Π. ΠΠ»Π°Π½ΠΊ ΠΈ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠ° ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ
Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XIX Π². ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΎΠ² Π·Π°ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ²Π°Π» Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ ΠΎ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅ΡΡΠΌ ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ. ΠΠ»Ρ ΡΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎΠ± ΠΈΡΠΏΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ»Π° Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΡΠ° ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ «Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»Π°» — ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ°Π΅Ρ Π²Π΅ΡΡ ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡΠΈΠΉ Π½Π° Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠΎΠΊ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠ°. ΠΠ· ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΆ. ΠΠ°ΠΊΡΠ²Π΅Π»Π»Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π» Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ ΠΎ Π±ΡΡΡΡΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π΅… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
Π. ΠΠ»Π°Π½ΠΊ ΠΈ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠ° ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎ-ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠΌΠΈΡΠ°.
Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ XIX Π². ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΎΠ² Π·Π°ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ²Π°Π» Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡ ΠΎ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅ΡΡΠΌ ΡΠ΅Π»ΠΎΠΌ. ΠΠ»Ρ ΡΠΏΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎΠ± ΠΈΡΠΏΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π±ΡΠ»Π° Π²ΡΠ΄Π²ΠΈΠ½ΡΡΠ° ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»Ρ «Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»Π°» — ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΊΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ°Π΅Ρ Π²Π΅ΡΡ ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡΠΈΠΉ Π½Π° Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠΎΠΊ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠ°. ΠΠ· ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΆ. ΠΠ°ΠΊΡΠ²Π΅Π»Π»Π° ΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π» Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ ΠΎ Π±ΡΡΡΡΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΎΠ΄Π΅ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΡ ΡΠ»ΡΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ»Π΅ΡΠΎΠ²ΡΡ Π²ΠΎΠ»Π½, Π»Π΅ΠΆΠ°ΡΠΈΡ Π·Π° ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π°ΠΌΠΈ ΠΎΠΏΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ — Ρ. Π΅. Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ Π³Π»Π°Π·Ρ — Π΄ΠΈΠ°ΠΏΠ°Π·ΠΎΠ½Π° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΡΡ Π²ΠΎΠ»Π½ (Π½Π° ΡΠΈΡ. 7.1 ΠΎΠ½Π° ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ°Π»Π°ΡΡ Π±Ρ ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠΉ, Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΉ ΠΊ ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠΉ Π ΡΠ»Π΅Ρ — ΠΠΆΠΈΠ½ΡΠ°). ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π² Ρ ΠΎΠ΄Π΅ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ° Π½Π° ΠΌΠΎΠ΄Π΅Π»ΡΡ , Π±Π»ΠΈΠ·ΠΊΠΈΡ ΠΊ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌΡ ΡΠ΅Π»Ρ, Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π»ΠΈΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ: ΠΏΠΈΠΊ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» ΠΏΡΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π΄Π»ΠΈΠ½Π΅ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ, Π° Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ ΡΠ½ΠΈΠΆΠ°Π»Π°ΡΡ, ΠΈ ΡΡΠΎ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΎΡΡΡΠΈΠΌΠΎ Π² ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΡΠ»ΡΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ»Π΅ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠΎ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ ΠΊΡΠ°Ρ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ (ΠΏΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΡ Π½Π° Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ XX Π².) ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎΠ± ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ — «ΡΠ»ΡΡΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ»Π΅ΡΠΎΠ²Π°Ρ ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΡΡΠΎΡΠ°», ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°Π·Π²Π°Π» Π΅Π΅ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊ Π. ΠΡΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡ.
ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ ΠΏΡΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π΄Π°ΡΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΡΠΈΠ²ΡΡ , ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΡΠΈΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ². Π’Π°ΠΊ, Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ ΠΠΈΠ½Π° ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π» Π½ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΡ ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠΉ, Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ Π ΡΠ»Π΅Ρ — ΠΠΆΠΈΠ½ΡΠ° — Π΅Π΅ Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΡ. Π€ΠΎΡΠΌΡΠ»Π° ΠΠΈΠ½Π° ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ»Π° ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° Π²ΡΡΠΎΠΊΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ°Ρ , ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° Π ΡΠ»Π΅Ρ — Π½Π° Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΈΡ . ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΉ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ Π²ΡΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π½Π΅ ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ.
