΉ» [36]. ΠΠ»Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ, ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ (ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΠΎΠ², Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠΈΠΉ), Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΉ, ΡΡΡΠ°Π½ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°ΡΠΊΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ (Ρ.Π΅. ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΎ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡΡ ), ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡΡ. Π 1990;Π΅ Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΌΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ»ΠΈ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠ² Π½Π΅ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ Π΄Π»Ρ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΎ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ°Π»Π΅ [37]. Π 2012 Π³. Π² ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ Π΄ΠΈΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΏΠΎ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΠ°ΠΌ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π°ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΡ ΠΏΡΠΎΠ°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ Π² ΡΡΠΎΠΉ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΈ Ρ ΡΠ΅Π»ΡΡ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π΄ΡΡ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ Π² ΠΏΠΎΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°ΡΡΡΡ [38, 39] Π²ΡΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠ΄ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ, ΡΡΠ΅Π±ΡΡΡΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠ»Π° ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π° ΡΠΏΠΎΠΌΡΠ½ΡΡΠ°Ρ Π²ΡΡΠ΅ Π΄ΠΈΡΠΊΡΡΡΠΈΡ. ΠΡΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π΅Π΅ ΡΡΠ°ΡΡΠ½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΠ°Π½Π°Π»ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² ΠΈΡΠΎΠ³ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ [40]. ΠΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Ρ Π΄ΠΈΡΠΊΡΡΡΠΈΠΈ ΡΠΎΡΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ Π²ΡΠΏΡΡΠΊ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ±ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ° ΡΡΡΠ΄ΠΎΠ² «Π£ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΠΌΠΈ» [41]. ΠΠ½ Π±ΡΠ» Π²ΡΠΏΡΡΠ΅Π½ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π½Π° Π±ΡΠΌΠ°ΠΆΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ [36]. ΠΡΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠΈ Π²ΡΠ±ΠΎΡΠ° ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ Π½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½Ρ Π² ΡΡΠ°ΡΡΡΡ [42, 43]. ΠΡΠ»ΠΎ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π½Π°ΡΠΊΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΌΠΎΠ³ΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ Π»ΠΈΡΡ Π½Π° ΠΏΡΠ΅Π΄Π²Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ°ΠΏΠ°Ρ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ (ΠΈΠ»ΠΈ Π΄Π»Ρ ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡ-ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠΈ), ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΎΠ½ΠΈ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠ²Π½Ρ. ΠΠ΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ ΡΠ°Π·Π²Π΅ΡΠ½ΡΡΡΠ΅ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅Ρ Π½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ. ΠΠ°ΠΊ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅Ρ Π. Π. ΠΠΈΡΠΊΠΈΠ½ [44], ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΡΠΌ ΠΎΠΏΡΡ ΠΠ΅Π»ΠΈΠΊΠΎΠ±ΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠΈ, Π³Π΄Π΅ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΉ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΡΠΊΠΈΠΉ Π΄Π΅ΠΏΠ°ΡΡΠ°ΠΌΠ΅Π½Ρ (Π² ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΌΠΈΠ½ΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ — ΠΊΠ°ΡΠ΅Π΄ΡΠ°) ΠΏΡΠΎΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π²ΡΠ΅ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΡ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠ΅ 5−6 Π»Π΅Ρ Π² ΡΠ°ΠΌΠΊΠ°Ρ Ρ.Π½. Π£ΠΏΡΠ°ΠΆΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΊΠ΅ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΉ (Research Assessment Exercise). ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π΄Π΅ΠΏΠ°ΡΡΠ°ΠΌΠ΅Π½Ρ ΠΎΡΡΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ, ΠΏΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ, Π² ΡΠ°Π·ΡΠ΅Π·Π΅: (1) Π·Π°ΡΠΈΡΡΠ½Π½ΡΡ Π΄ΠΈΡΡΠ΅ΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ, (2) Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΉ, (3) ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π³ΡΠ°Π½ΡΠΎΠ², Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ (4) ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ (5) ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΄Π°. Π‘ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΡΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΊΠ° 60−70 ΠΊΠΎΠΌΠΈΡΡΠΈΠΉ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠ²Π½Ρ, ΠΊΠ°ΠΆΠ΄Π°Ρ ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ»ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠΈΠΉ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π» Π½Π°ΡΠΊΠΈ (ΡΠΌ., Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, http://www.rae.ac.uk/), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΠΎ ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°ΡΡ Π½Π°Π΄ ΡΠΏΠΎΡΡΠ΄ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠ² Π΄Π΅ΠΏΠ°ΡΡΠ°ΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ² ΠΏΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ»Ρ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΡΡΠ°-Π΄Π²ΡΡ .
Π Π°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΡ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π² Π·Π°Π΄Π°ΡΠ°Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Ρ Π² ΡΡΠ°ΡΡΡΡ [34, 45 — 49]. Π ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠΎΠΉ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°Π»ΡΠ½Π°Ρ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΠΊΠ»Π°Π΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ — ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠ² Π½Π΅ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ [50], Π΅Π΅ Π²Π°ΠΆΠ½Π°Ρ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π½Π°Ρ ΡΠ°ΡΡΡ — ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»ΡΠ½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ [51], Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ [52], ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΈ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ° ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ½ΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½ΠΎΠΊ [53].
Π ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡΠΌ ΠΏΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΠ΅ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ (Π²Π°ΡΠΈΠ°Π½ΡΡ — Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π° ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ½ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π² Π·Π°Π΄Π°ΡΠ°Ρ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΈΠΊΠ»Π°Π΄Π½ΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ, ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ Π΄Ρ.) ΠΏΡΠΈΠΌΡΠΊΠ°ΡΡ ΡΠ°Π±ΠΎΡΡ ΠΏΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΌΡ ΠΏΠ΅ΡΡΠΏΠ΅ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΠΌΡ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈ Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ — ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠΉ Π½Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ΅ [54, 55], Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΠΊΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΈΠ· ΡΡΠΎΡΠΎΠ½ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΠ°Π΄ΠΈΠ³ΠΌΡ. ΠΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΠΊΠΎΠ³Π½ΠΈΡΠΈΠ²Π½ΡΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ½ΡΡΠΈΡ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ Π½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈΠ½ΡΠΎΡΠΌΠ°ΡΠΈΠΈ Π² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠΉ Π½Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ²Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠ΅ [56].