ΠΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΄ ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ, Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ Π°ΡΠ°Π±ΡΠΊΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠ΅Π², ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌΠΈ-ΡΡ ΠΎΠ»Π°ΡΡΠ°ΠΌΠΈ, Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΠΌΠ°Π±Π»Π΅ΠΌ ΠΡΡΠ΄Π΅Π½ΠΎΠΌ Π² 1814-1819 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π² ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ΅
Π§ΡΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ Π° ΠΡΠ°Π±Π°Π½ΡΠ°, ΠΌΡ ΠΏΡΡΠ°Π΅ΠΌ Π΅Π³ΠΎ Ρ ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ ΠΎΠΌ ΠΠΎΠ·Π±ΡΠ΅Π½ΠΎΠΌ. ΠΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅ ΠΌΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π»ΠΈ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΈ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Ρ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½Ρ ΠΏΠΎΠ΄ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅ΠΌ ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ Π° Π² XIII Π²Π΅ΠΊΠ΅ ΠΈ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌ ΠΈΠ· ΠΠ΅ΡΠ±Π΅ΠΊΠ°, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΠΏΡΡΠΊΠ°ΡΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΠΈ. ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΠ²Π΅Π½ΡΠΈΠ½ΡΡΠ° Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠ°Ρ Π΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ°Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ° Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅… Π§ΠΈΡΠ°ΡΡ Π΅ΡΡ >
ΠΡΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΡΡΠ΄ ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ, Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ Π°ΡΠ°Π±ΡΠΊΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠ΅Π², ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΌΠΈ-ΡΡ ΠΎΠ»Π°ΡΡΠ°ΠΌΠΈ, Π²ΡΠΏΠΎΠ»Π½Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΠΌΠ°Π±Π»Π΅ΠΌ ΠΡΡΠ΄Π΅Π½ΠΎΠΌ Π² 1814-1819 Π³ΠΎΠ΄Ρ Π² ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ΅ (ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠ°Ρ, ΠΊΡΡΡΠΎΠ²Π°Ρ, Π΄ΠΈΠΏΠ»ΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠΎΠ»ΡΠ½Π°Ρ)
ΠΠ½Π½ΠΎΡΠ°ΡΠΈΡ
ΠΠ°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ Aristoteles Latinus, ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΠΌΠ°Π±Π»Π΅ΠΌ ΠΡΡΠ΄Π΅Π½ΠΎΠΌ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΈΠΌ ΠΈΠ· Π²Π΅Π΄ΡΡΠΈΡ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΉ Π² ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ. ΠΠ°Π½Π½Π°Ρ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ Π½ΠΎΠ²ΡΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π» Ρ ΡΠ΅Π»ΡΡ Π²Π²Π΅ΡΡΠΈ Π² ΡΡΡΡΠΊΠΎΡΠ·ΡΡΠ½ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π½Π°ΡΠΊΡ ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΡ ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π² ΠΠ²ΡΠΎΠΏΠ΅ ΠΈ ΠΠΌΠ΅ΡΠΈΠΊΠ΅, ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΡΡΠΈΡ ΠΈΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΈΠ΅. ΠΠΌΠ°Π±Π»Ρ ΠΡΡΠ΄Π΅Π½ ΡΠΎΠ±ΡΠ°Π» ΡΠ½ΠΈΠΊΠ°Π»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π» ΠΏΠΎ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π°ΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»ΠΈΠ·ΠΌΠ° XII—XIII Π²Π²., ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅Π³ΠΎ, ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΈ Π½Π° Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π»Π° ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ Π‘ΡΠ°Π³ΠΈΡΠΈΡΠ° Π² XIX Π²., ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΠΏΡΠΎΡΡΠ½ΡΠ»ΠΈΡΡ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π³ΠΎΡΠΈΠ·ΠΎΠ½ΡΡ Π² ΠΌΠΈΡΠ΅ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΈ Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π³Π΅ΠΎΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π°Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. Π Π΅ΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΠΎ XII—XIII Π²Π².Π΅ΠΊΠ°Ρ — ΡΠΏΠΎΡ Π΅, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π·Π°ΠΊΠ»Π°Π΄ΡΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎ ΡΠΎΡΠΈΠ°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΈ ΡΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ , ΠΎ ΠΏΡΡΡΡ Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΠ²ΠΈΠ»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ, Π½Π° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ΅ ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΡΡΠΊΡΠΈΠΉ ΠΌΡΡΠ»ΠΈ, Π²ΡΡΠΎΡΡΠΈΡ Π² ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π³ΠΈΠΎΠ½Π°Ρ Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠΌΠΎΡΡΡ. Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΎ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡΠΈΡΡ ΠΈ ΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΡΠ»ΡΡΡΡΠ°Ρ , ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½Π½ΡΡ Π² Π΅Π΄ΠΈΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅. Π Π΅ΡΡ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π»Π»Π΅ΠΊΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΡΡΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊ Aristoteles Latinus (Π»Π°ΡΠΈΠ½ΠΎΡΠ·ΡΡΠ½Π°Ρ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ) Π² Π‘ΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π²Π΅ΠΊΠ°, Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π²Π°ΠΆΠ½Π΅ΠΉΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠ° Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ·Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠΌΠΎΡΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΠ²ΠΈΠ»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ Π² Π³Π»ΠΎΠ±Π°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ Π΄Π²ΠΈΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ translatio studiorum. ΠΠ»Ρ Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ Π±ΡΠ»Π° Π²ΡΠ±ΡΠ°Π½Π° ΠΡΠΎΡΠ°Ρ Π³Π»Π°Π²Π° ΠΊΠ½ΠΈΠ³ΠΈ.
ΠΠ»ΡΡΠ΅Π²ΡΠ΅ ΡΠ»ΠΎΠ²Π°: ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ, ΠΠΌΠ°Π±Π»Ρ ΠΡΡΠ΄Π΅Π½, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ ΠΡΠ»ΠΎ Π±Ρ Π½Π΅Π²Π΅ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ° Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΡΠ½ΠΎ Π½Π° ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π΅ Π² Π‘ΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΠ΅ Π²Π΅ΠΊΠ°, Π° ΡΠ°Π²Π½ΠΎ ΠΈ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎΡ ΡΠ·ΡΠΊ ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π»ΡΡ Π·Π΄Π΅ΡΡ Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠΉ ΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠΈΠ»ΠΈ ΡΠ΅Π±Ρ ΡΡΠΈΠΌ ΠΏΠΈΡΡΠΌΠ΅Π½Π°ΠΌ. ΠΡΠ΅ Π²Π΅Π΄Π΅Ρ ΠΊ ΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΈΠΌ ΡΠ·ΡΠΊΠΎΠΌ Π²Π»Π°Π΄Π΅Π»ΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΅ ΡΡΠ΅Π½ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ ΠΠ°ΡΠ»Π° ΠΠ΅Π»ΠΈΠΊΠΎΠ³ΠΎ. ΠΠ· Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ Ρ ΡΠΎΠ½ΠΈΠΊ Π½Π°ΠΌ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎΡ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΏΡΠΈΠΊΠ°Π·Π°Π» Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ·ΡΡΠ°ΡΡ ΠΈ ΡΠ΅ΠΊΠΎΠΌΠ΅Π½Π΄ΠΎΠ²Π°Π» Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡΡΡΡΡ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ. ΠΡΠΈ ΠΠ°ΡΠ»Π΅ ΠΡΡΠΎΠΌ ΠΆΠΈΠ» Π‘ΠΊΠΎΡ ΠΡΠΈΡΠ³Π΅Π½Π°, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊ ΠΠΈΠΎΠ½ΠΈΡΠΈΡ ΠΡΠ΅ΠΎΠΏΠ°Π³ΠΈΡΠ°. ΠΡΠ΄ΠΎΠ²ΠΈΠΊ ΠΠ°ΠΈΠΊΠ° Π²Π΅Π» Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΈΡΠΊΡ Ρ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»Ρ ΠΈ ΠΏΡΠΈΡΠ²ΠΎΠΈΠ» Π΅ΠΌΡ ΡΠΈΡΡΠ» Π ΡΡΡΠΏΡΡ ΠΌΠ΄ΠΏΡ Π»ΠΏΡ, ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π΅ΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΠ±ΡΠΉΠ»Π΅Ρ Ρ. ΠΡΠΈΠ½ΡΠ²ΡΠΈΡΡ Ρ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΈΠΌ ΡΠ΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΡΠ°ΡΠΌ, ΠΎΠ½ ΠΏΠΎΠΆΠ΅Π»Π°Π» ΡΠ΄Π΅Π»Π°ΡΡ ΠΠΎΠΌΠΏΡΠ΅Π½Ρ Π½ΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»Π΅ΠΌ ΠΈ Π΄Π°Π» Π΅ΠΌΡ ΠΈΠΌΡ ΠΠ°ΡΠ»ΠΎΠΏΠΎΠ»Ρ. ΠΠ΄ΠΈΠ½ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡΡΡΡ, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ ΠΈΠΌ Π² ΠΡΡΠ³ΡΠ½Π΄ΠΈΠΈ, ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ» ΠΈΠΌΡ Alpha. Π§ΡΡΡ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅ Π² ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ, Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΅ΠΏΠΈΡΠΊΠΎΠΏΠΎΠ² Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΠ»ΠΈ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ»ΠΎΠ²Π° ΠΏΠΎ ΠΈΡ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. Π ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡΡΡΠ΅ Π‘Π΅Π½Ρ-ΠΠ°ΡΡΠΈΠ°Π» Π΄Π΅ ΠΠΈΠΌΠΎΠΆ Π² X Π²Π΅ΠΊΠ΅ Π½Π° Π΄Π½Π΅Π²Π½ΠΎΠΉ ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Π² ΠΡΡΠΈΠ΄Π΅ΡΡΡΠ½ΠΈΡΡ ΠΏΠ΅Π»ΠΈ ΠΏΠΎ-Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Gloria, Sanctus, Agnus ΠΈ Ρ. Π΄. Π ΡΠΎΡ Π²Π΅ΠΊ Π½Π΅Π²Π΅ΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ°, ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°ΡΡ ΠΌΠΎΠ½Π°Ρ Π° Π‘Π΅Π½Ρ-ΠΠ°Π»Π»Π° ΠΠΊΡ Π°ΡΠ΄Π° ΠΈ Π Π΅ΠΌΠΈΠ³ΠΈΡ ΠΠΊΡΠ΅ΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ· Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π·Π½Π°ΡΡΠΈΡ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ Π²Π΅ΠΊΠ° ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠ³ΠΎ, ΠΠΎΡΠΊΠ΅ΡΠ°, ΠΌΡ ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π»ΠΈ Π²ΡΡΠ΅7. ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠΉ ΠΏΡΠΈΠ΄Π°Π²Π°Π» ΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡΠΌ ΠΡΠΈΠ³Π΅Π½Π° Π½Π° «ΠΠ΅ΡΠ½Ρ ΠΠ΅ΡΠ½Π΅ΠΉ» ΠΈ ΠΏΠΎΠΏΡΠΎΡΠΈΠ» ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΊΠ° Π‘ΠΎΠ»ΠΎΠΌΠΎΠ½Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅ΡΡΠΈ ΡΡΠΎ Π½Π° Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠ½ Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°, ΡΠ²Π΅Π΄ΡΡΠ΅Π³ΠΎ Π² Π΄Π²ΡΡ ΡΠ·ΡΠΊΠ°Ρ .
Π‘Π²ΡΠ·ΠΈ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½ΠΈΠΈ Ρ ΠΠΈΠ·Π°Π½ΡΠΈΠ΅ΠΉ, Π‘ΠΈΡΠΈΠ»ΠΈΠΈ Ρ ΠΡΠ΅ΡΠΈΠ΅ΠΉ, Π ΠΈΠΌΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΊΠ²ΠΈ, Π° ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΏΠΎΡ ΠΈ Ρ ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ²ΡΡ ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»Ρ, ΡΡΠ΅Π±ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊΠΎΠΌ ΠΈ ΠΏΠΎΡΡΠΎΡΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ°.
Π ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠ°ΡΡΠΈ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ Π² Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅-ΡΡΠ²Π΅, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π²Π΅Ρ. Π XII Π²Π΅ΠΊΡ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ Ρ ΡΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΈΡΠ΄Π΅ΡΠΌΠΈ ΠΎΠ½ΠΈ ΡΠ°Π·Π΄Π΅Π»ΡΠ»ΠΈ ΠΏΠ»ΠΎΠ΄Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΈ. ΠΡ Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌ ΠΈΠ· Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ Π΄ΠΎΠΊΡΠΌΠ΅Π½ΡΠΎΠ², Ρ ΡΠ°Π½ΡΡΠΈΡ ΡΡ Π² Π°ΡΡ ΠΈΠ²Π΅ ΠΎΠ±Π»Π°ΡΡΠΈ ΠΡΡ-Π΄Ρ-Π ΠΎΠ½, ΠΏΡΠΎΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π΄ΠΎΠΊΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΡΡΠ½Π΅Π»Π»Π΅ΠΌ8, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΏΠ»Π°ΡΠΈΠ»ΠΈ Π·Π° Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠ°Π²Π° ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡΡΡΡ Π‘Π΅Π½Ρ-ΠΠΈΠΊΡΠΎΡ ΠΈ ΠΠΎΠ½ΡΠΌΡΠ°Ρ, ΡΡΡΡΠΎΠΈΠ²ΡΠΈΡΡ Π² ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ IX ΠΈ X Π²Π΅ΠΊΠΎΠ² Π² ΠΡΠ»Π΅ ΠΈ ΠΠ°ΡΡΠ΅Π»Π΅. ΠΠ΄Π½Π° ΠΎΠ±ΡΠΈΠ½Π° ΠΌΠΎΠ½Π°Ρ ΠΎΠ²-Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎΠ² ΠΆΠΈΠ²Π΅Ρ Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π² ΠΡΠΈΠΎΠ»Π΅ ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ ΠΠ°ΡΡΠ΅Π»Ρ.