Π ΠΈΡ. 7.1. ΠΠ°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠΏΠ΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΠΎΡ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»Π°1.
Π 1900 Π³. Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΡ Π. ΠΠ»Π°Π½ΠΊΡ (1858—1947) ΡΠ΄Π°Π»ΠΎΡΡ Π²ΡΠ²Π΅ΡΡΠΈ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π»Π° ΠΊΡΠΈΠ²ΡΡ, ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ°ΠΌ ΡΡΠΈΡ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ². ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΎΠ½ Π±ΡΠ» Π²ΡΠ½ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ ΠΏΠΎΡΡΡΠΏΠΈΡΡ Π²ΠΎΠΏΡΠ΅ΠΊΠΈ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠΈΠΏΠ°ΠΌ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ°ΡΡΡΡ ΡΡΠ΅Π΄Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΎΡΡΠΎΡΡΡΡ ΠΈΠ· Π½Π°Π±ΠΎΡΠ° ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ — ΠΎΡΡΠΈΠ»Π»ΡΡΠΎΡΠΎΠ² (ΠΎΡ Π»Π°Ρ. oscillo — ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΡΡ). ΠΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π»ΠΎ Π. ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ° ΠΊ ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ΄Π΅Π΅: ΠΎΠ½ Π΄ΠΎΠΏΡΡΡΠΈΠ», ΡΡΠΎ[1]
ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ, ΠΈΡΠΏΡΡΠΊΠ°Π΅ΠΌΠ°Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΡΠΌ ΠΎΡΡΠΈΠ»Π»ΡΡΠΎΡΠΎΠΌ, ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π° Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ΅, ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π°Π±ΡΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΡΠ΅Π»ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ Π½Π΅ Π½Π΅ΠΏΡΠ΅ΡΡΠ²Π½ΠΎ, Π° Π»ΠΈΡΡ Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΡΠΌΠΈ (Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ) «ΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠΌΠΈ».
ΠΠ°ΠΆΠ΄Π°Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΡΠ°Π²Π½Π° ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ (Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠΎΠΉ ΡΠ΅Π³ΠΎΠ΄Π½Ρ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ° — /Π³[2]), ΡΠΌΠ½ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π½Π° Ρ — ΡΠ°ΡΡΠΎΡΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ (Ρ.Π΅. Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ, ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠ½ΡΡ Π΄Π»ΠΈΠ½Π΅ Π²ΠΎΠ»Π½Ρ): ΠΠ = /Π³Ρ.
Π’Π°ΠΊΠΈΠ΅ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΠΈΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ Π²ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ Π½Π°Π·Π²Π°Π½Ρ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ ΠΠ»Π°Π½ΠΊ Π΄ΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΠ» 19 Π΄Π΅ΠΊΠ°Π±ΡΡ 1900 Π³. Π½Π° Π·Π°ΡΠ΅Π΄Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΠ΅ΡΠ»ΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°. ΠΡΠΎΡ Π΄Π΅Π½Ρ ΡΡΠ°Π» ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ Π΄Π½Π΅ΠΌ ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ, Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΠΈΠΌ Π½Π°ΡΠ°Π»ΠΎ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΡ Π² Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΠΈ.
ΠΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ°
«ΠΠΎΠΈ ΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠΎΠΏΡΡΠΊΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ-ΡΠΎ Π²Π²Π΅ΡΡΠΈ ΠΊΠ²Π°Π½Ρ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π² ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ΄ΠΎΠ»ΠΆΠ°Π»ΠΈΡΡ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠ΄Π° Π»Π΅Ρ ΠΈ ΡΡΠΎΠΈΠ»ΠΈ ΠΌΠ½Π΅ Π½Π΅ΠΌΠ°Π»ΡΡ ΡΡΡΠ΄ΠΎΠ². ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΈΠ· ΠΌΠΎΠΈΡ ΠΊΠΎΠ»Π»Π΅Π³ ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°Π»ΠΈ Π² ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ²ΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° ΡΡΠ°Π³Π΅Π΄ΠΈΡ. ΠΠΎ Ρ Π±ΡΠ» Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠ± ΡΡΠΎΠΌ, ΠΏΠΎΡΠΎΠΌΡ ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Ρ ΠΈΠ·Π²Π»Π΅ΠΊΠ°Π» ΠΈΠ· ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ³Π»ΡΠ±Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π°Π½Π°Π»ΠΈΠ·Π°, Π±ΡΠ»Π° Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ. ΠΠ΅Π΄Ρ ΡΠ΅ΠΏΠ΅ΡΡ Ρ ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π·Π½Π°Π», ΡΡΠΎ ΠΊΠ²Π°Π½Ρ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΈΠ³ΡΠ°Π΅Ρ Π² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅ Π³ΠΎΡΠ°Π·Π΄ΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ, ΡΠ΅ΠΌ Ρ Π²Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ Π±ΡΠ» ΡΠΊΠ»ΠΎΠ½Π΅Π½ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ» [3].
ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π»ΠΈ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠΎΠΌ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Ρ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΠΎ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΡΡΡΠ΅ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΌΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ. Π. ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½ (1879—1955) Ρ ΡΠΌΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΠΎΡΡΠ½ΡΠ» ΡΡΡΡ ΠΏΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌΡ: «ΠΡΠ»ΠΈ ΠΏΠΈΠ²ΠΎ Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΏΡΠΎΠ΄Π°ΡΡ Π² Π±ΡΡΡΠ»ΠΊΠ°Ρ , ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΠΈΠ½ΡΡ, ΡΠΎ Π²ΠΎΠ²ΡΠ΅ Π½Π΅ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΈΠ²ΠΎ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· Π½Π΅Π΄Π΅Π»ΠΈΠΌΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ, ΡΠ°Π²Π½ΡΡ ΠΏΠΈΠ½ΡΠ΅»[4]. ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΌ ΠΏΡΠΈΡΠ΅Π» ΠΊ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Ρ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ — Π½Π΅ΠΎΡΡΠ΅ΠΌΠ»Π΅ΠΌΠΎΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠ»ΠΈ Π. ΠΠ»Π°Π½ΠΊ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΠ» ΡΠ²ΠΎΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ ΠΊ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½Π°ΠΌ ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅Π»Π°, ΡΠΎ Π. ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΠ», ΡΡΠΎ ΡΠ΅ΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΉ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΠ·ΡΡΡΠ΅ΠΉ Π»ΡΠ±ΠΎΠ΅ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΈ Π½Π° ΡΡΠΎΠΌ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π» Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄ ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΏΡΡΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ΅ ΡΠ²Π΅ΡΠ°.
Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»Π°ΡΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΠΈΡΡ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠ°, ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π² 1887 Π³. Π. ΠΠ΅ΡΡΠ΅ΠΌ (ΡΠΈΡ. 7.2) ΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΡΡΡΠΊΠΈΠΌ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΎΠΌ Π. Π. Π‘ΡΠΎΠ»Π΅ΡΠΎΠ²ΡΠΌ (1839—1896), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΠΊ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΠΌΠ°Ρ ΠΊΡΠ°ΡΠ½Π°Ρ Π³ΡΠ°Π½ΠΈΡΠ°: Π΅ΡΠ»ΠΈ Π΄Π»ΠΈΠ½Π° Π²ΠΎΠ»Π½Ρ ΡΠ²Π΅ΡΠ° ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ, ΠΊΠΎΠ½ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π»Ρ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°, Π²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ½Ρ, ΡΠΎ ΡΡΠΎΡ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π΄Π°Π΅Ρ. ΠΠ½ ΠΆΠ΅ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π» ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ ΡΠΎΡΠΎΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½Ρ, Π²ΠΊΠ»ΡΡΠ°Π²ΡΠΈΠΉ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΡΠ΅ΠΏΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠΏΠ°Π΄Π°Π½ΠΈΠΈ Π½Π° Π½Π΅Π³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠ°. ΠΠ½Π³Π»ΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊ ΠΠΆ. ΠΠΆ. Π’ΠΎΠΌΡΠΎΠ½, Π° Π·Π°ΡΠ΅ΠΌ Π²Π΅Π½Π³Π΅ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊ Π€. ΠΠ΅Π½Π°ΡΠ΄ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΈ (1899), ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠΎΡΠΎΠΊ ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² (ΡΠΈΡ. 7.3, Π°).