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ, ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΈ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠ°ΠΌΡΡΠ½ΠΈΠΊΠΈ Π ΠΈΠΌΠ° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π°Π»ΠΈ ΡΠ΅ΠΌ Π²Π΅ΠΊΠ°ΠΌ ΡΠ»Π°Π²Π½ΡΠ΅ Π²ΠΎΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π½ΠΈΡ ΠΡΠΈΠ½, ΠΏΠ°ΠΌΡΡΡ ΠΎΠ± ΡΡΠΏΠ΅Ρ Π°Ρ , ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΈ ΡΡΡΠΆΠ°Π»ΠΈ Π² Π½Π°ΡΠΊΠ°Ρ , ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅. ΠΡΡΠΊΠΈΠΉ, ΠΊΡΠΎ Π»ΡΠ±ΠΈΡ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ, Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ΅Π½, Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΈ Π²Π·ΠΎΡΡ ΠΊ Π·Π΅ΠΌΠ»Π΅, Π³Π΄Π΅ ΠΎΠ½Π° ΡΠΈΡΠ»Π° Ρ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ Π±Π»Π΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΈ ΠΈΡΠΊΠ°ΡΡ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΌΡΡΠ»Π° Π² ΡΠ΅Ρ Π²ΠΈΠ΄Π°Ρ , Π² ΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΎΠ½Π° Π²ΠΎΡΡΠΈΡΠ»Π°; Π½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠΌΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΊ Π΄Π²ΡΠΌ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅ΡΠ°ΠΌ: ΠΠ΄Π΅Π»Π°ΡΠ΄ ΠΈΠ· ΠΠ°ΡΠ° ΠΎΠ±ΠΎΡΠ΅Π» ΠΡΠ΅ΡΠΈΡ ΠΈ ΠΠ°Π»ΡΡ ΠΠ·ΠΈΡ Π² Π½Π°Π΄Π΅ΠΆΠ΄Π΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΡΠΈ Π·Π΄Π΅ΡΡ Π½Π΅Π²Π΅Π΄ΠΎΠΌΡΠ΅ Π½Π° ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π΅ Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ. ΠΠΎΠ°Π½Π½ Π‘Π°Π»ΡΡΠ±Π΅ΡΠΈΠΉΡΠΊΠΈΠΉ, Π΅ΡΠ»ΠΈ ΠΈ Π½Π΅Π΄ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΠΎ Π·Π½Π°Π» Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ, ΡΠΎ ΠΈ Π½Π΅ ΠΏΡΠ΅Π½Π΅Π±ΡΠ΅Π³Π°Π» ΠΈΠΌ — ΠΎΠ½ Π±ΡΠ» Π² ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΈΡΠΊΠ΅ Ρ Π»ΡΠ΄ΡΠΌΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π·Π½Π°Π»ΠΈ Π΅Π³ΠΎ Π² ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΡΡΠ²Π΅. ΠΆΡΡΠ΄Π΅Π½ Π°ΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»ΠΈΠ·ΠΌ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊ Π²Π°ΠΆΠ½ΡΠΉ ΡΠ°ΠΊΡ, ΡΡΠΎ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ ΡΡΠ΅Π½ΡΡ , Π·Π½Π°Π²ΡΠΈΡ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ ΠΈ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ ΠΠΎΠ°Π½Π½ Π‘Π°ΡΠ°ΡΠΈΠ½, Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΡΡ Π½ΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ ΡΡΡΠ΄ΠΈΠ»ΡΡ Π±Ρ Π½Π°Π΄ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Π΅ΠΌ.
Π ΠΊΠΎΠ½ΡΡ XII Π²Π΅ΠΊΠ°, Π² 1167 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° Π² ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ΅ ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ° ΠΏΡΠΎΠ±ΡΠ΄ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅Ρ ΠΊ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ ΡΠ·ΡΠΊΡ. ΠΠ΅ΠΊΡΠΎ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌ Π²ΡΠ°Ρ, Π° ΠΏΠΎΠ·ΠΆΠ΅ ΠΌΠΎΠ½Π°Ρ , ΠΏΡΠΈΠ½Π΅Ρ Π² ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅Ρ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠΊΠΎΠΏΠΈΡΠΈ ΠΈΠ· ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»Ρ. ΠΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅, ΡΠ΅ΡΠ΅Π· ΡΠΎΡΠΎΠΊ Π»Π΅Ρ ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ° Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠΈΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ΠΏΠ°Π»Π° ΠΏΠΎΠ΄ Π²Π»Π°ΡΡΡ Ρ ΡΠΈΡΡΠΈΠ°Π½ ΠΈ ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΊΠ½ΡΠ·Ρ ΠΠ°Π»Π΄ΡΠΈΠ½ Π±ΡΠ» ΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠ·Π³Π»Π°ΡΠ΅Π½ ΠΈΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡΠΎΠΌ Π°ΡΠΌΠΈΠ΅ΠΉ ΠΊΡΠ΅ΡΡΠΎΠ½ΠΎΡΡΠ΅Π². ΠΠΎ Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΎ Π±Π»Π°Π³ΠΎΠΏΡΠΈΡΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ°Ρ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ±Π΅Π΄Π° ΠΏΠΎΠΌΠΎΠ³Π»Π° ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ° ΠΈ Π΄Π΅Π»Π°Π»Π° ΡΡΠΎ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²Π΅ΡΠΎΡΡΠ½ΡΠΌ. ΠΡΡΡ Π² ΡΠΎΠΉ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Ρ ΠΏΡΡΠΌΠΎ ΠΈΠ· ΡΠ°ΠΊΡΠΎΠ². ΠΡΠ°ΠΊ, Π½Π° ΡΡΠΎΡ ΡΡΡΡ Π΅ΡΡΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π°.
ΠΠΎΠ³Π΄Π° ΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠ»ΡΡ Π³Π½Π΅Π², ΠΎΡΠΊΡΡΡΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΠ½Π½ΠΎΠΊΠ΅Π½ΡΠΈΠ΅ΠΌ III ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΠΊΡΠ΅ΡΡΠΎΠ½ΠΎΡΡΠ΅Π², ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠΈΡ ΠΎΠ± ΠΈΡ ΡΡΠΏΠ΅Ρ Π°Ρ ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ, ΠΈΠ·-Π·Π° Π΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΈΠΌΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠΊΠ²Π΅ΠΉ, ΠΏΠ°ΠΏΠ° ΠΏΡΠΈΠ½ΡΠ»ΡΡ ΠΈΠ·ΡΠΌΠ°ΡΡ ΠΈΠ· Π½Π΅Π΄Ρ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ±Π΅Π΄Ρ Π·Π΅ΡΠ½Π° Π΅ΡΠ΅ΡΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΠΌΠΎΠ³Π°ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ°Π½ΠΈΡ Π½Π°ΡΠ°Π» Π·Π΄ΡΠ°Π²ΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ.
Π Π°Π½Π΅Π΅ ΠΠ°Π»Π΄ΡΠΈΠ½ ΡΠΏΡΠΎΡΠΈΠ» Π΅Π³ΠΎ ΠΏΠΎΡΠ»Π°ΡΡ Π² ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»Ρ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ ΠΈΠ· ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΈΠ³ΠΈΠΎΠ·Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½Π³ΡΠ΅Π³Π°ΡΠΈΠΉ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΠΊΡΠ΅ΠΏΠΈΡΡ ΡΠ΅ΠΌ Ρ ΡΠ°ΠΌ Π²Π΅ΡΡ. ΠΠ½Π½ΠΎΠΊΠ΅Π½ΡΠΈΠΉ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π» ΠΏΠΎ ΡΡΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΠ²ΠΎΠ΄Ρ ΠΏΡΠ΅Π»Π°ΡΠ°ΠΌ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΠΈ, ΡΠΏΠΎΠΌΡΠ½ΡΠ² ΠΎ ΠΏΠΈΡΡΠΌΠ΅ ΠΠ°Π»Π΄ΡΠΈΠ½Π°, Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΈΠΌ: «Universitatem vestrum attente et hortamur, per apostolica vobis scripta mandates, quatenus pium ejus (Balduini) desiderium, quantum in vobis fuerit, promoventes, de singulis ordinibus viros moribus et scientis commendandos, ac in religione ferventes, ad partes illas destinare curentis, per quos novella illa plantatio, in disciplina Domini erudite, fructum reddat suis temporibus apportunum, et quod in eis mirabiliter est inceptum, ad laudem et gloriam Redemptoris mirabilius consummetur. Memoratos quoque libros (scil. Missalia, breviaria, caelestique libros S. Offici), quibus no solum abundare, sed superabundare vos nivimus, ad partes illas, saltem pro exemplaribus, mettere procuretis, ut et vestra abundantia illorum inopiam suppleant, et Orientalis Ecclesia in divinis laudibus ab Occidente non dissonet».
ΠΡΠΎ ΠΏΠΈΡΡΠΌΠΎ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΎ 8 Π΄Π½Π΅ΠΌ ΠΈΡΠ½Ρ 1205 Π³ΠΎΠ΄Π°. ΠΡΡΠ³ΠΎΠ΅ Π°Π΄ΡΠ΅ΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΎ ΡΠΎΠ³Π΄Π° ΠΆΠ΅ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΡ ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ°:
«Magisrtis et scholaribus Parisiensibus… supplicavit (Balduinus) ut vos inducere ac monere apostolicis literis dignaremur, qutenus in Graeciam accedentes ibi studeretis literarum studium refermare, unde noscitur exordium habuisse… Universitate vestram rogamus… quatenus diligentius attendentes, quanto majors vestre difficultates et gravamina sunt perpessi, ut adolescintiae suae primitis imbuerent literalibus disciplinis, non taedeat plerosque vesrtrum ad terram argento et auro gemmisque refertam, frumento, vino et oleo stabilitam, et bonarum omnium copiis affluentes accedere, ut ad illius honorem et gloriam, a quo est omnis scientiae donum, sibi et aliis ibidem profociant, praeter temporales divinas et honors aeternae gloriae praemia recipituri».
ΠΡΠΎΡ ΠΏΡΠΈΠ·ΡΠ² ΠΊ ΡΠ΅Π»ΠΈΠ³ΠΈΠΎΠ·Π½ΡΠΌ ΠΊΠΎΡΠΏΠΎΡΠ°ΡΠΈΡΠΌ ΠΈ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅Π» ΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΡΡ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΈΡΡ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎΠ² ΡΠ²Π΅Ρ ΠΈΡΡΠΈΠ½Π½ΠΎΠΉ Π²Π΅ΡΡ. ΠΡΡΠ³ΠΎΠ΅ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΠΆΠΈΠ·Π½ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ. Π€ΠΈΠ»ΠΈΠΏΠΏ ΠΠ²Π³ΡΡΡ — ΠΏΠΎΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ, Π½Π°Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° ΠΏΡΠΎΡΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΠΉ ΠΏΠΎΠΊΡΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ, ΠΏΡΠΈΠ²ΠΈΠ»Π΅Π³ΠΈΡΠΌΠΈ ΠΈ Π·Π°ΡΠΈΡΠΎΠΉ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ², ΡΠ΅ΠΌ ΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈΡΡ Π½Π°ΡΠΊΠΈ Π² Π΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ — ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π» Π² ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΠΊΠΎΠ»Π»Π΅Π³ΠΈΡΠΌ, ΡΡΠΎΠ±Ρ Π΄Π΅ΡΠΈ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎΠ² ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ·ΡΡΠ°ΡΡ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ ΠΈ Π·Π°Π±ΡΠ²Π°Π»ΠΈ Π±Ρ Π·Π°ΠΊΠΎΡΠ΅Π½Π΅Π»ΡΡ Π½Π°ΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΡ Π½Π΅Π½Π°Π²ΠΈΡΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠ½ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π»ΡΠ±Π²ΠΈ ΠΈ ΡΠ°Π΄ΡΡΠΈΡ Ρ ΠΎΠ·ΡΠ΅Π², ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΠ»ΠΈ Π±Ρ Π² ΡΠ²ΠΎΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ ΡΡΠΈ ΠΏΡΠ΅ΠΊΡΠ°ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎΠ² ΠΊ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΎΠΉ ΡΠ»Π°Π²Π΅ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠ½. ΠΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΏΠΎΠΆΠ΅Π»Π°Π» ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ Π·Π°Π»ΠΎΠ³ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΡΠ±Π΅ΡΠ΅ΡΡ ΠΏΠΎΠ±Π΅Π΄ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»Ρ ΠΎΡ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎΠΌΡΡΠ»ΠΈΡ ΠΈ ΠΌΠ°Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎΠ²11.
Π― Π½Π΅ Π»ΡΡΡ ΡΠ΅Π±Ρ ΡΠ΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΌ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ°Ρ ΡΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π°, Π½ΠΎ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊΠΈ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ, Π½ΠΈΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π½Π΅ Π΄Π΅Π»Π°Π»ΠΈ, Π½Π΅ ΡΡΠ°Π²Π½ΠΈΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΈ Π½Π΅ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π»ΠΈ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠΉ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π²ΡΡΠ΅ΠΊΠ°Π»ΠΈ ΠΈΠ· ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π²Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ ΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΡ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ°.
ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΡΡΠ΅ΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΊΠΎΠ»Ρ Π½Π΅ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ»ΠΎ ΠΏΡΠ΅ΡΡΠΈΠΆ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ° ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ°, ΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ° Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ Π±ΡΠ»Π° ΡΠΆΠ΅ Π² ΡΡ ΠΏΠΎΡΡ ΡΠ΅Π½ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. Π‘ΡΠ΄Π° ΠΏΡΠΈΡ ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈ ΡΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½ Ρ ΡΠΈΡΡΠΈΠ°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π°, ΠΈ ΠΌΡ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ Π½Π°Π·Π²Π°ΡΡ Π½ΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΠΎΠ³ΠΎ Π΄ΠΎΠΊΡΠΎΡΠ° XII ΠΈ XIII Π²Π΅ΠΊΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π½Π΅ ΠΏΠΎΡΠ΅ΡΠ°Π» Π±Ρ ΡΠΊΠΎΠ» ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ°. ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠ°ΠΊ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ Π²Π΅ΠΊΠ° Π½Π°ΡΠ΅ΠΉ ΠΌΠΎΠ½Π°ΡΡ ΠΈΠΈ, ΡΡΠ°Π½ΡΡΠ·ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ ΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π» Π΄ΠΎΡΡΠΎΠΉΠ½ΡΡ ΡΠ»Π°Π²Ρ ΠΈΠ·ΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ, ΠΎΡΡΠΆΠΈΡ, Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° Π²Π΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π½Π°ΡΠ΅ΠΉ Π·Π΅ΠΌΠ»Π΅, Π²ΡΠ΅Π³Π΄Π° Π³ΠΎΡΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΠΊΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΡΡ ΠΏΠ°ΠΌΡΡΡ ΠΎ Π½Π°ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈ.
Π’Π°ΠΊ ΡΡΠΎ, Ρ ΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎΡ ΠΌΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π»ΠΈ Π²ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΠΈ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π° Π²ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅ Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½ΡΠ΅, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΈΠ·ΡΡΠ°ΡΡ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ, ΠΈ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅ Π΅Π³ΠΎ ΠΎΡΡΡΠ΄Π° ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΈΠ»ΠΎΡΡ Π² ΡΠΎΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½Π°Ρ . ΠΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΆΠ΅ ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ² ΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΡΡΡ Π³ΠΎΡΠ°Π·Π΄Π° ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ ΡΠ΅ΠΌΠ½ΡΠΌ Π΄Π΅Π»ΠΎΠΌ: ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»Π΅ΠΌ Π΄Π°Π²Π°Π»ΠΈ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈΡ ΠΏΡΠΈΠΎΠ±ΡΠ΅ΡΠ°ΡΡ. ΠΠΎΡΠ²ΡΡΠΈΠ² ΡΠ΅Π±Ρ Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ ΠΈ Π²ΠΎΡΡΠΎΠ·Π΄Π°Π²Π°Ρ Π±ΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠΈ, ΠΎΠΊΠΎΠ»ΠΎ ΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΡΡΡΡ ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅ Π€ΡΠΈΠ΄ΡΠΈΡ ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠ½ ΠΠ°Π½ΡΡΠ΅Π΄ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΡΡ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΠΈΠ»ΠΈ Π‘ΠΈΡΠΈΠ»ΠΈΡ ΠΈ ΠΡΠ΅ΡΠΈΡ, ΠΈ ΠΏΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠΌ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡΠΌ ΡΠΎΠ±ΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ. ΠΡΠ΄Π΅Π½Π° ΡΠ²ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΠΎΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΊΠ° ΠΈ ΡΠ²ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π€ΡΠ°Π½ΡΠΈΡΠΊΠ° ΡΠ²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π² ΡΠΈΡΠ½ΠΈΠΈ Π½Π° ΠΌΠΈΡΠΎΠ²ΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ°Π΄ΠΊΡ Π² ΡΡΡΠ΅ΠΌΠ»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π²ΠΎΠ·Π²ΡΡΠΈΡΡΡΡ Π² ΡΡΠ΅ΡΠ΄ΠΈΠΈ ΠΏΠΎΡΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ΅ Π²ΠΎΠ·Π΄Π°Π²Π°Π»ΠΈ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π°ΠΌ, ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΡΠ²Π°Ρ ΡΠ²ΠΎΡ ΠΏΡΠ΅Π²ΠΎΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ²ΠΎ Π½Π° ΠΏΡΠΎΡΠ²Π΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ, ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΌ ΠΈΡ ΠΎΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΡΠ΅Π»ΠΈΠ³ΠΈΠΎΠ·Π½ΡΡ ΠΊΠΎΠ½Π³ΡΠ΅Π³Π°ΡΠΈΠΉ, ΠΏΡΠΈΠ²ΠΈΠ²Π°Ρ Π²ΠΊΡΡ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΌΡ Π²Π΅ΠΊΡ, ΠΎΠ½ΠΈ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΠΈΡΡ ΠΊ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈ Π²ΠΎΠ·Π²ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡΠΌ, Π½Π°ΠΏΠΎΠ»Π½ΡΡ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ Π ΠΈΠΌ, Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π»Π°ΡΡΡ ΠΡΠ΅ΡΠΈΠΈ, ΠΠ°Π»ΠΎΠΉ ΠΠ·ΠΈΠΈ ΠΈ Π‘ΠΈΡΠΈΠΈ. ΠΠ½ΠΈ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ ΠΎΠ±ΠΎΠΉΡΠΈ ΠΌΠΎΠ»ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ·ΡΠΊ ΠΊΠ½ΡΠ·Ρ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΎΠ² ΠΈ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ² Π΅Π³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ. ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ, ΠΏΠ°ΠΏΡ Π±ΡΠ»ΠΈ Π·Π°ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΎΠ²Π°Π½Ρ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΊΡΡΠΈΡ Π ΠΈΠΌΠ° ΠΈΠΌΠ΅Π»Π° Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡΡΠΈΡ Π½Π° Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ·ΡΠΊΠ΅ ΠΈ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄Π»Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΡΠΎΠ², Π°ΠΊΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π½Π° Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ Π²Π·ΡΡΠΈΡ ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»Ρ12.
ΠΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΡΠΎΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ ΠΌΠΎΠ³ ΠΈΠ·ΡΡΠ°ΡΡΡΡ Π½Π° ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄Π΅ Π² XIII Π²Π΅ΠΊΠ΅, Π½Π°ΠΌ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΡΠ΄ΠΈΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠΎΠΌΡ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π±ΡΠ΄ΡΠΎ Π±Ρ Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ, ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅, ΡΡΠΎ Π±ΡΠ»ΠΈ ΡΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Ρ ΠΈ ΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π° Π΄Π»Ρ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
Π ΠΠΎΡΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°Ρ , ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π½ΠΎΡΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠΌΡ. ΠΠ΅Π³ΡΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΠΈΡΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎ-Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ ΠΏΠΎ ΡΠΏΠΎΡ Π΅, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΌΡ Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌ ΠΈΡ ΡΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠ°, ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄. Π ΡΡΠΎΠΌ Π½Π΅ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π΅Π±Π΅ΡΠΏΠΎΠ»Π΅Π·Π½ΠΎ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΠΎΡΠΈΡΡΠΈΡΡ ΠΏΡΡΠ°Π½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠΊΠ°Π·Ρ, ΠΏΠΎΠΈΡΠΊΠ°ΡΡ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π° Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ΠΎΠ±Π½ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΄Ρ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΈ Π±Ρ ΠΈΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°ΡΡ.
ΠΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄ ΡΠ΅ΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠΈΡΡΡΠΏΠΈΡΡ ΠΊ ΡΠ°ΠΊΠΎΠΌΡ ΠΈΡΡΠ»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ, Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΎΡΠ»ΡΡΡ Π½Π° ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ Π‘ΡΠ°Π³ΠΈΡΠΈΡΠ°, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ ΠΠΎΡΡΠΈΠ΅ΠΌ. Π― ΠΏΡΠΈΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡΡ Π·Π° ΡΡΠΎ Π΄Π΅Π»ΠΎ ΠΏΠΎ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Π°ΠΌ: ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΎ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ; ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠ²Π΅Π½ΡΠΈΠ½ΡΡΠ°, ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠΎΠ² ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠΌΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡ; ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π½ΠΈΡ ΡΠ²ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π€ΠΎΠΌΡ, ΠΎ Π½Π΅ΠΊΠΎΠ΅ΠΌ ΠΠΎΡΡΠΈΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ, ΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΡΡΡ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π»ΠΎΠΆΠΈΠ» Π½Π° Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ ΠΊΠ½ΠΈΠ³ΠΈ «Π Π΄ΡΡΠ΅» ΠΈ «Π ΠΌΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅»; Π΄Π²ΠΎΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΊΠΈ, ΠΏΠΎ-ΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π² Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ ΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π° Π½Π° ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠ΅ ΠΠΎΡΠΎΠ»Π΅Π²ΡΠΊΠΎΠΉ Π±ΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠΈ; Π½Π°ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ, ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΊΠ° ΠΈΠ·Π΄Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΎΡΡΠΈΡ, ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡΠ΅Π³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ Π²ΠΈΠ΄Π΅Π» Π² Π±ΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠ΅ Π² ΠΡΠ°Π»ΠΈΠΈ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΡΡ Π²Π΅ΡΡΠΈΡ «Π€ΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ», Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Π±ΡΠ» ΠΠΎΡΡΠΈΠΉ; ΠΈ ΡΠ°ΠΌΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΠΎΡΡΠΈΡ, ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠΌ Ρ ΡΠΎΠ±ΠΈΡΠ°ΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΡΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΊ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΈΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΊΠ°ΠΌ.
ΠΡΠΎΡ Π²Π΅Π»ΠΈΠΊΠΈΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡ Π·Π°Π΄ΡΠΌΠ°Π» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π°ΡΡ Π½Π° Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ·ΡΠΊΠ΅ ΠΏΠ»ΠΎΠ΄Ρ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΌΡΠ΄ΡΠΎΡΡΠΈ. Π§ΡΠΎ ΠΆΠ΅ ΠΊΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°, ΡΠΎ ΠΎΠ½ ΡΡΡΠ΅ΠΌΠΈΠ»ΡΡ ΠΊ ΠΈΡΡΠΈΠ½Π½ΠΎΠΌΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠΈΠ³ΠΈΠ½Π°Π»Π° Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅, ΡΠ΅ΠΌ ΠΊ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π°ΠΌ ΡΡΠΈΠ»Ρ. Π ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π½Π° ΠΊΠ½ΠΈΠ³Ρ «ΠΠ± ΠΈΡΡΠΎΠ»ΠΊΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡΡ » ΠΎΠ½ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°Π· ΠΈ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΎ ΡΠ²ΠΎΠΈΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΡ ΠΏΠ»Π°Π½Π°Ρ : «Mihi autem, si potentior divinitatis favor, haec sententia est, ut quanquam fuerint praeclara ingenia, quorum labor ac studium multa de his quae nunc quoque tractamus, latinae linguae contulerit, non tamen quemdam quodam modo ordinem filumque disponendo, disciplinarum gradus eriderunt; ego onme Aristotelis opus quodcumque id manus venerit, in romanum stylum vertens, eorum omnium commenta latina oration perscribam, ut si quid ex logicae artis subtilitatem, et ex naturalis acumine veritatis ab Aristotele conscriptum est, id omne ordinatum transferam, atque id quodam lumine commentationis illustrem, omnes Platonis dialoguos vertendo, vel etiam commentando, in latinam redigam formam. His peractis, non quidem contempserim Aristotelis Platonisque sententias in unam quodam modo revocare concordiam, et in his eos, non utplerique dissentire in omnibus, sed in plerosque quae sunt philosophia, maxime consentire demostrarem. Haec si vita otiumque supererit, cum multa hujus operis utilitate nec etiam laude contenderit, qua in re faveant operet, quos nulla coquit invidia» 13.
ΠΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΈΡΡ, ΡΡΠΎ Π² ΡΡΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅ΡΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌ Π½Π΅ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΠΎ ΠΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅. ΠΠΎΠ³ΠΈΠΊΠ°, ΠΠΎΡΠ°Π»Ρ, Π€ΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ° ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ Π΅Π΄ΠΈΠ½-ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΌΠ΅ΡΠΎΠΌ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΡ.