Π ΠΈΡ. 7.2. Π‘Ρ Π΅ΠΌΠ° ΡΠ΅ΠΏΠΈ, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°ΡΡ ΡΠΎΡΠΎΡΡΡΠ΅ΠΊΡ1.
Π ΠΈΡ. 7.3. Π‘Π²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΡΠΎΡΠΎΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠ°2.
ΠΠ½Π΅ΡΠ½Π΅ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΠ»ΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠ°Π΄Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π° ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π·Π°ΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠ½ΠΊΡ (ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π² Π²Π°ΠΊΡΡΠΌ) ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠΎΠΊΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏ, ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½Π½ΡΠΉ Ρ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠ½ΠΊΠΎΠΉ, ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π» Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠ΅ ΠΌΠ³Π½ΠΎΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠΊΠ°. ΠΠ°Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΡΠΊΠ° ΡΠ²Π΅ΡΠ° Π½Π° ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠ½Ρ Π²ΡΠ·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΎΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ². Π 1902 Π³. Π€. ΠΠ΅Π½Π°ΡΠ΄ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡ, Π²ΡΠ±ΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΡΡ ΠΈΠ· ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°, ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΡ ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠ°, Π° Π½Π΅ Ρ ΡΠΎΡΡΠΎΠΌ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ (ΡΠΈΡ. 7.3, 6 ΠΈ Π²). ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΠΎΠΊ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ Π»ΠΈΡΡ ΠΏΠΎ Π·Π°ΠΌΠΊΠ½ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΏΠΈ, Π° ΡΠ΅ΠΏΡ «ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠ½ΠΊΠ° — ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΠΊΠΎΠΏ» Π½Π΅Π·Π°ΠΌΠΊΠ½ΡΡΠ°.
Π 1905 Π³. ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΠ»[5], ΡΡΠΎ ΡΠΎΡΠΎΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ²Π΅ΡΠ°, ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π½ΡΠΌ Ρ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ², Π° ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΊΠ°ΠΆΠ΄ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠ° Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ ΠΎΡ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΡ. Π£Π²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈΠ²ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΊ ΡΠΎΡΡΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ², ΠΈ ΠΈΠ· ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠ½Ρ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ Π²ΡΠ±ΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ² (ΡΠΌ. ΡΠΈΡ. 7.3, Π²). ΠΠ½ ΡΡΠΈΡΠ°Π»: Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΠ»Π°Π½ΠΊ ΠΏΡΠ°Π², ΡΠΎ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½Π°Ρ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π° ΡΠ²Π΅ΡΠ° ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½ΡΡ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΈΡΠΏΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΡ, Π½ΠΎ ΠΈ Π² ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅, Ρ. Π΅. ΡΠ²Π΅Ρ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠΌΠΈ — ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠ°ΠΌΠΈ. ΠΠ²Π°Π½Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Ρ — ΡΠΎΡΠΎΠ½ (ΠΎΡ Π³ΡΠ΅Ρ. phos, ΡΠΎΠ΄ΠΈΡ, ΠΏΠ°Π΄Π΅ΠΆ photos — ΡΠ²Π΅Ρ). Π. ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ Π·Π°ΠΌΡΠΊΠ°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΏΠΈ ΠΏΡΠΈ ΡΠΎΡΠΎΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΡΠΎΠΊΠ° ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ², Π²ΡΠ±ΠΈΠ²Π°Π΅ΠΌΡΡ ΡΠΎΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ Ρ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΡ Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠ»Π°ΡΡΠΈΠ½ΠΊΠΈ (ΡΠΌ. ΡΠΈΡ. 7.3, Π²).