Π£ Π½Π°Ρ Π΅ΡΡΡ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠ΅ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ Π² ΠΏΠΈΡΡΠΌΠ΅ Π’Π΅ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΈΠΊΠ° ΠΠΎΡΡΠΈΡ, Ρ ΠΏΠΎΠΆΠ΅Π»Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΡΠ°Π½Π΅Π΅ Π²ΡΡΠΊΠ°Π·Π°Π» ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΠΡΡΠ³ΡΠ½Π΄ΠΈΠΈ, ΡΡΠΎ Ρ ΠΎΡΠ΅Π» Π±Ρ ΠΎΠ½ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ°ΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΠΈΠ΄Π° ΠΈ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠΈΡ ΠΏΡΠΈΡΡΠ½ΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΠΉ, Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ ΠΎ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ, Π’Π΅ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΈΠΊ Π²ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π΅Ρ ΠΎ ΡΠ»ΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΠΎΡΡΠΈΡ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΠΈΡΡΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ²:
«Translationibus enim tuis Pytagoras Musicus, Ptolomeus Astronomius, leguntur Itali: Nichomachus Arithmeticus, Geometricus Euclydes audiuntur Ausoniis: Plato Theologus, Aristoteles Logicus Quirinali voce disceptant. Mechanicum etiam Archimedem Latialem Siculis reddidisti, et quascumque disciplinas vel artes facunda Graecia per singulos viros eddidit, te uno auctore, patrio sermone Roma suscepit» 14.
ΠΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ Ρ Π»ΠΎΠ³ΠΈΠΊΠΎΠΉ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ, Aristoteles Logicus, ΠΠΎΡΡΠΈΠΉ ΠΏΠΎΠ·Π½Π°ΠΊΠΎΠΌΠΈΠ» Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠ½. ΠΠ½, Π²Π΅Π΄Ρ, Π½ΠΈΡΠ΅Π³ΠΎ Π½Π΅ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π» ΠΎ Π€ΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ΅. ΠΠΎΡΡΠΈΠΉ Π΅Π΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π»? Π― ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ²Π°Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΏΡΠΎΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΌ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΡΠ°Π· Π²ΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ Π½Π° ΠΊΠ½ΠΈΠ³Ρ de Interpretatione… de quibus melius in physicis tractavimus, ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ, ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΡΠΈΡΠ°ΡΡ tractabimus15. ΠΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΏΠ°ΡΡΠ°ΠΆ Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠ²ΡΠΉ Ρ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π±ΡΠΊΠ²Ρ, Π΅Π³ΠΎ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌ; Π° Π΅ΡΠ»ΠΈ Ρ ΡΡΠΈΡΠ°Ρ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΠΈΠ·ΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠΌ, ΡΠ°ΠΊ ΠΎΡ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ Π½ΠΈ ΠΠ°ΡΡΠΈΠΎΠ΄ΠΎΡ, Π½ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊΠΈ Π‘ΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΠΊΠΎΠ² Π½Π΅ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΠΠΎΡΡΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ Π€ΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ.
ΠΡ Π½Π΅ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ Π½ΠΈ Π² ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠ°, Π½ΠΈ Π² ΠΏΠΈΡΡΠΌΠ°Ρ ΠΠ°ΡΡΠΈΠΎΠ΄ΠΎΡΠ°, Π½ΠΈΠΊΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠΎΠΊ ΠΎ ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π» ΠΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΡ.
ΠΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΠΈ Π‘ΡΠ΅Π΄Π½ΠΈΡ Π²Π΅ΠΊΠΎΠ² Ρ ΡΠ°Π½ΡΡ Π½Π° ΡΡΠΎΡ ΡΡΠ΅Ρ ΠΌΠΎΠ»ΡΠ°Π½ΠΈΠ΅. ΠΠ°ΠΈΠΌΠΎΠ½ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ: Qui videlicet Boetius quam disertus fuerit in litteris secularibus, quamque fuerit Catholicus, ex eius comprobatur codicibus. Testatur hoc Arithmetica, nec non Dialectica, ipsa etiam omnium animis gratissima Musica ab eo translata, et Latinorum jam dudum eam desiderantium auribus delectabiliter infusa. Porro ejusdem de sanctae Trinitatis consubstantialitate Liber liquida ostenendit quam eximius suo, si licuisset, tempore sanctae Ecclesiae colonus extitisset".
Π ΡΡΠΎΠΌΡ Ρ ΠΏΡΠΈΠ±Π°Π²Π»Ρ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΠΠΎΠ½ΠΎΡΠΈΡ ΠΈ Π‘ΠΈΠ³ΠΈΠ±Π΅ΡΡΠ°:
«Boethius patricius, vel consul, scripsit librum de Sancta Trinitate et alium de Consolatione et Quadrivium de graeco transtulit, id est Arithmeticam, Musicam, Geometriam, Astronomiam, Dialecticam, vero explanavit» 17.
«Boetius, vir consularis, conferendus vel praeferendus philosophis et secularibus et ecclesiasticis, quia nos ambiquos esse facit, an inter seculares, an inter ecclesiasticos scriptores fuerit illustrior, laudent eum saeculares quod Isagogas, quod Perihermenias, quod Cathegorias transtulerit de graeco in latinum et exposuerit, quod ante Praedicamenta? Quod libros de Topicis differentiis, de cognatione Dialectiae et Rhetoricae, et distinctione rhetoricorum locorum, de communi praedicatione potestatis et possibilitatis, de Cathgoriis et Hypotheticis Syllogismis libros et alia multa scripserit; quod Arithmeticam et Musicam Latinis scripserit. Nos ecclesiastici laudamus eum quod…».
ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌ ΠΡΠ΅ΡΠΎΠ½Π΅Ρ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎ ΡΠΎΡΠ½ΠΎ ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π΄ΠΎ 1209 Π³ΠΎΠ΄Π° Π½Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π° «ΠΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ» ΠΈ ΡΡΠΎ ΠΎΠ½Π° Π±ΡΠ»Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π΄Π΅Π½Π° Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΊΠ·Π΅ΠΌΠΏΠ»ΡΡΠ°, ΠΏΡΠΈΠ½Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°Π· ΠΈΠ· ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠΈΠ½ΠΎΠΏΠΎΠ»Ρ.
ΠΠΈΠ½ΡΠ΅Π½Ρ Π΄Π΅ ΠΠΎΠ²Π΅, ΠΆΠΈΠ²ΡΠΈΠΉ Π² ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ, ΠΊΠΎΠ³Π΄Π° ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΡ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ Ρ ΡΠ°ΠΊΠΈΠΌ Π±Π»Π΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΠΈ ΠΠ»Π΅ΠΊΡΠ°Π½Π΄Ρ ΠΈΠ· ΠΡΠ»ΡΠ°, ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡ ΠΈ ΡΠ². Π€ΠΎΠΌΠ° ΡΡΡΠ΄ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π½Π°Π΄ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡΠΌΠΈ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»ΡΠ΅Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠΎΡΡΠΈΡ, ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠ΅ Π² Π΅Π³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ, ΠΈ Ρ Π½Π΅ Π½Π°Ρ ΠΎΠΆΡ Π·Π΄Π΅ΡΡ Π½ΠΈ ΠΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ, Π½ΠΈ Π€ΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ.
ΠΠ°ΠΊΠΎΠ½Π΅Ρ, Π ΠΎΠ΄ΠΆΠ΅Ρ ΠΡΠΊΠΎΠ½ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ: «Boetius quidem fuit longue post SS. doctores qui primus incepit libros Aristotelis plures transferre. Et ipse aliqua logicalia et pauca aliis transtulit in latinum».
Π ΡΠ΅Π·ΡΠ»ΡΡΠ°ΡΠ΅ ΡΠ°Π·Π½ΡΡ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ² ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΠΎΡΡΠΈΠΉ, Π½Π°Π·Π²Π°Π½Π½ΡΠΉ ΡΠ². Π€ΠΎΠΌΠΎΠΉ ΠΈ ΠΠ²Π΅Π½ΡΠΈΠ½ΡΡΠΎΠΌ, Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΠΎΡΡΠΈΠ΅ΠΌ, ΠΏΠ°ΡΡΠΈΡΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΈΠΊΠΎΠΌ ΠΠ°ΡΡΠΈΠΎΠ΄ΠΎΡΠ°, ΠΈ ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π» ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°ΡΡ ΠΏΠΎ Π»ΠΎΠ³ΠΈΠΊΠ΅. ΠΠΎ, ΠΌΡ Π½Π΅ ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ Π²ΡΠ΅-ΡΠ°ΠΊΠΈ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ — ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΠΈ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ² ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΡ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ — ΡΡΠΎ Π² Π½Π°ΡΠ°Π»Π΅ XIII Π²Π΅ΠΊΠ° Π½Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊ ΠΏΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΠΎΡΡΠΈΠΉ, ΡΡΡΠ΄Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠΊΡΡΠ²Π°ΡΡ Π½ΠΎΠ²ΡΠΉ ΡΡΠ°ΠΏ ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΡ ΠΊΠ½ΠΈΠ³ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ. ΠΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ, ΡΡΠΎΡ ΠΠΎΡΡΠΈΠΉ Π½ΠΈΠΊΡΠΎ ΠΈΠ½ΠΎΠΉ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΠΎΡΡΠΈΠΉ ΠΈΠ· ΠΏΡΠΎΠ²ΠΈΠ½ΡΠΈΠΈ ΠΠ°Π»ΠΌΠ°ΡΠΈΡ, ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊΠΈ ΠΎΡΠ΄Π΅Π½Π° ΡΠ²ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΠΎΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΊΠ°: «ΠΡΠ΄Π°ΡΡΠΈΠΉΡΡ Π±ΠΎΠ³ΠΎΡΠ»ΠΎΠ², ΠΎΠΏΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΈ Π²Π΄ΡΠΌΡΠΈΠ²ΡΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΠΉ Π² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ²ΡΡ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ — ΡΠ°ΡΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΠ½ΡΡΠ°Π½ ΠΈΠ· Π‘ΠΈΠ΅Π½Ρ — ΠΎΠ½ Π·Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π» ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°ΡΡ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ: De sensu et sensato, De morte et Vita, De Somno et Vigilia. ΠΠ½ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ «Π Π²Π΅ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠΈΡΠ°». ΠΠ½ΡΡΠ°Π½ ΠΈΠ· Π‘ΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΈ ΠΠ΅Π°Π½Π΄Ρ ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡΠΈ Π½Π΅ ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π΅Π³ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ°. ΠΠΈΠΎ ΠΈ ΠΠ»ΡΡΠ°ΠΌΠ°ΡΠ° ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ ΡΠΌΠ΅Ρ Π² 1358 Π³ΠΎΠ΄Ρ, Π½ΠΎ Π½Π΅ Π΄Π°ΡΡ ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΡΡ Π΄ΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ².
Π‘Π². Π€ΠΎΠΌΠ° ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π½Π° ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°ΠΊΠΈ, ΠΏΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΌΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅ΠΌ ΡΠ·Π½Π°ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Ρ, ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅ΠΌ ΠΠΎΡΡΠΈΠΉ. Π― ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΏΠΈΡΠ°Π» ΠΈΡ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈ ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠΈΠ» ΠΊ Π²Π΅ΡΡΠΈΠΈ ΠΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠ΅ΠΌ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅ΠΌ Π² ΠΊΠΎΡΠΎΠ»Π΅Π²ΡΠΊΠΎΠΉ Π±ΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠ΅24 ΠΈ ΠΊ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°ΠΌ ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡΠ°. ΠΡΠ° ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΊΠ° ΡΠ±Π΅Π΄ΠΈΠ»Π° ΠΌΠ΅Π½Ρ, ΡΡΠΎ ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡ Π½Π΅ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅Ρ Π²Π΅ΡΡΠΈΡ, ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΠΌΡΡ ΡΠ²ΡΡΡΠΌ Π€ΠΎΠΌΠΎΠΉ ΠΠΎΡΡΠΈΡ ΠΈ ΡΡΠΎ Π΅Π΅ Π½Π΅Ρ Π² ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠ΅ Π±ΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠΈ.
Π―ΠΊΠΎΠ² ΠΈΠ· ΠΠ΅Π½Π΅ΡΠΈΠΈ. ΠΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ Π΄ΠΎΡΡΠΎΠ²Π΅ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊ — Π―ΠΊΠΎΠ², ΠΊΠ»ΠΈΡΠΈΠΊ ΠΈΠ· ΠΠ΅Π½Π΅ΡΠΈΠΈ. Π₯ΡΠΎΠ½ΠΈΠΊΠ° Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠ° Π’ΠΎΡΠΈΠ½ΡΠΈ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ Π½Π° ΡΡΠΎΡ ΡΡΠ΅Ρ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ Π² Π³ΠΎΠ΄ 1128: «Jacobus, clericus de Venetia, transtulit de graeco in latinum quosdam libros Aristotelis et commentatus est, scilicet Topica, Analyticos priores et posteriores, et Elenchos, quamvis antiqua translatio super eos haberetur» 25. ΠΡΠ» Π»ΠΈ ΡΡΠΎ ΡΠΎΡ ΠΆΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊ, ΡΡΠΎ ΠΠΎΠ°Π½Π½ — Π°Π²ΡΠΎΡ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎ-Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°, ΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡΠΎΠΌ26? Π‘Π»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ Π»ΠΈ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΌΠ°ΡΡ ΡΠ΅ΠΊΡΡ Π₯ΡΠΎΠ½ΠΈΠΊΠΈ Π±ΡΠΊΠ²Π°Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΈ Π½Π΅Ρ Π»ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ-ΡΠΎ ΠΈΠ½ΠΎΠΉ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠΈ? Π― ΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡ ΡΡΠΈ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΡ Π½Π° ΡΠ°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΠΎΠ².
Π Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠ΅ ΠΈΠ· ΠΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ»ΡΠ½Π° ΠΈ ΠΠΎΠ°Π½Π½Π΅ ΠΠ°Π·ΠΈΠ½Π³Π΅ΡΡΠΎΠΊΠ΅ΡΠ΅. ΠΠΎΠ»Π΅Π΅ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊΠΎΠΌ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΠΎΠ°Π½Π½ ΠΈΠ· ΠΠ΅Π½Π΅ΡΠΈΠΈ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡ ΠΡΠΎΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡ, Π΅ΠΏΠΈΡΠΊΠΎΠΏ ΠΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ»ΡΠ½Π°, ΡΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠΉ Π² 1253 Π³ΠΎΠ΄Ρ. Π ΠΎΠ΄ΠΆΠ΅Ρ ΠΡΠΊΠΎΠ½ ΡΡΠ°Π²ΠΈΡ Π΅Π³ΠΎ Π² ΡΡΠ΄ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ XIII Π²Π΅ΠΊΠ°, ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°Π²ΡΠΈΡ ΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΡΠ·ΡΠΊΠΎΠ²27. Π‘ΠΎ ΡΠ²ΠΎΠ΅ΠΉ ΡΡΠΎΡΠΎΠ½Ρ, ΠΠ°ΡΡΠ΅ΠΉ ΠΠ°ΡΠΈΠΆΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ Π΅Π³ΠΎ Π·Π½Π°ΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½Π°ΠΊΠΎΠ²ΠΎ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΈ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊΠΈ: vir in latino et graeco peritissimus28. ΠΠΎ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΈΡ ΠΊΠ»ΠΈΡΠΈΠΊ Π°Π±Π±Π°ΡΡΡΠ²Π° Π‘Π΅Π½Ρ-ΠΠ»ΡΠ±Π°Π½ ΠΠΈΠΊΠΎΠ»Π°ΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π» Π½Π° Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ ΠΠ°Π²Π΅Ρ Π΄Π²Π΅Π½Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈ ΠΠ°ΡΡΠΈΠ°ΡΡ ΠΎΠ²29.
Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡ ΠΈΠ· ΠΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ»ΡΠ½Π° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π° ΠΡΠΈΠΊΠΈ, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΠ½ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΠ» ΠΊ Π½Π΅ΠΌΡ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΈΠ· Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠ΅Π². Π‘Π°ΠΌ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½Π½ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½Π΅Ρ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΠΎΡΠ»Π΅, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠΈΠ» ΡΠ²ΠΎΠ΅ ΡΠΎΠ±ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅, Π² ΠΏΡΠΎΠ»ΠΎΠ³Π΅ Π½Π° Π³Π»ΠΎΡΡΡ Π°Π»Ρ-Π€Π°ΡΠ°Π±ΠΈ ΠΊ Π ΠΈΡΠΎΡΠΈΠΊΠ΅ [ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ] Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ: «Reverendus pater magister Robertus, Lincolnensis episcopus ex primo fonte emanaverat, graeco videlicet, ipsus librum est completius interpretatus et Graecorum commentis praecipuas annexens notulas, commentatus».
Π£ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΌΡ Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌ Π΄Π°Π»Π΅Π΅, ΡΡΠΎ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½Π½ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π» ΠΡΠΈΠΊΡ Π² 1240 Π³ΠΎΠ΄Ρ ΠΈ Π ΠΈΡΠΎΡΠΈΠΊΡ Π² 1256. Π‘Π»Π΅Π΄ΠΎΠ²Π°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, Ρ 1240 Π³ΠΎΠ΄Π° Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡ ΠΌΠΎΠ³ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄.
ΠΠΎ ΠΏΡΠ°Π²Π΄Π΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡ, ΡΡΠΎ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΡΡΡ Π² Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ²ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΈ Ρ ΠΠ΅ΠΎΠ½Π°ΡΠ΄ΠΎΠΌ ΠΈΠ· ΠΡΠ΅ΡΡΠΎ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ΅ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π° ΠΡΠΈΠΊΠΈ, ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΠΊΡ Π°ΡΠ΄ΠΎΠΌ.
ΠΠ΅ΠΎΠ½Π°ΡΠ΄ ΡΠ°ΡΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π² ΠΏΠΈΡΡΠΌΠ°Ρ ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΠΡΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΠΊΡΠΈΡΠΈΠΊΡΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊΠ° Π·Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ Π½Π°ΡΠ°Π»Π° ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠ½ΠΈΠ³ΠΈ. Π ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊΠ° ΡΠΏΡΠ΅ΠΊΠ°ΡΡ Π·Π° ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΠ°Π» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌΡ ΠΈΠ· Π±ΡΠ°ΡΡΠ΅Π² ΠΏΡΠΎΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π½ΠΈΠΊΠΎΠ², ΠΎΠ½ ΠΎΠΏΡΠ°Π²Π΄ΡΠ²Π°Π΅Ρ ΡΠ΅Π±Ρ ΡΠ΅ΠΌ, ΡΡΠΎ Π°Π²ΡΠΎΡ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ Π² proaemium, ΠΎΠ± Π°Π½Π³Π»ΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ½Π΅ ΠΈ Π±ΡΠ°ΡΠ΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ΄Π΅Π½Π°: «Translatio novior a Britanno quodam traducta, cujus etiam proaemium legimus, in quo et fratrem se ordinis paedicatorum scribit, et rogatu confratrum de his transferendis laborem suscipisse» 31. ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ°, Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π½Π½Π°Ρ ΠΠΊΡ Π°ΡΠ΄ΠΎΠΌ: «Finit liber Ethicorum Aristotelis ad Nicomachum, interprete (ut nonnulli astruunt) F. Henrico Kosbien, Ord., Frat., Praed. quem et omnes textus ejusdem philosophi traduxit dicunt, adjunct familiari explanatione litterali per totum, ac per primos sex libros ad singulos tractatus, interjectus quaestionibus et dubiis non minus fructuose quam succincte discussis» (Ex Parisiis, VI kal. Oct. 1500)32. ΠΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠ° ΡΠΊΠΎΠ±ΠΈΠ½ΡΠ΅Π² Π΄ΠΎΠΌΠ° Π‘Π΅Π½Ρ-ΠΠ½ΠΎΡΠ΅ Π² ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ΅ ΠΈΡΡΠ΅Π·Π»Π° Π² ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ, ΠΈ Ρ Π½Π΅ ΡΠΌΠΎΠ³ ΡΠ·Π½Π°ΡΡ ΡΡΠ΄ΡΠ±Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠ°. ΠΠΊΡ Π°ΡΠ΄ ΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΠ», ΡΡΠΎ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠ°ΠΌ ΠΈΠ½ΠΎΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ Ρ Π°Π²ΡΠΎΡΠ° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΠ΅ΠΎΠ½Π°ΡΠ΄ ΠΈΠ· ΠΡΠ΅ΡΡΠΎ ΠΈ ΠΠΎΠ°Π½Π½ ΠΡΠ³ΠΈΡΠΎΠΏΡΠ»ΡΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΡΡΠΎΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²ΡΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΌΡ ΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌ Ρ ΡΠ²ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π€ΠΎΠΌΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅ΠΌ Translatio vetus. ΠΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΡ ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡ, ΡΠΎ ΡΡΡΠ΄Π½ΠΎ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ ΡΡΠΎ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΠΎ ΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΠ΅ΠΎΠ½Π°ΡΠ΄Π° ΠΈ ΠΡΠ³ΠΈΡΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠ°. ΠΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ, ΡΡΠΎ — ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ Π²ΠΊΡΠ°ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΠ²ΡΠΎΡ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΈ, Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π½Π½ΠΎΠΉ Π² 1500 Π³. Π±Π΅Π· ΡΡΡΠ΄Π° ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΠ°Π» ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΉ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΌΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊΡ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, Π΅ΡΠ»ΠΈ Π°Π²ΡΠΎΡ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π» ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ ΠΠ΅ΠΎΠ½Π°ΡΠ΄Π° ΠΈ ΠΡΠ³ΠΈΡΠΎΠΏΡΠ»ΡΡΠ°, ΡΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ Π»ΠΈΡΠΎ, ΠΏΠΈΡΠ°Π²ΡΠ΅Π΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΡ, ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΎ ΠΎΡΠΈΠ±ΠΈΡΡΡΡ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΡΠ°ΠΌΠΎΠ³ΠΎ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ?
Π§ΡΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ Ρ ΠΠΎΠ·Π±ΡΠ΅Π½Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π° ΠΡΠΈΠΊΠΈ, ΡΠΎ Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΡΡΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π½Π° ΠΏΡΠΎΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡΠΈΠΈ, ut nonnulli astruunt33. ΠΠ΅ΠΎΠ½Π°ΡΠ΄ ΠΈΠ· ΠΡΠ΅ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°Π΅Ρ Π½Π°ΠΌ, ΡΡΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊΠΎΠΌ Π±ΡΠ» Π°Π½Π³Π»ΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ½, Britanuus. ΠΡΠ»ΠΈ ΠΌΡ Π΄ΠΎΠΏΡΡΠΊΠ°Π΅ΠΌ, ΡΡΠΎ ΡΠΈΡΠ°ΡΡ, ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΠΊΡ Π°ΡΠ΄ΠΎΠΌ — ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ΅ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ, ΡΠΎ proaemium, ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΠΌΠ΅Π½ΠΈΡΡΠΌ ΠΈΡΠ°Π»ΡΡΠ½ΡΠ΅ΠΌ ΠΈ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ° Π½Π° ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠ΅ ΠΈΠ· Π΄ΠΎΠΌΠ° Π‘Π΅Π½Ρ-ΠΠ½ΠΎΡΠ΅, ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΡΠ΅ΡΡΡ Ρ ΠΏΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠΌ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½Π½Π°.
ΠΠ΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ΅ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°ΡΡ — ΡΡΠΎ ΡΠΎ, ΡΡΠΎ Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡ ΠΈΠ· ΠΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ»ΡΠ½Π° Π½Π΅ Π±ΡΠ» ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π±ΡΠ°ΡΡΠ΅Π² ΠΡΠ΄Π΅Π½Π° ΡΠ²ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΠΎΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΊΠ°. ΠΠΎ ΡΠ°Π·Π²Π΅ Π½Π΅ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π² ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΠ΄Π΅Π½Π° Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ Π²Π΅ΠΊΠ° Π±ΡΠ»Π° ΠΏΡΡΠ°Π½ΠΈΡΠ° ΠΈ Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΠΈΡΠΊΠ° Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠ΅Ρ , ΠΊΡΠΎ Π²Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠ» Π² Π½Π΅Π³ΠΎ? Π ΠΈΡΠΎΠ³Π΅, ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΈΠΊΠ° ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½Π½Π° Π½Π΅ ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ ΡΠΎΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠΌ-Π»ΠΈΠ±ΠΎ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎΠΌ ΠΈΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ, ΠΈ Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΡ.
Π’ΠΎΡΠ½ΠΎ ΡΠ°ΠΊ ΠΆΠ΅ Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡ ΠΊ Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡΡ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎ-Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΠ²ΡΡΠ°ΡΠΈΡ. ΠΡΠΎΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½ΠΎ Π±ΡΡΡ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π½ Π² ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ, ΡΡΠΎ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΡΠΈΠΊΠΈ, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ Π½Π° Π²ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΎΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π΅Π΄ΠΈΠ½ Ρ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΌ.
Π― ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΠΏΠ°ΡΠ°Π³ΡΠ°ΡΠ΅ Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠ° ΠΈΠ· [ΠΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ»ΡΠ½Π°] ΠΈ ΠΠΎΠ°Π½Π½Π° ΠΠ°Π·ΠΈΠ½Π³Π΅ΡΡΠΎΠΊΠ΅ΡΠ° ΠΈΠ·-Π·Π° ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π½ΠΈΠΌΠΈ. ΠΠΎΠ°Π½Π½ Π±ΡΠ» Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΠΈΡΠΊΡΡΠ΅Π½Π½ΡΠΌ Π² trivium ΠΈ quadrivium, Π² Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΈ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠΈΡΡΠΌΠ΅Π½Π°Ρ . Π ΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ΄ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠ½ ΠΏΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» ΠΏΠΎ ΠΡΠ΅ΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΈΠ·ΡΡΠΈΠ» Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ Ρ Π΄ΠΎΡΠ΅ΡΠΈ Π°ΡΡ ΠΈΠ΅ΠΏΠΈΡΠΊΠΎΠΏΠ° ΠΡΠΈΠ½. ΠΡΠ° ΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ΄Π°Ρ Π°ΡΠΈΠ½ΡΠ½ΠΊΠ° Π² Π²ΠΎΠ·ΡΠ°ΡΡΠ΅ Π΄Π²Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈ Π»Π΅Ρ ΡΠ³Π»ΡΠ±ΠΈΠ»Π°ΡΡ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΄Π½ΡΠ΅ Π²ΠΎΠΏΡΠΎΡΡ Π² ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π°Ρ , ΠΈ, Ρ ΠΎΡΡ ΠΠΎΠ°Π½Π½ Π΄ΠΎΠ»Π³ΠΎ ΡΡΠΈΠ»ΡΡ Π² ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ΅, ΠΎΠ½ ΡΠ°ΠΌ ΠΏΡΠΈΠ·Π½Π°Π»ΡΡ, ΡΡΠΎ Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΡΠΎΠΌΠ½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎΠ±Ρ ΠΎΠ½ ΠΌΠΎΠ³ ΡΠ»ΡΡΡΠΈΡΡ Π΅Π΅ Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ. «Haec puella — Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΠ°ΡΠ²Π΅ΠΉ ΠΠ°ΡΠΈΠΆΡΠΊΠΈΠΉ — pestilentias, tonitria. Eclipses et quod mirabilius fuit, terrae motum praedicens, omnes suos auditores infaillibiliter premunivit».