ΠΡΠ»ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ «Π²ΡΠ±ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ» Π»ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠΌ, ΡΠΎ ΡΡΠ½ΠΎ: ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ°Π΅Ρ Π»ΠΈΡΡ Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΡΠΎΡΠΎΠ½Π° (ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΡΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ΅) Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠ° Π΄Π»Ρ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ΄ΠΎΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ» ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° Ρ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ. ΠΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ° Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½Π°, ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ Π²ΡΠ±ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈΠ· ΠΊΠ°ΡΠΎΠ΄Π°, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΡΠ°ΡΡΠΎΡΠ° ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΠΌΠ°Π»Π°, ΡΠΎ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ Π½Π΅ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠΉ ΠΏΠΎΡΡΠΈΠΈ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠΌ Π±Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌ Π½ΠΈ Π±ΡΠ» ΠΏΠ°Π΄Π°ΡΡΠΈΠΉ ΡΠ²Π΅Ρ. ΠΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π. ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° ΠΎ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ²Π΅ΡΠ° Π½Π΅ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ²ΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΡΠ»ΠΎ Π½Π°Π±Π»ΡΠ΄Π°Π΅ΠΌΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΡΠΎΡΠΎΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠ°. Π‘Π²Π΅Ρ, ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΡΠΈΠΉΡΡ Π² ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅, — Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅. Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΡΠ²Π΅Ρ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠΌΠ°ΡΡΠΈΠ²Π°ΡΡ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΠΏΠΎΡΠΎΠΊΠ° ΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ². ΠΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠΌ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ°. Π‘Π²Π΅Ρ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ² ΡΠΎΡΡΠΎΠΈΡ ΠΈΠ· ΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ.
Π€ΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ Π²ΡΡΡΡΠΏΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΡΡΠ°ΡΡΠΈ Π. ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π°, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΎΠ½Π° ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ»Π° ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡΠΌ ΠΠ°ΠΊΡΠ²Π΅Π»Π»Π°, ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π²ΡΠΈΠΌ Π²ΠΎΠ»Π½, Π° Π²ΠΎΠ»Π½Π° Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΡΠΎΡΡΠ΅Π΄ΠΎΡΠΎΡΠΈΡΡΡΡ Π² ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΌΠ°Π»ΠΎΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΡ — ΡΠΎΡΠΎΠ½Π°. Π. ΠΠ»Π°Π½ΠΊ, ΠΊ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΡ, ΡΡΡΠ΅ΠΌΠΈΠ»ΡΡ ΡΠΏΠ°ΡΡΠΈ ΠΊΠ»Π°ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΡΠΈΡΠ°Π», ΡΡΠΎ ΡΠ²Π΅Ρ — ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡ, Π° Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠΏΠ΅ΡΠΈΡΠΈΠΊΠΎΠΉ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠ° ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ°.
Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, Π. ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΌ ΠΏΠΎΠ½ΡΠ», ΡΡΠΎ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΠΎΠ³Π»ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΈΡΠΏΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΡ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ — ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
Π€Π°ΠΊΡ ΠΈΠ· ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π½Π°ΡΠΊΠΈ
ΠΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎ Π΄ΠΎΠΆΠ΄Π΅ Π±ΡΡΡΡΠΎ Π΄Π²ΠΈΠΆΡΡΠΈΡ ΡΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ² Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΡΠ΅Π·Π²ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ ΡΠΌΠ΅Π»ΡΠΌ. Π Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π²Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ ΠΏΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΠ»ΠΈ Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅. ΠΠ°ΠΆΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΡΠ΅ΠΌΡ Π»Π΅Ρ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΡ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π°, Π² 1912 Π³. ΠΊΡΡΠΏΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΠ΅ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ Π² ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΎΠ± ΠΈΠ·Π±ΡΠ°Π½ΠΈΠΈ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° Π² ΠΡΡΡΡΠΊΡΡ ΠΠΊΠ°Π΄Π΅ΠΌΠΈΡ Π½Π°ΡΠΊ ΠΏΠΈΡΠ°Π»ΠΈ, ΡΡΠΎ Π³ΠΈΠΏΠΎΡΠ΅Π·Ρ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ² «Π½Π΅ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΡΠ»ΠΈΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡ Π΅ΠΌΡ Π² ΡΠΏΡΠ΅ΠΊ». Π’ΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡ Π΄Π»Ρ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ ΠΈΠ·Π»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ.