ΠΠΎΠ°Π½Π½ Π΄Π°Π» Π·Π½Π°ΡΡ Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡΡ ΠΎ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ° ΠΠ°Π²Π΅ΡΠ° Π΄Π²Π΅Π½Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ°ΡΡ ΠΎΠ² ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π°Π» Π΅ΠΌΡ ΡΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ Π΅ΠΏΠΈΡΠΊΠΎΠΏ ΠΠΈΠ½ΠΊΠΎΠ»ΡΠ½Π° ΠΏΠΎΡΠ»Π°Π» Π² ΠΡΠ΅ΡΠΈΡ Π΄ΠΎΠ±ΡΡΡ ΡΡΠΎΡ ΡΠ΅ΠΊΡΡ.
Π‘ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ½ΠΎ ΠΠ°ΡΠ²Π΅Ρ ΠΠ°ΡΠΈΠΆΡΠΊΠΎΠΌΡ, ΡΠΎΡ ΠΆΠ΅ ΡΡΠ΅Π½ΡΠΉ ΠΏΡΠΈΠ½Π΅Ρ Π² ΠΠ½Π³Π»ΠΈΡ ΠΈ Π½Π°ΡΡΠΈΠ» ΡΠ²ΠΎΠΈΡ ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠΈΡΠ»ΠΎΠ²ΡΠΌ ΠΎΠ±ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎΠ², ΠΈΡ ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌ. Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΠ½ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π» Ρ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Π½Π° Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ — Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΡΠΎΡ ΠΆΠ΅ ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΊ — artificiose et compendiose tota vis grammaticae continentur35 ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΎΠ½ Π΄Π°Π΅Ρ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ Donat. ΠΡ Π½Π΅ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ°Π΅ΠΌ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡ ΡΡΠΏΠ΅ΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ·ΡΡΠ°Π» Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠ½Π°ΡΡΠ½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅, ΡΡΠΎ Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π» ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΉ ΠΊ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΈΠΌ Π»ΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅-ΡΠΊΠΈΠΌ ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°ΡΠ°ΠΌ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ36. Π ΠΎΠ΄ΠΆΠ΅Ρ ΠΡΠΊΠΎΠ½ ΡΡΠ°Π²ΠΈΡ Π΅Π³ΠΎ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Ρ ΠΏΠΎΠΌΠΎΡΡΡ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠΊΠΈ ΡΡΠΌΠ΅Π»ΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΡΠ½ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈΡΠΈΠ½Ρ Π²ΡΠ΅Ρ Π²Π΅ΡΠ΅ΠΉ ΠΈ ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠΈΡΡ Π²ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅ Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ Π±ΠΎΠΆΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠ΅ ΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅.
Π‘ΠΊΠ»ΠΎΠ½Π½ΠΎΡΡΡ Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠ° ΠΊ Π·Π½Π°Π½ΠΈΡ, ΠΏΠΎΠ·Π½Π°Π½ΠΈΡ Π² Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ·ΡΠΊΠ΅ ΠΠΈΠΊΠΎΠ»Π°Ρ, ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΊΠ° ΠΈΠ· Π°Π±Π±Π°ΡΡΡΠ²Π° Π‘Π΅Π½Ρ-ΠΠ»ΡΠ±Π°Π½ ΠΈ ΠΠΎΠ°Π½Π½Π° Π² Π³ΡΠ΅ΡΠ΅-ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ·ΡΠΊΠ΅; ΠΏΡΡΠ΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΈΡ, ΠΏΡΠ΅Π±ΡΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ Π² ΠΡΠΈΠ½Π°Ρ ; ΠΈΠ·ΡΡΠΊΠ°Π½ΠΈΡ, ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΠ°Π²Π΅ΡΠ° Π΄Π²Π΅Π½Π°Π΄ΡΠ°ΡΠΈ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ°ΡΡ ΠΎΠ² — Π²ΡΠ΅ ΡΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΏΠΎΠΌΠΎΠ³Π°ΡΡ Π²Ρ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π° ΠΠ°ΠΏΠ°Π΄ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠΎΠ² ΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°ΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ Π΅ΡΠ΅ Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ Π½Π° Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ.
Π€ΠΎΠΌΠ° ΠΈΠ· ΠΠ°Π½ΡΠΈΠΏΡΠ΅ ΠΈ ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ ΠΡΠ°Π±Π°Π½ΡΠ΅Ρ. Π¦Π°ΡΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΎΠ³ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠ΅ ΡΠ°Π·Π½ΠΎΠ³Π»Π°ΡΠΈΡ Π² ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π€ΠΎΠΌΡ ΠΈΠ· ΠΠ°Π½ΡΠΈΠΏΡΠ΅, ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΠ° ΠΠ΅ΡΠ±Π΅ΠΊΠ° ΠΈ ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ Π° ΠΡΠ°Π±Π°Π½ΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΌ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ ΠΈ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΡΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ΅Ρ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ², ΡΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ.
Π’Π΅ΠΌΠΈΡΡΠΈΠΉ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ: Et sunt qui scribunt eum (Thom. Cant.) graeci sermonis habuisse peritiam, et libros Aristotelis quorum usus est in scholis, transtulisse.
ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ ΠΠ΅Π½ΡΡΠΊΠΈΠΉ ΠΈ ΠΠΈΠ»Π΅ΠΌΠ°Π½Ρ Π½Π΅ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΡΡ ΠΎΠ± ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π΅, ΠΎΡΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡΠΈ ΠΈ ΠΠ΅Π»Π»Π°ΡΠΌΠΈΠ½ΠΎΠΌ.
ΠΠΎΠ»ΡΠ²Π΅Π½Π΅Ρ Π² «ΠΠΈΠ·Π½ΠΈ Π€ΠΎΠΌΡ ΠΈΠ· ΠΠ°Π½ΡΠΈΠΏΡΠ΅» ΠΏΡΠΈΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΡΠΎ ΡΠΎΡ Π½Π΅ Π±ΡΠ» Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π° ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ ΠΈ ΡΡΠΎ ΡΡΠΎ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π» Π·Π°Π½ΠΎΠ²ΠΎ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌ ΠΈΠ· ΠΠ΅ΡΠ±Π΅ΠΊΠ°, Ρ ΠΊΠ΅ΠΌ ΡΠ°ΡΡΠΎ ΠΏΡΡΠ°Π»ΠΈ Π€ΠΎΠΌΡ.
ΠΠ²Π΅ΡΠΈΡ ΠΈ ΠΠΊΡ Π°ΡΠ΄ Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π½Π΅ ΠΏΡΡΠ°Π»ΠΈΡΡ ΠΎΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠ³Π½ΡΡΡ Π»ΠΎΠΆΠ½ΠΎΠ΅ ΡΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ»ΠΈ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΠ°, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈΡΡΠΈΠ½Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π°Π²ΡΠΎΡΠ° ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°.
ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΠΌΡ ΠΏΡΡΠ°Π»ΠΈ Π€ΠΎΠΌΡ ΠΈ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΠ°. ΠΠ°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΠ½ΡΠΎΠ½ΠΈΠΉ ΠΈΠ· Π‘ΠΈΠ΅Π½Ρ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅ΠΌΡ ΠΊΠ½ΠΈΠ³Ρ Naturalis rerum, ΠΊΠΎΡΠΎΡΠ°Ρ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΌΡ.
ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ Π΅ΡΠ»ΠΈ Π€ΠΎΠΌΠ° Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎ-Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°, ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΠ±Π΅ ΡΠ²ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π€ΠΎΠΌΡ ΠΠΊΠ²ΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΈΡΡ ΡΠ°Π½Π΅Π΅ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ? Π‘Π²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²ΠΎ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΈΠΊΠ° Π ΠΎΠ΄ΠΆΠ΅ΡΠ° ΠΡΠΊΠΎΠ½Π°, ΠΏΠΎΠΌΠ΅ΡΡΠΈΠ²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠ΅Π»Π°ΡΠ° Π² ΡΠΈΡΠ»ΠΎ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, ΠΎΠ±ΡΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌΡ ΡΠ·ΡΠΊΡ, ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°Π΅Ρ ΡΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Ρ. ΠΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΌ, Π΄ΠΎ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ²ΡΡΠΎΠΉ Π€ΠΎΠΌΠ° Π½Π°ΠΏΠΈΡΠ°Π» ΠΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΉ, ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡ ΡΠΆΠ΅ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π» ΡΠ²ΠΎΠΉ, Π° ΠΠΈΠ½ΡΠ΅Π½Ρ Π΄Π΅ ΠΠΎΠ²Π΅ — Speculum majus, Π² ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΌΡ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ ΡΠΏΠΎΡΡΠ΅Π±Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎ-Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°.
Π― ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠ°Ρ Π΄Π°Π»Π΅Π΅ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΡ Π³Π»Π°Π²Ρ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΡ ΠΈΠ· ΠΠ΅ΡΠ±Π΅ΠΊΠ°.
Π§ΡΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ Π° ΠΡΠ°Π±Π°Π½ΡΠ°, ΠΌΡ ΠΏΡΡΠ°Π΅ΠΌ Π΅Π³ΠΎ Ρ ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ ΠΎΠΌ ΠΠΎΠ·Π±ΡΠ΅Π½ΠΎΠΌ. ΠΠ»ΠΈ ΠΆΠ΅ ΠΌΡ ΡΠΎΠ·Π΄Π°Π»ΠΈ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ, ΡΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΈ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Ρ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π½Ρ ΠΏΠΎΠ΄ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅ΠΌ ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ Π° Π² XIII Π²Π΅ΠΊΠ΅ ΠΈ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌ ΠΈΠ· ΠΠ΅ΡΠ±Π΅ΠΊΠ°, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ Π΄ΠΎΠΏΡΡΠΊΠ°ΡΡ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΠΈ. ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΠ²Π΅Π½ΡΠΈΠ½ΡΡΠ° Π²ΠΎ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠ°Ρ Π΅ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ°Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ° Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΠ²Π΅ΡΡΠΎΠΉ ΠΊΠ½ΠΈΠ³ΠΈ Π°ΡΠ°Π±ΠΎ-Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π° ΠΠ΅ΡΠ΅ΠΎΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΠΈ: «Completus est liber Metheorum, cujus tres libros transtulit magister Girardus de arabico in latinum: quartum transtulit Henricus de graeco in latinum: tria vero ultima Avicenna capitula transtulit Aurelius de arabico in latinum». Π§ΡΠΎ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ΅Ρ ΡΡΡ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΡ, ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ ΡΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΏΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ Π±ΡΠ» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊΠΎΠΌ Ρ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ°. ΠΡ Π·Π½Π°Π΅ΠΌ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄, Π½ΠΎ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π» ΠΈΡ Π½Π΅ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ. ΠΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΌ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π±ΡΠ» ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ ΠΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΎΠΌ ΠΠΎΠ²Π΅ ΠΈ ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡΠΎΠΌ, ΡΡΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π°Π²ΡΠΎΡ ΠΆΠΈΠ» ΡΠ°Π½ΡΡΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΠ° ΠΈΠ· ΠΠ΅ΡΠ±Π΅ΠΊΠ°, ΠΈΡ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΈΠΊΠ°.
ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌ ΠΈΠ· ΠΠ΅ΡΠ±Π΅ΠΊΠ°. ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌ — Π΅Π΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΠΉ, ΠΎ ΠΊΠΎΠΌ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎΠ΄Π»ΠΈΠ½Π½ΡΡ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ² Π²ΡΠ΅Ρ Π»ΡΠ΄Π΅ΠΉ, ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠΈΠ²ΡΠΈΡ ΡΠ΅Π±Ρ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ° Π² XIII Π²Π΅ΠΊΠ΅; ΡΡΠΈ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΊΠ°ΡΠ°ΡΡΡΡ Π΅Π³ΠΎ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΈ Π½Π΅ΡΡΠΎΠΌΠΈΠΌΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ. Π ΠΎΠ΄ΠΆΠ΅Ρ ΠΡΠΊΠΎΠ½, Π΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΠΈΠΊ, ΡΡΠ΄ΠΈΡ ΠΎΠ± Π½Π΅ΠΌ Π²Π΅ΡΡΠΌΠ° ΡΡΡΠΎΠ³ΠΎ: «Et Willielmus iste Flemingus — Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΎΠ½ — ut notum est omnibus Parisiis literatis, nullam novit scientiam in lingua graeca de qua praesumit, et ideo omnia transfert falsa, et corrumpit sapientiam Latinorum» 51. ΠΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΠΏΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ, Ρ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΡΠ΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Ρ, Π½Π΅ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ»Π° Π΅ΠΌΡ ΠΏΡΠΈΠ΄Π°Π²Π°ΡΡ ΠΈΠΌ ΠΆΠ΅Π»Π°Π΅ΠΌΠΎΠ΅ ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½ΡΡΠ²ΠΎ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ ΠΆΠ΅, ΠΈΠΌΠ΅Π½Π½ΠΎ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΡ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠΎΠ³Π»Π°ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡΠ΄Π°ΡΡ ΡΠ΅ΡΡΡ Π½ΠΎΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π° ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ, ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΡΠΈΠ½ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΠΎ ΠΏΡΠΎΡΡΠ±Π΅ ΡΠ²ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π€ΠΎΠΌΡ. ΠΡ ΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌ Π² Π‘Π»Π°Π²ΡΠ½ΡΠΊΠΎΠΉ Ρ ΡΠΎΠ½ΠΈΠΊΠ΅, ΠΏΠΎΠ΄ 1273 Π³ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ: «Wilhelmus de Brabantia, ordinis Praedicatorium, transtulit omnes libros Aristotelis de gaeco in latinum verbum ex verbo, qua translatione scholares adhuc hodierna die utuntur in scholis, ad instantiam domini Thomae de Aquino».