Π’Π΅ΠΌ Π½Π΅ ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π·Π° ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ ΡΠΎΡΠΎΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠ° ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½ Π² 1922 Π³. ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ» ΠΠΎΠ±Π΅Π»Π΅Π²ΡΠΊΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΌΠΈΡ ΠΏΠΎ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅.
ΠΠ΄Π΅ΠΈ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΠΈΠ» Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊ Π . Π. ΠΠΈΠ»Π»ΠΈΠΊΠ΅Π½ (1868—1953), ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ» ΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΡΡΠ΄Π°, ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ Π·Π°ΡΡΠ΄Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°. Π 1923 Π³. Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°Π½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊ Π. X. ΠΠΎΠΌΠΏΡΠΎΠ½ (1892—1962) ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π» Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΆΠ΅ΡΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ Π»ΡΡΠ΅ΠΉ Π½Π° Π°ΡΠΎΠΌΡ ΡΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ. ΠΡΠΊΡΡΡΡΠΉ ΠΈΠΌ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ (ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ ΠΠΎΠΌΠΏΡΠΎΠ½Π°) ΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΠΈΠ» ΠΊΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²ΡΡ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ°. ΠΠΎΠΌΠΏΡΠΎΠ½ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π», ΡΡΠΎ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ ΡΡΠΎΠ»ΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π½ΡΠ³Π΅Π½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ² Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°ΠΌΠΈ Π½Π°ΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π΅Ρ ΠΊΠ°ΡΡΠΈΠ½Ρ ΡΡΠΎΠ»ΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ Π±ΠΈΠ»Π»ΠΈΠ°ΡΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΠΎΠ², Π° ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊ Π΄Π»ΠΈΠ½Π° Π²ΠΎΠ»Π½Ρ ΡΠΎΡΠΎΠ½ΠΎΠ² ΠΈ ΡΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π°, ΡΠ³Π»Ρ ΡΠ°Π·Π»Π΅ΡΠ° ΡΠΎΡΠΎΠ½Π° ΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π° ΠΈ Π΄Ρ., ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ Π² ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠΌ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π°ΠΌΠΈ ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ° — ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π°.
ΠΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΊΡΠΏΠ΅ΡΡΠ°
Π 1949 Π³. ΠΠΈΠ»Π»ΠΈΠΊΠ΅Π½ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π»:
«Π― ΠΏΠΎΡΡΠ°ΡΠΈΠ» Π΄Π΅ΡΡΡΡ Π»Π΅Ρ ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ Π½Π° ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΊΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½Π° 1905 Π³. ΠΈ Π²ΠΎΠΏΡΠ΅ΠΊΠΈ Π²ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠΆΠΈΠ΄Π°Π½ΠΈΡΠΌ Π±ΡΠ» Π²ΡΠ½ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ Π² 1915 Π³. Π½Π΅Π΄Π²ΡΡΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΄Π»ΠΈΠ²ΠΎΡΡΡ, Π½Π΅ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΎ ΠΊΠ°Π·Π°Π»ΠΎΡΡ Π±Π΅Π·ΡΠ°ΡΡΡΠ΄Π½ΡΠΌ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ»ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ, ΡΡΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ ΠΎΠ± ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠΈ ΡΠ²Π΅ΡΠ°»1.