ΠΠ΅Π½ΡΠΈΡ Π΄Π΅ ΠΠ΅ΡΠ²ΠΎΡΠ΄ΠΈΡ, ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π΄Π°Π²Π°Ρ ΡΡΠΎΡ ΡΠ°ΠΊΡ, Π½Π΅ ΠΈΠ·Π±Π΅ΠΆΠ°Π» ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π²ΡΡΠ΅ ΠΏΡΡΠ°Π½ΠΈΡΡ, «Decimo septimo anno Richardi (id est 1271) Fr. Wilhelmus Brabantinus, Chorinchiensis, de ordine Fratrum Praedicatorum, rebus excessit humanis. Hic transtulit omnes libros Aristotelis naturalis et moralis Philosophiae et Metaphysicae de graeco in latinum, verbum verbo, quibus nunc utuntur in scholis, ad instantiam Fratris sancti Thomae de Aquino. Nam temporibus Domini Alberti, translatione veteri omnes communiter utebantur. Item Scripsit idem Wilhelmus librum de apibus gratiosum et librum de Naturis rerum».
ΠΠΎΡΠ»Π΅ ΡΠ΅Ρ Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠ½ΡΡ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΡΠ½Π΄Π΅Ρ ΠΌΠΎΠ³ ΡΠΊΠ°Π·Π°ΡΡ: «Guilelmus Brabantinus de Moerbeka transtulit de graeco in latinum omnes Aristotelis libros naturales et morales ad instantiam beati Thomae Aquinatis».
Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠΌΡΡ ΠΊ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°ΠΌ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΠ°. ΠΠΎΡ ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΡΠ΅Π½Ρ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΡ:
- 1. Simplicii commentum in libros Aristotelis de Coelo et Mundo. ΠΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡ, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π²ΠΈΠ΄Π΅Π» ΠΡΠ½Π΄Π΅Ρ Π² ΠΠ΅Π½ΡΠ΅56, ΠΎΠ½ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΡ. ΠΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π· ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΈΠ·Π΄Π°Π²Π°Π»ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅ΠΌ57, Π² ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π² ΠΠ΅Π½Π΅ΡΠΈΠΈ Π² 1540 Π³ΠΎΠ΄Ρ. ΠΠΎΡΠΎΠ»Π΅Π²ΡΠΊΠ°Ρ Π±ΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠ° Π²Π»Π°Π΄Π΅Π΅Ρ ΡΠΊΠ·Π΅ΠΌΠΏΠ»ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½Π΅Π³ΠΎ ΠΈΠ·Π΄Π°Π½ΠΈΡ. Π’Π΅ΠΊΡΡ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ, ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΉ Π² ΠΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎ-Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΊΠ½ΠΈΠ³ «Π Π½Π΅Π±Π΅ ΠΈ ΠΌΠΈΡΠ΅», ΡΠΊΠ·Π΅ΠΌΠΏΠ»ΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΉ Ρ ΠΎΡΠ΄Π°Π», ΠΈ ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π»ΡΡ ΡΠ²ΡΡΠΎΠΉ Π€ΠΎΠΌΠ° ΠΠΊΠ²ΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ.
- 2. Procli Diadochi Tyrii, Platonici philosophi, Elevatio theologica… completa fuit translatio hujus operis Viterbii a frate G. Do Morbecca ordinis fratrum Praedicatorum, 15 kal junii, anno Domini 1268.
- 3. Tractatus Galeni de Alimentis… translatus de graeco in latinum anno 1277.
- 4. Liber Hippocratis de Pronosticationibus aegritudinum secundum, otu, lunae.
- 5. Procli Diadochi de decem dubitationibus circa Providentiam.
- 6. De Provedentia et fato et eo quod in nobis, ad Theodorum mechanicum.
- 7. De malorum subsistentiΠ°.
Π’ΡΠΈ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅Π΄Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΠΎΠΌ ΠΈΠ· ΠΠΎΡΠΈΠ½ΡΠ°, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ Π·Π°Π½ΠΈΠΌΠ°Π» ΡΠ°ΠΌ ΠΊΠ°ΡΠ΅Π΄ΡΡ Π°ΡΡ ΠΈΠ΅ΠΏΠΈΡΠΊΠΎΠΏΠ° Π² 1281 Π³ΠΎΠ΄Ρ. ΠΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠ»ΠΈΡΡ Π΄ΠΎ ΡΠ΅Π²ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠΈ Π² Π±ΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠ΅ ΠΡΠ°Π½Π΄-ΠΠ³ΡΡΡΠ΅Π½ Π² ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ΅.
- 8. Aristotelis Rhetoricae, libri III. ΠΡΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠΉ ΠΈΠ· Π΄Π²ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π ΠΈΡΠΎΡΠΈΠΊΠΈ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Ρ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Ρ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΡ Π² ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π½Π° ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠ΅ ΠΠΎΡΠΎΠ»Π΅Π²ΡΠΊΠΎΠΉ Π±ΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠΈ: «Explicit liber Rhetoricorum Aristotelis secundum translationem Guilielmi. Deo Gratias. Amen». ΠΠ° Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΌ ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠ΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ° ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Π΄Π°ΡΡ 1281. ΠΠ΅Π²Π΅ΡΠ½Π°Ρ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ° ΠΠ°Π±Π±Π΅. Π€Π°Π±ΡΠΈΡΠΈΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠ°Π» Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΡΠΌ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΡ ΠΠΎΡΠΎΡΠ΅Ρ. ΠΡΡ ΠΎΡΠΈΠ±ΠΊΡ ΠΠ°ΡΠ»Ρ Π½Π΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΠ», ΠΈ ΠΎΠ½Π° Π²ΡΠΏΠ»Π°Π²Π°Π΅Ρ Ρ Π¨Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅ΡΠ°.
- 9. Aristotelis Politicorum libri VIII. Π¨Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Ρ, Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΠ², ΠΏΠΎΡΡΠΈΡΠ°Π», ΡΡΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΏΡΠΈΠ½Π°Π΄Π»Π΅ΠΆΠ°Π» ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΡ. ΠΠ²Π΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠΈ, ΠΎΠ΄Π½Π° ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ, Π° Π΄ΡΡΠ³Π°Ρ ΠΈΠ΄Π΅Ρ Π·Π° Π½Π΅ΠΉ Π² ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠ΅ ΠΠΈΠ±Π»ΠΈΠΎΡΠ΅ΠΊΠΈ ΠΡΡΠ΅Π½Π°Π»Π°, ΠΏΠΎΠ΄ΡΠ²Π΅ΡΠΆΠ΄Π°ΡΡ ΡΡΡ ΡΠ²ΡΠ·Ρ. ΠΠ΅ΡΠ²Π°Ρ Π²ΡΠ³Π»ΡΠ΄ΠΈΡ ΡΠ°ΠΊ: Incipit liber Aristotelis Politicorum a fratre Guilelmo ordinis Praedicatorum de graeco in latinum translatus. Π ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΌΡ ΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌ: Hucusque transtulit immediate de graeco in latinum frater Gilielmus de ordine Fratrum Praedicatorum.
Π¨Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Ρ ΠΏΡΠΈΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΡΠ³Π°Π½ΠΎΠ½Π°, Π€ΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ ΠΈ ΠΡΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ .
ΠΡ Π½Π΅ Π·Π½Π°Π΅ΠΌ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ Π΄Π°ΡΡ ΡΠΌΠ΅ΡΡΠΈ, Π½ΠΎ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ ΠΆΠΈΠ» Π΅ΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΠ»Π΅ 1281 Π³ΠΎΠ΄Π°.
Π Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΡΠΈΠΊΠ°Ρ . Π‘ΡΠ΅Π΄ΠΈ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠ² Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎ-Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ² ΠΌΡ ΡΠΈΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌ:
- 1. ΠΠ°ΡΡΠΎΠ»ΠΎΠΌΠ΅ΠΉ ΠΈΠ· ΠΠ΅ΡΡΠΈΠ½Ρ, ΠΈΠΌΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠΎΠΈΡ Π½Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π΅ «ΠΠ΅Π»ΠΈΠΊΠΎΠΉ ΠΠΎΡΠ°Π»ΠΈ». ΠΠ½ ΠΆΠΈΠ» Π² ΡΠ°ΡΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΠΠ°Π½ΡΡΠ΅Π΄Π°, ΠΊΠΎΡΠΎΠ»Ρ Π‘ΠΈΡΠΈΠ»ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ²ΡΡΠΈΠ» Π΅ΠΌΡ ΡΠ²ΠΎΠΉ ΡΡΡΠ΄.
- 2. ΠΠ°Π³ΠΈΡΡΡ ΠΡΡΠ°Π½Π΄ ΠΈΠ· ΠΠ²Π΅ΡΠ½ΠΈ ΠΏΠΎΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π» ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠΈΠΈ, Π΅ΡΠ»ΠΈ Π²Π΅ΡΠΈΡΡ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ΅ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ: «Explicit Yconomia Aristotelis translata de graeco in latinum per unum archiepiscopum de Graecia et magistrum Durandum de Avernia latinum procuratorem Universitatis tunc temporis in curia romana. Actum Anagniae in mense augusti, in pontificates D. Bonifabii VIII anno primo».
- 3. ΠΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ Π΄ΠΎΠ±Π°Π²ΠΈΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΈΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΈΠΊΠΎΠ², ΠΊΠ°ΠΊ ΠΠΈΡ Π°ΠΈΠ» Π‘ΠΊΠΎΡ ΠΈ ΠΠ°ΠΌΠΏΠ°Π½ΠΎ Π΄Π΅ ΠΠΎΠ²Π°ΡΠ°.
ΠΠ· Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΡΠΏΠΎΠΌΡΠ½ΡΡΡ ΡΠ΅Ρ , ΠΊΡΠΎ Π±ΡΠ°Π»ΠΈΡΡ Π·Π° ΠΏΠ°ΠΌΡΡΠ½ΠΈΠΊΠΈ Π΄ΡΠ΅Π²Π½Π΅Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ·ΡΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΡΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΡΡΠ²ΠΎΠ²Π°Π»ΠΈ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Ρ ΠΈΡ Π½Π° Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ, Ρ ΠΎΡΡ, ΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΡΡΡ, ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ Π½Π΅ Π²ΡΡΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ Π² ΠΈΡ ΡΡΡΠ΄Π°Ρ . Π’Π°ΠΊΠΈΠΌ Π±ΡΠ» Π²ΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Π΅ XI Π²Π΅ΠΊΠ° ΠΠ»ΡΡΠ°Π½ΠΎ, Π°ΡΡ ΠΈΠ΅ΠΏΠΈΡΠΊΠΎΠΏ Π‘Π°Π»Π΅ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ «Π ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°» ΠΠ΅ΠΌΠ΅Π·ΠΈΡ. Π ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΌ Π²Π΅ΠΊΠ΅ ΠΠΎΠ°Π½Π½ ΠΡΡΠ³ΡΠ½Π΄ΠΈΠΎ ΠΈΠ· Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π° ΠΠΈΠ·Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΈΡ «ΠΠΎΠΌΠΈΠ»ΠΈΠΈ ΡΠ²ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΠΎΠ°Π½Π½Π° Π₯ΡΠΈΠ·ΠΎΡΡΠΎΠΌΠ°» ΠΈ cΠ²ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΠ΅ΠΎΡΠ³ΠΈΡ ΠΠΈΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ, «Π’ΡΠ°ΠΊΡΠ°Ρ ΠΎ ΠΊΠ°ΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π²Π΅ΡΠ΅» ΡΠ²ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΠΎΠ°Π½Π½Π° ΠΠ°ΠΌΠ°ΡΠΊΠΈΠ½Π°78 ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΡ ΠΠ°Π»Π΅Π½Π°. ΠΡ Π΄ΠΎΠ»ΠΆΠ½Ρ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ ΡΠΏΠΎΠΌΡΠ½ΡΡΡ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π΄ΡΠ΅Π²Π½ΠΈΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠΏΡΠ΅ΡΠ°ΡΠΎΡΠΎΠ² Π½Π΅ΠΊΠΎΠ΅Π³ΠΎ ΠΠ²Π³Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠΉ, ΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΡΡΡ, ΡΠΎΡ ΠΆΠ΅ ΠΏΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»Ρ, ΠΎ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΌΡ ΡΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΠΌ Π΄Π°Π»ΡΡΠ΅.
Π ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°Ρ , Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΠΎ, Π° Π°Π²ΡΠΎΡΡ Π½Π΅ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ. ΠΡ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠΌ Π³Π»Π°Π²Ρ, ΡΠ°ΡΡΠΊΠ°Π·Π°Π² ΠΎ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°Ρ , Π°Π²ΡΠΎΡΡ ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π½Π΅ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ, Π½ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΎ.
ΠΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ Π‘ΠΈΠΌΠΏΠ»ΠΈΡΠΈΡ Π½Π° «ΠΠ°ΡΠ΅Π³ΠΎΡΠΈΠΈ» Π·Π°Π²Π΅ΡΡΠ΅Π½ Π² ΠΌΠ°ΡΡΠ΅ 1266 Π³ΠΎΠ΄Π°, ΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌ Π² ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠ΅ΠΉ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΠ΅: «Explicit Commentum editum super librum Praedicamentorum a magistro Simplicio qui fuit discipulus Aristotelis. In exemplari graeco, in praecedenti capitula de Motu, stabant quaedam pertinentia ad ultimum capitulum quae non erant figurata ubi debebant intrare, et non erant continua; et plena erant spatiis non scriptis, et corrupta erant et propterae non transtulit; erant autem quasi ad quantitatem mediae columnae hujus: sciat etiam hoc opus inspexerit, exemplar graecum valde fuisse corruptum, et in miltis locis nullum subjectum potui ex littera trahere; feci tamen quod potui; melius erat sic corruptum habere quam nihil. Translatum anno D. 1266, mense martii, per fratrem…». ΠΡΡ Π°ΡΠ΄ ΡΡΠΈΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌ ΠΈΠ· ΠΠ΅ΡΠ±Π΅ΠΊΠ° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π°Π²ΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π° ΠΈ ΡΠ²ΡΠ·Ρ ΡΡΠ° ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ ΠΈΡΡΠΈΠ½Ρ.
ΠΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ Π½Π°ΠΌ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΠ½Π΅ΡΡΠΈ ΠΊ ΡΠΎΠΌΡ ΠΆΠ΅ Π°Π²ΡΠΎΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΠΌΠΌΠΎΠ½ΠΈΡ Π½Π° ΠΊΠ½ΠΈΠ³Ρ «ΠΠ± ΠΈΡΡΠΎΠ»ΠΊΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ». ΠΡΠ»ΠΈ ΠΌΡ Π½Π΅ Π·Π½Π°Π΅ΠΌ ΡΠΎΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ, ΠΏΠΎ ΠΊΡΠ°ΠΉΠ½Π΅ΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠ΅, Π² Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ ΡΠΌΡΡΠ»Π΅ ΠΎΠ½ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΡΠ½Π΅ΡΠ΅Π½ ΠΊΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡΠ°, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ Π΅Π³ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅Ρ ΡΠ²ΡΡΠΎΠΉ Π€ΠΎΠΌΠ°.
Π― Π½Π΅ ΠΎΠ±Π½Π°ΡΡΠΆΠΈΠ» ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΎΠ± Π°Π²ΡΠΎΡΠ°Ρ , ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π΄ΡΠΈΡ «Π€ΠΈΠ·ΠΈΠΊΡ», ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°Ρ «Π Π΄ΡΡΠ΅», «ΠΠ΅ΡΠ°ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΡ», ΠΊΠ½ΠΈΠ³Ρ «Π ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΈ» ΠΈ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ΅ ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°ΡΡ ΠΎ Π΅ΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΠΈΠΈ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, Π²ΠΎ Π²ΡΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅ ΠΈΡ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π½Π΅ Π²ΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ Π·Π° ΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»Ρ 1210 Π³ΠΎΠ΄Π° ΠΈ ΡΠΊΠ°ΠΆΡ, Π΄Π°ΠΆΠ΅ Π΄ΠΎ 1215 Π³ΠΎΠ΄Π°. Π£ΠΊΠ°Π·Ρ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Π²Π²ΠΎΠ΄ΡΡ Π² ΡΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ Π² ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ΅ ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ°, ΡΠΊΠ°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Π½Π° ΡΠΎ Π½Π΅ΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠ΅ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠ»ΠΎΡΠΎΡΡΠΊΠΈΡ ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°ΡΠΎΠ² ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ.
ΠΡ Π½Π°Ρ ΠΎΠ΄ΠΈΠΌ Π΄Π²Π° Π°ΡΠ°Π±ΠΎ-Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π° Π€ΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΈ, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ ΡΠ»Π΅Π΄ΡΠ΅Ρ ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°ΡΡ, ΡΡΠΎ Π€ΠΈΠ·ΠΈΠΊΠ° Π±ΡΠ»Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π΄Π΅Π½Π° ΠΏΠΎΠ·Π΄Π½Π΅Π΅ Ρ Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ°. ΠΠ΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ, Π²ΠΈΠ΄Π½ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΠΈΠ»ΡΠΎΠΌ, Π°ΡΡ ΠΈΠ΅ΠΏΠΈΡΠΊΠΎΠΏ ΠΠ°ΡΠΈΠΆΠ°, ΡΠΈΡΠΈΡΡΠ΅Ρ Π°ΡΠ°Π±ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΈ Π²ΠΏΠΎΠ»Π½Π΅ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ, ΡΡΠΎ Π² ΡΡ ΡΠΏΠΎΡ Ρ ΠΈΠΌΠ΅Π»Π°ΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΎΠ΄Π½Π° Π°ΡΠ°Π±ΠΎ-Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠ°Ρ Π²Π΅ΡΡΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°.
ΠΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΡ ΠΠ»Π΅ΠΊΡΠ°Π½Π΄ΡΠ° Π½Π° ΠΠ΅ΡΠ΅ΠΎΡΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈΡ ΠΈ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ Π΅Π³ΠΎ ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π΅Ρ ΡΠ΄Π΅Π»Π°Π½ Π² ΠΠΈΠΊΠ΅Π΅ Π² 1268 Π³ΠΎΠ΄Ρ. ΠΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ° ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ΅ΠΌ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Ρ Π΄Π°Ρ.
ΠΠ°ΠΌΠ΅ΡΠΊΡ, ΠΏΡΠΎΡΠΈΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΠ°Ρ Π°ΡΠΈΠ΅ΠΉ Π² «Itinerarium litterarium» 86 ΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΠ΅Π½ Π. Π¨Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅ΡΠΎΠΌ, Π½Π°ΠΌ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Π° ΡΠΏΠΎΡ Π°, Π² ΠΊΠ°ΠΊΡΡ ΠΎΠ½Π° Π±ΡΠ»Π° ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π΄Π΅Π½Π° «ΠΡΡΠΎΡΠΈΡ ΠΆΠΈΠ²ΠΎΡΠ½ΡΡ », ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²Π°:"Cujus graeca translatio complete est anno gratiae 1260, 10 kalend. Januarii. Thebis". ΠΠ΅ΡΠ°ΡΠ΄ ΠΈΠ· ΠΡΠΎΠ»ΡΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΠΠΈΡ Π°ΠΈΠ»Π° Π‘ΠΊΠΎΡΠ°.
Π£ ΠΌΠ΅Π½Ρ Π½Π΅Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ , ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΊΠ½ΠΈΠ³ «Π ΡΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠΈ», ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ ΡΠΎΠ³ΠΎ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½ΠΈ Π±ΡΠ»ΠΈ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ ΠΠ΅ΡΡΡ ΠΈΠ· ΠΠ²Π΅ΡΠ½ΠΈ.
ΠΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ «ΠΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ», Π±Π΅Π· ΡΠΎΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ²ΡΠΌ, ΠΎ ΡΠ΅ΠΌ Π³ΠΎΠ²ΠΎΡΠΈΡ ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡ Π² ΠΊΠΎΠΌΠΌΠ΅Π½ΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π½Π° ΠΊΠ½ΠΈΠ³Ρ «ΠΠΎΠ»ΠΈΡΠΈΠΊΠ°»: «Cujus ratio est in quodam libro de Problematibus quibusdam quem transtulit quidam, discandum imperatori Frederico de graeco in latinum, et sic incipit: Cum essem in Graecia, venit in manus mea». ΠΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΡ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ Ρ ΠΏΡΠΎΡΠΌΠΎΡΡΠ΅Π» Π½Π΅ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Ρ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΏΡΠΎΠ»ΠΎΠ³Π°, Π½ΠΎ Π½Π΅Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΈΠ·Π²Π»Π΅ΡΡ ΠΈΠ· ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ-ΡΠΎ Π²ΡΠ²ΠΎΠ΄Π°, ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ² ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ, ΠΊΠ°ΠΊΡΡ Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»Π°Π³Π°Ρ, ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅, ΡΡΠΎ ΡΠΈΡΠ°ΡΡ, Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ ΠΠ»ΡΠ±Π΅ΡΡΠΎΠΌ ΠΈ ΡΠ²ΡΡΡΠΌ Π€ΠΎΠΌΠΎΠΉ Π² ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π΅ «ΠΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ» ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Ρ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·Π΅Ρ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ Ρ ΠΎΠΏΡΠ±Π»ΠΈΠΊΠΎΠ²Π°Π».
ΠΠ΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠΉ ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°Ρ «Π ΡΠ²Π΅ΡΠ°Ρ », ΠΌΠ½Π΅ ΠΊΠ°ΠΆΠ΅ΡΡΡ, ΠΏΡΠΈΡΠ΅Π» Π² Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ·ΡΠΊ Π² ΡΡ ΠΆΠ΅ ΡΠΏΠΎΡ Ρ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌ ΠΆΠ΅ ΠΏΡΡΠ΅ΠΌ. Π ΠΌΠ°Π½ΡΡΠΊΡΠΈΠΏΡΠ΅ ΠΌΡ ΡΠΈΡΠ°Π΅ΠΌ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΊΡ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅ «ΠΡΠΎΠ±Π»Π΅ΠΌ»: «Ultima particular quae est circa colores deficit hic, quia non erat in graeco exemplari; verum tamen de hoc se determinatum est in libro de coloribus, qui sequitur immediate post ipsum».
ΠΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΊΠ½ΠΈΠ³Π° «Π Π»ΠΈΠ½ΠΈΡΡ », ΡΠ°ΡΡΠΎ ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π° Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅ΠΉ, Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΠ» Π±Ρ Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠΆΠ΄Π΅Π½ΠΈΠ΅.
Π― ΠΈΠ·Π»ΠΎΠΆΠΈΠ» Π°Π²ΡΠΎΡΠΈΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΌΠ½Π΅Π½ΠΈΠ΅, ΠΊ ΠΊΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌΡ ΠΎΡΠ½Π΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠΎΠΌ ΠΡΠΈΠΊΠΈ. Π§ΡΠΎ ΠΊΠ°ΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ², ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½ΡΡ ΠΏΠΎΠ΄ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Ethica vetus ΠΈ Ethica nova, ΡΠΎ ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΎΠΉ Π±ΡΠ»ΠΈ, ΠΊΠΎΠ½Π΅ΡΠ½ΠΎ, ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ Π² 1215 Π³ΠΎΠ΄Ρ, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΈΡΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π ΠΎΠ±Π΅ΡΡΠ° ΠΡΡΡΠΎΠ½Π° ΡΠΈΡΠ°ΡΡ ΠΡΠΈΠΊΡ Π² ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ΅. ΠΡΠ° ΠΡΠΈΠΊΠ° Π½Π΅ Π΄Π΅ΡΡΡΡ ΠΊΠ½ΠΈΠ³, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½Π½ ΠΠ΅ΡΠΌΠ°Π½Π΅Ρ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²Π΅Π» ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΡΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π»Ρ Ρ Π°ΡΠ°Π±ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ·ΡΠΊΠ°, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Ρ Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠ½ Π½Π΅ Π±ΡΠ»ΠΎ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ΅ΠΊΡΡΠ°. Π§Π΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Ρ ΡΠΌΠΎΡΡΡ Π½Π° Ethica vetus, ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Π΄ΡΠΌΠ°Ρ, ΡΡΠΎ ΠΎΠ½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΊΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ Π΄ΠΎ ΡΡ ΠΎΠ»Π°ΡΡΠΈΠΊΠΈ. Ethica nova, Π½Π°ΠΏΡΠΎΡΠΈΠ², ΠΏΠΎΡΠ²ΠΈΠ»Π°ΡΡ Π² XIII Π²Π΅ΠΊΠ΅. Π’Π°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΈΠ΄Π΅ΡΠ΅Π»ΡΡΡΠ²Π° Ρ ΡΠΎΠ±ΡΠ°Π», ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΠΈΠ΅ΡΡ ΠΊΠΎ Π²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½ΠΈ ΠΈ Π°Π²ΡΠΎΡΠ°ΠΌ Π³ΡΠ΅ΠΊΠΎ-Π»Π°ΡΠΈΠ½ΡΠΊΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ², ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π΄ΠΎΠΊΡΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ-ΡΡ ΠΎΠ»Π°ΡΡΠ°ΠΌΠΈ Π²ΠΎ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠ½Π΅ XIII Π²Π΅ΠΊΠ°.