Π ΠΈΡΠΎΠ³Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΠ²Π΅Ρ Π²Π΅Π΄Π΅Ρ ΡΠ΅Π±Ρ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ Π²ΠΎΠ»Π½Π° (Π² ΠΎΠΏΡΡΠ°Ρ ΠΏΠΎ Π΄ΠΈΡΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠΈ), Π½ΠΎ ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΡΠΎΠΊ ΠΊΠΎΡΠΏΡΡΠΊΡΠ» (ΠΏΡΠΈ ΡΠΎΡΠΎΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠ΅). ΠΡΠ½ΠΎΠ²Π½Π°Ρ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ° Π΅Π³ΠΎ Π΄ΠΈΡΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ (ΠΏΡΠΈΡΡΡΠ°Ρ Π΅ΠΌΡ ΠΏΠΎΡΡΠΈΡ ΡΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΠΈ) Π²ΡΡΠΈΡΠ»ΡΠ»Π°ΡΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π²ΠΎΠ»Π½ΠΎΠ²ΡΡ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΡ — ΡΠ°ΡΡΠΎΡΡ Ρ: Π — hy. Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ, ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ»ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ Π΄Π»Ρ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»Ρ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ½ΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ, Π½ΠΎ ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΏΡΡΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠΎΠ΄Ρ ΠΎΠ΄.
- [1] ΠΠ°ΡΠΊΠ°. ΠΠ΅Π»ΠΈΡΠ°ΠΉΡΠΈΠ΅ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΏ. 11. Π Π΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ Π² ΠΌΠΈΠΊΡΠΎΠΌΠΈΡΠ΅. ΠΠ»Π°Π½ΠΊ. ΠΠ²Π°Π½ΡΠΎΠ²Π°Ρ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΡ: ΠΏΠ΅Ρ. Ρ ΠΈΡΠΏ. Π.: ΠΠ΅ ΠΠ³ΠΎΡΡΠΈΠ½ΠΈ, 2015. Π‘. 102.
- [2] 2 ΠΠ° ΠΌΠΎΠ³ΠΈΠ»Π΅ ΠΠ»Π°Π½ΠΊΠ° ΡΡΠΎΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π·Π½Π°ΠΊ «Π», Π³ΠΎΠ΄Ρ ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΡΠΌΠ΅ΡΡΠΈ.
- [3] ΠΠ»Π°Π½ΠΊ ΠΠ°ΠΊΡ. Π‘Π±ΠΎΡΠ½ΠΈΠΊ ΠΊ ΡΡΠΎΠ»Π΅ΡΠΈΡ ΡΠΎ Π΄Π½Ρ ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ. Π.: ΠΠ°ΡΠΊΠ°, 1958. Π‘. 27—28.
- [4] Π¦ΠΈΡ. ΠΏΠΎ: ΠΡΠ·Π½Π΅ΡΠΎΠ² Π. Π. ΠΠΉΠ½ΡΡΠ΅ΠΉΠ½. 2-Π΅ ΠΈΠ·Π΄., ΠΈΡΠΏΡ. ΠΈ Π΄ΠΎΠΏ. Π.: ΠΠ°ΡΠΊΠ°, 1963. Π‘. 147.
- [5] Π Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΡΡΠ΅ «ΠΠ± ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΠΈΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΎΡΠΊΠ΅ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΉΡΡ Π²ΠΎΠ·Π½ΠΈΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ°», ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ²ΡΠ΅ΠΉΡΡ Π² 1905 Π³. Π² ΡΠΎΠΌ ΠΆΠ΅ Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΠΎΠΌ 17-ΠΌ ΡΠΎΠΌΠ΅ «ΠΠ½Π½Π°Π»ΠΎΠ² ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ» (Annalen der Phvsik) 1905 Π³., Π³Π΄Π΅ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠ°ΡΡΠΈ ΠΎ Π±ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΡΠΊΠΎΠΌΠ΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠΈΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ.